استقبال «گرم» از اسرائیل در لبنان
والری بورت (Valery BURT)
ا. م. شیری
دور جدید رویارویی در خاورمیانه
آتش زیر خاکستر خاورمیانه که همواره در حال دود کردن است، باز هم شعله‌ور شد. نیروی هوایی اسرائیل با تمام قدرت به مواضع حزب‌الله حمله کرد. این حملۀ نظامی بزرگترین حمله از زمان جنگ دوم لبنان در سال ٢٠٠۶ بود. این اقدام اسرائیل با واکنش خشمگین تندروهای لبنانی مواجه شد. اکنون مشکل می‌توان امیدوار بود که طوفان آتش در منطقه در آیندۀ نزدیک فروکش کند.
هر دو طرف که به شدت از یکدیگر متنفرند، تقریباً از یک سال پیش- پس از حملۀ نیروهای حماس به اسرائیل و شروع جنگ در نوار غزه، مواضع همدیگر را مرتباً با توپخانه و موشک مورد حمله قرار می‌دهند. به دلیل خطر دائمی، لبنان و اسرائیل به تخلیۀ ده‌ها هزار نفر از ساکنان مناطق مرزی مجبور شده‌اند.
با این حال، تل‌آویو قصد دارد با مجبور کردن شبه‌نظامیان حزب‌الله به ترک جنوب لبنان، در آنجا منطقۀ امن ایجاد کند. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر دولت یهود، وعده داد که «ساکنان شمال اسرائیل را به خانه‌های امن‌شان بر‌گرداند». این «مترادف» است با این واقعیت که ارتش اسرائیل آماده است به عملیات جنگی دست بزند.
حملۀ الکترونیکی بی‌سابقۀ سه روزۀ موساد به لبنان، که طی آن گوشی‌های هوشمند، دستگاه‌های بی‌سیم و رادیوهای موجود در خودروها، موتورسیکلت‌ها و خانه‌ها منفجر شدند، «پیش‌درآمد» تهاجم اسرائیل بود. به این ترتیب، اسرائیل صفحۀ جدیدی در تاریخ اقدامات خرابکارانۀ خود گشود. اگرچه آن انفجارها هیچ تفاوتی با ترور ندارند.
در نتیجۀ انفجارها چندین هزار نفر زخمی شد که اکثر آن‌ها اعضای حزب‌الله بودند. بدین منوال، تل‌آویو تلاش کرد در میان شبه‌نظامیان ترس و واهمه ایجاد کند. اکنون آن‌ها می‌ترسند که مرگ نه تنها از پیجر، بلکه از تبلت یا تلفن هوشمند نیز ناشی شود. چه کسی می‌داند، شاید خطر در کمین دستگاه‌های دیگری که قبلاً بی‌ضرر به نظر می‌رسیدند، هم هست ؟ مثلاً کتری‌ها یا ریش‌تراش‌های برقی.
یکی از افراد مصاحبه‌شده با سایت خبری آمریکایی اکسیوس گفت، که هدف از عملیات موساد تضعیف اعتماد به حزب‌الله و ایجاد این احساس بود که سرویس‌های اطلاعاتی اسرائیل به طور کامل در آن «نفوذ» کرده اند.
یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، دقایقی قبل از آغاز عملیات علیه سازمان لبنانی، لوید آستین، همتای آمریکایی خود را مطلع کرد. با این حال، وی بکلی به جزئیات ااشاره نکرد. با این حساب، می‌توان فرض کرد که تل‌آویو یک بار دیگر تصمیم گرفت مستقل عمل کند. با این حال، اگر اسرائیل دشمنان خود را به جنگ منطقه‌ای دیگری تحریک کند، آمریکا مجبور خواهد شد از متحد خود که به نظر می‌رسد کنترل کامل بر آن را از دست داده است، دفاع کند.
با این حال، بعید نیست که افرادی از واشنگتن عمداً بر حصار اسرائیل سایه افکنده باشند: آن‌ها می‌گویند که تل‌آویو کاملا افسار پاره کرده و به حرف ما گوش نمی‌دهد. ما سعی می کنیم آن را آرام کنیم و را از اقدامات شدید منصرف کنیم. اما فایده‌ای ندارد. یعنی آمریکایی‌ها سعی می‌کنند شبیه صلح‌طلبان به نظر برسند. در عمل، هماهنگی بین آمریکا و اسرائیل، البته، که ادامه می‌یابد.
دونالد ترامپ دربارۀ چشم‌انداز روابط دو کشور صحبت کرد. وی که در کنفرانس سالانۀ شورای اسرائیلی-آمریکایی سخنرانی می‌کرد، گفت که اگر دموکرات‌ها در قدرت باقی بمانند، آیندۀ کشور یهود در خطر جدی قرار خواهد گرفت. به عقیدۀ وی، انتخاب کامالا هریس به قوی‌ترین سیاست ضد اسرائیلی در تاریخ آمریکا، حتی خصمانه‌تر از دورۀ باراک اوباما منجر خواهد شد.
واضح است که ترامپ می‌خواهد آرای رأی دهندگان یهودی حامی حزب دموکرات را به دست آورد. او صادق نیست – آمریکا در حمایت از اسرائیل ظاهراً مردد است، اما نه به این دلیل که دیگر دوستش ندارد، بلکه به این دلیل که علاوه بر دولت یهود، اوکراین نیز مانند بار سنگینی بر گردنشان آویزان است و رهبر آن دائماً برای پول و سلاح گدایی می‌کند. به طور کلی، همه باید پول و سلاح بدهند، اما واشنگتن ممکن است مقدار کافی نداشته باشد.
