شکایت RSF به سازمان ملل
سازمان گزارش‌گران بدون مرز (RSF) با ارائه شکایتی به سازمان ملل از گزارش‌گران ویژه سازمان ملل، داینیوس پوراس و دیوید کای در باره حق دسترسی به بهداشت و حق آزادی عقیده و بیان، خواست تا در هنگام همه‌گیری ویروس کرونا، دولت‌های ناقض حق داشتن اطلاعات که سلامت انسان‌ها را به خطر می‌اندازند، آشکارا محکوم کنند.
به تاریخ ۱۲ آوریل ۲۰۲۰، گزارش‌گران بدون مرز (RSF) در شکایتی که به سازمان ملل ارائه کرده است، از گزارش‌گران ویژه سازمان ملل خواسته است که دولت‌های که حق داشتن اطلاعات را به بهانه و یا با نادرستکاری ازفرصت همه‌گیری ویروس کرونا نقض می کنند و اینگونه سلامت افراد را در سرزمین خود و یا در دیگر مناطق جهان در خطر قرار می‌دهند، محکوم و تحت پیگرد قرار دهد. اتهام نامه‌ی سازمان برای داینیوس پوراس گزارش ویژه سازمان ملل در باره حق دسترسی به بهداشت و دیوید کای گزارش ویژه سازمان ملل در باره حق آزادی عقیده و بیان فرستاده شده است.
اتهام نامه سازمان بر مبنای گزارش‌های مندرج در دیدبان_ ۱۹ گردآوری شده است. این افزارکاری برگرفته از نام کووید-۱۹ و همچنین اصل ۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر، بخشی از سایت گزارش‌گران بدون مرز است. هدف آن دیدبانی تاثیر جهان‌گستری ویروس بر روزنامه‌نگاری و مستند کردن سانسور دولتی و خبرهای برساخته و تاثیر آنها بر اطلاعات راستین است. اتهام‌نامه موارد سانسور، بازداشت‌های خودسرانه، آزارگری و خشونت علیه روزنامه‌نگاران و قانون‌گذاری های نگران‌کننده در ۳۸ کشور جهان را فهرست کرده است.
در ایالات متحده امریکا و برزیل، روسای جمهور با خبرنگاران با تحقیر و خشونت رفتار می کنند. در الجزایر و اردن و زیمبابوه روزنامه‌نگاران بازداشت شده‌اند. در مجارستان قانونی اورول گونه (برگرفته از کتاب‌های جرج ارول ) دولت پلیسی بر اطلاعات حاکم شده است. در کامبوج نخست وزیر از همه‌گیری کووید-۱۹ سود می جوید تا قدرتش را افزون کند. و چین که با سرکوب روزنامه‌نگاران امکان همه‌گیری ویروس را در ووهان و سپس در همه جهان ممکن کرد. در این شکایت RSF به آسیب پذیر بودن روزنامه‌نگاران زندانی در بسیاری از کشورهای جهان از این میان در ترکیه یا عربستان سعودی و ایران هشدار داده است.
RSF از گزارش‌گران ویژه سازمان ملل خواسته است از مرحله هشدار به این کشورها عبور کرده و با « فراخوان فوری » در باره هر کشوری که با نقض آزادی رسانه‌ها به حق سلامت شهروندان آسیب می‌زند، اقدامی عملی کنند. هدف این فراخوان فوری باید اقدام‌های آشکار باشد به مانند آزادی روزنامه‌نگاران زندانی. گزارش‌گران ویژه وابسته به شورای حقوق بشر سازمان ملل هستند که دارای اختیارات ویژه برای حقیقت‌یابی، نظارت و چاره‌جویی دارند. با تایید موارد نقض حقوق بشر، گزارش‌گران ویژه سازمان ملل این اختیار را دارند که آن را به شکل علنی گزارش ومحکوم کنند و با بکارگیری سازوکارهای ویژه تعیین شده از دولت ناقض خواهان جبران شوند. این گزارش ها در نشست‌های شورای حقوق بشر و یا مجمع عمومی سازمان ملل ارائه و برآنها نظارت خواهد شد.
به تاریخ ۱۶ مارس ۲۰۲۰ کارشناسان آزادی اندیشه و بیان و رسانه‌های، سازمان ملل، دیوان امریکایی حقوق بشرو سازمان امنیت و همکاری اروپا در اطلاعیه‌ای مشترک بر اهمیت در دسترس قرار دادن اطلاعاتی سنجش پذیر از سوی دولت‌ها، حفاظت از روزنامه‌نگاران و مبارزه با نشر اطلاعات نادرست تاکید کردند. به تاریخ ۹ آوریل، میشل باشله کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل از اقدام‌های برخی از کشورها برای محدود کردن آزادی رسانه‌ها و آزادی بیان برای مبارزه با نشر اطلاعات نادرست ابراز نگران کرد و نسبت به خطر استفاده از این قانون‌ها برای ساکت کردن منتقدان هشدار داد.
هفتاد سال پس از صدور اعلامیه جهانی حقوق بشر در پاریس، توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد، اعلامیه جهانی اطلاعات و دمکراسی، اصول بنیادینی را برای فضای جهانی اطلاعات و ارتباطات اعلام کرده است. در پیشگفتار این اعلامیه آمده است، فضای ارتباطات و اطلاعات جهانی نفع مشترک بشریت است. این اعلامیه شش صفحه‌ای که به تاریخ ۱۴ آبان ۱۳۹۷ منتشر شده است ارائه تضمین‌هایی دمکراتیک برای آزادی، استقلال و کثرت‌گرایی و راستینی اطلاعات و اطلاع رسانی در وضعیت کنونی جهانی شدن، رقمی شدن و تحول در فضای عمومی است. تاکنون ۳۵ کشور جهان همیاری به ابتکار اطلاعات و دمکراسی پیوسته‌اند. در این اعلامیه همچنین تاکید شده است « بازشناخت این امر که فضای جهانی ارتباطات و اطلاعات نفع مشترک بشریت است، کارپایه‌ای مشروع برای بنیان نهادن تضمین‌های دمکراتیک است. ستایش «حق اطلاعات» به معنای حق اطلاعات قابل اعتماد یکی از نوآوری‌هایست که بر آن است انسان‌ها دارای این حق بنیادین هستند و این حق به آنها اجازه می‌دهد خواهان دریافت اطلاعات گردآوری، پردازش و منتشر شده به شکل آزاد و برابر با باور تعهد به حقیقت، کثرت‌گرایی نظرها و یک روش عقلانی تبیین حقایق باشند. این اعلامیه تلاشی‌ست برای تداوم ِ تحول ِ تاریخی این حق است. »
کریستف دولوار دبیر اول گزارش‌گران بدون مرز در این باره گفت :« همه‌گیری ویروس کرونا رعایت آزادی رسانه‌ها و حق دانستن را ناگزیر می‌کند. چنانکه در اعلامیه در باره اطلاعات و دمکراسی نوشته شده است « حق اطلاعات شامل آزادی جستجو، دریافت و دسترسی به اطلاعات قابل اعتماد است» نقض این حق به مثابه در خطر قرار دادن سلامت و یا حتا جان انسان‌هاست. ما خواهان محکوم شدن دولت‌های ناقض این حق از سوی نهادهای سازمان ملل هستیم.»
