از برج «عاج ایده ئولوژی انگاری» تا « فرودگاۀ اسلام…

نویسنده: مهرالدین مشید در جهان معاصر، دین نه‌تنها بحیث یک مسأله…

طرح قانون اساسی فدرال برای افغانستان

هرشخص یا هر گروه حق دارد در مورد کشورش طرح…

   یا پیراهن و تنبان یا مکتب  

     نوشته ی : اسماعیل فروغی        درحالی‌که اختلافات و تنش های درونی…

سناریو های احتمالی در برابر حکومت طالبان

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان پسا طالبان را چگونه فروپاشی ای تمثیل…

مزاحمت

نوشته نذير ظفر تورنتو كانادا   ١٣ اپريل٢٠٢٥ نماندند.   تا   بهاران   را ببينم حرير    سبزه    زاران   را ببينم نماندند در  فضاى…

آیا انترناسیونالیسم مرده یا در شُُرُف مرگ است؟

نوشته: گریگ گودلز برگردان: آمادور نویدی انترناسیونالیسم: آیا مرده یا در حال مرگ است؟ سخت است…

ای داد خواهان!

امین الله مفکر امینی                       2025-17-04! زنـــــوای بیکسانِ میهـــــــن دلی آسمان گشته است…

سکولاریسم در تکریم و حرمت به تقدس دین...!

در نخست سکولاریسم مارکسیستی کمونیستی را٬ با سکولاریسم سیاسی که نهاد…

مارکس؛ پیامبر، دانشمند، مصلح اجتماعی ؟

- karl marx (1818-1883) مارکس؛ پیامبر، دانشمند، مصلح اجتماعی ؟ آرام بختیاری مارکس،…

بجزعشق نبینی!

امین الله مفکر امینی       2025-31-03! عشق نـــدارد دین ومــذهب وطریقی دیگــــــــــربــــه هرطرف…

چشم انداز روابط آینده آمریکا وپاکستان وسرنوشت افغانستان

عارف عرفان     بر اساس گزارش ها اختلاف در درون دولت پنهان…

نظریه لنینی حق ملتها برای تعیین سرنوشت خود و توسعه…

ترجمه. رحیم کاکایی موتاگیروف جمال زینوتدینوویچ دکترای علوم فلسفه، استاد دانشگاه دولتی…

 دهل جدیدی بر گردن داودزی دهل‌نواز سابق انداختند

اتن اول را یونس قانونی اجرا می‌کند تا به‌جایی برسد محمدعثمان…

شعار های قومی دشنه های آخته بر پیکر زخمی مردم…

نویستده: مهرالدین نویسنده تراژیدی های بی پایان افغانستان و دورنمای صلح…

    دولتها چگونه ایجاد واداره میشوند 

هرکه آنرا نیست ایستادن بپای خود توان  میشود  بیچاره و محتاج …

بایسته های عدالت قضائی وتأثیرآن برامنیت جامعه وعدالت اجتماعی 

نگارشی از سخی صمیم  از اثر اخیرم  بنام (ناگفته های از…

دلسوز محمد

خانم " #دلسوز_عبدالرحمان_محمد " (به کُردی: #دڵسۆز_عەبدولڕەحمان_حەمە)، مشهور " #دلسوز_محمد…

آمریکا و متحدانش باید غرامت به مردم و کشور ما…

مشورت من برای حقوق‌دانان گرامی کشور! از آمریکا و‌ متحدانش غرامت…

اسارت؛ ایستگاهی حیرت شکن و سیاه چاله ای گریز ناپذیر

نویسنده: مهرالدین مشید اسارت یعنی ایستگاه ی سیاه چاله ی ظلمت…

آراس عبدالکریم 

آقای "آراس عبدالکریم" (به کُردی: ئاراس عەبدولکەریم) شاعر کُرد زبان…

«
»

          داکتر اسد اله حبیب ، حبیب مردم افغانستان   

      تابش گهرباری ازتا بنده گی های مردم افغانستان در چرخش غروب. 

