خدمات، پروکاریا، اطلاعات
– دکتر بیژن باران
بیشتر از آنچه داری بنما؛ کمتر از آنچه دانی بگو. شکسپیر
جامعه کشاورزی به صنعتی، بعد اطلاعات رسید. ادغام سرمایه و فنآوری، صنعت دانش بنیاد سده 21 را پدید آورد تا ماده، انرژی، اطلاعات در خدمات جای گیر اند. اطلاعات بر ماده و انرژی در کار، سرمایه، سود، مصرف افزوده شد. هرم دانش در رایانه ها و سرورها 4 لایه حکمت، دانش، اطلاعات، داده دارد. طبقه پروکاریا/ فنسالار با رشد خدمات، انقلاب اطلاعات، فنآوری در سرمایه داری، از دهه 1960 در 7 لایه پیدا شد.
طبقه بنا بر مارکس فرد در رابطه با فرایند تولید و بنا بر وبر مقام اقتصادی در جامعه است؛ با تولید، توزیع، دولت ارتباط دارد. پروکاریا از جهان بینی و خودآگاهی شهری بهره ور است. ویژگیش این است: حتی بدون مزد هم برای بقای خود با سرمایه عرق جبین کار بیمزد ولی مربوط مانند بازاریابی کند.
چرا فرهنگ اروپا در آمریکا به نوآفرینی ها انجامید؟ اکثریت قریب به اتفاق برندگان نوبل اقتصاد آمریکایی اند. از 55 جایزه بین 1969-2023، دانشگاه شیکاگو 10، هاروارد و ام ای تی هر یک 13 برنده داشتند. اقتصاد و سیاست خدمات در پیشرفته ترین سرمایه داری یعنی آمریکا تئوریزه شوند. انباشت، امنیت، جهانیگرایی سرمایه رشد نجومی کردند. شرکتهای اپل، گوگل، آمازون، مایکرو سافت – نه نفتی، صنعتی، غذایی؛ بزرگترین نهادهای سودآور جهانی شدند.
خدمات رشته های زیر را دارد: 1-دولتی مانند مدیریت عامه در 3 قوه حکومت در 4 سطح جهانی، ملی، ایالتی، شهری است. 2-خصوصی مانند مهمانداری، هتل، رستوران، تفریحات است. 3-بازرگانی، ترابری، عمده فروشی، اطلاعات، در این رشته توزیع، مصرف، امور مالی، حرفه ای وکالت و کسب، آموزش، بهداشت، تفریح، نظافت در شهر، شرکت، خانه، رودها، دریا هم قرار دارند. خرده فروشی، سفارش برخط، دلجویی مشتری گسترش یافتند. اقشار و لابیهای جدید، اتحادیه ها، رشد تجارت، توافقنامه های جهانی، پیدایش نهادهای مالی، بورس سهام برخط پدید آمدند.
آمریکا با جمعیت 333 میلیونی، در 2022، 60% یا 200 میلیون شاغل داشت. شاغل فرد روزمزد یا با حقوق ماهانه است. بزرگترین بخش شاغل یعنی خبرگان، حرفه ایها، متخصصان 60% شاغلان یا 120 میلیون است. آنها 6 میلیون عضو اتحادیه ها یند. اتحادیه های صنفی، احزاب سیاسی، سندیکاهای کارگری به نمایندگان، سناتورها، دولتمردان انتخابی اعانه برای خواست خود در انتخابات دهند.
در 2023 اقتصاد مصرف به تریلیون دلار در 3 کشور این است: 18.7 در آمریکا، 8.7 در اتحادیه اروپا، 6.7 در چین. لذا اروپا و چین مصرف داخلی را افزایش دهند. پس سلطه مصرف در خدمات در آمریکا را می توان دید که در 2022 این شاخصها را داشت: جی دی پی 22 تریلیون دلار، 84% خدمات، 15% صنعت، 1% کشاورزی، 3% نرخ رشد سالانه، کسر بودجه 1.4 تریلیون دلار، 5.5% جی دی پی. از 1980 مراودات شرکتها در 3 شبکه اینترنت برای عامه، اینترآنت برای همکاران، اکسترانت برای شرکا برخط شدند.
اقتصاد با تغییرات سیاسی، فنآوری، فرهنگی، پیدایش رقبای بریکز، جابجایی و زایش طبقات را پدید آورد. بستر و علل رشد خدمات اینها یند: تراشه ها در تولید، مهارت خاص، قوانین تجارت، اصول کسب، تخصص حسابداری، اطلاعات حقوقی. تلفیق فنآوری و سرمایه داری، جهانی شدن تولید صنعتی، سلطه مالیگرایی بر صنعت، افت قیمتهای برخی لوازم خانگی، نوآوری چون صفحه تصویر ال ای دی یا کریستال مایع، بهینگی هواپیما، زنجیره اجزای کالا. اینها رشد خدمات را سریع کردند: خدمات چون سفر، مصرف، هدیه؛ شهر نشینی، پردازش اطلاعات، ماهواره ها، تجارت الکترونیک، خرید بورس برخط جهانی، زنجیره تامین، بهینگی پروسه، فرآیندکار/ ورکفلاو، تراکنش بانکی سویفت.