اگرچه حزب‌الله از این اتفاق بهت‌زده شد، اما هیچ وحشتی در میان صفوف آن مشاهده نمی‌شود. علاوه بر این، خشم جوشان، عزم مبارزان او را بیشتر تقویت کرد. سید حسن نصرالله، دبیر کل این سازمان گفت که هرگونه تلاش برای حمله به خاک لبنان به عنوان یک «فرصت تاریخی» برای وارد کردن ضربۀ مهلک به اسرائیل تلقی خواهد شد.
رهبری دولت یهود نسبت به چنین اعلامیه‌هایی اعتنا نمی‌کند، اما در معرض تردید است. به گفتۀ بسیاری از منابع، تل‌آویو در حال آماده شدن برای حمله به لبنان است. به ویژه، اسرائیل ملی‌نیوز گزارش می‌دهد که در جلسۀ اضطراری اخیر، ستاد کل اسرائیل برای اقدامات تهاجمی در جهت شمال، طرح تهیه کرده است. به گفتۀ هرتزل حلوی، رئیس ستاد ارتش اسرائیل، دو مرحلۀ بعدی عملیات پیاپیش آماده شده و در هر یک از آن‌ها باید هزینۀ حزب‌الله بالا باشد.
با این حال، بر اساس اطلاعات دیگر، اسرائیل قصد دارد خود را به حملات هدفمند از داخل خاک خود محدود کند. البته، چنین پیام‌هایی ممکن است بخشی از یک «عملیات پوششی» باشد. اما اگر اسرائیل واقعاً از حمله خودداری کند، این امر توجیه‌پذیر خواهد شد.
دلایل کافی برای این امر وجود دارد. ارتش اسرائیل سعی داشت حماس تضعیف‌شده را نابود کند، در نوار غزه گیر افتاده و متحمل خسارات قابل توجهی شده و شکسته خورده است. جامعه دو شقه شده، از وضعیت موجود ناراضی است و سیاستمداران، قبل از همه، نتانیاهو را سرزنش می‌کند. اقتصاد به دلیل هزینه‌های گزاف نظامی تحت فشار شدید قرار گرفته است. علاوه بر این، اسرائیل تجربۀ ناگواری در جنگ سال ٢٠٠۶ با لبنان دارد. مجموع این واقعیت‌ها دلیلی برای احتیاط از یک نبرد جدید در مقیاس بزرگ است.
علاوه بر این، اسرائیلی‌ها در خاک لبنان، قطعاً مورد استقبال «گرم» قرار خواهند گرفت – هزاران سرباز منظم، آموزش‌دیده و مسلح حزب‌الله آمادۀ دیدار با آن‌ها هستند. اضافه بر این، منطقۀ مرزی مملو از مین، تونل، معابر مخفی و تله است.
به طور کلی، این وضعیت مشابه نوار غزه است، حتی بدتر. عملیات رزمی در چنین شرایطی، اسرائیل را با خسارات جدی یا حتی غیرقابل محاسبه تهدید می‌کند. این در حالی است که بر اساس نظرسنجی‌ها، ۶٧ درصد مردم این کشور معتقدند که ارتش باید فشار بر حزب‌الله را تشدید کند. ۴۶ درصد از پاسخ‌دهندگان، آغاز حمله به لبنان را پیشنهاد می‌کنند.
با این حال، ارتش اسرائیل ممکن است مجبور شود نه تنها با حزب‌الله، حتی با دیگران نیز بجنگد. حوثی‌ها که بشدت از دولت یهود متنفرند، برنامۀ خاصی برای اسرائیل دارند. مطمئناً آن‌ها از حملۀ اخیر با یک موشک مافوق صوت به تل‌آویو، که در مدت ١١ و نیم دقیقه بیش از ٢٠٠٠ کیلومتر را طی کرد، الهام گرفته‌اند. این موشک آسیبی به شهر وارد نکرد، اما از گنبد آهنین گذشت. البته که این واقعیت، رهبری اسرائیل را نگران می‌کند.
جمعیت کشور یهود به شدت منتظر انتقام دیرهنگام ایران بدلیل کشته شدن اسماعیل هنیه، رهبر حماس در تهران هستند. اکنون «بدهی» تل آویو به تهران افزایش یافته است. از جمله اینکه در جریان حملۀ الکترونیکی، مجتبی امانی، سفیر جمهوری اسلامی در لبنان به شدت مجروح شد. اما ایران در حال حاضر، طبق سنت، اسرائیل را فقط تهدید می‌کند. حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران، به ویژه اظهار داشت: «حملۀ تروریستی به لبنان، بی‌تردید، نتیجه یأس و ناکامی‌های پی در پی رژیم صهیونیستی بود و به زودی به برکت پاسخ کوبندۀ جبهۀ مقاومت شاهد نابودی کامل این رژیم وحشی و جنایتکار خواهیم بود».
با این حال، تل‌آویو می‌فهمد که بالاخره تهران روزی از حرف به عمل خواهد رفت. یک عمل خونین…
مأخوذ از: بنیاد فرهنگ راهبردی
٢ مهر- میزان ١۴٠٣
