یوغلط خبر د جنجال منبع

نور محمد غفوری په دې ورځو کې د مغرضو او دروغجنو…

و.ای. لنین- وحدت فلسفه و سیاست

ترجمه. رحیم کاکایی اوگورودنیکوف ولادیمیر پتروویچ، دکتر علوم فلسفه، پروفسور، رئیس کرسی…

ناله یی میهن

رخت سفر ببستم و سوی وطن شدم در آرزوی دیدن مهد کهن…

از شمس النهار ، بنیاد گزاری مطبوعات مدرن

1میرعبدالواحد سادات ترقیات عالم روبه بالاست  ما از بالا به پایین می…

روز جهانی مطبوعات و روزگار آشفته و نابسامان روزنامه‌نگاری در…

نویسنده: مهرالدین مشید هرچند روز جهانی مطبوعات (۳ می) فرصتی است…

ریشه‌یابی پیدایش سادات، خواجه، آقا و بار بی‌معنای مذهبی دادن به…

محمدعثمان نجیب بخش نخست:  مراد من این‌ است تا بدانیم، چرا مردمان…

مارکوزه؛- فیلسوف التقاطی جنبش دانشجویی

Herbert Marcuse (1898-1879) آرام بختیاری نیاز  فیلسوف "چپ نو" به فرویدیسم. مارکوزه (1979-1898.م)،…

مسئولیت اخلاقی رسانه ئی  در دفاع مشترک از روشنگری ،…

نوشته  از: بصیر دهزاد   قسمت دوم  ادامه قسمت اول   نباید یک اصل عمده…

مسئولیت اخلاقی رسانه ئی  در دفاع مشترک از روشنگری ،…

نوشته  از: بصیر دهزاد   قسمت اول   انگیزه این مقاله  تداوم بحث های…

وحدت ملی یگانه ضامن بقای کشور است

اگر از چهار راهی ها گذر کنی مزدور کار ،…

تقسیم جهان 

رسول پویان  زمیـن در بین غـولان جهـان تقسیم می گردد  تـوگـویـی از…

یووالی د بریا کيلي، د نن ورځې اړتیا

ليکنه: حميدالله بسيا په تاریخ کې ډېرې داسې شېبې شته چې ملتونه…

نقش و جایگاۀ اصلی دین در جهان معاصر

نویسنده: مهرالدین مشید فشرده عصر حاضر، که با بحران‌های هویتی، اخلاقی، زیست‌محیطی…

 ماکار گرو نیروی توانای جها نیم 

             به استقبال روز بین المللی کارگر  انسان بخاطر زنده ماندن خود…

پیام تبریک به مناسبت اول ماه مه، روز همبستگی کارگران…

درود بر تلاشگران خستگی ناپذیر زندگی،   اول ماه مه، روز گرامیداشت…

هار و فراق 

 نوشته نذير ظفر ساحل ورجنيا  28 اپريل 2025 امد  بهار و   سبز …

تراشه قلب فنآوری دیجیتال سده 21

بیژن باران قلب فنآوری دیجیتال تراشه در طراحی، تولید، کاربرد، ساختن…

افغانستان؛ طعمه قدرت‌های منطقه‌یی و قربانی جنگ‌های نیابتی

چکیده افغانستان طی دهه‌های اخیر همواره درگیر جنگ، بی‌ثباتی و بحران‌های…

بحران خاموش؛ ناکارآمدی طرف های درگیر و سرنوشت ناپیدای مردم…

نویسنده: مهرالدین مشید نشانه هایی از فروپاشی خاموش طالبان در متن…

تیر جفا 

نه شاعرم ، نه سرایشگر ترانه منم  یکی زمردم دور از…

«
»

دردفاع از حق و حقوق افغانستان

 

9 جولای 2017

اظهارات اخیرجناب رییس جمهوردولت اسلامی ایران باعث تنش و تشنج زیاد گردیده که از دیدگاه حقوقی و از موضع حق ، حقایق تاریخی و حقوق افغانستان برآن لزوماٌ مکثی مینمائیم . ایشان در  کنفرانس بین المللی گرد و غبار و بحساب تخریب محیط زیست بیان داشته اند  :

« ما نمیتوانیم در برابرآنچه محیط زیست ما را تخریب میکند ، بی تفاوت باشیم. احداث سدهای متعدد در افغانستان وبند های کجکی تا سلما و کمال خان و دیگر سدها و بند ها در شمال و جنوب بر استان خراسان ، سیستان و بلوچستان ما تاثیر میگذارد »

در گام نخست این اظهارات که با تحکم و تهدید انجام یافته ، نقض حاکمیت ملی افغانستان و مداخله آشکار در امور داخلی کشور ما میباشد که متاسفانه با عدم رعایت عرف دیپلوماتیک و حسن همجواری ، مشترکات دینی ، تاریخی و فرهنگی دو کشور را زیر پا گردیده اند .