با افزایش خدمات در سده 21 طبقات و اقشار جدید پیدا شده اند. پروکاریا، دیوانسالاران، ورزشکاران، خبرنگاران، سینماگران، سازندگان گیمها، کارکنان مسافرتی، پناهجویان سازمان ملل، مجریان تفریحات، کوچیان موقت کار، روباتها پیدا شدند. فنآوری اوتار، واقعیت مجازی، برنامه هوش مصنوعی رایانه ای، همکاران متخصص بشر شده اند. اوتار یعنی تصویر 3بعدی دیجیتال انسان که حرکت هم کند؛ تا یک فرد در چند جا حضور یابد. هالوگرام، تصویر 4بعدی در فضا، هم شاید جایگزین تلویزیون شود. خدمات دولتی شهری آموزش، بهداشت، تفریحی با سازمان ملل، سازمان تجارت جهانی، صندوقهای بازنشستگی کارگران و کارمندان تحکیم شوند.
رشد خدمات منجر به پیدایش 7 لایه پروکاریا، پوپولیسم، افزایش آرای شناور شد. علل پیدایش طبقه جدید پروکاریا اینها یند: 1- رفتن صنعت به آسیا، کاهش پرولتاریا و کارگران کشاورزی. 2-رشد جمعیت شهری، خدمات، سیاحت، تفریحات. 3-آتوماسیون، فنآوری در تولید. بخشی از طبقه ی جدید از پرولتاریای سنتی با آموزش اجتماعی و فنی آید.
پروکاریا طبقه نوخیز از رشد خدمات و اطلاعات در جامعه است که 7 لایه بنا بر تخصص، درآمد، کمییت، تاثیر بر دولت دارد. رشد و گسترش به همسایگان، دگردیسی، گذار طبقاتی در طبقات اصلی جامعه سرمایه داری، پروکاریا را ژله ای و مردد کند. در دانش آموزی، کارآفرینی، ابداع ساعی است. این طبقه با رای شناور 2 حزب برنده انتخابات را تعیین کند. بین کار و سرمایه مدام در لغزش است. در انگلیسی پریکار معنی مردد ریشه پروکاریا ست. گودرز.
برای انکه پروکاریا در یک طبقه متوسط نمود یابد؛ باید 7 لایه آن در یک برنامه در حزب خواستها، منافع، سهم در دولت را بیان کند. لابی های این لایه های مستقل از هم، بر وکلای مجلس با دادن پول به انتخابات آنان فشار آورند. در رقابت با طبقات دیگر، توان دگرگونی دارا است. آینده خود را در جامعه رهگیری کند. در برنامه سیاسی خود بهبود تدریجی اقتصادی، زندگی مرفه، تامین آینده کودکان و پیران خود، ترمیم زیستبوم، تجارت جهانی، نوآوریها چون کوانتوم را بگنجاند.
پروکاریا 7 گروه -با ثروت و منزلت یعنی لابی سیاست عرش تا فرش دارد: 1-میلیونر ها، 2-خبرگان، 3-حقوق بگیران، 4-حرفه ایها، 5- پرولتاریای سنتی، 6-مستقلها مانند رانندگان اوبر، لیفت، پیتزا رسان. 7-لومپن پروکاریا/ آسمون جل. آمریکا 18 میلیون میلیونر، برابر جمع چین، ژاپن، بریتانیا، آلمان، فرانسه، ایتالیا، کانادا، استرالیا، اسپانیا- دارد. آمار بانک کردیت سوییس 2019. هم اکنون سناتورها با 175 هزار دلارحقوق سالانه، 2 سوم و در کنگره 51% میلیونر ند. در عهد ترامپ بیلیونر تخفیف مالیاتی به ثروتمندان 7 تریلیون دلار به کسری بودجه افزود. خبرگان با میلیونرها دولت نئولیبرالی را اداره کنند؛ متکی به صندوقهای پوششی و نمایندگان اداری در حفظ وضع موجود و تصویب قوانین همسو با منافع فراملی خود کوشند.
حقوق بگیران امنیت کاری دراز مدت، با حقوق بالا، مزایا، درآمد های غیررسمی شرکت های جهانی مخالف حداقل دستمزدند؛ تا منافع سهام خود را بالا ببرند. برخی در بوروکراسی مالی مانند فدرال ریزرو/ بانک مرکزی و جهانی شغل دارند. حرفه ایها شامل متخصصان، پیمانکاران، مشاوران، صاحب کاران/ خودشاغلان شوند. خودشاغل/ کانسالتنت تخصص امور امنیتی رایانه و شهری، نظامی، هنری، مدنی، غذایی داشته؛ در کشورهای دیگر هم کار کنند.
