حمله «روزهای پاسخ» اسرائیل به ایران!
بهرام رحمانی
مقدمه
یکشنبه بازنشستههای ایران، شعار میدادند: «جنگافروزی کافیه – سفره ما خالیه»
سخنرانی روز یکشنبه نتان یاهو نخست وزیر اسرائیل نیز لحظاتی به دلیل اعتراضی قطع شد.
منابع رسانههای بعد از ظهر یکشنبه از اعتراض جمعی از خانوادههای مخالف جنگ در فلسطین اشغالی و حین سخنرانی بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل خبر دادند.
روزنامه «جروزالم پست» نوشت، معترضان روز یکشنبه سخنان بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر را در مراسمی برای ادای احترام به غیرنظامیانی که در ۷ اکتبر و متعاقب آن کشته شدند، قطع کردند.
بر اساس این گزارش، هنگامی که نتانیاهو شروع به صحبت کرد، معترضان با قطع کردن سخنان او فریاد اعتراض سردادند.
همزمان با ادامه مخالفتها با اقدامات نتانیاهو در جنگ در غزه و لبنان یوآو گالانت، وزیر جنگ اسرائیل گفت: «مسئولیت ما این است که اسیران را به خانههایشان بازگردانیم.»
همین دو نمونه نشان میدهد که مردم اسرائیل و فلسطین و لبنان و ایران میگویند ما بهعنوان ملتها هیچ جنگی با هم نداریم و فقط دولتها هستند که جنگافروزی میکنند و مردم را قربانی اهداف ارتجاعی سرمایهداری و رقابتهای خود میکنند.
در پی حملۀ اسرائیل به تاسیسات و پایگاههای نظامی بهویژه سامانههای دفاع هوایی جمهوری اسلامی ایران، دولت جمهوری اسلامی خواستار افزایش دویست درصدی بودجه نظامی شد. فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت جمهوری اسلامی در اینباره گفت: « پیشنهاد شده که بودجه نظامی کشور در سال آینده بیش از دویست درصد افزایش یابد.» امروز سهشنبه هشتم آبان ماه مجلس شورای اسلامی ایران کلیات بودجۀ سال ۱٤٠٤ را تصویب کرد.
بر اساس گزارش موسسه بینالمللی تحقیقات صلح، بودجه نظامی ایران در سال گذشته رسما ده میلیارد و سیصد میلیون دلار اعلام شد. اما، در نبود شفافیت، هزینههای نهادهای نظامی و امنیتی و همچنین نهادهای وابسته به بیت رهبر جمهوری اسلامی در هزینههای نظامی رسمی کشور منظور نمیشوند.
در سال ٢٠٢١، خود موسسه تحقیقات بینالمللی صلح، بودجه نظامی ایران را با یازده درصد افزایش ٢٤ میلیارد و ٦٠٠ میلیون دلار اعلام کرده بود، در حالی که این کشور در نتیجۀ تحریم ها و بحران ناشی از کرونا با مشکلات بزرگ اقتصادی روبرو بود.
همین گزارش تصریح کرده بود که ابراهیم رئیسی بودجه سپاه پاسداران را یک سال بعد بیش از دو برابر افزایش داد و به ٢٢ میلیارد دلار رساند، در حالی که کل بودجه ارتش ایران از ٨ میلیارد دلار فراتر نرفت.
یکی از موارد مهمی که در هزینههای نظامی ایران منظور نمیگردد، بودجههایی سری است که جمهوری اسلامی ایران از منابع غیررسمی(عمدتا قاچاق نفت و …) به نیروهای نیابتی خود در خاورمیانه، به ویژه به حزبالله، جهاد اسلامی، حماس، حوثیها و البته نیروهای نظامی حکومت بشار اسد اختصاص میدهد. به گفته کارشناسان هزینههای نظامی جمهوری اسلامی ایران به نسبت تولید ناخالص این کشور بیشتر از آلمان، چین، فرانسه، ترکیه، ایتالیا و یا ژاپن است.
بودجه سپاه پاسداران در سال آینده حدود سی درصد یعنی معادل دستکم سه میلیارد دلار افزایش یافته است، هر چند به گفته کارشناسان درآمد واقعی سپاه پاسداران به هفده میلیارد دلار بالغ میشود.
عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه «ما از عصر قبل از حمله نشانههایی را مبنی بر احتمال حمله رژیم صهیونیستی دریافت کرده بودیم»، گفت که «حق پاسخ برای ما محفوظ است و در زمان مقتضی انجام خواهد شد.»
به گزارش ایسنا، «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز یکشنبه و با اشاره به «میزان اطلاع جمهوری اسلامی ایران از اقدام تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی»، گفت: «ما از عصر قبل از حمله نشانههایی را مبنی بر احتمال حمله دریافت کرده بودیم که باعث شد از موضوع مطمئن شویم و نشانهها و اخبار را بهطور مرتب با دوستان خود در بخش نظامی تبادل میکردیم. پیامهایی هم با طرفهای مختلف رد و بدل شد و تا زمان حمله نیز اقداماتی که باید انجام میدادیم را پیگیری کردیم و به وظیفه خود در این باره پرداختیم.»
میبینیم در حالی که جمهوری اسلامی از حمله شنبه شب اسرائیل مطلع بود اما هشداری به مردم نداد و هیچ آژیر خطری به صدا درنیامد هرچند جمهوری اسلامی پناهگاهی برای مردم نساخته است اما اگر هشدار داده میشد شاید تا مردم در حد توان خود، به فکر امنیت خود و خانوادهشان میافتادند. همین مسئله نشان می دهد که جمهوری اسلامی هیچ اهمینی به جان و زندگی مردم نمیدهد فقط به فکر این است که رهبران و مقامات و نهادهای نظامی و سیاسی خود را حفظ کند.
فلج بودن صدا و سیما و بی اعتمادی مردم به این رسانه، انواع خبرها و شایعات درباره حمله اسرائیل در نخستین ساعات بامداد شنبه به برخی مراکز نظامی ایران در حال انتشار است. یکی میگوید ۱۷۰ هواپیما در این عملیات شرکت داشتند، دیگری میگوید ۸۸ موشک شلیک شده، صدا و سیما میگوید سر و صداها ناشی از پدافند ایران بوده، دیگر وارد فاز فمینستی شده و مدعی است که زنان خلبان اسرائیلی نیز در کنار خلبانهای مرد اسرائیل در حمله به ایران شرکت داشتند!
این سردرگمی و مخفیکاری و دروغگویی که بارها و بارها و در وقایع متعدد و مهم در ایران تکرار شده است.
ماهها بعد، نظیر ماجرای حمله موشکی اسرائیل به سامانه اس ۳۰۰ اصفهان تازه فاش شود که صداهای آن حمله، مانور داخلی و فعالیت پدافندی نبوده است.
بعد از عملیات وعده صادق یک، اسرائیل به رادار سامانه پدافند هوایی اس-۳۰۰ در پایگاه شکاری اصفهان حمله کرده بود. محمدعلی جعفری، از فرماندهان ردهبالای سپاه پاسداران بعد از گذشت شش ماه حمله اسرائیل با دو موشک به پایگاه اصفهان را تایید کرد.
با توجه به اینکه مقامهای جمهوری اسلامی معمولا درباره چنین حملاتی اطلاعات و جزئیات زیادی منتشر نمیکنند باید دید در روزهای آینده چه اطلاعات تازهای از عملیات «روزهای پاسخ» اسرائیل به دست خواهد آمد.
سوختگیری جنگندههای اف-۱۵ اسرائیلی توسط بوئینگ ۷۰۷ در دسامبر ۲۰۱۴ – آسوشیتدپرس
اسرائیل با ۱۰۰ جنگنده از فاصله ۱۷۰۰ کیلومتری به ایران حمله کرد
گفته میشود در مجموع حدود ۱۰۰ فروند جنگنده جمله جنگندههای پیشرفته اف-۳۵ در سه موج به ۲۰ تاسیسات موشکی و پهپادی ایران حمله کردند. این جنگندهها در رهگیری و سرنگونی پهپادهای ایرانی در ماه آوریل نقش داشتند. ایران در آن ماه در یک عملیات گسترده به نام «وعده صادق ۱»، دهها موشک و پهپاد به سمت اسرائیل شلیک کرد.
با این حال، نیروی هوایی اسرائیل فاقد بمبافکنهای دوربرد است؛ ولی ناوگان کوچکی از بوئینگهای ۷۰۷ دارد که از آنها بهعنوان تانکرهای سوخترسانی استفاده میکند که میتوانند جنگندههای آن را قادر به رسیدن به مرزهای ایران در پروازهای طولانی کند.
نیروی هوایی اسرائیل در ماه ژوئیه توانایی خود برای حمله به اهداف دوربرد با حمله جتهای جنگنده به مکانهایی در نزدیکی بندر حدیده یمن به نمایش گذاشت. اسرائیل هدف آن حمله را پاسخ به حمله پهپاد حوثیها در تل آویو عنوان کرد.
حمله اولیه اسرائیل به اهداف راداری در سوریه با هدف «کور کردن» تواناییهای هشدار اولیه ایران انجام شد، اما به سرعت به یک حمله گستردهتر تبدیل شد و در موج دوم و سوم، تهران و کرج و چند مکان استراتژیک دیگر در ایران را هدف قرار داد.
اسرائیل در حمله بامداد ۲۶ اکتبر -۵ آبان، به ایران از جنگندههای رادار گریز اف-۳۵ که ارتش اسرائیل نام «ادیر» به معنای «قادر و توانا» را بر روی آن گذاشته، استفاده کرد که میبایست احتمالا نزدیک به ۲ هزار کیلومتر را برای انجام این حمله طی کرده باشند.
با توجه به استفاده از مهمات سنگین، حملات از راه دور مانند این حمله، نیاز به سوختگیری قابل توجهی دارد و واحد نجات ۶۶۹ اسرائیل نیز قاعدتا در حالت آمادهباش بود.
روزنامه «ایندیا تودی» درباره این حملات نوشت: «اسرائیل از جنگندههای نسل پنجم اف-۳۵، جتهای تهاجمی زمینی اف-۱۵ رعم(رعد) و جتهای پدافند هوایی اف-۱۶ صوفا(طوفان) استفاده کرد که تقریبا ۲ هزار کیلومتر را پوشش دادند.»
این مطلب در ادامه اشاره میکند که «تسلیحات انتخاب شده برای این عملیات شامل موشک مافوق صوت دوربرد «خشم Rampage» و موشک هوا به سطح توسعه یافته نسل جدید «صخرهها Rocks» بود.»
این روزنامه بدون اشاره به منبع خود نوشت: «جنگندههای اسرائیلی حملات را در دستههای ۲۵ تا ۳۰ تایی انجام دادند.» بر این اساس تنها «۱۰ جت حملات موشکی هماهنگ را انجام دادند، و بقیه وظیفه پوشش و انحراف را بر عهده داشتند.»
تاثیرات حمله «روزهای پاسخ»
«روزهای پاسخ»، نام عملیاتی است که ارتش اسرائیل به اولین حملهای به ایران داده که رسما آن را اعلام کرده است.
بامداد شنبه ۵ آبان ۱۴۰۳ – ۲۶ اکتبر ۲۰۲۴، صدای چندین انفجار مهیب در تهران شنیده شد و به فاصله کوتاهی دانیل هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل در بیانیهای ویدیویی اعلام کرد در واکنش به حملات دور دوم جمهوری اسلامی ایران به اسرائیل، به مواضع نظامی در ایران حمله کرد.
به گفته مقامات اسرائیلی، عملیاتی که در سه مرحله و حدود چهار ساعت طول کشید و بر اساس بیانیه فرماندهی پدافند هوایی ایران، به سه استان تهران، ایلام و خوزستان حمله شد هر چند جزئیاتی بیشتری اعلام نشده است.
ارتش اسرائیل بعد از اعلام پایان عملیات «روزهای پاسخ» گفت جنگندههایش «تاسیسات تولید موشکهایی که ایران در حمله به اسرائیل استفاده کرد» را هدف قرار داده است.
ایران در عملیات «وعده صادق یک» با نزدیک ۳۰۰ موشک بالستیک، کروز و پهپاد و در عملیات «وعده صادق دو» با بیش از ۱۸۰ موشک بالستیک، از جمله موشک فتاح که سپاه آن را «هایپرسونیک یا ابرفراصوت» میخواند به اسرائیل حمله کرد.
