وقتیکه تبصره وتحلیل از جمهوریت می نماید دقت کامل داشته…

در این روز ها تحلیل های سیاسی پیرامون سقوط ویا…

کمند غزل

رسول پویان غـزال غـزل ار کمند افکند دل شرزه شیران ببند افکند ز…

فروپاشی شرم آور در اوجی از فساد و خیانت  و…

نویسنده: مهرالدین مشید بازخوانی یک سقوط و روایت های دردناک آن  ۱۵…

ردپای خراب‌کاری آلمان برای کشور ما و حمایت از فروپاشی…

ره‌بران طالبان خواهان پناهنده شدن به آلمان بودند. مولوی دلاور…

اسباب و عوامل سقوط جمهوری تحت اشغال

ماه اسد ماه به زانو در آمدن دو قدرت امپریالیستی…

فراخوان بخاطر انفاذ قانون اساسی

بنام خداوند حق و عدالت بدون پرداختن به چگونگی سقوط سومین…

تقدیم به روح ببرک کارمل، آن کوه اندیشه و خرد…

رفیق کارمل گرامی:  ما آن‌‌چه را فرمودید، انجام دادیم:  درس بخوان= خواندیم  کارکن=…

اسدالله بلهار جلالزي

 له نوښتګر کیسه لیکونکي، څېړونکي، ژباړونکي، تکړه ادیب او ژورنالیست…

چهارساله گی حاکمیت طالبان

نوشته ی : اسماعیل فروغی      امروز پانزدهم اگست 2025 ،…

آخرین نگاه و آخرین لبخند؛ جرقه ای سوزنده و بغضی…

نویسنده: مهرالدین مشید سنگ صبور من! خدا‌ نگهدارت؛ روایت یک سفر…

افغانستان د نړۍ په شطرنج کې یوه ډېره مهمه مهره!

حميدالله بسيا په نړیوال سیاست کې هر هېواد د شطرنج یوه…

چرا افلاتون پیامبر نشد ؟

platon (428-347 v.ch) آرام بختیاری غربی ها فیلسوف ساختند، شرقی ها، پیغمبر…

سوز وگداز!

امین الله مفکر امینی  2025-11-08! سوزوگدازِعشق،سوزد جسم وجانـــــــم زگٌدازیکه است بســـوز،روح وروانــــم ای اهلِ…

رسول همذاتوف

رسول همذاتوف (آواری: ХӀамзатил Расул؛ ۸ سپتامبر ۱۹۲۳ – ۳ نوامبر ۲۰۰۳) شاعر اهل اتحاد…

دنباله‌ی مانی‌فی‌ستِ مکتبِ دینی فلسفی من بیش از این نه…

خیلی متأسفیم برای بسیاری‌ها که دانش‌کستری را تنها با شنیدن…

افغانستان در پرتگاۀ مثلث جدال‌های قومی، تروریسم طالبانی و رقابت‌های…

نویسنده: مهرالدین مشید وقتی قومیت سلاح می‌شود، ترور حکومت می‌کند و…

غزۀ خونین

غـزه که جهـنـم زمین گردیدست از کینۀ شـیطـان لعین گردیدست درقحطی دایمی…

 فـرضـیـات ادبـیـات مـارکـسـیـسـتـی

ـررسـی انـتـقـادی دربـارۀ نـظـریـات مـطـرح شـده دربـارۀ ادبـیـات مـارکـسـیـسـتـی، کـه بـه آن…

سخن‌دان روزگذار

ای وای آن درخت شگوفان (شکست و ریخت) کاج بلند ز…

گاهنامه محبت 

شماره دوم سال ۲۸م گاهنامه محبت از چاپ برآمد. پیشکش…

«
»

حقیقت مقوله های چپ، سوسیالیزم و کمونیزم چیست؟

آیا در افغانستان؛ واقعن چیزی به مصداق «کمونیست» و «حکومت کمونیستی» بود و میتوانست باشد؟

پروفیسور دکتور سید احمد جهش

بخش نخست 

فراز هایی ازین تألیف:

*از بیانات فوق چنین بر می آید که سوسیالیزم به مثابه یک نظام اقتصادی نه تنها با دین منافات ندارد، بلکه فرمایشات و توصیه های دینی را درعمل پیاده میکند؛ اما خیلی جای تعجب است که وقتی در یک جامعه مذهبی سخن از سوسیالیزم و کمونیزم به میان میاید،  دفعتن در ذهن شنونده چیزی از نوع کفر والحاد خطور مینماید. سوال میشود که چرا چنین است؟

* بنا بر وجود سوسیالیزم مسیحی میتوان گفت که فرد مسلمان باید سوسیالیزم اسلامی خود را بسازد ورنه برای ابد برده سرمایه و امپریالیزم باشد.

پیشگفتار ضروری:

به خاطر رفع سوء تعبیرات نزد نسل جوان که شدیدا هدف جعلیات و تبلیغات نیروهای اهریمنی و مزدورقراردارند میخواهم بطورخلاصه، مطلبی چند به عرض برسانم.