کارگران صنعتی/ مانوفاکتور 13 میلیون اند که 12% جی دی پی 2023 را با حقوق سالانه متوسط 83 هزار دلار داشتند. کارگران صنعتی عمدتا در کارخانجات وسایل نقلیه، خانگی، فرآیند غذایی اند. آنها با صندوقهای بیمه و بازنشستگی با بازار سهام جهانی پیوند دارند. مستقلها 32 میلیون با 16% افزایش در 2022 بودند. صاحبکاران شرکت ثبتی یا غیرثبتی 16 میلیون یا 10% نیروی کارند. ثبتی/ اینکورپروریت ها مالیات فصلی پردازند.
یقه سفیدها دفتر و اداره 13%، 35 میلیون بقرار زیرند: در آموزش و بهداشت11%، کسب و مالی 6%، مدیریت 6%، غذا 8%، فروشنده 9%، ترابری 9%. در 2018-2022 رشد در بهداشت 65%، ترابری 32%، مدیریت 30%، کسب و مالی 25%، داده و فنی 14% بود. کاهش در صنعت/ مانوفاکتور 4%، غذا 6%، فروشنده 9%، دفتر و اداره 15% که تاثیر روباتیک و خرید برخط / اینترنتی را نشان دهد. https://www.visualcapitalist.com/american-workforce-100-people
لومپنها/ بیکاران 4% نیروی کار یا شاغلان یا 6.4 میلیون اند. این لایه کیمنه تعداد بوده که در سرمکایه داری همیشه وجود دارد. در آمریکا لاتینها از جنوب چه قانونی چه غیرقانونی سالانه آمدهغ در شهرهای دیگر پخش شوند. در لس آنجلس تا 40% جمعیت را لاتینها سازند. در فلوریدا چند نسل کوبایی بلوک سیاسی راست با نمایندگانی چون روبیو، کروز، بارریوس را تشکیل دهند. نیروی کار لاتینها از 11 میلیون در 1990 به 29 میلیون در 2020 رسید. مردان کارهای ساختمانی و خیابانی و زنان کارهای خانگی با دستمزد نقدی بدون اسناد کار و اقامت انجام دهند. کودکان آنها به دبستان تا کالج های ایالتی روند.
روبات رایانه ای خط تولید را با همان کیفیت یا بهتر از بشر مدیریت و اجرا کند. نمونه: بسته بندی، سوار کردن اجزای خودرو، ریل گذاری. خودرانی هواپیما، قطار، ماشین، کشتی، بسته بندیگر، رساننده خودران/ پهباد. روبات تصادفات، هزینه، زمان مرده در فرایند تولید را کاهش دهند.
روبات 2 نوع پویا با بازوی متحرک و پردازشی با توان تبدیل خواسته به قلم است. اولی مانند خط تولید خودرو، کمربند حرکت قرص نان، بسته بندی؛ دومی مانند خرید همبرگر و دریافت آن است. در ویدیوی خودروسازی برقی چین، روبات ها تمام کار را کنند. چند کارگر ناظر در صحنه تولید بجای صف کارگران دیترویت دهه 1930 فورد اند. نمونه: روبات نقال/ کانویر قالبگیری آبنبات، آجر سیمانی، پل سازی، خط سرهم بندی اجزاء. در صنایع چوب بری/ الوار، بسته بندی، خودروسازی هم بکار رود.
کاوادا و اریکا روبات انسانما/ هیومنوید از ژاپن با ورودی و خروجی وافعیت مجازی حرکات انسان را تقلید کنند. شرکت کاواساکی روبات صنعتی برای جوشکاری، داربست، دیوار آجر سیمانی سازد. زنجیره تامینات، فرایند کار/ ورکفلو، بهینگی پروسه با رایانه تصویری مدلسازی شدند. روبات ابزار تولید اجزاء، کاربرد آنها، نقشه کروکی ساختار سرهمبندی/ مونتاژ کالا را انجام دهد. هزینه محموله با شمار دست زدن به آن تناسب دارد. هرچه کمتر به محموله دست زده شود؛ هزینه ترابری کمتر شود.
سوسیالیسم در راه است تا انسان را با زوال دولت از استثمار رها کند. در فرآیند تکامل به آن در جهان کاهش بیماری بدنی، رفع اختلال ذهنی در فکر، شخصیت، روحیه، تغذیه بهتر، تبدیل دین به باور فردی، تطویل عمر، کاهش زاد و ولد وارد شوند. شاید کلیسا مانند ارتش، غیر سیاسی، نه در کل جمعی؛ بلکه فردی در انتخابات شرکت کند. آرمانگرایی ضد ظلم باید با فقرزدایی تکمیل شود. نمونه: چین و ویتنام. آیا هوش مصنوعی، روباتیک، فنآوری دیجیتال به نفع معیشت مردم اند؟
تا 2035 انسان نماها همه جا خواهند بود: مطب دکتر، دفتر حقوقی، میز اطلاعات، استودیوی فیلمسازی، جراحی مغز، باغبانی ژنتیک، سرایش موسیقی، نگارش نقاشی. گرامرلی گوگل در ویراست، نگاشت، نشر شعر، ترانه، نثر بکار رود؛ آنها را تکمیل و بی غلط اطلاعات، املاء، دستور، فصاحت کند. هوش مصنوعی زایشی در وضع جدید غیر از گذشته هم می تواند انجام وظیفه کند. این نوع روبات غیربشری فکر کند، بگوشد، بپرسد، پاسخ دهد، شوخی کند، با الگوریتمش چاره جویی کند، تصمیم گیرد، لحن بیان عوض کند. با آن سریال جدید فیلم تخیلی سده 20، سفر ستارگان با صدای کاپیتان کرک و آقای سپاک را می توان ساخت. هزاران لوح میخی ترجمه نشده را ماشین ترجمه کند.