یکی از مهمترین پایگاههای پدافندی در جنوب غربی ایران در ماهشهر واقع شده است و علت آن اهمیت بندر ماهشهر و پالایشگاههای مهم پتروشیمی در ماهشهر و بندر امام خمینی است.
پایگاه پدافند هوایی ماهشهر درجوار فرودگاه و بین بندر ماهشهر و بندر امام خمینی واقع است.
از بیانیه ارتش میتوان چنین استنباط کرد که سرگرد حمزه جهاندیده بر اثر هدف قرار گرفتن یک سامانه پدافندی کشته شده باشد.
در پایگاه پدافند هوایی ارتش ماهشهر، انواع سامانههای پدافندی ارتش و سپاه مستقر هستند از جمله سامانههای پدافند موشکی مرصاد یک و دو، سامانه روسی اس-۳۰۰ و رادارهای کاوش، جویا، هادی و حافظ.
آذرماه سال ۱۴۰۲ نیز پهپادهای کرار برای افزایش توان پدافندی ماهشهر، به سازمان رزم گروه پدافند هوایی این بندر مهم اضافه شدند.
پهپاد کرار که مسلح به موشک هوا به هوای «مجید» است به یگانهای عملیاتی ماهشهر تحویل داده شد که توان درگیری با اهداف پرنده در آسمان را دارد.
همه این موارد اهمیت پایگاه پدافندی ارتش در ماهشهر را برای حمله به اسرائیل نشان میدهد.
کانال تلگرام سپاه پاسداران بامداد امروز از حمله اسرائیل به پایگاههای زیر خبر داد و آنها را «ناموفق» خواند:
– پادگان قدیری قلعه حسنخان(دو سوله)
– پادگان فلق در بیدگنه
– پادگان امام علی در بیدگنه
– اهدافی در شرق تهران احتمالا پردیس ستاد فرماندهی سپاه
با این حال بخش وریفای(راستیآزمایی بیبیسی) با بررسی تصاویر و دادهها تایید کرده که در پایگاه پدافند هوایی حضرت امیرالمومنین در جنوب تهران شعلههای آتش و دود سیاه غلیظ دیده شده است.
ویدئویی دیگر که از حمله اسرائیل به ایران منتشر شده است، دودب سیاه را نشان میدهد و بررسیهای بیبیسی نشان میدهد احتمالا یکی از پایگاه های وزارت دفاع در شرق تهران در راستای جاده تهران-دماوند است.
یک شاهد عینی به بیبیسی فارسی گفت جو منطقه شمسآباد بهشدت امنیتی شده است و به کسی اجازه ورود به قسمت تخریبشده شهرک داده نمیشود.
به گفته این شاهد عینی اغلب واحدهای شهرک شمسآباد، در نزدیکی فرودگاه امام خمینی، کارگاههای سنگبری هستند، «اما به نظر میرسد واحد تخریبشده متفاوت» باشد.
این ساختمان تخریب شده مربوط به شرکت «نوآوران تکساز صنعت(تایکو)» است که در ماشین سازی و تجهیزات صنايع نفت، گاز و پتروشيمی، سیمان، خودرو، معدن، فولاد، کشتارگاهی، سلولزی، غذایی، ماشین آلات کشاورزی و ساختمانی فعالیت دارد.
شرکت تایکو با شرکت ملی حفاری ایران همکاریهای نزدیکی داشته است و برای نخستین بار برخی تجهیزات صنعت نفت را ساخته است، مانند دستگاه تاپ درایو برای حفاری چاههای نفت و گاز تا عمق بیش از چهار هزار متر.
ادعاهای مقامات جمهوری اسلامی ایران و اسرائیل
سه روز پس از حمله هوایی گسترده نیروی هوایی اسرائیل به مراکز نظامی در عمق خاک ایران، وزیر دفاع جمهوری اسلامی میگوید این خسارات جزئی بود. در همین حال سرتیپ مختاریفر، یک فرمانده سابق ارتش ایران مدعی شد که نیروی هوایی اسرائیل ۶۰۰ موشک به اهداف خود پرتاب کرده که این سخنان بلافاصله تکذیب شد.
به گزارش «تابناک»، عزیز نصیرزاده، در مراسم افتتاح سال تحصیلی دانشجویان غیرایرانی دانشگاه علوم دفاعی در باره حمله بامداد شنبه اسرائیل که چند ساعت ادامه داشت گفت: «در تجاوز اخیر رژیم صهیونیستی به جمهوری اسلامی ایران، خسارتی جزئی به ما وارد شد که بلافاصله با بهرهگیری از دانش و قدرت علمی خودمان آن را ترمیم و جایگزین کردیم.»
این درحالی است که برخی رسانههای بینالمللی و کارشناسان نظامی با استناد به تصاویر ماهوارهای میگویند اهداف از پیش تعیین شده با دقت مورد حمله قرار گرفته و بهنظر میرسد اغلب آنها بهطور کامل از حالت عملیاتی خارج شده باشند.
ارتش اسرائیل، همچنین ادعا کرده است با نابودی سامانههای پدافندی اکنون آزادی عمل بیشتری در آسمان دارد و همچنین به اطلاعات جامعی از مراکز نظامی ایران دست یافته است.
روز دوشنبه در مراسم تشیع جنازه نظامیان کشته شده در حمله اسرائیل به ایران، سرتیپ مختاریفر، فرمانده سابق قرارگاه جنوب غربی ارتش مدعی شد که در حمله اسرائیل در بامداد شنبه ۶۰۰ موشک به اهداف نظامی شلیک شده است اما «ملت آسیب ندید، ببینید ۶۰۰ موشک شلیک شود ولی ملت آسیب نبیند یعنی توانایی و قدرت نیروهای مسلح.»
اما روابط عمومی ارتش جمهوری اسلامی بلافاصله این سخنان را تکذیب کرد و گفت او چند سال پیش از نیروی زمینی ارتش بازنشسته شده و فاقد دسترسی به اطلاعات است. روابط عمومی ارتش تاکید کرد است که « آمار تعداد موشکهای شلیک شده در این سخنرانی به هیچ عنوان مورد تایید نیست.»
در همین حال کانال ۱۴ تلویزیون اسرائیل در گزارشی درباره نابودی سامانههای اس ۳۰۰ روسیه در ایران گفت که درهمکوبیدن آنها نه تنها پدافند ایران را دچار ضعف شدید کرده بلکه ضربهای حیثیتی به ارتش روسیه نیز بوده که ادعا میکرد این سامانه قدرت ردیابی و نابودی پرندههای مهاجم را از فاصله دور دارند.
دانیل هگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل که حدود ساعت دو و نیم بامداد آغاز عملیات هوایی را خبر داده بود، حدود چهار ساعت بعد اعلام کرد ماموریت کشورش در این دور از عملیات «به پایان رسیده» و «همه جنگندهها به پایگاههای خود در اسرائیل بازگشتند.»
او گفت عملیات «دقیق و هدفمند» علیه «اهداف نظامی» ایران، «تهدیدهای فوری» علیه اسرائیل را خنثی کرد. او همچنین تاکید کرد که اگر جمهوری اسلامی ایران اشتباه کند و دور جدیدی از تشدید تنش را آغاز کند، اسرائیل از میان «بانک اهداف» ایرانی هدفهای دیگری را برای پاسخگویی انتخاب خواهد کرد.
بهگفتهٔ ارتش اسرائیل، تاسیسات «راهبردی» شامل سایتهای تولید موشکهای بالستیک، سامانههای موشکی زمینبههوا و سایر توانمندیهای هوایی حکومت ایران هدف قرار گرفت تا آزادی عمل هوایی اسرائیل تامین شود.
رسانههای اسرائیل به حمله به سایتهای تولید پهپاد، پرتابگرهای موشک بالستیک و سامانههای پدافند هوایی ایران نیز اشاره کردهاند.
ارتش اسرائیل تأکید کرد در خاتمهٔ عملیات در حال ارزیابی وضعیت است و ایران خود به نتایج آن پی خواهد برد.
در مقابل، قرارگاه پدافند هوایی ایران در نخستین بیانیه خود در ساعات بامدادی شنبه اعلام کرد نقاطی از مراکز نظامی در استانهای تهران، خوزستان و ایلام هدف اسرائیل قرار گرفته که «آسیبهای محدودی» به برخی از این نقاط وارد کرده و «ابعاد آن در دست بررسی است.»
رسانههای اسرائیل از هدف قرار گرفتن اهداف نظامی در شهر کرج نیز خبر داده بودند.
بیانیه قرارگاه پدافند هوایی ایران افزود اقدام اسرائیل «با وجود هشدارهای پیشین مسئولین جمهوری اسلامی مبنی بر پرهیز از هر گونه اقدام ماجراجویانه» انجام شد.
رسانههای متعدد جمهوری اسلامی ایران حملات اسرائیل را، تا زمان انتشار این گزارش، کوچک و کماهمیت خوانده و بر روند کاملاً عادی زندگی در سراسر ایران تاکید کردند.
«شبکه خبر» جمهوری اسلامی ایران از نخستین ساعات وقوع حمله مدعی شد که عملیات اسرائیلی ناکام شده و سامانه پدافند هوایی ایران مقابله مؤثری با «تلاش مذبوحانه چند پهپاد» انجام داده است.
باراک راوید، گزارشگر اسرائیلی سایت آمریکایی اکسیوس بهنقل از «سه منبع» که با او گفتوگو کردند، نوشت اسرائیل روز جمعه و ساعاتی پیش از آغاز عملیات در آسمان ایران، به مقامات ایران هشدار داده بود که پاسخ ندهند.
سایت والانیوز هم نوشت بیش از صد جنگنده اسرائیلی از مدل اف۳۵ در این عملیات مشارکت داشتند.
نخستوزیر، وزیر دفاع و رئیس ستاد ارتش اسرائیل با حضور در اتاق عملیات در ستاد ارتش در تلآویو عملیات جنگی کشورشان علیه جمهوری اسلامی ایران را رصد میکردند.
بنیامین نتانیاهو ۱۰ مهرماه در واکنش به حمله موشکی ایران به اسرائیل گفته بود که ایران مرتکب «اشتباه سنگینی» شد و «تاوان» آن را خواهد پرداخت.
یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، نیز در ۲۶ روز اخیر بارها گفته بود پاسخ کشورش «دقیق» خواهد بود. او در آخرین بازدیدش از خلبانان پایگاه هوایی «ختصریم» در روز چهارشنبه گذشته گفت وقتی عملیات در ایران انجام شود، در اسرائیل و جهان خواهند فهمید که آمادگی ما تا چه حد بوده است.
عملیات اسرائیل در ایران نخستین اقدام نظامی در تاریخ مناسبات دو کشور است که بهصورت علنی انجام میشود و اسرائیل مسئولیت آن را بهصراحت اعلام میکند. دو مورد حملات پیشین ایران به اسرائیل رسماً از سوی جمهوری اسلامی ایران اعلام شده بود.
حمله ایران به اسرائیل در ۲۵ فروردین واکنش به کشته شدن محمدرضا زاهدی، فرمانده وقت نیروی قدس در حوزههای سوریه و لبنان بود. حمله دوم ایران به اسرائیل در روز دهم مهر در واکنش به کشته شدن اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران و مرگ حسن نصرالله دبیر کل حزبالله و عباس نیلفروشان، جانشین زاهدی، در بمباران اسرائیل در روز ششم مهر در ضاحیه انجام شد.
عملیات منتسب به اسرائیل در اواخر فروردین در پاسخ به ۳۱۳ پرتابهای که جمهوری اسلامی ایران روز ۲۵ فروردین به سوی اسرائیل شلیک کرده بود، از سوی اسرائیل تأیید نشد اما محمدعلی جعفری، فرمانده پیشین سپاه پاسداران، در این هفته انجام آن را در اصفهان تایید کرد.
در عملیات اوخر فروردین گفته شده بود که اسرائیل چشم راداری سامانه پدافند هوایی در پایگاه هشتم شکاری اصفهان را که مسئول مراقبت از تأسیسات هستهای این استان نیز بود، هدف قرار داد که به گزارش رسانههای غربی، آن را از کار انداخت.
کارشناسان نظامی و امنیتی پیشین اسرائیلی بامداد شنبه به شبکههای تلویزیونی کشورشان گفتند حکومت ایران اگر بتواند، بار دیگر به اسرائیل حمله خواهد کرد، اما ممکن است توان حملات آن در پی عملیات اسرائیل محدود شده باشد.
در جانب مقابل، «شبکه خبر» تلویزیون ایران ادعا کرد که وضعیت در پایتخت، خوزستان و سایر نقاطی که اسرائیل مدعی عملیات در آن شده، «کاملا عادی است».