دوسال قبل خورشید فرهنگ وادبیات ازآسمان فرهنگی کشورما درگردش زمان به نهان رفت . جنبش روشنگری ،کانونهای فرهنگی واکادمیک افغانستان به تاریکی نشست . دوسال قبل مردم فرهنگ دوست افغانستان ،انجمنهای علمی وفرهنگی ومجمع عمومی سروران قلم ونویسنده کان عالی افغانستان خورشید سخن وقلم رادر آسمان ادبیات وفرهنگ افغانستان ازدست دادند . مرگ نا بهنگام اکادمیسین زنده یاد اسد اله حبیب ،حبیب مردم افغانستان برای جامعه فرهنگی افغانستان ومنطقه یک ضایع بزرگ وجبران ناپذیربحساب می آید. بلی ازدست دادن چنین شخصیتی که نظیر وهمسطح اش از شمار انگشتان انسان دربسا جوامع کمتر باقی مانده است . بنا بر آن تحمل نبود آن بسیار دشوار وپرکردن خلای علمی آن ستاره تابناک قرن بیستم علوم وادبیات افغانستان اگر نا ممکن نباشد بدور از امکانات خواهد بود زیراکه استاد اکادمیسین داکتر اسد اله حبیب در واقعیت امر مکتبی بود ملهم از آموزه های ادبی وفرهنگی مجهز با جهانبینی علمی ،با اندیشه وارزشهای عالی خرد انسانی که بخاک سپاری آن شخصیت بزرگ بزرگ مرد ادبیات وعلوم در واقع دفن یک کتابخانه ی بزرگ بزیر خاک تلقی میشود .

شخصیت استاد اکادمیسین داکتر اسد اله حبیب ابعاد گسترده ونمونه های بزرگی از مظاهر عالی انسانی داشته که قلم از تعاریف ومعاریف آن عاجز میباشد ودر بحث حاضر نمی گنجد زیرا استاد اسد اله حبیب بمثابه دانشمند علوم فلسفی ومظهرفرهنگ معاصر ادبی وایجاد گر مکتب ادبیات شناسی ، مرکز عالی بیدل شناسی ، ویکی از دانشمندان شناخته شده ی جهانی در بخش فلسفه علوم ادبیات تاریخ وسایر جهانبینی علمی در افغانستان منطقه وجهان بود که همانند خورشید فروزان در همه جا می تابید . 

خورشیدی  بود که هر کجا میتابید 

چون  ابر ادب در همجا می بارید 

تا بیدن آن در همه جا یکسان  بود

باریدن آن بدشت وباغ همسان بود

جریان پیشرفتهای علمی حضور پرشور واکادمیک استاد در گستره ی دانشهای بشری و کانون پژوهشهای ادبی ،علمی ،فرهنگی وسایر بخشهای علوم در کشورهای منطقه ،جهان ومجامع بین المللی بازتاب گسترده داشته است.

داکتراسد اله حبیب منحیث استاد ادبیات وعلوم ، شاعر توانا ، اندیشمند عدالتخواه، ملهم از ارزشهای نوین تفکرانسانی ویکی از اساسگذاران مکتب بیدلشناسی افغانستان ،محقق بزرگ ، رییس عالی دانشکاه یا پوهنتون افغانستان هزاران هزار رهروان علم ودانش را مجهز به علم واندیشه ی انساندوستی وارزشهای انسان نوین تربیت وپرورش داده است .افتخار مندانه باید گفت که آثارآفرینشهای گرانبها ی علمی وادبی وگنجینه ی بزرگ مقالات ومضامین آن در دانشگاهای منطقه وجهان تدریس میشود . دانشمند حبیب بمثابه حبیب مردم افغانستان این شخصیت گهربار تاریخ با آفریده های علمی وحضور خود در مجالس محافل علمی منطقه یی وجهانی چراغ افتخارات تاریخی مردم افغانستان را فروزانترمیساخت وپرچم اندیشه های علمی واکادمیک را دربلندای کاخ سخن ،اٰرزوها وآرمانهای مردم افغانستان برافراشته نگهداشته ومورد احترام ،تعظیم واستقبال جهانیان قرارگرفته است.چنانچه انتشارصد ها اثر علمی 

وآفرینشهای اکادمیک آن درصفحات زرین ادبی وفرهنگی وکانونهای بزرگ علمی وپژوهشی درمراکز عالی علمی واکادمیک ثبت زرین تاریخ گردیده 

است استاد اسداله حبیب با اکمال دوره تحصیلات عالی وپژوهشهای اکادمیک نیم قرن عمر پربار خود را در راه روشنگری واندیشه ی عدالتخواهی وتدریس مفاهیم علمی وقف نمود وهزاران انسان از نسل نوین کشور محصول آموزه های جاودانه ی زنده یاد داکتر اسد اله حبیب میباشد 

