در مورد تعاونی‌های کارگری
از آثار کلاسیک لنین
برگردان: آمادور نویدی
درباره تعاونی‌های کارگری
تذکر سردبیر سایت مارکسیست– لنینیست امروز:
این روزها، در آمریکا، برخی از اقتصاددان‌ها مانند پروفسور ریچارد وُلف(Richard Wolff ) و سایرین، پیوسته تعاونی های کارگری(CO-0peratives) را ترویج می‌کنند، و حتی استدلال می‌کنند که فروپاشی سوسیالیسم در اتحاد شوروی و اروپای شرقی تا اندازه ای بخاطر استفاده ناکافی از تعاونی‌ها توسط مقامات اقتصادی بوده است. از همان اوایل سال ۱۹۱۰، در کنگره انترناسیونالیستی احزاب سوسیالیستی در کپنهاگ، دانمارک (Copenhagen, Denmark)، لنین و بلشویک‌ها(حزب کارگران سوسیال دمکرات روسیه–RSDLP) نظریه خیلی ظریف‌تری را اظهار نمودند، و ویژگی‌های مثبت تعاونی‌هارا پذیرفتند، ولی درباره محدودیت‌هایشان، ازجمله به توهماتی اشاره نمودند که میتوانند ایجاد نمایند.
***
لنین: پیش‌نویس قطع‌نامه درباره شرکت‌های تعاونی از هیئت نمایندگی سوسیال دمکرات روسیه در کنگره کپنهاگ، سال ۱۹۱۰
رآی کنگره این‌ست که:
۱) شرکت‌های تعاونی پرولتری طبقه کارگر را قادر می‌سازد که استثمار از طریق واسطه‌ها را کاهش دهد، بر شرایط کاری شرکت‌های تولیدی تأثیر بگذارد و وضعیت کارمندان اداری و غیره را بهتر کند؛
۲) شرکت‌های تعاونی پرولتری در مبارزات اقتصادی و سیاسی توده ای اهمیت زیادی دارند، در اعتصاب‌‌ها، تعطیل کردن کارخانه‌ها، و درصورت اجحاف، اخراج، و غیره به کارگران کمک می‌کنند؛
۳) وقتیکه شرکت‌های تعاونی پرولتری توده های طبقه کارگر را سازمان‌دهی کنند، به آن‌ها مدیریت مستقل و سازمان‌دهی توذیع را آموزش می‌دهند، و آن‌ها را در نقش سازمان‌دهنده زندگی جامعه سوسیالیستی آینده آماده می‌سازند؛
به‌عبارت دیگر، رأی کنگره این‌ست که:
(۱) تا موقعی‌که ابزار تولید و توذیع در دست طبقه (بورژوازی) باقی بماند که سلب مالکیت آن‌ها هدف اصلی سوسیالیسم است، پیش‌رفت‌های ناشی از شرکت‌های تعاونی محدود است؛
(۲) از آن‌جایی که شرکت‌های تعاونی، مؤسساتی صرفا تجاری هستند، تحت فشار شرایط رقابتی، به فساد شرکت‌های سهامی بورژوایی گرایش دارند؛
(۳) از آن‌جایی شرکت‌های تعاونی، تشکیلاتی نیستند که جهت مبارزه مستقیم علیه سرمایه‌داری باشند، میتوانند دچارایجاد توهم شوند که ابزاری جهت حل مشکل اجتماعی هستند.
درنتیجه، این کنگره همه کارگران جهان را فرامی‌خواند:
(۱) که به شرکت‌های تعاونی پرولتری بپیوندند و به‌هرطریقی در پیشرفت آن‌ها کمک نمایند، تشکیلات خودشان را در مسیری کاملا دمکراتیک( با شهریه ورودی کم، و یک سهام برای هر نفر و غیره) رهبری کنند؛
(۲) جهت کمک به گسترش ایده های مبارزه طبقاتی و سوسیالیسم میان توده‌های کارگری در درون شرکت‌ها به تبلیغات سوسیالیستی خستگی‌ناپذیر بپردازند؛
(۳) با رشد درک سوسیالیستی در شرکت‌های تعاونی، پیوندهای اساسی بین شرکت‌های تعاونی و حزب سوسیالیستی و اتحادیه‌های کارگری را توسعه دهند و تقویت نمایند؛
(۴) کتگره درعین‌حال خاطرنشان می‌کند که شرکت‌های تعاونی تولیدی فقط در صورتی‌که اعضایش اجزایی از شرکت‌های تعاونی مصرف کننده باشند میتوانند به مبارزه طبقه کارگر کمک نمایند.
برگردانده شده از:
From the Classics: Lenin on Worker Co-operatives
Posted by MLT Editors | May 17, 2025