به ادعای «شبکه خبر» اگر کسی در شرق تهران در بامداد شنبه در ساعات عملیات منتسب به اسرائیل در خواب بود، از صداهایی بیدار نشده است. با این حال، همین شبکه در زیرنویس خبرهای خود از شنیده شدن صداهای قوی خبر داد اما آن را ناشی از «فعال شدن پدافند هوایی» از جمله در شرق پایتخت نامید.
گزارش رسانههای رسمی جمهوری اسلامی ایران با شمار چشمگیری از خبرهای متضاد و تکذیب همراه است.
در این میان، مرکز «بررسی جرائم سازمانیافته» سپاه پاسداران در اطلاعیهای به شهروندان ایران هشدار داد «هر گونه ارسال تصویر یا خبر» برای رسانههای فارسیزبان در خارج که آنها را «معاند و مرتبط با اسرائیل» نامید، «جرم تلقی شده» و با مجازات روبهرو خواهد شد.
موضع ایالات متحده
سنتکام، ستاد مرکزی ارتش آمریکا
سنتکام، ستاد مرکزی ارتش آمریکا، روز جمعه خبر داده بود یک اسکادران از جنگندههایش که معمولا در آلمان مستقر هستند، به اسرائیل رسیده است.
آمریکا در روزهای پیش از آن نیز از استقرار سامانه دفاع هوایی «تاد» در خاک اسرائیل همراه با اعزام حدود یک صد نظامی خبر داده بود.
یک مقام ارشد دولت آمریکا هم روز شنبه گفت بهنظر میرسد که عملیات انجامشده «دقیقا» نتیجه خواستهها و هماهنگیهای آمریکا و اسرائیل بوده است. اشاره او به درخواست صریح جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا، است که در هفتههای گذشته آشکارا از اسرائیل خواسته بود از هدف قرار دادن تاسیسات هستهای و نفتی ایران خودداری کند.
گزارش روزنامه نیویورک تایمز به نقل از سه مقام ناشناس ایرانی
روزنامه نیویورک تایمز به نقل از سه مقام ناشناس ایرانی، از جمله یک مقام وزارت نفت، گزارش داد که این حملات «نگرانی عمیق» را در ایران برانگیخت، چرا که پالایشگاه آبادان در استان خوزستان، مجتمع پتروشیمی بندر امام خمینی و یک بندر مهم مجاور، و همچنین میدان گاز تنگ بیجار در استان ایلام را بیدفاع کرده است.
علاوه بر این، گزارش اشاره کرد که این حملات سه سامانه دفاع هوایی اس-۳۰۰ ساخت روسیه را در فرودگاه بینالمللی امام خمینی تهران و پایگاه موشکی ملارد در نزدیکی پایتخت از کار انداخته است. این حمله علاوه بر حملهای در ماه آوریل بود که یک باتری دیگر را در استان اصفهان از بین برده بود.
اهداف این حملات شامل پایگاههای موشکی فلک، شهید قدیری و عبدل فتح متعلق به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، و همچنین تاسیسات پارچین و پرند بودند.
رسانههای ایرانی گزارش دادند که در حملات صبح شنبه، چهار سرباز کشته شدهاند و احتمال افزایش تلفات وجود دارد.
شورای عالی امنیت ملی ایران روز شنبه مشاوره اضطراری برای تصمیمگیری درباره واکنش به این حملات برگزار کرد. نیویورک تایمز افزود که هنوز تصمیمی گرفته نشده و قرار است رهبر معظم ایران، آیتالله خامنهای، روز یکشنبه اظهارات عمومی درباره این حملات ایراد کند.
پس از این حمله، خامنهای حساب جدیدی به زبان عبری در شبکه اجتماعی ایکس(توییتر سابق) باز کرد. نخستین پست او اینگونه آغاز شد: «به نام خداوند بخشنده و مهربان.»
گزارشها حاکی از آن است که این حملات حداقل ۱۲ دستگاه مخلوطکن سیارهای مورد استفاده برای ساخت سوخت جامد موشکهای بالستیک دوربرد را هدف قرار داده و برخی منابع تعداد این دستگاهها را ۲۰ دستگاه اعلام کردهاند.
وبسایت خبری ایلاف عربستان به نقل از یک منبع مطلع گزارش داد که این دستگاههای مخلوطکن سنگین برای تأمین سوخت موشکهای خیبر و قاسم استفاده میشدند؛ موشکهایی که ماه گذشته در حملات ایران به اسرائیل شلیک شده بودند.
این منبع ادعا کرد که تعمیر این کارخانه، که بهطور کامل تخریب شده است، دو سال زمان میبرد. مکان این کارخانه مشخص نشده است.
سایت خبری اکسیوس به نقل از منابع اسرائیلی و یک مقام آمریکایی گزارش داد که ایران نمیتواند این دستگاههای مخلوطکن را بهتنهایی تولید کند و باید آنها را از چین تهیه کند که ممکن است بیش از یک سال طول بکشد. این گزارش افزود که این حملات توانایی تهران در تأمین موشکهای بالستیک برای متحدانش، مانند حزبالله لبنان و حوثیهای یمن را محدود خواهد کرد.
با این حال، مقامات ایرانی به نقل از نیویورک تایمز تأکید کردند که خسارت وارده به تواناییهای تولید موشک جمهوری اسلامی «جزئی» و کوتاهمدت است.
ایران دارای بزرگترین زرادخانه موشکی خاورمیانه است و به گفته مقامات آمریکایی، موشکهایی را در اختیار روسیه برای استفاده علیه اوکراین، و همچنین در اختیار حوثیها و حزبالله قرار داده است.
تهران و مسکو انکار میکنند که روسیه موشکهای ایرانی دریافت کرده باشد.
در همین حال، رئیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی در پستی در ایکس تأیید کرد که تاسیسات هستهای ایران در طول حملات هوایی شبانه آسیب ندیده است.
رافائل ماریانو گروسی نوشت: «تاسیسات هستهای ایران تحت تأثیر قرار نگرفته است. بازرسان آژانس ایمنی خود را حفظ کردهاند و به کار حیاتی خود ادامه میدهند. من خواستار احتیاط و خویشتنداری در اقداماتی هستم که میتواند ایمنی و امنیت مواد هستهای و رادیواکتیو را به خطر اندازد.»
سایت خبری سعودی «ایلاف» به نقل از یک منبع آگاه گزارش داد که این دستگاههای سنگین برای تأمین سوخت موشکهای خیبر و قاسم به کار میرفتند؛ موشکهایی که اوایل ماه جاری از سوی ایران به سمت اسرائیل شلیک شده بودند. این منبع همچنین گفت بازسازی کارخانهای که بهطور کامل نابود شده، دو سال طول خواهد کشید؛ هرچند محل این کارخانه مشخص نشده است.
سایت خبری «اکسیوس»، به نقل از منابع اسرائیلی و یک مقام آمریکایی گزارش داد که ایران قادر به تولید این دستگاهها بهتنهایی نیست و باید آنها را از چین تامین کند، که این ممکن است بیش از یک سال زمان ببرد. این گزارش همچنین میگوید این رویداد توانایی تهران در تامین موشکهای بالستیک برای گروههای نیابتیاش مانند حزبالله لبنان و شورشیان حوثی یمن را محدود خواهد کرد.
تصاویر ماهوارهای تجاری نشان داد که این حملات ساختمانهایی را هدف قرار دادهاند که ایران از آنها برای ترکیب سوخت جامد موشکهای بالستیک استفاده میکرد. این ارزیابی توسط دو پژوهشگر آمریکایی بهطور جداگانه انجام شده است.
این دو پژوهشگر، دیوید آلبرایت، بازرس سابق تسلیحات سازمان ملل و رئیس گروه پژوهشی مؤسسه علوم و امنیت بینالمللی، و دکر ایولث، تحلیلگر پژوهشی وابسته به اندیشکده CNA در واشنگتن، اعلام کردند که اسرائیل به پارچین، یک مجتمع نظامی عظیم در نزدیکی تهران، حمله کرده است. به گفته ایولث، اسرائیل همچنین منطقه خُجیر، یکی از سایتهای تولید موشک در نزدیکی تهران را هدف قرار داده است.
خبرگزاری رویترز در ماه ژوئیه گزارش داده بود که خجیر در حال گسترش عظیمی برای افزایش تولید موشک بوده است.
ایولث اظهار کرد که این حملات احتمالاً توانایی ایران برای تولید انبوه موشکها را بهطور قابل توجهی کاهش داده است. او گفت که تصویری از شرکت تجاری ماهوارهای Planet Labs نشان میدهد که حمله اسرائیل دو ساختمان در خجیر را که برای ترکیب سوخت جامد موشکهای بالستیک استفاده میشدند، نابود کرده است.
این ساختمانها توسط تپههای خاکی بلند احاطه شدهاند که بهمنظور جلوگیری از انتشار انفجار از یک ساختمان به ساختمانهای مجاور طراحی شدهاند و معمولاً با تولید موشک در ارتباط هستند.
تصاویر Planet Labs از پارچین نیز نشان میدهند که اسرائیل سه ساختمان مخلوطکن سوخت جامد برای موشکهای بالستیک و یک انبار را نابود کرده است. آلبرایت گفت که او تصاویر ماهوارهای تجاری با وضوح پایین از پارچین را بررسی کرده است که ظاهرا نشان میدهد حمله اسرائیل سه ساختمان را که شامل دو ساختمان مخصوص ترکیب سوخت جامد برای موشکهای بالستیک بودند، آسیب زده است.
این ساختمانها حدود ۳۲۰ متر از تاسیساتی فاصله دارند که گفته میشود در گذشته تحت برنامه توسعه تسلیحات هستهای بوده و ایران در سال ۲۰۰۳ آن را متوقف کرده است. ایران چنین برنامهای را انکار میکند، اما اورشلیم ادعا میکند که ایران هرگز آن را کاملا کنار نگذاشته است و به سطوح فعلی غنیسازی اورانیوم اشاره میکند که برای مصارف غیرنظامی قابل توجیه نیست.
ایولث گفت: «اسرائیل میگوید که ساختمانهایی را که دستگاههای مخلوطکن سوخت جامد داشتند، هدف قرار داده است. این دستگاهها بهسختی تولید میشوند و تحت کنترل صادراتی قرار دارند. ایران سالهاست که این دستگاهها را با هزینه زیادی وارد کرده و احتمالاً جایگزینی آنها برایش مشکل خواهد بود.»
او اضافه کرد که این عملیات میتواند ضربهای قابل توجه به توانایی ایران در تولید انبوه موشکها وارد کرده و هرگونه حمله موشکی احتمالی آینده ایران به اسرائیل را با چالش بیشتری مواجه کند. او همچنین افزود: «بهنظر میرسد که این حملات با دقت بالایی انجام شدهاند.»
بیانیه ارتش اسرائیل (IDF)
ارتش اسرائیل اعلام کرد که این حملات دقیقا سایتهای استراتژیک نظامی، از جمله سایتهای ساخت و پرتاب موشکهای بالستیک و پهپادها و همچنین سامانههای دفاع هوایی را هدف قرار دادهاند.
این حملات طی چندین موج در طول چند ساعت و در مناطق مختلف ایران انجام شدند، و ایران حریم هوایی خود را برای مدتی مسدود کرد و بهنظر میرسید که توان کمی برای مقابله با این حملات داشت.
گزارشهایی از حملات در مناطق تهران، کرج، اصفهان و شیراز منتشر شده است.
موج اول حملات ظاهرا سامانههای دفاع هوایی ایران را هدف قرار داده بود تا آزادی عمل نیروهای اسرائیلی را در جریان عملیات فراهم کند و راه را برای حملات احتمالی بعدی، در صورت اقدام تلافیجویانه ایران، هموار سازد. همزمان با اجرای این عملیات، رسانههای دولتی سوریه گزارش دادند که اسرائیل چندین سایت نظامی در جنوب و مرکز سوریه را نیز هدف قرار داده است؛ اقدامی که احتمالا به منظور تسهیل عملیات نیروی هوایی اسرائیل در ایران انجام شده است.
موجهای بعدی، سایتهای ساخت و پرتاب موشکهای بالستیک و پهپادها را هدف قرار دادند، از جمله آنهایی که در حملات مستقیم ایران به اسرائیل در ۱۴ آوریل و ۱ اکتبر استفاده شده بودند.
شب شنبه، ارتش اسرائیل صدای مکالمات رادیویی میان فرمانده نیروی هوایی اسرائیل، سرلشکر تومر بار و فرمانده اسکادران ۲۰۱ در جریان این حملات را منتشر کرد.