هدف این مقا ل تبلیغ سوسیالیزم و کمونیزم نبوده بلکه ارائه معلومات در جهت معرفی نظام اقتصادی سوسیالستی و کمونستی می باشد تا در روشنی این معلوما ت از جمله به رفع جعلیات، افتراء ها واتهام ها در مورد دولت جمهوری دیموکراتیک افغانستان، حزب دیموکراتیک خلق افغانستان و اعضای ح د خ ا. پرداخته شود.

اصطلاح چپ  درسا ل 1789 میلادی دراثنای انقلاب کبیر فرانسه، زمانیکه اسامبله ملی فرانسه؛ جهت طرح یک قانون اساسی گرد آمده بود طوری بوجود آمد که انقلابیون یا طرفداران مردم بطرف چپ و طرفداران سلطنت و طبقه حاکم ستمگر به طرف راست تالاراخذ موقع نموده بودند. از آن تاریخ به بعد افراد و سازمانهای سیاسی ایکه از منافع  اکثریت یعنی مردم دفاع میکنند چپی گفته میشوند.

توجه فرمایید میگوییم: «اصطلاح چپ!»

یعنی اینکه خود محتوای افکار و آرمانهای چپ همزاد و هم عمر بشر است که عبارت میباشند از عدالت و مساوات و همکاری و روا داری به همدیگر ؛ به محتاجان و ضعیفان و یتیمان و آسیب رسیدگان…  

اینها دیگر به اسامبله فرانسه و یا به متفکران معین منوط و مشروط نیست. چنانکه پستر خواهیم دید بیشترین دعوتگر و مبلغ آرزو ها و تمنیات چپ انسان ادیان قدیم و جدید و دور و نزدیک میباشند و در متون قابل دسترس آنها تجلا دارد.

 کلمات سوسیالیزم و کمونیزم که اصطلاحاتی برای بیان نوتر آرزو ها و آرمانهای چپ نوع بشر می باشند؛ ریشه لاتینی داشته با کلمات سوسایتی و کمونیتی که درانگلیسی جامعه معنی میدهد ارتباط نزدیک داشته در فارسی به معنی جامعه گرا یی میباشد.

سوسیالیزم یا جامعه گرایی با الهام از فلسفه اصالت اجتماع یا کولکتیویزم یک نظام اقتصادی- سیاسی است که بر پایه مالکیت اجتماعی بر وسایل تولید استوار بوده دارای مناسبا ت خاص تولید میباشد.

تاکیدن عرض میشود از آنجائیکه سوسیالیزم یا کمونیزم یا نظام جامعه گرا به اساس دفاع از منافع جامعه یعنی اکثریت مطلق مطلق “خلق الله” استواراست به نام نظام چپ با اصطلاح تازه ایجاد شده که گفته آمدیم نیز یاد میشود.

ازنظر مفهوم لغوی اصطلاح کمونیزم که دوصد سال قبل در فرا نسه بکار رفته با سوسیالیزم که بیشتر در انگلیس مروج بود ازهم فرق ندارند اما در پروسه اعمار نظام  کمونستی ـ مرحله اولی آن نظام سوسیالستی است که بعدن به کمونیزم ارتقاء مینماید که نمونه های آنرا در وجود سوسیالیزم اتحاد شوروی و سیستم جهانی سوسیالیستی قرن 20 مشاهده نمودیم، گرچه نکیتا خروسچف رهبر وقت شوروی وعده اعمار کمونیزم را داده بود اما موفق نگردید، برعکس نسبت سیاست های نا درست و کم بها دادن به مبارزه طبقاتی باعث تشکل یک قشر فاسد بیروکرات در جامعه و حزب کمونست اتحاد شوروی گردید که در تبانی با استخبارات خارجی بالاخره همه د ست آورد های مردم شوروی را برباد داد 

قابل یادآوریست که فرق بین کمونیزم و مرحله اولی اش یعنی مرحله سوسیالیستی  را میتوان از دو قاعده ذیل درک نمود. 

  1. قاعده حاکم درسوسیالیزم «  از هرکس به اندازه توا نش وبه هرکس به اندازه کا رش » است. 

 2-  در مرحله کمونیستی بنابر پیشرفت علم و تکنالوژی و اجرای امور تولیدی و خدمات اجتماعی توسط ماشینهای خود کار یعنی روبت ها «جامعه وفور» بوجود آمده قاعده « از هر کس به اندازه توانش و به هر کس به اندازه احتیا جش » متداول خواهد شد.

مهمترین درس و تجربه تاریخ و ره آورد علوم ساینسی این است که اینها و همه تیوری ها باید به دگم ها و جزمیات بدل نشود. حسب قاعده های منطقی و خلاقه همیشه در پیوند به حقایق و واقعیت های متحول و متکامل دنیا و جامعه مطالعه و در معرض تجربه؛ آموخته و تحلیل و اجرایی شود. مخصوصا میتود ها و تاکتیک ها درین راستا بسیار خلاقیت و دقت و اهتمام و باز اندیشی و بِه اندیشی میخواهد.

ادامه دارد… بقیه در هفته ی آینده.

ششم فبروری سال 2023

ونکوور- کانادا