در سده 21 روبات دیجیتال با صفحه تصویر لمسی منیو، گزینه های خرید غذا در رستوران، پرداخت با کارت اعتباری، تحویل اقلام خوراکی به مشتری فرا گیر شود. مشتری بر منیو تخته دیجیتال در کیوسک دکان یا در اپ موبایل خود سوار خودرو به رستوران دستور غذا دهد. مکدونالدز کیوسک مشتری برای دستور غذا، پرداخت قیمت با کارت اعتباری، دریافت و اجرای آشپز، دادن غذا به مشتری را در 7 هزار رستوران نصب کرد.
هزینه آن 6 بیلیون دلار شد. شمار کارگران دستورگیر جلو پیشخوان را کاهش داد. گزینه بینایی را جانشین دستور صوتی نامفهوم لهجه دار کرد. در رزرو کردن هتل، بلیط هواپیما، خرید برخط کالا، پرسش حساب اعتباری و بانکی با تلفن همراه– هوش مصنوعی جای کارگران را گرفت.
هوش مصنوعی هم برای اهداف بد بکار رود. چاقو برای خرد کردن سبزی ساخته شد. ولی برای قتل مهرجویی و همسرش هم بکار رفت. لذا هوش مصنوعی هم ابزار مفید برای بشر هم مضر و قتال است. تصویب قانون خطاکاران را تنبه کند. زیرمجموعه آلفابت گوگل، “متا” کنسرن مادر اوپن ای آی، “چت‌جی‌پی‌تی” فیسبوک داوطلبانه تعهد کردند که بر محتوای هوش مصنوعی “خطر برای امنیت ملی، سلامت و ایمنی عمومی” را برچسب‌گذاری کنند.
پارلمان اتحادیه اروپا در 2023، “قانون هوش مصنوعی” را تصویب کرد. هوش مصنوعی وظیفه انسان را کمتر کند. آفرینندگی انسان را گسترش دهد. روزکار انسان کوتاه به 30 ساعت/ هفته رسد. البته کار با شوق و تفریح همراه یعنی دلخواه شود. وقت برای شوق/ هابی، شعر، نقاشی، هنر، ورزش، سیاحت بیشتر شود.
چت جی پی تی با داده های متن، صوت، تصویر در اینها وارد شد: تجارت الکترونیک/ ای سی، زنجیره تامین، بهینگی پروسه، آتومیشین، روباتیک. صنعت و فنآوری لازم در گسترش روبات های باهوش با پوست لیتکس انسان نما، حضور ذهن بهتر از انسان، هم اکنون در بازار اند. آنها سیما، پلکزدن، عواطف انسان را نشان دهند. آنها هوش مصنوعی، یادگیری انطباقی، بهبود کردار، گنجایش اندازه گیری برای بهینگی دارا یند.
اینها 5 اختراع عمده عصر مدرن اند: ماشین بخار در انقلاب صنعتی؛ برق، رایانه/ کامپیوتر، تلفن هوشمند، هوش مصنوعی در انقلاب اطلاعات. 4 تای اولی برای سرعت در سفر، انرژی رسانی، پردازش داده، مخابرات بهر جا بودند. هوش مصنوعی ابزار مهم تولید ثروت است که داده های انبوه اجتماع را بکار برد. ارزش داده جای ارزش نفت را گیرد. هوش مصنوعی جایگزین 50% شغلهای صنعتی و دفتری تا 15 سال دیگر شود. این شاغلان جذب امور شهری با نرخ رشد سالانه شوند.
آیا طبقه ای شکل گیرد؟ اینها در گسترش دولت، اقشار مجزا با اتحادیه های صنفی و لابیهای خود بر دولت اثرگذارند. در انقلاب صنعتی طبقات کشاورز، ملاک، دولت موروثی سلطنتی مطلقه زوال یافته؛ طبقات کارگر و سرمایه دار ؛ دولت ادواری، انتخابی، تخصصی، حزبی پدید آمدند. با انقلاب اطلاعات 2 طبقه جدید زوال یافته؛ دولت قویتر شده؛ مناسبات جهان گسترش یافتند. سرمایه داران کلان با ثروت نجومی، زندگی مجلل داشته؛ اکثرا کمکهای کلان به امور پژوهشی، بهداشتی، علمی کنند. این بیانات بنا بر اساس فاکتهای مندرجه در نشریات اند. نمونه: بیل گیتز 10 بیلیون دلار به امور بهداشت جهان اهدا کرد.
