جنوب جهانی: ارزهای با پشتوانه طلا جایگزین دلار آمریکا می‌شوند
پذیرش ارزهای دارای پشتوانه کالا توسط جنوب جهانی می‌تواند تسلط دلار آمریکا را مختل و زمینه بازی را در تجارت بین‌المللی برابر سازد.
نویسنده: پپه اسکوبارمترجم: سایت «۱۰ مهر»برگرفته از : وبلاگ کرادله ــ ۱۹ ژانویه ۲۰۲۳ *
منابع بانکی نیویورک، به‌طور غیررسمی اذعان می‌کنند که اگر سرگئی گلازیف ارز جدید را به طلا مرتبط کند، دلار آمریکا به‌عنوان یک ارز بی‌ارزش از بین خواهد رفت. دلیل آن این است که سیستم برتون وودز دیگر پایه طلا ندارد و مانند ارز رمزنگاری دیجیتال FTX فاقد ارزش ذاتی خواهد بود. به‌نظر می‌رسد طرح گلازیف که ارز را به نفت و گاز طبیعی مرتبط میکند، کارساز است.
بیایید با سه واقعیت چند‌قطبی به هم پیوسته شروع کنیم.
اول: یکی از نکات کلیدی در نشست سالانه مجمع جهانی اقتصاد در داووس، سوئیس، زمانی است که محمد الجدان، وزیر دارایی عربستان سعودی، در یک پانل با موضوع «تحول عربستان سعودی»، به‌صراحت اعلام کرد که ریاض «غیر از دلار آمریکا، تجارت با ارزهای دیگررا نیز در نظر خواهد گرفت.»
بدین ترتیب بالاخره پترویوان در دسترس است؟ احتمالاً، امّا الجدان عاقلانه فرمولبندی دقیقی را انتخاب کرد: «ما یک رابطه بسیار استراتژیک با چین داریم و از همان رابطه استراتژیک با سایر کشورها از‌جمله ایالات متحده برخورداریم و می‌خواهیم آن را به اروپا و سایر کشورها توسعه دهیم.»
دوم: بانک‌های مرکزی ایران و روسیه در حال بررسی پذیرش «سکه پایدار» برای تسویه تجارت خارجی، جایگزین دلار آمریکا، روبل و ریال هستند. انبوه کریپتوها در حال حاضر آماده استفاده‌اند و جوانب مثبت و منفی یک ارز دیجیتال بانک مرکزی با پشتوانه طلا (CBDC) را برای تجارت که در واقع در برابر دلار آمریکا غیرقابل نفوذ خواهد بود، بررسی می‌کنند.
یک ارز دیجیتال با پشتوانه طلا
موضوع واقعاً جالب اینجاست که این ارز دیجیتال با پشتوانه طلا به‌ویژه در منطقه ویژه اقتصادی آستاراخان در دریای خزر موثر خواهد بود.
در کریدور بین‌المللی حمل‌ونقل شمال ــ جنوب ((INTSC، آستاراخان بندر کلیدی روسیه است که روسیه از آنجا محموله‌هایی را از طریق ایران به کشتی‌های تجاری می‌رساند که تا غرب آسیا، آفریقا، اقیانوس هند و آسیای جنوبی حمل خواهند شد.)
موفقیت کریدور شمال ــ جنوب INSTC که به‌تدریج با پشتوانه طلا CBDC گره خورده است ــ تا حد زیادی به این بستگی دارد که آیا تعداد زیادی از کشورهای آسیایی، غرب آسیا و آفریقا از اعمال تحریم‌های دیکته شده ایالات متحده علیه روسیه و ایران خودداری می‌کنند یا خیر.
در حال حاضر، صادرات، بیشتر انرژی و محصولات کشاورزی است. شرکت‌های ایرانی سومین واردکننده غلات روسیه هستند. بعد از آن می‌توان از توربین‌ها، پلیمرها، تجهیزات پزشکی و قطعات خودرو نام برد. تنها بخش روسیه ــ ایران کریدور بین‌المللی شمال ــ جنوب INSTC یک تجارت ۲۵ میلیارد دلاری را نشان می‌دهد.
و سپس می‌توان از زاویه انرژی حیاتی کریدور بین‌المللی شمال ــ جنوب INSTC نام برد ــ که بازیگران اصلی آن سه‌گانه روسیه، ایران و هند هستند. خرید نفت خام هند از روسیه نسبت به سال گذشته ۳۳ برابر افزایش یافته است. هند سومین واردکننده بزرگ نفت در جهان است. در ماه دسامبر، ۱/۲ میلیون بشکه نفت از روسیه دریافت کرد که برای چندین ماه پیش از عراق و عربستان سعودی به‌عنوان بزرگترین تأمین‌کننده دهلی قرار گرفته است.