بدون شک تخریب محیط زیست یک معضله جهانی است و آنچه در کشور برادر ایران انجام یافته، ارتباط مستقیم با ساختن بند های یاد شده ندارد و به قرار اظهارات متخصصین ایرانی طی سالهای قبل و به اثر تغیر اقلیمی و ناشی از سوٌ  مدیریت آبهای سرازیرشده از افغانستان میباشد .

جالب است که جناب رییس جمهور ایران از ساختن بند ها در افغانستان نا راض است و اما توضیح نفرموده است که مطابق کدام عرف و معیار حقوقی « بند دوستی» را در مسیر دریای هریرورد به ترکمنستان در خاک ایران اعمار نموده اند .

رژیم حقوقی دریای هیرمند را معاهده ( 1973 م ) هلمند مشخص میسازد و بر طبق آن جانب ایران ( 26 ) متر مکعب آب فی ثانیه مستحق میباشد که طی چهار دهه جنگ و آشوب در افغانستان تا سه برابر آن به ایران سرازیر گردیده است و در یک نرخ حد اقل تا چند صد ملیارد دالر دولت جناب شان مقروض جانب افغانی میباشد .

اظهر من الشمس است که معضله آب یکی از سه خطر اساسی است که بشریت را تهدید مینماید و با وجودیکه سه بر چهار بخش کره زمین را آب تشکیل میدهد، متاسفانه صرف دوفیصد آن آب شیرین میباشد و آنهم غیر عادلانه دردو صد کشور قرار گرفته است ، ( 9 ) کشور تا ( 60 ) فیصد آب را در اختیار دارند و قاره آسیا با تمام زیبایی آن خشک تعریف گردیده و با تاسف کشور برادر ایران در ردیف کشور های خشک روبه گسترش به حساب میآید وشاید به همین دلیل در چهار صد سال اخیر این کشور ( 25 ) بار با همسایه بر سر آب درگیری داشته است .

جنجال جانب ایران با آبهای افغانستان با انقراض امپراطوری درانی آغاز یافته و در صد سال اخیر و از گولدسمید ( 1871 م ) و مکماهون و … سرانجام با انعقاد معاهده هیرمند ( 1973 م ) رژیم حقوقی دریای یاد شده مشخص و مسجل گردیده و در مطابقت کامل با نورمهای قبول شده حقوق بین المللی و میثاق جهانی ( 1997 م ) سازمان ملل متحد قرارداشته و نافذ و مرعی الاجرا میباشد.

ماده پنجم این معاهده حقوق جانب افغانستان را چنین مسجل نموده است : « افغانستان بر باقی آب رود هیرمند ، هر طوریکه خواسته باشد از آن استفاده مینماید و آنرا به مصرف میرساند . ایران هیچگونه ادعایی بر آب هیرمند،  بیشتر از مقدار که طبق این معاهده تثبیت شده است،  ندارد »

در احوال پر آشوب کنونی که افغانستان در آتش مداخلات بیرونی با جنگ و بی ثباتی مواجه است و آماج جنایت علیه بشریت قراردارد و هست و بود و صلح و ثبات آن با بازسازی و اعمار و ساختمان کشور و منجمله مدیریت دقیق آبهای آن  گره خورده است ، معقول ترین و یگانه راه عملی متناسب به منافع مردمان دو کشور ، تمکین نمودن به همین معاهده نافذ هلمند و تطبیق بلاشرط آن میبآشد .

مقابله با خطرات و تهدید های مشترک و منجمله خطر روبه تزاید تخریب محیط زیست و موارد مماثل  مستلزم عقل سلیم ، آینده نگری و احترام به تمامیت ارضی ، حاکمیت ملی و تحکیم روابط متساوی الحقوق دولتین .

با آنچه تذکار یافت انجمن حقوقدانان افغان در اروپا به این باور است که : آب ما ، آبروی ما است ،  به اتکا به مصالح افغانستان و با چنگ زدن به منافع ملی بخاطر حفظ و مواظبت آن از حق حیات مردم و حق گذار افغانستان بشاهراه صلح ، ثبات و انکشاف و ترقی قاطعانه دفاع مینماییم.

 

با حرمت

هیات اجرائیه انجمن حقوقدانان افغان در اروپا