یووالی د بریا کيلي، د نن ورځې اړتیا

ليکنه: حميدالله بسيا په تاریخ کې ډېرې داسې شېبې شته چې ملتونه…

نقش و جایگاۀ اصلی دین در جهان معاصر

نویسنده: مهرالدین مشید فشرده عصر حاضر، که با بحران‌های هویتی، اخلاقی، زیست‌محیطی…

 ماکار گرو نیروی توانای جها نیم 

             به استقبال روز بین المللی کارگر  انسان بخاطر زنده ماندن خود…

پیام تبریک به مناسبت اول ماه مه، روز همبستگی کارگران…

درود بر تلاشگران خستگی ناپذیر زندگی،   اول ماه مه، روز گرامیداشت…

هار و فراق 

 نوشته نذير ظفر ساحل ورجنيا  28 اپريل 2025 امد  بهار و   سبز …

تراشه قلب فنآوری دیجیتال سده 21

بیژن باران قلب فنآوری دیجیتال تراشه در طراحی، تولید، کاربرد، ساختن…

افغانستان؛ طعمه قدرت‌های منطقه‌یی و قربانی جنگ‌های نیابتی

چکیده افغانستان طی دهه‌های اخیر همواره درگیر جنگ، بی‌ثباتی و بحران‌های…

بحران خاموش؛ ناکارآمدی طرف های درگیر و سرنوشت ناپیدای مردم…

نویسنده: مهرالدین مشید نشانه هایی از فروپاشی خاموش طالبان در متن…

تیر جفا 

نه شاعرم ، نه سرایشگر ترانه منم  یکی زمردم دور از…

اعلامیۀ به‌مناسبت اول ماه می – روز همبسته‌گی جهانی طبقۀ…

جهانی دیگر ممکن است، اگر کارگران متشکل و متحد شوند! در…

زورگویی او قلدری 

نور محمد غفوری (د یوه ګران دوست د پوښتنې په ځواب…

از برج «عاج ایده ئولوژی انگاری» تا « فرودگاۀ اسلام…

نویسنده: مهرالدین مشید در جهان معاصر، دین نه‌تنها بحیث یک مسأله…

طرح قانون اساسی فدرال برای افغانستان

هرشخص یا هر گروه حق دارد در مورد کشورش طرح…

   یا پیراهن و تنبان یا مکتب  

     نوشته ی : اسماعیل فروغی        درحالی‌که اختلافات و تنش های درونی…

سناریو های احتمالی در برابر حکومت طالبان

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان پسا طالبان را چگونه فروپاشی ای تمثیل…

مزاحمت

نوشته نذير ظفر تورنتو كانادا   ١٣ اپريل٢٠٢٥ نماندند.   تا   بهاران   را ببينم حرير    سبزه    زاران   را ببينم نماندند در  فضاى…

آیا انترناسیونالیسم مرده یا در شُُرُف مرگ است؟

نوشته: گریگ گودلز برگردان: آمادور نویدی انترناسیونالیسم: آیا مرده یا در حال مرگ است؟ سخت است…

ای داد خواهان!

امین الله مفکر امینی                       2025-17-04! زنـــــوای بیکسانِ میهـــــــن دلی آسمان گشته است…

سکولاریسم در تکریم و حرمت به تقدس دین...!

در نخست سکولاریسم مارکسیستی کمونیستی را٬ با سکولاریسم سیاسی که نهاد…

مارکس؛ پیامبر، دانشمند، مصلح اجتماعی ؟

- karl marx (1818-1883) مارکس؛ پیامبر، دانشمند، مصلح اجتماعی ؟ آرام بختیاری مارکس،…

«
»

 ماکار گرو نیروی توانای جها نیم 

             به استقبال روز بین المللی کارگر 

انسان بخاطر زنده ماندن خود بکار وتحرک نیاز دارد که با آغازین دوران پیدایش همراه بوده است . تاریخ بشریت شاهد دوره های طولانی شکلگیری جوامع وکارایی گوناگون بوده است که با دوره های معین تاریخی شکل کار مشخص میشود. بشریت پس از دوران دوران برده گی وقیام آزادیخواهانه ی اسپارتاکوس در سال ۷۳ قبل از میلادانجامید پس از آن شکل جمعی کار وتقسم انسانها برطبقات توام با رشد زراعت ونظامهای فیودالی ملاکی وفناوری عمومی ایجادگرانه ی فکری وکارجسمی وتشکل تجمعات دهقانی وقیامهای ضد فیودالی جوامع دستخوش تغیرات اساسی گردید که درمسیرپیدایش تخنیک وتاسیسات . تولیدات صنعتی منجر بظهور سرمایه وایجاد طبقه ی کارگرشد . برخورد استثماری سرمایه داران بمنظور رشد تولید وتمرکز سود بیشترسرمایداری با مخالفت شدید طبقه ی کارگروسایر زحمتکشان همراه بود که کارگران با تشخیص حقوق کاری وسنجش ارزشهای اضافی واضافه تولید شان بخاطر تامین حقوق وآزادیها وبرضد استثمار با بیان سیاسی مبارزه طبقاتی درپیش گرفته شد که نخستین اتحادیه بین المللی کارگران در سال ۱۸۶۴ وپس از آن با دادن قربانیهای زیاد ثبت تاریخ گردید واز آنروز تا به حال درسرآسر دنیا این روز تجلیل میگردد. 