«سیستم پرداخت عادلانه‌تر»
سوم: امسال آفریقای جنوبی ریاست دوره‌ای بریکس را بر عهده دارد. و امسال با نامزدهای مختلف از الجزایر، ایران و آرژانتین گرفته تا ترکیه، عربستان سعودی و امارات متحده عربی، آغاز گسترش بریکس پلاس خواهد بود.
نالدی پاندور، وزیر امور خارجه آفریقای جنوبی به‌تازگی تأیید کرده است که بریکس می‌خواهد راهی برای دور زدن دلار آمریکا بیابد و در نتیجه «سیستم پرداخت عادلانه‌تری ایجاد کند که به‌سمت کشورهای ثروتمندتر منحرف نشود».
سال‌هاست که یاروسلاو لیسوولیک Lissovolik، رئیس بخش تحلیلی تجارت شرکت‌ها و سرمایه‌گذاری در Sberbank روسیه، طرفدار ادغام نزدیک‌تر بریکس و معرفی ارز ذخیره بریکس بوده است. لیسوولیک به ما یادآوری میکند که اولین پیشنهاد «برای ایجاد یک ارز ذخیره جدید بر اساس سبدی از ارزهای کشورهای بریکس BRICS، در سال ۲۰۱۸ توسط باشگاه Valdai تدوین شد.»
آیا برای R۵ (پنج “ر”) آماده هستید؟
ایده اولیه حول یک سبد ارزی شبیه به مدل حق برداشت ویژه (SDR) بود که از ارزهای ملی اعضای بریکس تشکیل شده بود ــ و سپس، در ادامه مسیر، سایر ارزهای دایره گسترده بریکس پلاس. لیسوولیک Lissovolik توضیح می‌دهد که انتخاب ارزهای ملی بریکس BRICS منطقی است زیرا «این ارزها در بین بازارهای نوظهور از نقد‌شونده‌ترین ارزها بودند. نام ارز ذخیره جدید ــ R۵ یا R۵+ ــ بر اساس حروف اول ارزهای BRICS بود که همگی با حرف R شروع می‌شوند (رئال، روبل، روپیه، رنمینبی، راند).
بنابراین بریکس در حال حاضر برای مذاکرات عمیق خود در سال ۲۰۲۳ پلاتفرمی آماده دارد. همانطور که لیسوولیک اشاره میکند، «در درازمدت، ارز R۵ بریکس می‌تواند نقش پرداخت و تسویه حساب و همچنین ذخیرهِ ارزش/ذخیره را برای بانک‌های مرکزی بازارهای نوظهور ایفا کند. او تقریباً مطمئن است که یوان چین از همان ابتدا با استفاده از «وضعیت ذخیره پیشرفته» خود برجسته خواهد بود. نامزدهای بالقوه‌ای که می‌توانند بخشی از سبد ارز R۵+ شوند عبارتند از دلار سنگاپور و درهم امارات.
لیسوولیک به‌طور کاملاً دیپلماتیک معتقد است که «پروژه R۵ می‌تواند به یکی از مهم‌ترین کمک‌های بازارهای نوظهور در ایجاد یک سیستم مالی بین‌المللی امن‌تر تبدیل شود.» پروژه R۵ یا R۵+ با آنچه در اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) به رهبری وزیر اقتصاد کلان کمیسیون اقتصادی اوراسیا تهیه می‌شود، هم‌پوشانی دارد.
استاندارد طلای جدید
گلازیف در روبل طلایی ۳، آخرین مقاله خود، مستقیماً به دو گزارش معروف زولتان پوزار، استراتژیست سوئیس کردیت Credit Suisse، که قبلاً در صندوق بین‌المللی پول، وزارت خزانه‌‌داری ایالات متحده، و فدرال رزرو نیویورک کار می‌کرد، اشاره میکند : جنگ و محدودیت کالا (۲۷ دسامبر) و زمامداری و جنگ و ارز (۲۹ دسامبر).
پوزار حامی سرسخت طرح برتون وودز III است ــ ایده‌ای که در میان جمعیت شکاک فدرال رزرو طرفداران زیادی پیدا کرده است. چیزی که بسیار جالب است این است که پوزار آمریکایی اکنون مستقیماً از گلازیف روس نقل قول میکند و برعکس، که دلالت بر همگرایی شگفت‌انگیز ایده‌های آنها دارد.