سرهنگ دوم «شین»، فرمانده اسکادران جنگندههای F-16 گفت: «عمل تاریخی که امشب انجام دادید ثابت کرد که هیچ دشمنی بیش از حد دور نیست.»
حریم هوایی ایران هنگام حمله جنگندههای اسرئیل خالی شده بود
نیروی هوایی و سامانههای دفاع هوایی ایران و اسرائیل
نیروی هوایی ایران ۳۷ هزار نیرو دارد، اما به گفته موسسه بینالمللی مطالعات استراتژیک(IISS) در لندن، دههها تحریمهای بینالمللی تا حد زیادی این کشور را از دستیابی به تجهیزات نظامی پیشرفته محروم کرده است.
نیروی هوایی ایران تعداد محدودی هواپیمای تهاجمی فعال دارد که شامل جنگندههای روسی و مدلهای قدیمی آمریکایی است که قبل از انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ خریداری شدهاند.
به گفته IISS، جمهوری اسلامی ایران یک اسکادران از جنگندههای F-4 وF-5، یک اسکادران از جنگندههای سوخو-۲۴ ساخت روسیه و تعدادی میگ-۲۹، اف-۷ و اف-۱۴ دارد.
ایران، همچنین دارای پهپادهایی است که برای حمله و انفجار در اهداف طراحی شدهاند. تحلیلگران تخمین میزنند که ایران هزاران پهپاد در اختیار دارد. علاوه بر این، گفته میشود که ایران بیش از ۳۵۰۰ موشک سطحبهسطح در اختیار دارد که برخی از آنها کلاهکهای نیمتنی حمل میکنند، اگرچه تعداد موشکهایی که به اسرائیل میرسند ممکن است کمتر باشد.
فرمانده نیروی هوایی ایران در آوریل اعلام کرد که سوخو-۲۴ها در «بهترین وضعیت آمادگی» برای مقابله با هرگونه حمله احتمالی اسرائیل هستند، اما وابستگی ایران به سوخو-۲۴، که در دهه ۱۹۶۰ میلادی ساخته شده است، ضعف نسبی نیروی هوایی آن را نشان میدهد.
در دفاع، ایران بر ترکیبی از سامانههای موشکی زمینبههوا و سامانههای دفاع هوایی تولید داخل و روسی تکیه دارد. ایران در سال ۲۰۱۶، سامانه ضدهوایی اس-۳۰۰ را از روسیه دریافت کرد. این سامانه موشکی برد بلند میتواند اهداف متعدد، از جمله هواپیماها و موشکهای بالستیک را همزمان مورد هدف قرار دهد.
تهران؛ همچنین سامانه موشکی زمینبههوای بومی باور-۳۷۳ و سامانههای دفاعی صیاد و رعد را در اختیار دارد. در آوریل، خبرگزاری نیمه رسمی ایرانی ایسنا، تصویری از ۹ موشک ایرانی منتشر کرد که میتوانند به اسرائیل برسند. این موشکها شامل «سجیل» با سرعت بیش از ۱۷,۰۰۰ کیلومتر بر ساعت و برد ۲,۵۰۰ کیلومتر، «خیبر» با برد ۲,۰۰۰ کیلومتر، و «حاج قاسم» با برد ۱,۴۰۰ کیلومتر میشوند.
براساس گزارش سال ۲۰۲۳ بنیاد دفاع از دموکراسیها، ایران همچنان به توسعه انبارهای موشکی زیرزمینی، همراه با سامانههای حمل و شلیک، و همچنین مراکز تولید و ذخیرهسازی موشک زیرزمینی ادامه میدهد. ایران در ژوئن ۲۰۲۰ اولین موشک بالستیک زیرزمینی خود را شلیک کرد. گزارش این بنیاد میافزاید: «سالها مهندسی معکوس موشکها و تولید کلاسهای مختلف موشکی همچنین به ایران در طراحی بدنههای کشیدهتر و استفاده از مواد سبکتر ترکیبی برای افزایش برد موشکها آموزش داده است.»
اسرائیل
اسرائیل دارای نیروی هوایی پیشرفته و تامین شده از سوی آمریکا است و صدها جنگنده چندمنظوره اف-۱۵، اف-۱۶ و اف-۳۵ را در اختیار دارد. این جنگندهها در آوریل، هنگام حمله مستقیم جمهوری اسلامی با پهپادهای انفجاری و موشک به اسرائیل، در سرنگونی پهپادهای ایرانی نقش داشتند.
نیروی هوایی اسرائیل فاقد بمبافکنهای دوربرد است، اما ناوگان کوچکی از بوئینگ ۷۰۷ بازطراحی شده به عنوان تانکر سوخترسان، به جنگندههای اسرائیلی امکان میدهد تا برای عملیات هدفمند به ایران دسترسی داشته باشند.
نیروی هوایی اسرائیل توانایی خود در حمله به اهداف دوربرد را در ژوئیه نشان داد، زمانی که جنگندههایش در پاسخ به حمله پهپادی حوثیها به تلآویو، مناطقی نزدیک بندر حدیده در یمن را هدف قرار دادند.
اسرائیل که از پیشگامان فناوری پهپاد است، پهپادهای هِرون را در اختیار دارد که قادر به پرواز بیش از ۳۰ ساعت بوده و برای عملیاتهای دوربرد مناسب هستند. مهمات سرگردان دیلیلا اسرائیل نیز با برد تقریبی ۲۵۰ کیلومتر بهطور محدود قابل استفاده در منطقه خلیج فارس است، اما نیروی هوایی میتواند با نزدیکتر کردن این مهمات به مرزهای ایران این فاصله را جبران کند.
بهطور گسترده گمان میرود اسرائیل موشکهای سطحبهسطح دوربرد توسعه داده باشد، اما این موضوع را تایید یا رد نمیکند. سامانه دفاع هوایی چندلایهای که اسرائیل با کمک آمریکا پس از جنگ خلیج فارس ۱۹۹۱ توسعه داده، به این کشور گزینههای متعددی برای سرنگونی پهپادها و موشکهای دوربرد ایرانی میدهد.
بالاترین سطح این سامانه، آرو-۳ است که موشکهای بالستیک را در فضا رهگیری میکند. مدل پیشین آن، آرو-۲، در ارتفاعات پایینتر عمل میکند. سامانه میانبرد فلاخن داوود با موشکهای بالستیک و کروز مقابله میکند، و گنبد آهنین برد کوتاه، راکتها و خمپارههایی را که گروههای مورد حمایت ایران در غزه و لبنان استفاده میکنند، رهگیری میکند. البته این سامانهها نیز در صورت نیاز، قادر به رهگیری موشکهای قدرتمندتر نیز هستند. سامانههای دفاعی اسرائیل به گونهای طراحی شدهاند که بتوانند با سامانههای رهگیری آمریکا در منطقه همکاری کرده و دفاع ائتلافی قدرتمندی ایجاد کنند.
جنگنده اف ۳۵ اسرائیل
واکنشهای رهبران اپوزیسیون اسرائیل
رهبران اپوزیسیون اسرائیل در واکنشهای خود در روز شنبه ارتش کشورشان را به خاطر پاسخ نظامی «پرقدرت» و «دقیق» به حمله موشکی اخیر ایران به اسرائیل، مورد ستایش قرار دادند اما از بنیامین نتانیاهو شدیدا انتقاد کردند که چرا تنها اهداف نظامی جمهوری اسلامی ایران را برای این عملیات انتخاب کرده بود.
یائیر لاپید، رهبر اصلی جناح مخالفان سیاسی بنیامین نتانیاهو در کنست، پارلمان اسرائیل، شنبه در شبکه ایکس نوشت خودداری از حمله به اهداف راهبردی و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران رفتاری اشتباه و قابل انتقاد است.
لاپید که دورهای کوتاه در دو سال پیش نخستوزیر کشورش هم بود، افزود «ما میتوانستیم به ایران ضربات زیادی وارد کنیم و از حکومتی که سر محور شرارت است، بهای سنگینی بگیریم. ایران باید بابت تجاوزات خود تاوان سنگینی بپردازد.»
او با تجلیل از ارتش اسرائیل گفت به نیروی هوایی که بار دیگر توانمندی عملیاتی خود را در بالاترین سطح جهانی نشان داده و برتری هواییاش را بر دشمنان اسرائیل ثابت کرده، شادباش میگوید.
نفتالی بنت، آویگدور لیبرمن و تقریبا تمامی رهبران دیگر جناح اپوزیسیون اسرائیل از بعد از حمله موشکی ایران به کشورشان در دهم مهر، بنیامین نتانیاهو را برای حملات گسترده به اهداف راهبردی اقتصادی و هستهای ایران زیر فشار سنگین قرار داده و گفته بودند ارتش دارای توانمندی بالا برای ضربه زدن به هر هدفی است و بنیامین نتانیاهو نباید ارتش را محدود کند.
بنت گفته بود ضربه زدن به سایتهای اتمی ایران فرصتی است که ممکن است تنها یک بار در هر ۵۰ سال فراهم شود.
آویگدور لیبرمن، رهبر حزب «اسرائیل خانه ما» شنبه ضمن تقدیر از «تواناییهای چشمگیر ارتش و حرفهای بودن خلبانان در بالاترین سطح»، در پیامی در شبکه ایکس نوشت با وجود این موفقیت، نمیتوان از این واقعیت دشوار و اینکه ایرانیها در همین حد هم متوقف نخواهند شد، غافل بود.
او نوشت ایران به تلاش برای دستیابی به سلاح هستهای و انتقال وجوه حاصل از فروش نفت و گاز به حزبالله، حوثیها، شبهنظامیان شیعی(در عراق) و نیابتیهای دیگر ادامه خواهد داد.
لیبرمن ابراز تاسف کرد که دولت بنیامین نتانیاهو «بهای واقعی» را از حکومت ایران نگرفته و به «خرید آرامش به جای فیصله روشن» اکتفا کرده در حالی که «زمان آن فرا رسیده که به صورتی اقدام شود که توان ما را در عمل و نه تنها در کلام، نشان دهد.»
او که در کارنامه سیاسی خود خدمت در پست وزارت دفاع را هم داشته، در هفتههای گذشته خواهان «واکنش غیرمتناسب» کشورش به حمله موشکی ایران شده و گفته بود اسرائیل توان آن را دارد که به تنهایی نیز کار ایران را «یکسره» کند.
تالی گوتلیب، نماینده کنست و همحزبی پرسروصدای نتانیاهو در حزب حاکم لیکود نیز به صف منتقدین از نخستوزیر پیوست. خانم گوتلیب در پیامی در شبکه ایکس نوشت که حمله نکردن به تاسیسات هستهای ایران یک اشتباه سنگین است که تا دههها نسلهای بعد نیز در عزای آن خواهند نشست.
او افزود: فرصت برای تضعیف ایران را که تا سالها به یک قدرت هستهای تبدیل نشود، از دست دادیم.
رون بنییشای، مفسر نظامی کارکشته روزنامه یدیعوت آحرونوت، شنبه در مقالهای نوشت هدف حمله کشورش دادن هشدار به حکومت ایران و همزمان تضعیف توان نظامی آن بود.
به نوشته او، اسرائیل اهداف عملیات را تنها از دید نظامی تعیین کرد و ضرباتی که به توان موشکی ایران وارد شده، تهران را وادار خواهد کرد تا از این پس در مورد حملات احتمالی بعدی خود علیه ایران بیشتر فکر کند.
به نوشته آقای بنییشای، حمله حاصل یک تفکر راهبردی بود و انجام عملیات نشانگر مهارت نظامی بالای ارتش اسرائیل.
او اضافه کرد تفکر راهبردی تاکید داشت که آسیبپذیر بودن رژیم ایران نشان داده شود و همزمان «نردبانی» در اختیار ایران قرار گیرد تا «از درخت تهدیدها» پایین آمده و وضعیت را مهار کند تا از شعلهور شدن جنگ منطقهای که اسرائیل، آمریکا و ایران هیچ علاقهای به آن ندارند، جلوگیری شود.
او افزود اسرائیل در این عملیات ثابت کرد که میداند چگونه استراتژی، دیپلماسی، اطلاعات، فناوری و توان انجام عملیات هوایی پیچیده را با هم ترکیب کند و بهویژه در صحنه عمل ثابت کند که جنگندههای مختلفش میتوانند با حمل تسلیحات سنگین در مسافتهای طولانی پرواز کنند – در شرایطی که دهها فروند از این هواپیماهای جنگی برای ادامه عملیات در آسمان حکومت دشمن سوختگیری هم میکردند.
