افغانستان د نړۍ په شطرنج کې یوه ډېره مهمه مهره!

حميدالله بسيا په نړیوال سیاست کې هر هېواد د شطرنج یوه…

چرا افلاتون پیامبر نشد ؟

platon (428-347 v.ch) آرام بختیاری غربی ها فیلسوف ساختند، شرقی ها، پیغمبر…

سوز وگداز!

امین الله مفکر امینی  2025-11-08! سوزوگدازِعشق،سوزد جسم وجانـــــــم زگٌدازیکه است بســـوز،روح وروانــــم ای اهلِ…

رسول همذاتوف

رسول همذاتوف (آواری: ХӀамзатил Расул؛ ۸ سپتامبر ۱۹۲۳ – ۳ نوامبر ۲۰۰۳) شاعر اهل اتحاد…

دنباله‌ی مانی‌فی‌ستِ مکتبِ دینی فلسفی من بیش از این نه…

خیلی متأسفیم برای بسیاری‌ها که دانش‌کستری را تنها با شنیدن…

افغانستان در پرتگاۀ مثلث جدال‌های قومی، تروریسم طالبانی و رقابت‌های…

نویسنده: مهرالدین مشید وقتی قومیت سلاح می‌شود، ترور حکومت می‌کند و…

غزۀ خونین

غـزه که جهـنـم زمین گردیدست از کینۀ شـیطـان لعین گردیدست درقحطی دایمی…

 فـرضـیـات ادبـیـات مـارکـسـیـسـتـی

ـررسـی انـتـقـادی دربـارۀ نـظـریـات مـطـرح شـده دربـارۀ ادبـیـات مـارکـسـیـسـتـی، کـه بـه آن…

سخن‌دان روزگذار

ای وای آن درخت شگوفان (شکست و ریخت) کاج بلند ز…

گاهنامه محبت 

شماره دوم سال ۲۸م گاهنامه محبت از چاپ برآمد. پیشکش…

صنف کوچک؛ اما مکانی مشهور و سرشار از معنویت

نویسنده: مهرالدین مشید صنفی ساده و بی آلایش؛ اما نمادی از…

د پښتو ژبې په ډګر کې پېژندل شوی کیسه او…

له ښاغلي کریم حیدري سره، چې د پښتو ژبې په…

در آینه‌ی تاریخ، در سایه‌ی نفرت

« روایتی از یهودیت و پدیده‌ی یهودستیزی» فرشید یاسائی پیشگفتار: زخم ماندگار…

یا من نه دیدم، یا فرزندان یاسین خموش قدر‌ نه‌شناس…

محمدعثمان نجیب «زنده‌گی در زنده‌گی بی زنده‌گی، بازنده‌گی‌ست» ـ یاسین خموش خموش خالق…

واکاوی فرصت های از دست رفته و امکان رهایی افغانستان…

نویسنده : مهرالدین مشید از سایه‌ی ترور تا افق رهایی؛ بررسی…

مرگ‌اندیشی و مرگ‌آگاهی

اغاز زیستن در آینه‌ی فنا، بیداری در افق حقیقت مقدمه مرگ، یکی از…

آزادی، برابری، و برادری

تتبع و نگارش  میرعبدالواحد سادات   آزادی، برابری، و برادری آرمان تاریخی  پر تاثیر…

  افغانستان کشور واحد وتجزیه ناپذیراست

         ما یان گل یک باغ  وبری این گلشن  فا میل بزرگ…

تاریخِ من، خون و خاکستر 

روایتِ افغانستان ای خاکِ من، ای نامِ زخمی از هزاران سالِ…

دمیدن صور در نفخ خاطره ها

نویسنده: مهرالدین مشید از سنگ بابه کلان تا سنگ های سوخته…

«
»

اروپای فاقد رهبران کاریزماتیک

                                نوشته ی : اسماعیل فروغی

       پس از آنکه دونالد ترامپ برسرمناقشه ی اوکراین ، حتا نزدیک ترین متحد استراتژیک اش اروپا را به دوئل فراخوانده و با دور زدن اروپاییان باب مذاکره را با روسیه بازنمود ، رهبران اروپا به چنان سراسیمه گی و دستپاچه گی گرفتار شده اند که حتا نمی دانند در برابراظهارات و کنش های اعصاب خورد کن دونالد ترامپ چه پاسخی ارائه کنند . تا هنوز نه دربرابربالا بردن تعرفه های گمرکی براموال اروپاییان ، نه درمقابل قرارداد جبری موادمعدنی اوکراین ونه درمواردی دیگرچون تصرف گرینلند ، تصرف کانال پانامه و کانادا را پنجاه و یکمین ایالت امریکا پنداشتن ، درموردهیچیک ازین اظهارات وکنش های رییس جمهورامریکا ، اروپاییان موضع روشن ، قاطع وهم سانی نداشته اند .

