خاور میانه- زمین تمرین و میدان جنگ علیه آمریکا
یوری باریسوف (YURI BORISOV)
ا. م. شیری
تجاوز اسرائیل به سوریه به روسیه اجازه می‌دهد تا مطابق با منافع ژئوپلیتیکی خود به این واقعیت واکنش منعطف نشان دهد.
شبکۀ تلویزیونی الحدث در ۲۸ اوت به نقل از وزارت دفاع سوریه گزارش داد که فرودگاه بین‌المللی حلب در نتیجۀ حمله اسرائیل از کار افتاد.
«یک منبع نظامی گزارش داد: دشمن اسرائیلی حدود ساعت ۴ و ۳۰ دقیقۀ بامداد امروز، از دریای مدیترانه در غرب لاذقیه به فرودگاه بین‌المللی حلب حمله کرد و بر اثر این تجاوز، باند فرودگاه آسیب دید و از کار افتاد».
کاملاً بدیهی است که اقدامات اسرائیل علیه سوریه با واشینگتن هماهنگ شده است. و شاید حتی ابتکار آمریکا باشد. یا بهتر است بگوییم، این واکنش آمریکا است به افزایش آشکار فشار بر پایگاه‌های نظامی آمریکا در سوریه که بدون مجوز قانونی در آنجا مستقر هستند.
پیش از این، در ۱۰ اوت ۲۰۲۳، شبه‌نظامیان قبایل عرب که علیه نیروهای آمریکایی در شرق سوریه فعالیت می‌کنند، سه پایگاه نظامی آمریکا در استان‌های دیرالزور و حسکه را با موشک مورد حمله قرار دادند.
در گزارش خبرگزاری فارس آمده است که پنج فروند موشک به مواضع نیروهای اشغالگر آمریکایی در منطقۀ گازی کونیکو اصابت کرد و چهار موشک دیگر در پایگاه آمریکایی نزدیک میدان نفتی العمر منفجر شد. حداقل یک موشک نیز به فرودگاه پایگاه الشدادی اصابت کرد.
رزمندگان سوری در بیانیۀ خود تأکید کردند تا زمانی که کل خاک سوریه از اشغالگران پاک نشود، «به تخریب پایگاه‌های نیروهای آمریکایی در هر کجا که باشند، ادامه خواهند داد».
همچنین لازم به تأکید است که رهبری روسیه با موضع دمشق در مورد غیرقانونی بودن حضور نیروهای اشغالگر آمریکایی در خاک این جمهوری عربی همبستگی کامل دارد.
دمیتری پالیانسکی، معاون اول نمایندۀ دائم روسیه در سازمان ملل متحد، طی سخنرانی خود در نشست شورای امنیت این سازمان جهانی در ۲۳ اوت ۲۰۲۳، گفت: «حضور نظامی غیرقانونی آمریکا در جنوب شرق سوریه، که شبه‌نظامیان در آنجا آموزش می‌بینند، یکی از عوامل اصلی بی‌ثباتی وضعیت در جمهوری عربی سوریه است».
او در ادامه تصریح کرد: «تهدیدهای اصلی امنیتی هم برای سوریه و هم برای کل منطقه همچنان با تداوم کانون‌های بزرگ تروریسم همراه است… ما با رهبری و مردم جمهوری عربی سوریه در مبارزه با تروریسم ابراز همبستگی می‌کنیم…
در عین حال، یکی از عوامل اصلی بی‌ثباتی، حضور نظامی غیرقانونی آمریکا در ماورای رود فرات و همچنین، در اطراف التنف در جنوب شرقی سوریه است که در آن عضوگیری و آموزش فعال شبه‌نظامیان گروه‌های تروریستی مختلف، از جمله داعش در جریان است… سیاست واشینگتن با هدف تداوم اشغال واقعی مناطق وسیع شمال شرق سوریه، غنی از منابع نفت، گاز و کشاورزی و همچنین، ادامه فشار تحریم‌های غیرقانونی بر دمشق، منجر به وخامت بیشتر وضعیت اجتماعی – اقتصادی و فعال شدن افراطی‌های زیرزمینی در سوریه می‌شود…
روسیه ضمن همبستگی با خواسته‌های مشروع مقامات سوریه در مورد خروج تمام نیروهای نظامی غیرقانونی مستقر در خاک این کشور، بر این باور است، که برقراری ثبات در سوریه تنها از طریق پایان حضور نظامی خارجی و احترام به حق حاکمیت ملی، تمامیت ارضی سوریه و همچنین، توقف بی‌قید و شرط حملات هوایی منظم اسرائیل به آن امکان‌پذیر است».
با این حال، کاملاً معلوم است که وضعیت ژئوپلیتیکی در دنیای امروزی نه در تفکیک به قطعات مستقل جداگانه، بلکه برعکس، تنها در یکپارچگی وابسته به یکدیگر قابل درک است.
در این راستا، انکار وجود رابطۀ مستقیم بین گسترش بیشتر مداخلۀ نظامی مستقیم آمریکا و غرب در مناقشۀ اوکراین و افزایش فشار سوریه بر اشغالگران آمریکایی در این کشور اساساً اشتباه است.