بنییشای نوشت حیثیت و اعتبار حکومت ایران اکنون نزد بخش قابل توجهی از مردم ایران «به شدت آسیب دیده» و فارغ از لفاظیهای سران ایران، به مخالفان حکومت ایران پیام داده شد که حکومت حاکم بر کشورشان تا چه حد ضعیف است.
خانوادههای ۱۰۱ گروگان اسرائیلی: دیگر بهانهای برای معامله نماند
عوفری بیباس، سخنگوی خانواده بیباس که پسر، عروس و دو پسربچه آنها در ۳۸۶ روز اخیر اسیر دست حماس در غزه بودهاند، در کلیپی خطاب به بنیامین نتانیاهو گفت: «با شادباش به نخستوزیرمان به خاطر این عملیات، هر بار گفتید که تا تلاش واقعی برای آزادی گروگانها ابتدا ارتش باید وارد غزه شود، سپس گفتید ارتش باید وارد رفح شود، بعد گفتید ارتش باید وارد لبنان شود، بعد گفتید باید حسن نصرالله، هاشم صفیالدین و یحیی سنوار را از بین ببریم. بعد گفتید نوبت رسیدگی به حمله موشکی ایران به اسرائیل است. حالا تمامی این عملیات را با موفقیت آنجام دادهاید و نوبت آن است که جان عزیزان ما را نجات دهید.»
سخنگوی این خانواده از بنیامین نتانیاهو خواست مقامات اسرائیلی را که قرار است در ادامه این هفته برای از سرگیری مذاکرات غیر مستقیم با گروه افراطی حماس با میانجیگری قطر به دوحه بروند، با دادن «اختیارات لازم» راهی این مأموریت کند تا آنها تصمیمات نهایی را در خصوص جزئیاتی که به موفقیت یک معامله منجر شود، بگیرند.
خانوادههای سایر شهروندان ربوده شده اسرائیلی نیز در گفتوگوهای روز شنبه با رسانههای اسرائیل بر لزوم تمرکز به پیشبرد معامله بر سر آزادی عزیزان خود تاکید کردند.
ایفعات کالدارون که پسرعمویش، عوفر، در ۱۲ ماه و نیم اخیر گروگان حماس است، به رسانهها گفت زمان آن رسیده که یک طرح کلی برای معامله جهت آزادی گروگانها ارائه شود زیرا آنها در غزه زنده نخواهند ماند. خانم ایفعات افزود: آزادی عزیزان ما مانند دستاوردهای نظامی نیست که با حملات هوایی حاصل شود.
ژنرال ذخیره یائیر گولان، معاون پیشین ریاست ستاد ارتش اسرائیل و سیاستمداری که در دوره اخیر رهبری حزب چپ اسرائیل را برعهده گرفته، در حمایت از درخواست خانوادههای گروگانها گفت: «اگر عملیات ما در ایران موجب بسته شدن دایره واکنشها شده باشد، که بیشترین اهمیت را دارد، دولت اسرائیل باید اکنون بر یک معامله که به آزادی گروگانها منجر شود، تمرکز کند.»
او ابراز نگرانی کرد که دولت نتانیاهو فاقد توان لازم برای تحقق این هدف باشد.
سران جمهوری اسلامی ایران با لحن « نرمی» میگویند به حمله اسرائیل «به شکلی» پاسخ میدهد
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارچه جمهوری اسلامی، فرمانده سپاه و چند مقام سیاسی و نظامی دیگر در چند روز گذشته از پاسخ تهران به حمله روز ۵ آبان اسرائیل به ایران سخن گفتند اما نه با عبارات شدید. رئیس قوه قضاییه اما از «پاسخ سخت» سخن گفت.
روز دوشنبه ۷ آبان در وزارت خارجه جمهوری اسلامی بخش زیادی از نشست خبری هفتگی سخنگوی این وزارتخانه به موضوع حمله اسرائیل اختصاص داشت.
اسماعیل بقایی که چند هفتهای است سمت سخنگویی را برعهده گرفته است در این نشست خبری ورود هواپیماهای اسرائیلی به حریم هوایی ایران در بامداد شنبه را رد کرد.
او توصیفش از حمله اسرائیل را متناسب با جملات علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی تنظیم کرده بود و آن را «خطای محاسباتی» خواند. رهبر جمهوری اسلامی هم روز گذشته گفته بود که اسرائیل دچار اشتباه محاسباتی شده است و باید قدرت ایران به آنها فهمانده شود:
خطای محاسباتی رژیم صهیونیستی باید برهم بخورد. اینها نسبت به ایران دچار خطای محاسباتیاند و ایران و جوانان و ملتش را نمیشناسند. قدت و توانایی و ابتکار و اراده ملت ایران را هنوز درست نتوانستند بفهمند. این را باید به اینها بفهمانیم.
با این وجود رهبر جمهوری اسلامی در سخنانش نسبت به واکنش احتمالی به این حمله چندان تند و تیز نبود و نوع و کیفیت پاسخ را از دوش خود برداشت و به تشخیص «مسئولان» احاله کرد:
«کیفیت کار را مسئولان ما باید درست تشخیص بدهند و بفهمند و آنچه را صلاح این کشور و ملت است، انجام دهند.»
پیش از خامنهای هم مسعود پزشکیان و عباس عراقچی که احتمالا از مخاطبان اشاره رهبر جمهوری اسلامی به کلمه «مسئولان» هستند، موضعی به نسبت معتدلتر از فضای پس از کشته شدن اسماعیل هنیه و حسن نصرالله داشتند و از محفوظ بودن «حق پاسخ» سخن گفتند.
روز دوشنبه هم سخنگوی وزارت خارجه همین فضا را دنبال کرد و از ابتکارات ایران و خویشتنداریهایش گفت. بقایی گفت که ایران پیش از حمله روز ۱۰ مهر به اسرائیل خویشتنداریهای بسیاری کرده بود و همین اسرائیل را به اشتباه انداخت:
«ما در برهههایی خویشتنداری کردیم برای خیر مهمتر، صلح و ثبات منطقه، اما متاسفانه تفسیر نامناسبی از خویشتنداری ایران در مراحل قبلی شد.» بقایی البته گفت که این حامیان اسرائیل هستند که باید این کشور را متوقف کنند و سخنی از اقدام احتمالی ایران به زبان نیاورد.
هنوز مشخص نیست که تشدید تنش میان اسرائیل و ایران قرار است ادامه یابد و آنچنان که محسنی اژهای میگوید «پاسخی سخت» به اسرائیل داده شود یا اینکه پاسخ ایران در حد عملیات ایذایی نیروهای نیابتیاش محدود میماند.
حملات دور اول سپاه به اسرائيل چه هزینهای روی دست دو طرف گذاشت؟
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شامگاه شنبه ۲۵ فروردین-۱۳ آوریل، با صدور بیانیهای رسما اعلام کرد که اسرائیل را با «دهها فروند پهپاد و موشک» مورد هدف قرار داده است.
حملات پهپادی و موشکی شامگاه شنبه جمهوری اسلامی ایران به اسرائيل فارغ از هزینههای سیاسی و نگرانیها از گسترش جنگ در خاورمیانه، برای هر دو طرف درگیر هزینههای مالی در پی داشته است. این هزینهها صرف چه شده و چهقدر است؟
به گزارش نیویورکتایمز به نقل از مقامات اسرائيلی، جمهوری اسلامی ایران در این حمله از ۳۳۱ تسلیحات شامل ۱۸۵ پهپاد، ۳۶ موشک کروز و ۱۱۰ موشک زمین به زمین استفاده کرده است.
به گزارش تایمز اسرائیل به نقل از دانیل هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائيل این تسلیحات در مجموع حامل ۶۰ تن مواد منفجره بوده است.
بنابر گزارشها، اسرائیل به کمک متحدانش موفق شده است تا ۹۹ درصد این پهپادها و موشکها را رهگیری و سرنگون کند و به گزارش سیبیاس به نقل از یک مقام آمریکایی تنها تعداد هفت موشک به خاک اسرائیل اصابت کرده است.
بنابر ویدیویی که ارتش اسرائیل منتشر کرده است این حملات تنها خسارت اندکی به زیرساختهای پایگاه هوایی نواتیم واقع در صحرای نگب زده است و بنابر برخی گزارشها یک دختر ۷ ساله در پی این حملات مجروح شده است.
اکنون نیز کابینه جنگ اسرائيل در حال بررسی چگونگی پاسخ به این حملات و جهان نگران گسترش جنگ منطقهای در صورت درگیری شدیدتر میان جمهوری اسلامی ایران و اسرائیل است.
جدای از این نگرانیها، اقتصاد ایران و اسرائيل در حال حاضر هرکدام به نوبهای تحت فشار است.
افت ارزش ریال در مقابل دلار هر روز رکورد تازهای را ثبت میکند و سفره مردم به ویژه دهکهای پایین جامعه هرروز کوچکتر میشود.
اسرائیل هم در پی درگیری ششماهه در غزه، هزینه بالایی را تا کنون صرف بمبها و تسلیحات به کار گرفته شده در این جنگ کرده و بسیاری از نیروی کارش نیز به جبهههای جنگ فراخوانده شدند.
اکنون این نکته قابل تامل است که حملات شنبه شب جمهوری اسلامی به اسرائیل چه هزینهای را به این دو اقتصاد متحمل کرده است؟
هزینه ایران چقدر بود؟
بنابر گزارشهای منتشر شده، جمهوری اسلامی ایران در این حمله از ۱۸۵ پهپاد انتحاری شاهد ۱۳۶ و ۱۳۱ استفاده کرده است. قیمت هرکدام از این پهپادها بین ۲۰ تا ۵۰ هزار دلار است در نتیجه میانگین هزینهای که طی این حملات صرف این پهپادها شده چیزی حدود شش میلیون و ۴۷۵ هزار دلار است.
بنابر اعلام سخنگوی ارتش اسرائيل تهران در این حمله از ۳۶ موشک کروز استفاده کرده است. بنابر منابع اینترنتی هزینه هر یک از این موشکها بین پنج تا ۱۲ میلیون دلار است و در نتیجه به طور میانگین حدود ۳۰۶ میلیون دلار هزینه استفاده از این موشکها شده است.
همچنین به گزارش نیویورکتایمز در این حمله از ۱۱۰ موشک زمین به زمین میانبرد استفاده شده است. بنابر منابع اینترنتی قیمت هرکدام از این موشکها بین یک تا پنج میلیون دلار است. و در نتیجه به طور میانگین هزینهای حدود ۲۷۵ میلیون دلار صرف این موشکها شده است.
در نتیجه به نظر میرسد تنها تسلیحات مورد استفاده ایران در این حملات هزینهای حدود ۵۸۷ میلیون دلار روی دست جمهوری اسلامی ایران گذاشته است که البته باید بدان هزینههای لجستیکی و انسانی را اضافه کرد.
این نکته قابل ذکر است که این هزینهها به صورت تخمینی و از راه بررسی سایتهای اینترتی به دست آمده و به هیچعنوان دقیق نیست.
ارتش اسرائيل طی پستی در شبکه اجتماعی ایکس بهای تسلیحات استفاده شده به دست جمهوری اسلامی ایران در این حملات را اعلام کرد.
بر اساس اعلام ارتش اسرائيل در این حمله از پهپادهای شاهد آرش به ارزش ۷۵ هزار دلار، شاهد غزه به ارزش ۷۰ هزار دلار، کمان ۲۲ به قیمت ۴۵ هزار دلار و شاهد ۱۳۶ به بهای ۲۰ هزار دلار استفاده شده است.
همچنین سپاه پاسداران از موشکهای خیبر به ارزش ۳۰۰ هزار دلار و قدیر به بهای دو میلیون دلار در این حملات استفاده کرده است.
بنابر تخمین ارتش اسرائيل، هزینه کلی حملات شنبه شب سپاه پاسداران به این کشور ۵۰۰ میلیون دلار بوده است.
هزینه دفاع اسرائیل چقدر بود؟
رام آمیناخ، مشاور مالی سابق رئیس ستاد کل ارتش اسرائیل در گفتگو با نشریه اسرائیلی یدیعوت آهرونوت هزینه دفاعی اسرائيل را برای حمله شنبه شب جمهوری اسلامی حدود چهار الی پنج میلیارد شکل(۱.۳۵ میلیارد دلار) برآورد کرد.