انباشت سرمایه با نوآوری، فنآوری، تراشه سازی در آمریکا ربط دارد. آمریکا در 1870 تا 70% جی دی پی کشاورزی، به کشتن اقلیتها چون سرخپوستان، مورمون ها، مکزیکی ها، سیاهان مشغول بود. در ج ج 2 صنعت 70%، در مرحله امپریالیسم با دولت غیرفاشیسم، در وحشت مکارتیسم/ ضدچپها با 4 جنگ کره، ویتنام، عراق، افغانستان بود. بقول پرزیدنت کارتر آمریکا در 247 سال تاریخ خود تنها 16 سال در صلح بود. اکنون سرمایه جهانی را رهبری کرده؛ با 950 پایگاه نظامی سلطه جهانی دلار را تضمین کند.
رشد دولتها در لایه های ملی، ایالتی، شهری، با توافقنامه های منطقه ای، قاره ای، بین المللی بیشتر شد. همکاری جهانی سازمان ملل را گسترش داده؛ نیز دولتهای ملی بشدت فربه شدند. در 7 دهه گذشته نبود جنگ بین المللی، نهادهای رفع اختلافات جهانی، ترمیم زیستبوم- شرایط انباشت نجومی سرمایه را آماده کردند. لذا جهانی گری، رشد سفر تفریحی و کاری، تبدیل ارزها- قاره ها را بهم پیوند زدند.
رشد خدمات و اطلاعات با هم بودند. رده بندی کار بنا بر 2 رشته است: کار نیازمند اطلاعات مانند کارچاقکن تلفنی، حسابداری، برنامه پرواز؛ کار بی نیاز از اطلاعات مانند شستشو، بسته بندی، تحویل، کار با ابزار، مصرف لوازم. خرید کالا/ خدمت بنا بر امر تولید 4 عنصر سرمایه، کار، زمین، دانش کاربردی را در بر گیرد. آنها به ساختمان ها، رایانه ها، کارکنان، سرمایه فعال نیاز دارند.
انقلاب اطلاعات از میانه دهه 1980 پیدا شد. بر اقتصاد، اجتماع، فنآوری فراتر ار انقلاب کشاورزی و صنعتی اثر گذاشت. تئوری اطلاعات 1949 شانون، سیبرنتیک/ ارتباطات 1948 وینر، رویکرد سیستم برتالانفی از اطریش- راه گشودند. هر سیستم با ورودی، خروجی، جعبه سیاه، فیدبک است. وینر گفت: اطلاعات ماده یا انرژی نیست. با ابداعگران فردی، نهادهای علمی، کارگاههای فنی، رایانه ها، انبار معلومات، انباشت سرمایه- دسترسی به اطلاعات سریع شد. سده 21 موضوع فعالیت اقتصادی بنا بر ماده، انرژی، اطلاعات است. لذا اقتصاد با انحصار اطلاعات، پاتنت/ جواز، سرمایه ریسک پذیر رابطه دارد.
برای تولید، مدیریت رایانه، دستور العمل شبکه توزیع، تجارت الکترونیک در زنجیره تامین برخط شوند. در ساختمان های مدیریت حساب سهام، پسانداز، اعتبار انجام شود. کارمند یقه سفید، بوروکرات ناظر مقررات، ناظم مدیریتی، کارمند مسوئل حساب اعتباری، بانکی، بدهی/ پرداخت قبوض آب، برق، گاز، تلفن به ارباب رچوع و مشتری پاسخ گویند.
در مدیریت رایانه اینها قرار گیرند: مداربندی حافظه و منطق، کاربرد انرژی واحد پردازش مرکزی و تصویری، اجرای آزمون اطلاعات ذخیره در تراشه قرار دارند. اطلاعات در ماده/ تراشه سیلیکون، انرژی از عناصر جدید در باطری، تولید، پردازش، حفظ آن بکار رود. عناصر جدید لیثیوم، استرانسیوم، باریم در ترانزیستور سیلیکونی برای اجزای نقطه کوانتومی/ کیو ال ای دی قرار گیرند
هر کالا 3 ارزش مبادله، کاربردی، اطلاعاتی دارد که همه اندازه پذیر به دلار اند. در اقتصاد اطلاعات را به 3 فاکتور تولیدی سرمایه، کار، زمین باید افزود. اطلاعات در بازار فروش رود. نمونه: تبلیغات خدمات در اینترنت، لیست تلفنها در کتاب زرد سده 20.
اطلاعات سازی، مساحی بازار، گزارش تحقیق و توسعه نیاز به مدیریت، پردازش، نوآوری، طراحی، کنترل نرمافزاری دارند. بازاریابی، نیاز به توزیع و سرویس دارد. بنگاه های کارآفرین کارکردهای پردازش و کنترل اطلاعات دارند. آمریکا دانشگاه های معتبر، نهادهای پژوهشی، ثروت و موقوفات زیاد در تولید دانش و هنر دارد. موقوفات دانشگاه ها شبکه فارغ التحصیلان خود را با دادن اطلاعات دانشگاهی و تقاضای کمک، گسترش دهند تا رشد خود را تضمین کنند. آمریکا تا 40هزار عنوان ناداستان پژوهشی تاریخی و علوم و 5 هزار کتاب ادبی سالانه نشر کند.