با این حال، این وضعیت نه تنها از جنبه‌های سیاسی، بلکه، از جنبه‌های نظامی-استراتژیک نیز قابل توجه می‌باشد.
سامانه پدافند هوایی سوریه مجهز به تسلیحات روسی تاکنون دستاوردهای زیادی داشته است. بگونه‌ای که از نفوذ هواپیماهای جنگی اسرائیل به حریم هوایی سوریه کاملاً جلوگیری می‌کند و نیروی هوایی اسرائیل را وادار می‌سازد تا فقط از راه دور- چه از حریم هوایی لبنان و چه از دریای مدیترانه حمله کند. در عین حال، دقت و اثربخشی چنین حملاتی، از جمله به دلیل انهدام به موقع بخشی از موشک‌ها در فواصل دورتر از هدف، اصولاً کاهش می‌یابد.
علاوه بر این، باید درک کرد که برخلاف اوکراین فقیر، که غرب هر گونه آشغال خود را به آن می‌فروشد، نیروی هوایی اسرائیل از پیشرفته‌ترین سامانه‌های حمله هوایی استفاده می‌کند. یعنی از نظر ما، اگر به زبان نظامی کاملا منطقی بگوئیم، این، یک میدان آموزشی ایدئآل است که به ما امکان می‌دهد تا برای ظهور سلاح‌های پیشرفتۀ غربی در جبهۀ اوکراین از قبل آماده شویم.
بطوریکه، به عنوان مثال، رسانه‌های غربی از سال ۲۰۱۷، در مورد امکان تأمین موشک‌های کروز رادارگریز آمریکایی «AGM-158 JASSM» با برد پرتاب، در انواع مختلف، تا هزار کیلومتر به اسرائیل بحث می‌کنند.
«اسرائیل می‌تواند امکان دستیابی به موشک «AGM-158B JASSM-ER» لاکهید مارتین، یعنی، نسخۀ مشابه موشک‌های هوا به زمین «استنداف AGM-158A» با برد بیشتر را بررسی کند.
[…]
قابل انکار نیست که در شش سال گذشته از آن زمان، این موشک‌ها به اسرائیل تحویل گردیده و علیه سوریه استفاده می‌شوند. استفاده از این موشک‌ها است، که اثربخشی تا حدودی افزایش یافتۀ حملات هوایی اخیر اسرائیل را توضیح می‌دهد.
در عین حال، رژیم کی‌یف امروز موشک‌هایی از این کلاس را از واشینگتن درخواست کرده تا علیه روسیه استفاده کند.
«موشکی که می‌تواند بیشترین تغییرات را در جنگ موجب شود، موشک هوا به زمین مشترک لاکهید مارتین – یک موشک کروز رادارگریز دو تنی با برد ۲۳۰ مایل است، که هنوز در لیست آرزوهای کی‌یف قرار دارد. تا زمانی که آمریکا تحویل «JASSM» به اوکراین را تأئید نکند، اف-۱۶های اوکراینی به ظرفیت کامل خود نخواهند رسید. اف-۱۶ هنوز با «Storm Shadow» یا «SCALP» سازگار نیست، اما با «JASSM» سازگار است. نیروی هوایی اوکراین با ترکیب اف-۱۶ها با «JASSM»، می‌تواند عمیق حملۀ خود را دو برابر کند. گسترش نیروهای موشکی کروز نیروی هوایی اوکراین می‌تواند به کی‌یف برای دستیابی به یکی از اهداف اصلی خود: آزادسازی شبه‌جزیرۀ کریمه پس از ۹ سال اشغال روسیه کمک کند».
در صورتی که اسرائیل علاوه بر اف-۱۶ و اف-۱۵، واقعاً از هواپیمای تهاجمی رادارگریز اف- ۳۵ نیز برای حملات خود علیه سوریه استفاده کند (البته، هنوز به طور قانع کننده تأئید نشده، اما نمی‌توان آن را نیز کاملاً رد کرد. به خصوص از آنجایی که مطبوعات اسرائیل همیشه به این موضوع می‌بالند)، این به طور کلی یک هدیه برای متخصصان دفاع هوایی ما خواهد بود. به عبارت دیگر، تمام به اصطلاح «علائم مشخصه» و سایر «پنجره‌های آسیب‌پذیری» این ماشین‌های بسیار محرمانه در کف دست ما خواهد بود.
در ضمن، خویشتن‌داری آشکار فدراسیون روسیه در واکنش مستقیم به حملات اسرائیل، باعث تضمین توقف ارسال تسلیحات اسراییلی به کی‌یف می‌شود. و اگر اسرائیل، همانطور که ادعا می‌کند، اهداف ایرانی را در سوریه مورد حمله قرار می‌دهد، این به ایران مربوط می‌شود که چه وقت و چگونه به آن پاسخ دهد.
نقل از: وبگاه بنیاد فرهنگ راهبردی
۱۵ شهریور- سنبله ۱۴۰۲