آمیناخ گفت: «موشکهای بالستیک باید با استفاده از سامانه پیکان (Arrow System) سرنگون شوند و موشکهای کروز را میتوان با موشکهای دیگر ساقط کرد. پهپادها هم عمدتا توسط هواپیماها هدف قرار داده میشوند. هزینه هر موشک سامانه پیکان ۳.۵ میلیون دلار و قیمت هر فلاخن داوود یک میلیون دلار است. با اضافه کردن هزینه هواپیماها به حدود چهار تا پنج میلیارد شکل(۱.۳۵میلیارد دلار) برای کل عملیات شب گذشته میرسیم.
هزینه اسرائیل در دفع حملات موشکی ایران
رسانههای اسرائیلی روز یکشنبه گزارش دادند که رهگیری دهها موشک و پهپاد ایرانی توسط اسرائیل در شب گذشته حدود پنج میلیارد شیکل(۱.۳۵ میلیارد دلار) برای تلآویو هزینه داشته است.
هزینههای عملیات وعده صادق ۲
یک حساب کاربری منتسب به ارتش سایبری جمهوری اسلامی، تصاویری از یک آتشسوزی را بهجای نتیجه حمله موشکی شب گذشته منتشر کرد.
به گفته کارشناسان اگر حرف «حسین سلامی» را مبنیبر شلیک ۲۰۰ موشک به اسراییل ملاک قرار دهیم، عملیات وعده صادق ۲، بیشتر از هشتصد میلیون دلار برای ایران هزینه بههمراه داشته است.
دقایقی پس از آغاز این حمله، سپاه پاسداران طی بیانیهای اعلام کرد که جمهوری اسلامی با استفاده از «دفاع مشروع از خود برابر منشور ملل متحد» و در برابر «قتلعام مردم لبنان و غزه و به شهادت رساندن مجاهد کبیر، رهبر محور مقاومت و دبیرکل سرافراز حزبالله، سید حسن نصرالله و شهادت فرمانده رشید و مستشار عالی سپاه پاسداران در لبنان، سرلشکر پاسدار سید عباس نیلفروشان»، نیروی هوافضای سپاه با پرتاب دهها موشک بالستیک، اهداف مهم نظامی و امنیتی را در اسراییل هدف قرار داد.
در این بیانیه، تاکید شده بود که این عملیات با «تصویب شورای عالی امنیت ملی» صورت گرفته است و هشدار داده شده بود که چنانچه اسراییل واکنشی نشان دهد، «با حملات کوبنده و ویرانگر بعدی مواجه خواهد شد.»
در بیانیه دوم سپاه پاسداران که پس از پایان حمله موشکی شب گذشته صادر شد، سپاه پاسداران به نام «اسماعیل هنیه»، رهبر سابق حماس که در تهران ترور شده نیز اشاره شده و ادعا شد که ۹۰ درصد موشکهای شلیک شده، «با موفقیت به اهداف اصابت کرده است.»
«دانیل هاگاری»، سخنگوی ارتش اسراییل نیز دقایقی بعد از آنکه ارتش این کشور گفت مردم اجازه دارند از پناهگاهها خارج شوند، طی بیانیهای گفت: «ما هم از نظر دفاعی و هم از نظر تهاجمی درحالت آمادهباش بالایی قرار داریم. ما از شهروندان کشور اسراییل دفاع خواهیم کرد. این حمله پیامدهایی خواهد داشت. ما برنامههایی داریم و در مکان و زمان موردنظر خود، این عملیات را اجرا خواهیم کرد.»
او همچنین تاکید کرد که این حمله هیچ کشته یا زخمی نداشته است.
هزینههای عملیات وعده صادق ۲ برای ایران
«حسین سلامی»، فرمانده کل سپاه پاسداران، ساعتی پس از پایان عملیات وعده صادق ۲ اعلام کرد که در مجموع ۲۰۰ موشک به سمت اسراییل شلیک شده است.
آمار ارائه شده توسط فرمانده کل سپاه پاسداران البته با عدد و آمارهایی که پیشتر توسط رسانههای نزدیک به سپاه پاسداران منتشر شده بود، تفاوت دارد.
در این حمله از موشکهایی مانند «فتح»، «ذوالفقار» و «قدر» استفاده شده است. اطلاعات دقیق و رسمی درباره هزینههای مالی این حمله بهدلیل ماهیت محرمانه نظامی، اعلام نشده است. هزینههای توسعه صنعت موشکی جمهوری اسلامی نیز محرمانه است. بهدلیل ماهیت محرمانه و حساسیت بالای پروژههای تسلیحاتی، معمولا جزییات مربوط به هزینه تولید و قیمت این موشکها منتشر نمیشود. بااینحال برای مقایسه، موشکهای هایپرسونیک کشورهای دیگر مانند روسیه و چین میتوانند در محدوده دهها میلیون دلار برای هر موشک باشند. بهویژه بهدلیل فناوری پیچیده و پیشرفتهای که در توسعه این نوع موشکها به کار میرود.
بنابراین، اگرچه قیمت دقیق موشک فتاح اعلام نشده، ولی میتوان انتظار داشت که هزینه آن بالا و قابل مقایسه با موشکهای هایپرسونیک دیگر کشورها باشد. با همین نحوه محاسبه قیمت نمونههای مشابه موشکهای ذوالفقار یا قدر نیز میتواند بین پانصد هزار تا یک و نیم میلیون دلار باشد. در مجموع اگر عدد اعلام شده توسط حسین سلامی را مرجع قرار دهیم، عملیات شب گذشته و شلیک ۲۰۰ موشک، بیشتر از هشتصد میلیون دلار برای ایران هزینه بههمراه داشته است.
اگر تعداد موشکهای شلیک شده بیش از عددی باشد که حسین سلامی اعلام کرده است، هزینه این عملیات بسیار بیشتر از هشتصد میلیون دلار نیز خواهد شد. هرچند ارتش اسراییل نیز در بیانیهای رسمی اعلام کرد که تقریبا ۱۸۰ موشک امشب از ایران بهسوی اسراییل شلیک شد.
البته یک مقام امنیتی اسراییل تاکید که بیشتر موشکها توسط نیروی هوایی اسراییل، با همکاری فرماندهی مرکزی آمریکا، رهگیری و منهدم شد. به گفته او، اصابت چندین فروند از موشکها به نقاطی در اسراییل شناسایی شد و ارزیابی خسارات ناشی از آنها در جریان است.
دستاوردهای یک حمله گران قیمت
براساس اخباری که تا لحظه انتشار این گزارش توسط رسانههای مستقل منتشر شده است، حمله موشکی شب گذشته جمهوری اسلامی تنها یک قربانی داشته است؛ مردی فلسطینی.
براساس گزارش منابع فلسطینی، براثر سقوط قطعات موشکهای شلیکشده سپاه بر فراز شهر فلسطینینشین اریحا(جریکو) در کرانه باختری، یک تن کشته و چندین تن مجروح شدند. هویت یکی از مجروحان که حال او وخیم گزارش شده نیز، توسط رسانههای اسراییلی اعلام شده است: «شحر گلدمن.»
وعده صادق ۲ البته آسیبهای دیگری نیز با خود بههمراه داشته است.
شبکه خبری «سیانان» آمریکا گزارش داد که تصاویر ویدیویی جدیدی منتشر شده که موشکهای ایرانی را نشان میدهد که به پایگاه هوایی نواتیم در جنوب اسراییل اصابت کرده است. علاوه بر این، ویدیو دیگری در رسانههای اجتماعی منتشر شده که بهنظر یک موشک ایرانی را نشان میدهد که در کمتر از یک کیلومتری شمال غرب مقر موساد، در حومه تلآویو منفجر میشود.
شامگاه سهشنبه ۱۰مهر۱۴۰۳ و همزمان با این حمله موشکی، «محمد باقری»، رییس ستادکل نیروهای مسلح ایران گفته بود که تهران «حتی باوجود جنایتهای رژیم صهیونیستی، رعایت موازین لازم را به انجام رساند و تنها پایگاههای نظامی را هدف قرار داده است.»
او تاکید کرده بود که «۳ پایگاه نظامی هوایی اصلی اسراییل، موساد بهعنوان مرکز ترور، پایگاه هوایی نواتیم بهعنوان پایگاه هواپیماهای اف-۳۵، پایگاه هوایی هاتسریم بهعنوان پایگاهی که برای ترور شهید نصرالله عزیز مورد استفاده قرار گرفت، رادارهای راهبردی و همچنین مراکز تجمع تانکها، نفربرها و نفرات رژیم در منطقه پیرامون غزه که قتلعام مردم غزه را برعهده داشتند، مورد هدف قرار گرفت.»
بااینحال جمهوری اسلامی در حمله موشکی شب گذشته خود، شهر اورشلیم(بیتالمقدس) را که برای پیروان تمامی ادیان ابراهیمی شهری مقدس است را هم هدف حمله موشکی خود قرار داد. اگرچه به گفته «جیک سالیوان»، مشاور امنیت ملی آمریکا، تنها ۳۴ موشک شلیک شده از سوی جمهوری اسلامی موفق شدند از سد پدافندهای امنیتی اسرایيل عبور کنند.
سخنگوی دولت ایران: بودجه نظامی سال آینده ۲۰۰ درصد افزایش مییابد
فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت جمهوری اسلامی ایران در نشست خبری، اعلام کرد که دولت قصد دارد بودجه نظامی را ۲۰۰ درصد افزایش دهد.
او گفت «همه اهتمام بر این بوده است که نیازمندیهای دفاعی کشور برطرف شود و توجه ویژهای به این زمینه داشتند و در نتیجه افزایش ۲۰۰ درصدی بودجه را شاهد بودیم.»
مجلس شورای اسلامی ایران، کلیات لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ شمسی را تصویب کرده است.
در حالی که بنا به گزارشی که از سوی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی منتشر شده، نرخ فقر در سال ۱۴۰۲ چهاردهم درصد در مقایسه با سال گذشته افزایش یافته و هم اکنون به یک سوم جمعیت رسیده است.
مرکز پژوهشهای مجلس در حالی گزارش خبر افزایش نرخ فقر را منتشر کرده که دولت ایران امیدوار بود با نرخ رشد اقتصادی از میزان نرخ فقر کاسته شود. بنا به این گزارش بیش از یک سوم ایرانیان ناتوان از تامین نیازهای اساسی خود بوده و هستند. بنا به گزارشهای قبلی انتظار میرفت که نرخ فقر در ایران ثابت بماند و از میزان ۳۰ درصد تجاوز نکند، گرچه این درصد نیز بسیار بالا و غیرقابلقبول است.
به گفته کارشناسان اقتصادی، رشد نرخ فقر در ایران نشان میدهد که سیاستهای حمایتی دولت در سالهای گذشته بهطور مثبت بر سطح خرید مردم تاثیری نداشتهاند و هدفمندی یارانهها انتظارات لازم را برآورده نکرده است.
به گفته کارشناسان، رشد اقتصادی در ایران مدیون افزایش فروش نفت در سالهای گذشته است آنها اما تاکید میکنند این رشد اقتصادی همهجانبه و فراگیر در همه حوزههای اقتصادی نبوده است. به گفته اقتصاددانان نابسامانی عمومی در عرصه تولید و فروش به افزایش مداوم تورم انجامیده و سرانجام نرخ فقر را افزایش داده است. باید گفت بنا به دادههای رسمی در ایران تورم در سال ۱۴۰۳ به ۳۵ درصد رسیده و دولت امیدوار است که تا پایان سال آینده این میزان حدود ۸ درصد کاهش یابد.
این خوشبینی تنها زمانی واقعبینانه است که فروش نفت کاهش نیابد و شرایط ملتهب اجتماعی ناشی از خطر بروز جنگ فروکش کند. در شرایط کنونی ایران نمیتواند امید به سرمایهگذاری کلان خارجی داشته باشد و در صورت بروز درگیری نظامی میان ایران و اسرائیل تمامی مولفههای اقتصادی دستخوش سقوطی نامعلوم خواهند شد.
هم اکنون افزایش بهای دلار یا بهتر بگوییم کاهش ارزش ریال سبب شده که بهای برخی کالاها از جمله گوشت قرمز به شکل محسوسی افزایش یابد. البته مشکلات حمل و نقل نیز مزید بر علت شده است. بسیاری از منابع حکومتی صحبت از افزایش بهای حاملهای انرژی کرده و بر ناترازی موجود در این زمینه تاکید میکنند.
افزایش قیمت نان در ایران در ماههای گذشته به صورت خزنده تثبیت شد و حال امکان افزایش بهای برق و بنزین میتواند به افزایش قیمت همه کالاها منجر شود، امری که به نظر برخی کارشناسان میتواند در ماههای آتی به واقعیت بپیوندد.
