از طوفان تا پایداری؛ روایت دو سال مقاومت در غزه
هفتم اکتبر ۲۰۲۳، روزی بود که جنبش حماس با اجرای عملیات «طوفان‌الاقصی» معادلات منطقه را برای همیشه تغییر داد. این عملیات که توسط نیرو‌های مقاومت فلسطینی در پاسخ به دهه‌ها اشغال، سرکوب و بی‌عدالتی آغاز شد، به یکی از مهمترین رویداد‌های قرن بیست‌ویکم در حوزه مقاومت، امنیت و سیاست بین‌الملل تبدیل شد.
اما حالا با گذشت دو سال از آغاز جنگ غزه، مشاهده می‌کنیم که منطقه همچنان درگیر پیامد‌های مستقیم و غیرمستقیم این واقعه بزرگ و کم‌نظیر است؛ جنگی که نه‌تنها رژیم صهیونیستی را در بحرانی کم‌سابقه فرو برد، بلکه چهره واقعی نظم جهانی مبتنی بر قدرت و نفاق را بیش از پیش روشن و آشکار کرد.
بر همین اساس، جا دارد تا نگاهی کامل و جامع به عملیات «طوفان‌الاقصی» داشته باشیم. این عملیات که توسط جنبش حماس انجام شد یکی از بزرگ‌ترین عملیات نظامی فلسطینیان در تاریخ معاصر به شمار می‌رود. زیرا عملیات «طوفان‌الاقصی» شامل حملات موشکی گسترده، نفوذ زمینی به شهرک‌های صهیونیستی و گرفتن اسیران بود که منجر به وارد آمدن تلفات سنگین به رژیم صهیونیستی شد.
موضوع مهم دیگر، انتخاب اسم این عملیات به نام «طوفان‌الاقصی» بود. نام این عملیات از «مسجد‌الاقصی» گرفته شده که به عنوان پاسخی به جنایات مداوم رژیم صهیونیستی علیه فلسطینیان، از جمله هتک حرمت اماکن مقدس، شهرک‌سازی و محاصره غزه توصیف می‌شود. بر همین اساس هم مشاهده می‌کنیم که این عملیات تا امروز – هفتم اکتبر ۲۰۲۵ – همچنان تاثیرات عمیقی بر منطقه و وضعیت رژیم صهیونیستی گذاشته است.
از طرف دیگر، عملیات «طوفان‌الاقصی» نه تنها یک رویداد نظامی بود، بلکه نقطه عطفی در ژئوپلیتیک منطقه محسوب می‌شود. زیرا با توجه به وقایع و رویداد‌های دو سال اخیر، این عملیات غافلگیرکننده و گسترده جنبش حماس علیه رژیم صهیونیستی منجر به تشدید تنش‌ها، تغییرات در روابط بین‌المللی و تقویت محور مقاومت شده است؛ به صورتی که کارشناسان و صاحب‌نظران تاریخ منطقه را به دو دوره قبل و بعد از عملیات «طوفان‌الاقصی» تقسیم می‌کنند.
اما شاید مهمترین اثر عملیات «طوفان‌الاقصی» را به‌توان تقویت روحیه مقاومت در میان گروه‌های فلسطینی، از جمله حماس، جهاد اسلامی و حتی جناح‌های کرانه باختری دانست. زیرا این عملیات نشان داد که مقاومت فلسطین قادر به ضربه زدن به عمق رژیم صهیونیستی است؛ موضوعی که منجر به افزایش حمایت‌های منطقه‌ای از فلسطین شد.
البته عملیات «طوفان‌الاقصی» را می‌توان به عنوان یک «گام تاریخی» توصیف کرد که محور مقاومت (شامل ایران، حزب‌الله لبنان، مقاومت عراق و انصارالله یمن) را بیش از پیش با یکدیگر متحد کرد. به عنوان نمونه باید گفت که حملات متقابل از لبنان و یمن علیه رژیم صهیونیستی بسیار افزایش یافته و منجر به درگیری‌های مرزی گسترده شده است. بر همین اساس هم باید بگوییم که این وحدت، فرصت‌های جدیدی برای ایران ایجاد کرد و نفوذ روسیه و چین را هم در منطقه افزایش داده است.
حال در این مهمترین و اصلی‌ترین تاثیر عملیات «طوفان‌الاقصی» در منطقه متوقف ساختن روند عادی‌سازی روابط مابین رژیم صهیونیستی و کشور‌های عربی و اسلامی بود. زیرا پیش از این عملیات، روند عادی‌سازی روابط بین رژیم صهیونیستی و برخی کشور‌های عربی مانند امارات، بحرین و عربستان سعودی در حال پیشرفت بود. اما «طوفان‌الاقصی» این روند را متوقف کرد و منجر به بروز چالش‌های جدی برای این توافقات شد. برای نمونه، عربستان سعودی مذاکرات عادی‌سازی را متوقف و تاکید بر حمایت از فلسطین کرد.
عملیات «طوفان‌الاقصی» همچنین پروژه‌های غربی برای تغییر نقشه خاورمیانه، از جمله تلاش برای تضعیف حزب‌الله و محور مقاومت را خنثی کرد. این رویداد، افکار عمومی کشور‌های عربی و جهان اسلام را علیه رژیم صهیونیستی بسیج کرد و منجر به اعتراضات گسترده در کشور‌های عربی و اسلامی شد.
عملیات «طوفان‌الاقصی» در سطح جهانی، تصویر رژیم صهیونیستی را در افکار عمومی جهان تخریب کرد و منجر به انزوای شدید و گسترده دیپلماتیک تل‌آویو شده است. همچنین، کشور‌هایی مانند آفریقای جنوبی دیپلمات‌های خود را فراخواندند و سازمان ملل متحد اقدامات رژیم را «مجازات جمعی» توصیف کرد. ضمن اینکه، این رویداد فرصت‌هایی برای قدرت‌های شرقی مانند چین و روسیه ایجاد کرد تا نفوذ خود را در خاورمیانه افزایش بدهند.
و در آخر، عملیات «طوفان‌الاقصی» یک رویداد تحول‌آفرین بود که نقش کلیدی در تغییر معادلات منطقه ایفا کرد. این عملیات محور مقاومت را تقویت، روند عادی‌سازی را مختل و رژیم صهیونیستی را در بحران‌های متعدد غرق کرد. با این حال، هزینه‌های انسانی آن سنگین بود و منجر به شهادت بیش از ۶۵ هزار نفر در غزه شد. اما باید گفت که آینده منطقه به ادامه مقاومت و فشار‌های بین‌المللی بستگی دارد، زیرا این عملیات نشان داد که فلسطین همچنان زنده و مقاوم است.