بیایید با تأکید گلازیف بر اهمیت طلا شروع کنیم. او به انباشت چند میلیارد دلاری سپرده‌های نقدی فعلی در حساب‌های ارزی «نرم» صادرکنندگان روسی در بانک‌های شرکای اصلی اقتصادی خارجی روسیه اشاره میکند: کشورهای اتحادیه اروپا، چین، هند، ایران، ترکیه و امارات متحده عربی. او سپس توضیح می‌دهد که چگونه طلا می‌تواند ابزاری منحصر‌به‌‌فرد برای مقابله با تحریم‌های غرب باشد، وقتی که قیمت نفت و گاز، غذا و کود، فلزات و مواد معدنی جامد دوباره محاسبه شود:
زولتان پوزار، استراتژیست کردیت سوئیس، گفت: تثبیت قیمت نفت در طلا در سطح ۲ بشکه در هر گرم، دومین افزایش قیمت طلا به دلار را به‌همراه خواهد داشت. این پاسخ مناسبی به «سقف قیمت‌های» معرفی‌شده توسط غرب خواهد بود ــ نوعی «کف»، یک پایه محکم. هند و چین می‌توانند جای شرکت بریتانیایی ــ سوئیسی و چند ملیتی تجارت کالا گلنکور (Glencore) و شرکت چند ملیتی بازرگانی کالا در زمینه بازرگانی فلزات و انرژی ترافیگورا (Trafigura) که در سال ۱۹۹۳ در هلند تأسیس شده است را بگیرند.
بنابراین در اینجا شاهد همگرایی گلازیف و پوزار هستیم که تعداد کمی از بازیگران اصلی در نیویورک شگفت‌زده خواهند شد.
سپس گلازیف مسیر روبل طلایی ۳ را ترسیم میکند. اولین استاندارد طلا در قرن نوزدهم توسط روچیلدها تحمیل شد که این «به آنها این توانایی را داد تا از طریق اعتبار طلا اروپا را به‌مثابه یک قاره، تابع سیستم مالی بریتانیا کنند.» گلازیف می‌نویسد روبل طلایی ۱ «فرآیند انباشت سرمایه‌داری را فراهم کرد.»
روبل طلایی ۲، پس از برتون وودز، «بازیابی سریع اقتصادی پس از جنگ را تضمین کرد.» اما سپس «خروشچف اصلاح‌طلب پیوند روبل با طلا را لغو کرد و در سال ۱۹۶۱ با کاهش ۲/۵ برابر ارزش واقعی روبل اصلاحات پولی را به اجرا در آورد که با آن شرایط تبدیل بعدی کشور [روسیه] به «ضمیمه مواد خام سیستم مالی غرب را فراهم کرد.»
آنچه گلازیف اکنون پیشنهاد میکند این است که روسیه استخراج طلا را تا ۳ درصد تولید ناخالص داخلی افزایش دهد: مبنایی برای رشد سریع کل بخش منابع (۳۰ درصد تولید ناخالص داخلی روسیه). با تبدیل شدن این کشور به یک رهبر جهانی در تولید طلا، «روبل قوی، بودجه قوی و اقتصاد قوی» به‌دست خواهد آمد.
تمام تخم مرغ‌های جنوب جهانی در یک سبد
در همین حال، به‌نظر می‌رسد که گلازیف در مرکز گفت‌وگوهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا EAEU در حال طراحی یک ارز جدید می‌باشد که نه‌تنها بر اساس طلا، بلکه تا حدی بر اساس ذخایر نفت و گاز طبیعی کشورهای شرکت‌کننده است. به‌نظر می‌رسد پوزار این را تورمی بالقوه می‌داند: با توجه به اینکه ارز جدید به چنین پایه بزرگی گره خورده است، ممکن است منجر به افراط و تفریط شود.
منابع بانکی نیویورک، به‌طور غیررسمی اذعان می‌کنند که اگر سرگئی گلازیف ارز جدید را به طلا مرتبط کند، دلار آمریکا به‌عنوان یک ارز بی‌ارزش از بین خواهد رفت. دلیل آن این است که سیستم برتون وودز دیگر پایه طلا ندارد و مانند ارز رمزنگاری دیجیتال FTX فاقد ارزش ذاتی خواهد بود. به‌نظر می‌رسد طرح گلازیف که ارز را به نفت و گاز طبیعی مرتبط میکند، کارساز است.