کارشناسان اقتصادی میگویند دولت برای تامین بودجه عمومی نیازمند حدود ۳۰۰ هزار میلیارد تومان است. اما آنچه یک معما بهنظر میرسد تعیین منابع برای رفع این کسری است. هدفمندی یارانه نقطه ضعف دولت کنونی و دولتهای پیشین است.
در پایان گزارش مرکز پژوهشهای مجلس تاکید شده که دولت باید برای «ناترازی انرژی، ناترازی بانکی، کسری بودجه وسیاستهای تثبیت قیمتها» راهحلهای مناسب بیابد و شاید از این طریق بتوان نرخ فقر در ایران را کاهش داد.
عکسالعملل دولتها
بهدنبال عملیات اسرائیل دولتهای ترکیه، عربستان، قطر، سوریه، عراق، پاکستان، امارات متحده عربی، اردن، بحرین حمله اسرائیل را محکوم کردند، کشورهایی چون ژاپن، مصر و هند نیز نگرانی عمیق خود را از حمله اسرائیل ابراز داشتند. در مقابل کشورهای غربی به غیر از سوئیس از حمله اسرائیل دفاع کردند، آمریکا از ایران خواست که بدنبال حملات اسرائیل دست به حملات تلافیجویانه نزند، چون با عواقب جدی روبرو خواهد شد.
استارمر نخست وزیر بریتانیا نیز اظهار داشت، «ایران نباید پاسخ دهد و از همه طرفها میخواهیم که خویشتنداری نشان دهند…ایران نباید پاسخ حملات را بدهد.»
روسیه در راستای منافع خود سعی کرده است در روابط خود با ایران و اسرائیل نوعی تعادل را حفظ کند. روسیه در راستای منافع خود نه تنها حمله اسرائیل به ایران را محکوم نکرد بلکه غیر مستقیم خواست ایران پاسخ ندهد و این مسئله خشم روزنامههای ایران را برانگیخت و از آن بهعنوان موضع عجیب روسیه نام بردند. در بیانیه وزارت خارجه روسیه چنین آمده است: «مسکو ضمن درخواست از تمام طرفین درگیر برای خویشتنداری و توقف خشونت، به منظور همکاری با تمام طرفین جهت کاهش سطح درگیری، ابراز آمادگی میکند. ضرورت دارد تا تحریک ایران نسبت به اقدام تلافیجویانه متوقف شود؛ شرایطی که باعث خارج شدن تنشها از کنترل خواهد شد.»
چین نیز بهدنبال منافع خود است و با وجود آنکه رابطه نزدیکی با ایران دارد ولی بیش از ایران در اسرائیل سرمایهگذاریهای عظیمی به ویژه در بخشهای زیرساخت و فناوری کرده است. چین این سرمایهگذاریها را در طول جنگ خاورمیانه نیز حفظ کرده است. چین با وجود آن که ۹۰ درصد صادرات نفت ایران را با تخفیف میخرد، میخواهد اسرائیل را بهعنوان یک شریک اقتصادی نیز حفظ کند. لذا با توجه به مسائل مطرح شده، طرفین را به خویشتنداری دعوت کرده است.
نشست شورای امنیت
در نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل، شامگاه دوشنبه هفتم آبان درباره خاورمیانه و در پی حملات اسرائیل به ایران تشکیل شد. نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل به درخواست ایران و با حمایت الجزایر، چین و روسیه برگزار شد.
مقامهای جمهوری اسلامی ایران از کشتهشدن چهار نظامی و یک شهروند غیرنظامی در این حملات خبر داده و در عین حال گفتهاند که بهدلیل «عملکرد موفق پدافند هوایی»، «خسارت محدود و کماثری» وارد شده است.
با این حال رسانههای مختلف بینالمللی با استناد به تصاویر ماهوارهای و اظهارات کارشناسان گزارش دادهاند که در حملات بامداد شنبه اسرائیل آسیبهای جدی به سامانههای پدافندی و تاسیسات موشکهای بالستیک ایران وارد شده است.
امیرسعید ایروانی، نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد، در این نشست اسرائیل را به «نقض حاکمیت و تمامیت ارضی» ایران و «نقض حقوق بینالملل» و «منشور سازمان ملل متحد» متهم کرد و خواستار «محکومیت صریح و اقدام قاطع» شورای امنیت شد.
او در سخنان خود بارها ایالات متحده را به «حمایت بیقید و شرط» از اسرائیل و «مانعتراشی در انجام وظایف شورای امنیت» متهم کرد و گفت حمایتهای آمریکا باعث شده است که اسرائیل با حملات خود در غزه، لبنان، و ایران «بهطور جدی صلح و امنیت منطقهای را تضعیف نماید.»
امیرسعید ایروانی، همچنین با بیان اینکه پدافند هوایی ایران «مانع از وارد آمدن خسارات گسترده شد»، بار دیگر بر محفوظ بودن «حق ذاتی ایران برای پاسخگویی» به اسرائیل تاکید کرد.
سفیر چین در سازمان ملل، در این نشست «نقض حاکمیت و تمامیت ارضی ایران» را محکوم کرد و نماینده روسیه هم ایالات متحده را به حمایت اطلاعاتی از اسرائیل در حمله به ایران متهم کرد.
نماینده عراق در سازمان ملل هم در این نشست تاکید کرد که کشورش شکایت خود از اسرائیل را پیگیری خواهد کرد؛ ساعاتی پیش از این جلسه، سخنگوی دولت عراق خبر داده بود که بغداد با ارائه یادداشت اعتراضی به سازمان ملل و شورای امنیت این سازمان، از نقض حریم هوایی خود توسط اسرائیل شکایت کرده است.
اسرائیل در واکنش به حملات موشکی گسترده ایران به این کشور بامداد پنجم آبان از هدف قرار دادن مواضع نظامی در ایران خبر داد.
سفیر ایالات متحده در سازمان ملل متحد به ایران هشدار داد که در صورت حملهای دیگر به اسرائیل با «عواقب شدید» روبهرو خواهد شد.
لیندا توماس گرینفیلد هشدار داد که اگر ایران اقدام تهاجمی بیشتری علیه اسرائیل یا نیروهای آمریکا در منطقه انجام دهد با پیامدهای شدید آن مواجه خواهد شد.
نماینده آمریکا در این نشست، همچنین تاکید کرد که حملات اخیر اسرائیل به ایران «باید پایان تبادل مستقیم آتش» بین دو کشور باشد.
خانم توماس گرینفیلد با اشاره به حمله قبلی موشکی ایران به اسرائیل گفت این حملات با محکومیت ایالات متحده، رهبران گروه هفت و شمار دیگری از رهبران کشورهایی که در این نشست حضور دارند روبهرو شد و «آنها تایید کردند که این اقدام باید برای ایران عواقب جدی داشته باشد.»
او همچنین با تاکید بر حق اسرائیل برای دفاع از خود افزود: «پیام ما برای ایران روشن است؛ اگر تصمیم به اقدامات تهاجمی بیشتر علیه اسرائیل یا نیروهای آمریکایی در منطقه بگیرد، با عواقب شدیدی روبهرو خواهد شد.»
لیندا توماس گرینفیلد، همچنین گفت که ایالات متحده در عملیات نظامی اخیر اسرائیل علیه ایران مشارکت نداشت.
در این نشست، همچنین باربارا وودوارد، نماینده دائم بریتانیا در سازمان ملل، تاکید کرد که ایران نباید به حملات اخیر اسرائیل پاسخ بدهد.
خانم وودوارد افزود: «حمله تشدید کننده ایران به اسرائیل در اوایل ماه جاری آخرین حمله در تاریخ طولانی فعالیتهای بیثبات کننده ایران در منطقه، از جمله از طریق حمایت سیاسی، مالی و نظامی از شبه نظامیان، حزبالله و حماس بود.»
او با تاکید بر اینکه ایران باید به حمایت از این گروهها پایان دهد گفت: «همه طرفها باید خویشتنداری کنند» و «جنگ منطقهای به نفع هیچکس نیست.»
اسرائیل «برای انجام حمله دیگری به ایران آماده میشود»
شبکه ۱۳ تلویزیون اسرائیل شامگاه دوشنبه اعلام کرد این کشور بهدنبال حمله پهپادی به اقامتگاه شخصی بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر، برای «یک حمله دیگر به ایران آماده میشود».
بر اساس این گزارش، در نشست یکشنبهشب کابینه «به روشنی» به وزیران گفته شد که عملیات «روزهای پاسخ» در بامداد پنجم آبان واکنش به حمله موشکی ایران علیه مردم اسرائیل در روز دهم مهر بود، و عملیات دیگری در واکنش به تلاش برای هدف قرار دادن اقامتگاه نخستوزیر اسرائیل انجام خواهد شد.
جلسه یکشنبه شب کابینه برای بررسی اثرات عملیات انجامشده اسرائیل در قبال ایران برگزار شده بود.
گزارش این شبکه حاکی است که وزیران و مسئولان امنیتی در این نشست پیشنهادهای مختلفی را برای نحوه پاسخگویی به حمله پهپادی به اقامتگاه شخصی بنیامین نتانیاهو مطرح کردند، که پرداختن به جزئیات آن در رسانههای اسرائیل منع شده است. در این زمینه قرار است تشکیلات امنیتی این کشور به زودی پیشنهادات خود را به کابینه برای تصویب نهایی ارائه کند.
با این حال، این شبکه گفت نوع واکنش متفاوت از عملیات «روزهای پاسخ» خواهد بود.
اقامتگاه شخصی نتانیاهو در شهر ساحلی قیصریه در شمال اسرائیل روز ۲۸ مهرماه هدف یک حمله پهپادی قرار گرفت، که او و همسرش در آن روز در آن خانه نبودند.
شماری از وزیران و مقامات ارشد مانند رئیس کنست، امیر اوحانا، حمله پهپادی به خانه نخستوزیر را تلاش برای هدف قرار دادن رهبر کشور دانسته و بر لزوم مجازات آمران و عاملان آن تأکید کردند.
دانیل هگاری، سخنگوی ارتش، نیز در آن شب گفت تلاش برای هدف قرار دادن رهبری کادر سیاسی کشور با پاسخ لازم روبهرو خواهد شد.
رسانههای اسرائیل در سلسله گزارشهای خود در خصوص این رویداد بیسابقه تاکید کردند افسران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که برای کمک به توان نظامی گروه حزبالله در لبنان فعال هستند، در این حمله پهپادی نقش داشتهاند و کشورشان جمهوری اسلامی ایران را آمر این تلاش ناکام میداند.
شبکه ۱۴ تلویزیون اسرائیل این سئوال را مطرح کرده بود که آیا علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، باید هدف حمله متقابل قرار گیرد؟
پس از چند روز گزارشهای رسانههای اسرائیل در زمینه حمله پهپادی به خانه شخصی نتانیاهو، نهادهای امنیتی اسرائیل به گزارشگران امکان دادند با ورود به حیاط خانه از خسارت وارده عکس و فیلم تهیه کنند.
تصاویر نشان میداد که پهپاد به شیشه ضد گلوله طبقه دوم خانه اصابت کرده، که رسانههای اسرائیل آن را شیشه اتاق خواب نتانیاهو و همسرش، سارا، توصیف کردند. شیشه ضرب دیده اما نشکسته بود. درختان باغچه زیر خانه نیز بر اثر اصابت قطعات پهپاد آسیب دیده بود. نوع پهپاد اعلام نشد و تصاویری از قطعات آن به رسانهها نشان داده نشد.
رسانههای اسرائیل این هفته گزارش دادند خانواده نتانیاهو دو میلیون شِکِل از دولت برای تعمیر و تجهیزات بیشتر امنیتی پول درخواست کردهاند. دولت اسرائیل موظف به تامین مبالغ مورد نیاز برای امنیت نخستوزیر و خانواده او در اقامتگاه رسمی و اقامتگاههای شخصی آنهاست.
چند روز پیش از پهپادی که به خانه نخستوزیر در شمال اصابت کرد، یک پهپاد دیگر پرتابشده از لبنان بر سقف رستوران پایگاه نیروهای گولانی ارتش در شهر بنیامینا فرود آمد که چهار کشته و ۶۵ زخمی بر جای گذاشت.
این دو حمله مهمترین تحرکات پهپادی حزبالله از آغاز عملیات این گروه نیابتی علیه اسرائیل در حدود ۱۳ ماه اخیر بوده است.