       درست در پی گفتگوی تلفنی صلحجویانه ی ترامپ با پوتین و برخورد قاطع ترامپ درمورد حل مناقشه ی اوکراین است که رهبران اروپا ، ابتدا درلندن و پس از آن درشهر بروکسل ، دورهم جمع می شوند تا راهی برای مقابله با امریکا و روسیه یافته و اوکراین را ازسقوط کامل نجات بدهند . رهبران کشورهای آلمان ، فرانسه ، اسپانیا ، بریتانیا ، پولند ، هالند ، ایتالیا و بسیاری دیگر، هیچکدام تاکنون پاسخ روشن وقاطعی دربرابر اینهمه اقدامات واظهارات تکان‌دهنده و زورگویانه ی دونالد ترامپ نداشته اند . مثل این که همه به سرگیجه دچارشده باشند ، همه ازخود می پرسند که آیا ایالات متحده ی امریکا دوست است یا دشمن ؟ آنان تاکنون فقط توانسته اند به این نتیجه برسند که 800 میلیارد یورو قرض تازه برای تقویت قدرت نظامی ناتودست و پا کنند و درنتیجه ملتهای خود را با دشواری های بیشتراقتصادی و معیشتی مواجه سازند .  

      اروپای امروزکه ازدو دهه به اینسو خالی ازرهبران کاریزماتیکِ و با اندیشه شده است ، نه تنها دربرابرزورگویی ها و قلدربازی های امریکا موضع قاطعانه اتخاذ نمی تواند ؛ بلکه در برابرچالش های گونه گون داخلی خود ازجمله چالش هلاکتبار تقویت روزافزون احزاب و گروه‌های راست افراطی درکل اروپا هم پاسخ روشنی ندارد. مردم عوام اروپا حالا نگران این اند که مبادا درنبود رهبران خردمندی چون هیلموت شمیت ، ژاک شیراک ، هیلموت کول ، گرهارد شرودر وغیره ؛ دوباره هیتلرها و موسیلینی های دیگری دراروپا قد راست نمایند و سومین فاجعه ی جنگ جهانی را باز دراروپا، همین اروپاییان رقم بزنند . 

      خالی شدن اروپا ازرهبران کاریزماتیک ، سبب شده است تا اروپاییان ازدرک این که امریکا رقیب بزرگ اروپاست نه رفیق آنان ، عاجز شوند و ندانند که امریکا هیچ دوست و متحد دایمی درجهان نداشته است . این تهی شدن از رهبران کاریزماتیک سبب شده است تا اروپاییان بدون سنجش وتعقل ، با روسیه که بزرگترین و قدیمی ترین کشوراروپاست ، گلاویز شده و ازچین فاصله بگیرند .

     بسیار مضحک است ، امریکایی که جنگ را در اوکراین آتش زده است ، می خواهد به جنگ خاتمه دهد ؛ اما رهبران عاقبت نیندیش اروپا آرزو دارند تا مرگ آخرین جوان اوکراینی ، جنگ را ادامه دهند و مردم خود را محتاج ترسازند .

      پرسش اینست که آیا اروپاییان توان ادامه ی این جنگ ویرانگر را بدون حمایت امریکا دارند ؟ آیا آنان به این استقلال رأی رسیده اند که بدون زور و زر امریکا سازمان امنیتی ناتو را روی پا نگه بدارند ؟ به باورمن اروپا هرگزوهیچگاه توان جنگیدن دوامدار دربرابرماشین جنگیِ جنگ دیده ی روسیه را نداشته ، هم ازنظرصنایع و ذخایر جنگی وهم ازنظرتعداد نفرات و پرسنل میدان دیده ، هرگز نمی توانند با روسیه ی فدراتیف در یک ترازو قرار بگیرند . اروپایی که ازهشتاد سال به اینسو با جنگ های مستقیم سر وکاری نداشته ، هرگز نمی تواند بدون امریکا ، جنگی را برنده شود – آنهم جنگی با روسیه ی میدان دیده را که حمایت بزرگترین اقتصاد جهان چون جمهوری خلق چین و پشتیبانی رزمی بزرگترین قدرتهای رزمی آسیایی چون کوریای شمالی و ایران را نیز با خود دارد . من فکر می کنم اروپاییان خود این را بخوبی می دانند ؛ اما تا هنوزاین را نمی دانند که چگونه خود را ازین مخمصه ی حمایت ازجنگ اوکراین بیرون بیاورند . برآنان ضروراست تا از مخمصه و منجلاب بیرون شدن راهم ازاستاد شان امریکا بیاموزند .

       بهرحال ، آرزو می بریم آن روز بزودی فرا برسد که اروپا بازتوسط رهبران خردمند و کاریزماتیک رهبری و مدیریت شود . و امیدواریم آن روزهم دورنباشد که جنگ ویرانگراوکراین به یاری وموافقت تمام طرف های درگیر پایان یافته وبه تاریخ بپیوندد .

            فروغی ( مارچ 2025 )