بنابراین در واقع گلازیف ممکن است در حال ایجاد کل ساختار پولی چیزی باشد که پوزار، به شوخی، «G۷ شرق» نامید: ۵ عضو کنونی بریکس به اضافه ۲ عضو بعدی بریکس که اولین اعضای جدید بریکس پلاس خواهند بود. هم گلازیف و هم پوزار بهتر از هر کسی می‌دانند که زمانی که برتون وودز ایجاد شد، ایالات متحده بیشترِ طلای بانک مرکزی را در اختیار داشت و نیمی از تولید ناخالص داخلی جهان را کنترل می‌کرد. این مبنایی برای تسلط آمریکا بر کل سیستم مالی جهانی بود.
اکنون بخش‌های وسیعی از جهان غیرغرب به گلازیف و حرکت به‌سوی ارز جدید غیردلاری، با استاندارد طلایی جدید که به‌مرور زمان کاملاً جایگزین دلار آمریکا می‌شود، توجه ویژه‌ای دارند.
پوزار کاملاً درک می‌کرد که چگونه گلازیف فرمولی را دنبال میکند که شامل سبدی از ارزها است (همانطور که لیسوولیک پیشنهاد کرد). به همان اندازه که او حرکت پیشگامانه به‌سمت پترویوان را درک کرد. او پیامدهای صنعتی را اینگونه توصیف میکند:
از آنجایی که همانطور که گفتیم روسیه، ایران و ونزوئلا حدود ۴۰ درصد از ذخایر نفت اثبات شده جهان را در اختیار دارند و هر یک از آنها در حال حاضر نفت را به قیمت رنمینبی با تخفیف شدید به چین می‌فروشند، تصمیم BASF برای واگذاری ذخایر نفتی خود را دائمی می‌دانیم. کاهش نیرو در کارخانه اصلی آن در لودویگ هافن و در عوض انتقال عملیات شیمیایی آن به چین با این واقعیت انجام می‌شود که چین انرژی را با تخفیف تأمین میکند، نه با بالا بردن قیمت مانند اروپا.
رقابت برای جایگزینی دلار
یکی از نکات کلیدی این است که صنایع بزرگ و انرژی‌بر به‌سمت چین حرکت خواهند کرد. در حالی که هند به صادرکننده بزرگ نفت روسیه و محصولات پالایش شده مانند گازوئیل ــ از‌جمله به اروپا تبدیل شده، پکن مبدل به صادرکننده اصلی گاز طبیعی مایع روسیه (LNG) به اروپا شده است. هم چین و هم هند ــ اعضای بریکس ــ زیر قیمت بازار از روسیه عضو دیگر بریکس خرید می‌کنند و با سود کلان دوباره به اروپا می‌فروشند. تحریم‌ها!!!؟ چه تحریم‌هایی؟
در همین حال، رقابت برای تشکیل سبد ارزی جدید برای یک واحد پولی جدید در جریان است. این گفت‌وگوی از راه دور بین گلازیف و پوزار حتی جذاب‌تر خواهد بود، زیرا گلازیف در تلاش است تا راه‌حلی برای آنچه پوزار بیان کرده است بیابد: بهره‌برداری از منابع طبیعی برای ایجاد ارز جدید می‌تواند تورم‌زا باشد، اگر عرضه پول نیز به‌سرعت در حال افزایش باشد.
همه این‌ها در حالی اتفاق می‌افتند که اوکراین ــ شکاف بزرگی در چهارراه مهم جاده ابریشم جدید که اروپا را از روسیه/چین جدا میکند ــ به آرامی اما مطمئناً در یک خلأ سیاه ناپدید می‌شود. امپراتوری ممکن است در حال حاضر اروپا را بلعیده باشد، اما آنچه واقعاً از نظر ژئواکونومیکی اهمیت دارد این است که چگونه اکثریت مطلق جنوب جهانی تصمیم می‌گیرند به بلوک تحت رهبری روسیه/چین بپیوندند.
علیرغم هر فتنه و سمی که ممکن است توسط آن کشور سرکش هسته‌ای بزرگ و ناکارآمد در آن سوی اقیانوس اطلس به کار برده شود، سلطه اقتصادی بریکس پلاس خیلی دور نیست و ممکن است در کمتر از ۷ سال برقرار شود. اما ابتدا اجازه دهید آن ارز جدید را راه‌اندازی کنیم.
* https://thecradle.co/article-view/۲۰۵۳۲/global-south-gold-backed-currencies-to-replace-the-us-dollar