هرم دانش 4 لایه از راس کم حجم پر معنی تا قاعده حجیم کم معنی دارد. در آن اطلاعات ساختار بندی، تاویل، ارزیابی، اوراق/ دیکانستراکت، بافته، تجمیع/ انتگره، حذف، سنتز شود. در این هرم حکمت یا فرمول، دانش یا نقشه بندی، اطلاعات یا طراحی، داده یا تجسم بیان شوند. حکمت، دانش کاربردی است. نمونه: کتب، گفتمانها، سیستمها، ادیان، فلسفه ها، مکاتب اندیشه، شعر، باورها، سنن، اصول، حقیقت ها. دانش اطلاعات پیوسته و مرتب شده است. نمونه: فصول، تئوریها، مفروضات، چارچوبهای مفهومی، روایات پیچیده، فاکتها. دانش ژرف در باره معنا و اصول عمیق، انتگراسیون فاکتها و احکام بصیرتی است.
اطلاعات در بستر، مقایسه، معکوس، پیوست، صافی، ارجحیت، ترتیب، جمعبندی آید. نمونه: جمله، پاراگراف، معادله، مفاهیم، ایده، پرسش، روایت ساده. برای نشر اطلاعات در جهان زبان انگلیسی غالب است. اطلاعات 6 فاز از آفرینش، ترابری، پخش، تکثیر، حق تالیف، کاربرد در جامعه دارد: نوشتن، چاپ، رسانه ای، تفریح/ بازی رایانه ای، دستور العمل لوازم خانگی، بزرگراه پخش/ ترابری محتوا مانند 2 شرکت کابل تلویزیون و اینترنت ورایزن و کامکست، با تحلیل ورودی- خروجی در هر سیستم، دانش بمثابه کالا تعریف شود. مقدار تولید و توزیع دانش در اقتصاد مدرن، محاسبه پذیر است.
کاربرد اطلاعات 3 نوع است: ابزاری/ اینسترومنت، اختراعی/ اینتلکچوال، سرگرمی/ گیمینگ. ابزاری برای کاربرد مثلا خودرو یا تلفن همراه، به اطلاعات کاربردی نیاز است. اختراعی برای ابداع یک شئی جدید مثلا پهباد یا هواپیمااطلاعات ساختاری و هواشناسی نیاز است. سرگرمی برای بازی یا ساختن بازی الکترونیک روی کامپیوتر و تلفن همراه نیاز به اطلاعات است. بازیهای کامپیوتری اینها یند: تترس، سرنوشت، سایبرپانک ۲۰۷۷، دایینگ لایت ۲، ویچر ۳، رد دد ریدمپشن ۲ و فورتزا هورایزن ۵.
داده ها اجزای پردازش برای رده بندی، محاسبه، صحافی، کمیت، مجمع اند. نمونه: کلمات، اعداد، کودها، جداول، دی بی ام اس/ سیستم مدیریت داده مرتب مانند اکسل. کانون های داده ها در بناها با رفهای رایانه ای از کف تا سقف، در امنیت، با تهویه و دمای هوا یند. آنها با کابلهای مخابراتی به اینترنت وصل اند.
مشتریان، شرکا، پی او اس/ نقطه فروشها با کانونها داد و ستد کنند. دکانهای آجری و مجازی کانونهای داده های مطمئن دارند. نمونه: کاسکو/ خوار و بار، هوم دیپو/ مصالح ساختمانی، والمارت/ وسایل خانگی. لذا سود بهینه و تداوم کسب دارند. پلاتفرمها با داده پزشکی، مالی، شخصی دارای امنیت رمزی اند. نقش داده از آتوماسیون، دانش ژرف، اینترنت، روبات، هوش مصنوعی، رمزارز، کارت اعتباری، بیسیم، تراشه های نانو، کوانتوم ای آی، رایانه ها مهم است.
در اقتصاد سده 20 تفریح، حظ، شوق/ هابی به رشد اقلام اختراعی، شوقی، سرگرمی منجر شدند. این اقلام مانند کالا در بازار با حق پاتنت/ جواز اختراع، حق تکثیر کتاب، فیلم، ترانه، نوار، فایل، رقص، ورزش، حق دانلوود/ پایین گذاری فروش روند. اطلاعات از نوآوری، بازار، روش تولید جمع شود. سرور، جواز اختراع، با حق پرداخت کاربر، اجازه دهد. همه تراکنشها با تصدیق و امن باشند.