خدمات علمی ، اجتماعی ،فرهنگی استاد حبیب دربخش فرهنگ وادبیات و تلاشهای های مردم دوستی آن بوکالت از مردم شریف افغانستان درپارالمان کشور، وتابشهای علمی آن بمثابه پیشوای عالی ترین مقامات عالی وتحصیلی کشور، پیشوای اتحادیه نویسنده گان وژورنالیستان کشور وعضو پیشتاز اکادمیک علوم افغانستان جایگاه شخصیت نستوه وپیشتاز علوم عصر نوین افغانستان درافق افتخارات علوم اکادمیک جهانی قرار دارد . 

بنا بر آن افتخار مندانه باید گفت که اکادمیسین داکتر اسد اله حبیب این حبیب مردم افغانستان اگر جسماً درمیان ما نیست اما روحاً در نام بزرگ وجاودانه ی خود ،در آثاروآفرینشهای بینظر واکادمیک خود ، در مکتب عالی بجا مانده ی خود ،در قلم ودانش ومطبوعات خود ، دراندیشه عالی وخرد والای انسانی خود ، در ذهن وقلب ودماغ هزاران دانش آموز تحصیلات عالی وپرورده گان نسلهای نوین علمی وآموزشی خود زنده است و در فضای فرهنگ و آسمان ادبی وفرهنگی مردم فرهنگ دوست وفرهیخته ی افغانستان ، منطقه وجهان تابش جاودانه دارد . 

بنا بر آن از ژرفای اصول واعماق واقعیتهای زنده ی تاریخ باید گفت که چنین شخصیتی بی بدیل وکم مانند را نمیتوان به مرگ نسبت داد زیرا صدایش ،کلامش ، نوشته وآثارش ،مکتب اش ، درس وآموزه هاوآفرینشهایش ،ورقپاره هایش ،کتابش ، مجله واخبارش ،کلمه وکلمات درسهایش همه وهمه ثبت زرین تاریخ علوم وادبیات عصر ما گردیده وبا نام جاودانه اش جاودانه گی دارد . 

داکتر اسد اله حبیب در وجود آثار گرانبها و میراث فرهنگی خود داهیانه سخن میگوید وبا صدها هزار مخاطبین علمی وفرهنگی خود از طریق آثار وآفرینشهای بجا مانده اش کلام گهربار علوم ودانش بشری را میرساند پس او زنده است بلکه نمرده است کاخ سخنانش پابرجاست روحش شاد باد ،مکتبش درخشان نامش جاودان .

بنده نگارنده حدوداً دهسال قبل در یکی از محافل فرهنگی ادبی در رابطه به بیدل شناسی زنده یاد استاد حبیب افتخار حضور داشتم ودر سخنان خود گفته بودم که فرهنگیان وادب دوستان حضرت بیدل رادر هندوستان ،شیخ سعدی وجناب فردوسی وپیر حافظ وحکیم خیام رادر ایران جستجو میکردند وما با احترام وافتخارات بی پایان بروح پاک آنها دعا میفرستیم حالا درمیهن ما    شکرخدا هم بیدل داریم ،هم فردوسی وهم سعدی ،حافظ وخیام وصایب ،همه در وجود استاد گرامی داکتر اسد اله حبیب جمع ومتمرکز است .

روحش شاد یادش گرامی ونامش جاودان باد .

نام  والا  گهر  وعا لی ا  ستا د  حبیب 

تا  ابد زنده وجا وید درخشان  با قیست 

آن اگر درسفر جسم خود از دیده برفت
لیکن ا ندر دل ما  در قدم جان با قیست
گر ازین  کهنه  رباط  ستم  آباد  برفت
در نو آباد گهر سینه ی انسان با قیست
گرزسرمای سیه جرده آن خطه  برفت
در  بهار ا د بستان   فروزان  باقیست

گربرفت از نظراما اثرش  د رهمه جا
بخصوص هندایران تاجکستان باقیست 
خلص آنکه گرغروبید چوخورشیدمگر
در اثرهای  افقتاب خرآسان  با قیست
گردهند نسبت خورشیدغروبش بزمین

نه چنان بلکه باچرخش دوران باقیست

نام زیبای حبیب است همی  ورد زبان
تا جهانست نامش به دل وجان باقیست
با عرض حرمت 

عبدالوکیل کوچی