در کشورما افغانستان پس از ایجاد دستگاهای ساختمانی وتخنیکی برای نخستین باردرزمان امیر شیر علی خان وتاسیسات صنعتی درزمان غازی امان اله خان وگسترش آن در زمان محمد ظاهر شاه در دهه ی چهل وپنجاهم ترسایی باظهور طبقه ی کار گر در پایتخت کشور وسایر ولایات تشکلهای کارگری بظور رسید که با کار آگاهانه ومبارزه ی دادخواهانه همراه بود .جنبش کارگری افغانستان مرحله بمرحله درمیان سایر اقشار زحمتکش رشد وگسترش می یافت پس از دوران دموکراسی تاجدار دوران صدارت شاه محمود خان ، زمانیکه قشر روشنفکری وآزادی خواهان با یاس ونا امیدی ازحکومت سردار محمد داوود خان به جستجوی راه های رسیدن به اهداف دموکراتیک وعادلانه برخاستند با توجه به نخستین قانون اساسی آن دوره وانتقال حکومت به مردم  در راستای مبارزات آزادی خواهانه ودموکراتیک برهبری احزاب سیاسی ودموکراتیک که فضای جوشان سیاسی داخلی وجهانی چرخش سیاسی طبقاتی داشت به ایحاد وپیدایش احزاب سیاسی جدید ومترقی منجر گردید . ازینرو 

جنبش سیاسی کارگران افغانستان درهمراهی وهمکاری جنبش چپ ودموکراتیک کشور با بزرگترین بسیج سیاسی خود منحیث طبقه ی کارگر افغانستان وعضو جنبش جهانی طبقه ی کارگر باهمصدایی وهمفکری با کارگران جهان حضور خود رادر عرصه ی داخلی وجهانی اعلام وصدای خود را بگوش دولت ومردم افغانستان وجهانیان رسانیده اند. 

در راستای رشد وگسترش این روند سیاسی کمپاین عظیم سراسری کارگری دراواخر بهاروتابستان سال ۱۳۴۷ خورشیدی کارگران تاسیسات نفت وگاز شبرغان ، فابریکات مزارشریف ودستگاهای صنعتی ولایات قندز ،بغلان پلخمری ،پروان کاپیسا هرات قندهار وپایتخت کشور تا تمام مناطق مملکت با راه اندازی اعتصابات ومارش عظیم کارگران بسمت پایتخت  کمیت عظیم کارگران رابدور خود بسیج ساخته  ونقطه ی عطفی درتاریخ مبارزات جنبش کارگری افغانستان بود .

درین ماه ها کارگران دورانسازنساجی گلبهار، فابریکات سمنت ونساجی جبل السراج 

پروژه آبیاری پروان به همراهی وشرکت هزاران هزار تن از شاگردان مکاتب لیسه عالی میر مسجدی خان کوهستانی ،محمود راقی ، لیسه های عالی گلبهار وجبل السراج ولیسه نساجی گلبهار درمدت چهل وشش روز پرچم مبارزه دادخواهانه را درباغ عمومی گلبهاروبلندای نهضت کارگری برافراشتند .هرچند که با آمدن صدراعظم وقت واحمد شاه پسر ظاهر شاه پاسخ قانع کننده ارایه نگردید اما صدای حق خواهانه ی کارگران درین مدت صدای اتحاد وهمبسگی کارگران وسایر زحمتکشان افغانستان را بگوش جهانیان رسانده وآنها را از خوابهای قرون وخیالات سراب مانند زمانه بیداری بخشیده اندیشه ی مبارزه وشهامت کارگری وشجاعت مبارزه رادرمیان روشنفکران وکارگران وسایر زحمتکشان قوت بخشید. 

زنده باد کارگران افانستان وسرتاسر جهان .

درخد مت  ا نسان  رفاه  همگا نیم

نوسازی بنیادترقی هدف ی ماست

محرکه ی چرخش  تولید  جها نیم

ادویه   و  نان  قلم   خا نه  و کالا 

برنامه کاریست که باخلق رسا نیم

ازچرخه چوبی وسفرهای فضایی

سازنده گی ماست شهکا رزما نیم

 خواهنده  صلحیم  و فاق همگانی

با نیروی کارای  نسلهای جوا نیم

خواهان  و فا قیم  ترقی  وعدا لت

آماده  و کا را وهد فمند  روا  نیم

با وحدت یاریکه رفاه همگا نیست

با صلح عجین گشته پابند  برآنیم 

پیروز بود جنبش  کا ریگر  دنیا 

خواهان رفاه ی همه هموطنا نیم 

عبدالوکیل کوچی

 ماکار گرو نیروی توانای جها نیم 

درخد مت  ا نسان  رفاه  همگا نیم

نوسازی بنیادترقی هدف ی ماست

محرکه ی چرخش  تولید  جها نیم

ادویه   و  نان  قلم   خا نه  و کالا 

برنامه کاریست که باخلق رسا نیم

ازچرخه چوبی وسفرهای فضایی

سازنده گی ماست شهکا رزما نیم

 خواهنده  صلحیم  و فاق همگانی

با نیروی کارای  نسلهای جوا نیم

خواهان  و فا قیم  ترقی  وعدا لت

آماده  و کا را وهد فمند  روا  نیم

با وحدت یاریکه رفاه همگا نیست

با صلح عجین گشته پابند  برآنیم 

پیروز بود جنبش  کا ریگر  دنیا 

خواهان رفاه ی همه هموطنا نیم 

عبدالوکیل کوچی