آیا محتوای یک فیلم دانش منطقی است یا حظ عاطفی زود گذر یا هر دو؟ آیا دانش عنصر عاطفه هم دارد؟ کتب تاریخی، تکنیکی، تحلیلی روی اصول، هدف بازی در فیلم، نیاز است. فیلمهای هالیوود نوشته شوند به پرورش نوآموزان سینما کمک کرده؛ تا صنعت فیلم هالیوود تداوم و تعالی یابد. هوش مصنوعی با متا/ دستور، الگوریتم، قابها در آفرینش فیلم نوین به حل مسایل رسد. نمونه: اوتار جیمز کامرون.
در بازه زمانی 1986 -2007 نرخ رشد سالانه مخابرات همکاری 2طرفه بیشتر از خبرپراکنی یک طرفه بود. گنجایش مبادله اطلاعات با مخابرات 2طرفه 30% مانند زوم، چت، فیستایم، کلاب هاوس بود. دریافت یک طرفه اطلاعات، گنجایش فنی جهان برای انبار اطلاعات و خبر پراکنی 25% بود. نمونه: خبرپراکنی بی بی سی، پایگاه عصر نو، کانالهای اینستاگرم، تویتر، لینکدین، فیسبوک، واتساپ، آرشیو فیلم و برنامه تلویزیون آمازون، یوتیوب با ویدیوها علمی، فضایی، تعمیر، موسیقی، خبری. ایستگاه/ رصدگر فضایی، سیاحتی، سفر سماوی به سیارات دیگر. ویدیوهای پژوهشهای علوم بنیانی در دانشگاهها به فرهنگ جامعه افزایند.
هر خبر 6 عنصر کی/ فرد، کجا، کی/ زمان، چی، چجور، چرا را باید داشته باشد تا به اطلاعات تبدیل شود. فنآوری پوش/ بفشار برای دریافت خبرپراکنی و ایمیل یک طرفه؛ پول/ بکش برای درخواست از جستجوگر با هوش مصنوعی 2 طرفه پیدا شدند. فشار مترادف پس زدن، بکش مترادف پیش کشیدن اند. هوش مصنوعی هرم 4 لایه را بکار برد. نمونه: برای ارزان ترین، کوتاه ترین، کم توقف ترین سفر هوایی، چند شرکت هواپیمایی.
*
ابزار ترابری خبر تلفن همراه با 100 اپ است. نمونه: تقویم، ساعت، هواشناسی، جی پی اس، دوربین، کنفرانس، نشانی یاب، جستجوگر، کلاب هاوس. هر اپ با سیستم عامل، ورژن متمم انتظارات کاربران، رقابت تولیدگران، خدمات کنونی را تعالی دهد. اپ های جدید هم اختراع شده؛ می توان به سل افزود. نمونه: نسل 5 در 2019 برای مخابره صدا و سیمای فیستایم، مخابرات تندتر، مطمئن تر به بازار آمد. استانداردهای شبکه سل در سرعت ترابری سیگنال، با امواج رادیویی، برج گیرنده، آنتن فرستنده، ابداعات مستقل ولی مربوط نسبت به نسل 4 را داشت.
یک منطقه بزرگ به واحد/ سلول های کوچک با برج میکروویو دارای گیرنده و فرستنده تقسیم شود. این برج متصل به اینترنت، شبکه تلفن، ماهواره جی پی اس در شهر پرازدحام است. لوح نسل 5 دوربین 8 مگاپیکسل، وای فای/ بیسیم، فرگشت دراز مدت/ ال تی ای، صفحه تصویر بینا، انبار 128 گیگابایت، باطری تمام عمر دارد. موبایل گیرنده در حرکت، از نسل 4 به نسل 5، بی وقفه وصل شود. تلفن همراه، لوح، لپتاپ/ کتابی، کامپیوتر شخصی/ میزی بهم نزدیکتر شده؛ کاربر را به جهان وصل کنند. بازیها، بیلبورد دیجیتال، هوش مصنوعی در متن، صدا، تصویر، عاطفه هم در نرم افزارها وارد شوند.
کامپیوتر کوانتومی با کیوبیت بنا بر 3 وضغ برهم نهی، ثنویت 1، 0 همزمان است. رایانه شخصی بنا بر ثنویت 1 و 0 است. اولی در پردازش مسایل پیجیده سریعتر است. نقطه کوانتومی درهم تنیدگی ذرات بیجرم برای مخابرات ماهواره ای، تصویرگر “های دفینیشن”/ جزییات زیاد، انبار اطلاعات، رنگ در صفحه تصویر بکار رود.
این کریستال‌ها را می‌توان به عنوان ذرات شناور در مایع تولید کرد. در دهه ۱۹۸۰ نقاط کوانتومی را 3 دانشمند صاحب نوبل 2023 شیمی گرفتند. نقاط کوانتومی، به قطر فقط چند میلیونی‌ام میلیمتر، مجموعه‌ای از ذرات نانو از جنس نیمه رساناها هستند که وقتی در معرض نور قرار گیرند تابشی آبی، قرمز یا سبز دارند. کوچکترین نقاط کوانتومی امواج با انرژی بالاتر، رنگ آبی، بزرگترین نقاط امواج با انرژی کمتر، رنگ قرمز؛ نقاط متوسط هم رنگ‌های میان این دو را سازند. اینها در آینده به ساخت قطعات انعطاف‌پذیر الکترونیک، حسگرهای ریز، سلول‌های خورشیدی نازک‌تر، ارتباطات کوانتومی رمزگذاری شده کمک کنند.