حکومت اسلامی ایران اعلام کرد که در روزهای آینده از نو به اسرائیل حمله خواهد کرد
به گزارش اسکاینیوز سپاه پاسداران سرگرم تدارک «حملهای ویرانگر، بیسابقه و غافلگیرانه» به اسرائیل در روزهای آینده است. سخنگوی دولت جمهوری اسلامی نیز با تایید این خبر گفت که زمان و کیفیت حمله به اسرائیل را حکومت تهران تعیین خواهد کرد.
محمدرضا نقدی معاون هماهنگی سپاه پاسداران نیز گفته است که جمهوری اسلامی ایران در روزهای آینده ضربات و شکستهای سنگینتری را به اسرائیل تحمیل خواهد کرد.
حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران، با دو روز تاخیر به حمله بیستوششم اکتبر اسرائیل به تاسیسات و پایگاههای نظامی ایران واکنش نشان داد و مدعی شد که در این حمله نیروی هوایی اسرائیل نتوانست به اهداف خود نائل شود.
حسین سلامی نیز همانند رهبر جمهوری اسلامی ایران حمله هوایی اسرائیل را نتیجۀ خطای محاسباتی و ضعف این کشور در جنگ با سازمان حماس و حزبالله خواند و هشدار داد که اسرائیل پس از حملهاش به پایگاههای نظامی ایران با نتایج تلخ و غیرقابل تصوری روبرو خواهد شد.
در اظهاراتی جداگانه اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، به اسرائیل هشدار داد که با پاسخ قاطع، مؤثر و همسطح با حمله صورت گرفته روبرو خواهد شد. اسماعیل بقایی همچنین از دولت آمریکا خواست که به جای طلب خویشتنداری از جمهوری اسلامی ایران، دولت اسرائیل را مهار کند. او در جای دیگری از سخنانش گفت که جنگندههای اسرائیلی در حمله به تأسیسات نظامی ایران وارد حریم هوایی این کشور نشدند.
«انتقام سخت»
خامنهای و سایر سران جمهوری اسلامی ایران، هر موقع با بحرانهای داخلی و منطقهای روبرو میشوند بحث از «انتقام سخت» به میان میآورند ولی آنها این انتقام سخت را به حمله به اعتراضات و اعدام زندانیان سیاسی میگیرد.
قوه قضاییه جمهوری اسلامی، دو روز پس از حمله اسرائیل به ایران، جمشید شارمهد، شهروند ایرانی-آلمانی را اعدام شد.
مرکز رسانه قوه قضاییه جمهوری اسلامی با انتشار اطلاعیهای اعلام کرد که «پس از طی روال قانونی و تایید نهایی رای دادگاه در دیوان عالی کشور»، حکم اعدام جمشید شارمهد صبح روز دوشنبه ۲۸ اکتبر-۷ آبان، به اجرا درآمده است.
در این اطلاعیه دادستانی تهران، جمشید شارمهد به عنوان یک عامل آمریکا و اسرائیل معرفی شده است. رسانههای رسمی و نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی، این شهروند دوتابعیتی را بهعنوان رئیس «گروه تندر»، رسانه منتسب به انجمن پادشاهی ایران در آمریکا، معرفی میکردند.
فرزندان جمشید شارمهد از ربایش پدرشان که در خاک امارات متحده عربی بود، ربوده شده است. جمشید شارمهد، مدتی طولانی در آمریکا اقامت داشت. همسر و فرزندان او در آمریکا زندگی میکنند.
دستگیری فعالان سیاسی در خارج از مرزهای ایران بیسابقه نیست. روحالله زم، مدیر کانال تلگرامی آمد نیوز، مهر ماه ۱۳۹۸ در عراق بازداشت و به ایران منتقل شد. او که پناهنده سیاسی مقیم فرانسه بود، ۲۲ آذر ۱۳۹۹ اعدام شد.
همچنین حبیب چعب، شهروند ایرانی سوئدی، در آبان ۱۳۹۹ توسط یک باند بینالمللی قاچاق مواد مخدر از خاک ترکیه ربوده و به ایران برده شد. او روز ۶ اردیبهشت ۱۴۰۲ اعدام شد.
نتیجهگیری
به گفته تحلیلگران، اسرائیل با این حمله آسیبپذیری سیستم دفاع هوایی ایران را آشکار کرد و اکنون بهراحتی میتواند حملاتش را علیه این کشور افزایش دهد.
علاوه بر این، اسرائیل با حملات شدید به حزبالله لبنان، مهمترین متحد جمهوری اسلامی در مبارزه با اسرائیل در منطقه، این سازمان را تا حد زیادی از کار انداخته است؛ آیا باز هم از پاسخگویی جدی به اسرائیل منصرف شود.
اسرائیل، در حمله اخیر نشان داد که توانمندیهایش بسیار برتر از ایران است اما با این وجود، به اهداف مهمتر از جمله تاسیسات هستهای یا نفتی جمهوری اسلامی حمله نکرد تا در صورت تلافی جمهوری اسلامی ایران، این بار آنها را هدف قرار دهد. هرچند بعید است اسرائيل بتواند بهتنهایی تاسیسات هستهای جمهوری اسلامی را هدف بگیرد و در این مسیر احتمالا به کمک ایالات متحده نیاز دارد.
همه اینها نشان میدهد که جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر در وضعیت دشواری گرفتار شده است، زیرا اگر بخواهد اقدام تلافیجویانه علیه اسرائیل انجام دهد، خطر تشدید تنش را به دنبال دارد و اگر تلافی نکند، ضعف خود را آشکارتر خواهد کرد.
هر صورت آنچه که مسلم است خاورمیانه در وضعیتی بسیار بحرانی و پیشبینیناپذیر قرار دارد. رهبران و استراتژیستهای منطقه دههها است در مورد اینکه آیا ایران و اسرائیل ممکن است روزی آشکارا به همدیگر حمله کنند یا چگونه حمله کنند، اما گمانهزنی تاکنون این بود که ایران حملات خود به اسرائیل را نه بهطور مستقیم به اسرائیل، بلکه از طریق سازمانهای شبهنظامی نیابتیاش پیش خواهد برد.
اما امروز وضعیت تغییر یافته و رویارویی نظامی تهران و تلآویو، واقعیت پیدا کرده است اما سناریوهای پایانی درگیریهای این دو دشمن دیرینه هنوز مشخص نیست.
فاجعه کشتار بیش از ۴۲ هزار فلسطینی در یک سال گذشته در نوار غزه که بیش از ۱۲ هزار تن از قربانیان آن کودکان بودهاند، پس از حمله حماس به مناطق تحت اشغال اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳-۱۵ مهرماه ۱۴۰۲ و همچنین تعرض ارتش جنایتکار اسرائیل به خاک لبنان و کشتار هزاران تن و آوارگی نزدیک به یک و نیم میلیون شهروند لبنانی در این کشور، نمونه روشنی از جنایت علیه بشریت است. در مقابل این «نسلکشی» و «جنایت علیه بشریت» از سوی دولت اسرائیل و حمایت از دولت جنگطلب و نسلکش اسرائیل از سوی دولتهای اروپایی و در راس همه ایالات متحده جهانی، اکنون پایانی برای جنگ خاورمیانه قابل تصور نیست. اکنون فقط همبستگی گسترده مردم آزادیخواه و ضدجنگ جهان، اتحادیههای کارگری، احزاب و سازمانهای سیاسی چپ و کمونیست، دانشجویان دانشگاهها، سازمانهای زنان، بازنشستگان، محیط زیست، در همبستگی با مردم فلسطین و با شعار «جهانی بدون جنگ و عاری از ستم و تبعیض» در سراسر جهان، قادرند به نسلکشی دولت نژادپرست اسرائیل و حامیان اروپایی و آمریکایی آن پایان دهند. حکم دادگاه لاهه بر علیه دولت اسرائیل و شخص نتان یاهو اسرائیل اجرایی گردد.
از سوی دیگر، وظیفه مردم آزادیخواه و ضدجنگ و ضداشغال اسرائیل است که با دولت جنگطلب اسرائیل تصفه جساب کنند و دولت دلخواه و صلحطلب خود را بهوجود آورند و رفتار مسالمتآمیزی با مردم فلسطین داشته باشند تا مردم فلسطین بدون جنگ و فشار بتوانند با فرصت و فراغت سرنوشت خود را مستقیما به دست خودشان رقم برنند.
وخامت شدید اوضاع اقتصادی که دهها میلیون شهروند جامعه ما را به زندگی زیر خط فقر رانده بود، بیکاری فزاینده، فساد و چپاول منافع ملی از سوی سران حکومتی و فرماندهان سپاه و همچنین ادامه یافتن اعتراضهای گسترده کارگران و ستمدیدگان، بازنشستگان، پرستاران، فرهنگیان، دانشجویان، زنان، بیکاران و جوانان، آینده حکومت را با چالشهایی جدی روبهرو کردهاند و امروز جامعه ما به بشکهای باروت میماند که هرآن انتظار انفجار آن میرود.
جمعی از بازنشستگان مخابرات، در شهرهای شیراز، زنجان، رشت، همدان، بندرعباس، تهران، ایلام، تبریز، اهواز، سنندج و کرمانشاه، گروهی از کارگران واحد خدمات شهری شهرداری ایلام، شماری از کارگران پیمانکاری شرکت پایانهها و مخازن پتروشیمی ماهشهر، تعدادی از پرستاران و کادر درمان بیمارستان های شوشتر، گروهی دانشجویان دانشگاه آزاد در دانشگاه های آزاد مشهد و تبریز و جمعی از دانشجویان دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران با برگزاری تجمعات اعتراضی، خواهان رسیدگی به مطالبات خود شدند.
به گزارش خبرگزاری هرانا به نقل از ایلنا، روز دوشنبه هفتم آبان ۱۴۰۳، جمعی از بازنشستگان مخابرات، در مقابل ساختمانهای این شرکت در تهران، سنندج، شیراز، تبریز، زنجان، رشت، همدان و بندرعباس دست به تجمعات اعتراضی زدند.
به گزارش ایلنا، شماری از کارگران پیمانکاری شرکت پایانهها و مخازن پتروشیمی ماهشهر در مقابل مجموعه محل کار خود تجمع اعتراضی برگزار کردند.
به گفته کارگران معترض: برخلاف وعدهای که مسئولان شرکت پایانه و مخازن در حضور مسئولان و نمایندگانی از فرمانداری ماهشهر، اداره کار منطقه ویژه و مسئول دفتر نماینده مردم بندر ماهشهر در مجلس و مسئولان حراست ارشد منطقه و… به آنها داده بودند، هنوز مطالباتمان عملی نشده است.
به گزارش ایرنا، روز جاری، جمعی از پرستاران و کادر درمان بیمارستان های شوشتر در مقابل دانشکده علوم پزشکی این شهر تجمع کردند. براساس این گزارش، این تجمع در اعتراض به عدم پرداخت ۱۸ ماه کارانه و اضافه کار نیروهای علوم آزمایشگاهی، رادیولوژی، پرستاران و کمک بهیاران بیمارستانهای شوشتر صورت گرفته است.
به گزارش امتداد، گروهی دانشجویان دانشگاه آزاد در دانشگاه های آزاد مشهد و تبریز دست به تجمع زدند. تجمع این دانشجویان در اعتراض به افزایش سه برابری شهریه دانشگاه آزاد صورت گرفته است.
دانشجویان با سر دادن شعارهایی، نسبت به مواردی همچون «سرکوب دانشجویان معترض، تجاری سازی فضاهای دانشجویی، تفکیک جنسیتی و برگزاری نمایش سلبریتیمحور با هدف سیاست زدایی از دانشگاه»، اعتراض کردند.
فقط جنبشهای اجتماعی ایران میتوانند مانع شعلهور شدن جنگ خانمانسوزی شوند که عواقب آن برای ایران و منطقه فاجعهبارتر خواهد بود.
در چنین شرایطی، جنبشهای اجتماعی ایران و نیروهای چپ و آزادیخواه و برابریطلب اپوزیسیون با درک اوضاع خطرناک کنونی و نگرانی از افزایش خطر جنگ در ایران و منطقه، شدیدا با جنگ مخالفت کنند و با قدرتتر به سرنگونی جمهوری اسلامی تاکید ورزند و مهمتر از همه، راهکار عملی و شفاف و روشنی را در دستور سازماندهی و فعالیتهای خود بگذارند.
هنوز مشخص نیست که تشدید تنش میان اسرائیل و ایران قرار است ادامه یابد یا نه!
سهشنبه هجدهم آبان ۱۴۰۳-بیست و نهم اکتبر ۲۰۲۴