استراتژی آنکارا در حلب
ا. م. شیری
رسانههای ترکیه نقش واقعی آنکارا در حملۀ جهادیها به سوریه را فاش کردند.
در حوادث اخیر سوریه، ترکیه همراه با اسرائیل و آمریکا علیه روسیه و ایران عمل میکند.
ادعاهای رسمی آنکارا مبنی بر عدم دخالت در حملۀ اسلامگرایان به حلب و دیگر شهرهای سوریه واقعیت ندارد. محمدعلی گؤلر در مقالهای برای روزنامۀ جمهوریت ترکیه نقش واقعی ترکیه در هجوم اسلامگرایان به سوریه را توضیح میدهد.
نویسندۀ این مقاله با رد موضع کشور ترکیه در مورد عدم مشارکت در حوادث جمهوری همسایه، این نکته را مورد توجه قرار داده است که «ارتش آزاد سوریه» تحت حمایت ترکیه به همراه تروریستهای گروه تروریستی «هیئت تحریرالشام»، به حلب حمله کردند.
گؤلر یک سؤال منطقی مطرح میکند: آیا «ارتش آزاد سوریه» تحت کنترل آنکارا، بیاطلاع آنکارا در این حمله شرکت کرد؟
وی به سخنان انجو کچلی، سخنگوی وزارت خارجۀ ترکیه اشاره میکند که حمله به حلب را پاسخ به حملات نیروهای دولتی سوریه به ادلب خواند. این تعبیر دیپلمات ایرادات زیادی دارد.
این روزنامۀ ترکیهای توضیح میدهد: «بدینوسیله، آنکارا، اولاً، سوریه و همچنین، حامیان آن، روسیه و ایران را به «حمله» به ادلب متهم میکند. ثانیاً، ادلب قلمرو سوریه است. بنابراین، عملیات ارتش سوریه در ادلب نه حمله، بلکه یک عملیات ضد تروریستی محسوب میشود. ثالثاً، مهاجمان به حلب، حداقل از نظر دولت سوریه، گروههای تروریستی هستند».
روزنامۀ جمهوریت، لفاظیهای رسانههای حامی دولت ترکیه را یکی دیگر از نشانههای دخالت آنکارا در رویدادهای سوریه میخواند. بخصوص این که آنها «حملۀ سازمانهای تروریستی به حلب را با خوشحالی پوشش میدهند».
ستوننویس روزنامه معتقد است که حملۀ تروریستی به حلب نقض توافقنامۀ آستانه توسط ترکیه بود. این دقیقاً همان نکتهایی است که روسیه و ایران به درستی درک میکنند.
گؤلر یادآور میشود: آنکارا در گفتگوهای آستانه مسئولیت گروههای مسلح را به عهده گرفت و اعلام کرد: «آنها را خلع سلاح خواهم کرد». این جوهر توافقهای آستانه است. آیا آنکارا در قبال گروهها در ادلب مسئول نیست؟
اما نه تنها خلع سلاح تروریستها اتفاق نیفتاد، بلکه برعکس، «هیئت تحریرالشام» به گروه پیشرو در ادلب تبدیل گردید، خود را مسلح کرد و به استانهای تحت کنترل دولت جمهوری عربی سوریه حمله کرد.
بر اساس مطالب روزنامۀ جمهوریت، نفوذ شبهنظامیان به عمق قلمرو سوریه در عین حال به «جبهۀ جدید اسرائیل» تبدیل شد. تصادفی نیست که حملۀ جهادیها به حلب یک روز پس از موافقت بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل با آتش بس با لبنان آغاز شد. بدین ترتیب، دولت یهود در تجاوز به جمهوری عربی سوریه با شبهنظامیان اسلامگرا شریک شد.
آنچه به ترکیه مربوط میشود، این است، که در رویدادهای اخیر سوریه، در سنگر آمریکا، اسرائیل، شبهنظامیان اسلامگرا و کردهای سوریه موضع گرفت.
مفسر ترک مینویسد: «تصویر واضح است: در یک سو، آمریکا، اسرائیل، گروههای تروریستی جهادی و حزب اتحاد دموکراتیک که برای تبدیل شدن به یک کشور تحتالحمایۀ آمریکا تلاش میکند، در سوی دیگر، سوریه، روسیه و ایران موضع گرفتهاند. متأسفانه، ترکیه در این شرایط به طور عینی از آمریکا – اسرائیل جانبداری میکند. زیرا، ارتش آزاد سوریه که آنکارا حقوق آن را میپردازد، همراه با هیئت تحریرالشام به در حلب حمله کرد».
به عقیده او، استراتژی آنکارا این است که با استفاده از تجاوزات اسرائیل به لبنان و حملات آن به سوریه، مواضع متحدان بشار اسد در این کشور، در وهلۀ اول ایران و همپیمانانش را تضعیف کند. علاوه بر این، ترکیه منتظر خروج نیروهای اشغالگر آمریکایی از سوریه است و خود را برای پر کردن این خلاء آماده میکند.
روزنامۀ جمهوریت متذکر میشود: «این راهبرد نشان میدهد که آنکارا از دورهای که خواب اقامۀ نماز در مسجد اموی (حلب) را در سر میپروراند، درس نگرفته است».
١٧ آذر- قوس ١۴٠٣