شرکتها با عذر فعالیت جهانی، مالیات به دولت ملی را دور زنند. آنها از مالیات برای کاربرد زیر ساخت های ملی طفره روند. چون آنها دفتر و سود خود را به پناهگاه های ساحلی دریای کاراییب و ایرلند برای فرار از مالیات بردند. زنجیره عرضه، تولید، فروش را در چندین کشور با خدمات دیجیتال، اعتبارات الکترونیک، مراودات بیسیم برخط گستردند. نمونه: گوگل، فیسبوک، اپل. سران مافیا،
دیکتاتورها، دغلکاران شرکتهای حقوقی، رمز ارز، بورس سهام را برای امنیت نقدینه غیرقانونی خود، بکار بردند.
نهاد کارآفرین را فرد مبتکر، پاتنت/ جواز اختراع، سرمایه ریسک پذیر سازند. اختراع، بهینگی فرایند خدمات، ابزار تولید در تکامل اند. یعنی تولید درجا نمی زند؛ با تغییر محیط، پیدایش ویروس رایانه، جرقه های ابتکار، سودطلبی به روز شود. انباشت سرمایه با خرید اقلام محدود هنری، عتیق، بناهای منحصر بفرد هم میسر است. افزایش ثروت بر رقابت و عداد میلیونرها اثر گذارد.
پروسه تولید خدمات اتوماتیزه، روباتیزه، دارای چارهیابهای نرم افزاری شد. نتیجه اینها یند: چگالی کار/ ساعت، کوتاهی طول روزکار، رشد تفریحات، تعدد شوق/ هابی ها چون عکاسی. در نیمه سده 20، فرستادن یک نامه اداری از مراحل دستنویس، تحریر ماشینی منشی، غلطگیری، امضا، تو پاکت گذاشتن، پست می گذشت. در پایان سده 20 با ایمیل این کار یک هفته ای به چند دقیقه کاهش یافت.
فرد وقت بیشتر برای رفتن به سینما، استادیوم، رستوران، سفر داشت. یعنی رشد خدمات را باعث شد. پیدایش شرکت هواپیمایی پیپلز اکسپرس دهه 1980 نمونه کوتاه کردن زمانی خرید بلیط، چک کردن پرواز، پرداخت بها در خود هواپیما بود. در اقتصاد بازار سرمایه‌داری، تصمیم‌گیری، سرمایه‌گذاری را هر ثروتمندی با توانایی تولید، وام بانکی، مدیریت مالی تعیین کند. عمدتاً رقابت در بازار توزیع کالاها، خدمات قیمت‌ها انواع خدمات را تعیین کند.
سیر سرمایه داری سده 20 از فازهای امپریالیسم، فاشیسم، گلوبالیزاسیون، سرمایه داری دولتی ملی شوروی، مخلوط چین، مافیایی روسیه گذشت. آیا گلوبالیزاسیون مدل آمریکا برای دیگر اعضای جی 7 مانند انگلیس تکرار شود؟ آیا طبقه متوسط تقلیل یافته؟ آیا گذار به امور اعتباری، مالی، بانکی دیجیتال به سلطه سرمایه مالی بر صنعتی جهان انجامد؟
اتوماسیون، خدمات- سیر فنآوری در سرمایه داری در جهان را نشان دهند. آتوماسیون و روباتیک از 40 سال پیش تا کنون 50% شغلها را نابود کردند. رشته های خدمات بهداشت، ترابرای، مدیریت، مالی رشد 65تا 25 % دارد. آتوماسیون سرمایه را جایگزین کار کرد؛ سندیکاها را کوچک کرد؛ نابرابری را زیاد کرد. هدف عدالت اجتماعی توزیع ارزش اضافی برای کاهش نابرابری بود. ولی دولت با شبکه حمایتی برای بیماران، پیران، آسیب دیدهگان ماهانه نقدی و بیمه تندرستی دارد. جوامع و جهان تغییر کنند. روبات بنا بر منطق، داده میدانی، هوش مصنوعی/ ای آی عمل کند؛ نه حرص مال، منافع فردی، غرایز بهیمی چون آز و خشونت.
منابع. 2023/11/11 فاکتها از ویکی پیدیا با ویراست آمدند.
گای استندیگ- پروکاریا و چالش طبقاتی 2016 گودرز اقتداری http://www.iran-chabar.de
حبیب بکتاش: هوش مصنوعی، ارزش اضافه، و تصاحب طبیعت. فب 280923
https://www.dw.com/fa-ir3نوع ف خاوند.
در عصر اطلاعات، روباتیک و هوش مصنوعی از مارکس چه می‌آموزیم؟ https://l.facebook.com/
چرا مارکس هنوز برای ما اهمیت دارد؟ ماشین ها https://engare.net/marx_alination/
