پرسش های ابراهیم داریوش فعال مدنی از شیرین نظیری
تحلیل شما از جایگاه زنان در افغانستان چی گونه است؟
نقش وجایگاه زنان درجوامع ، یکی ازمهمترین مباحث و دغدغه های جامعه شناسان و حقوق دانان درعصرحاضر می باشد. بی تردید یکی از نشانه های رشد و توسعه یک کشور جایگاه زنان در ساختار سیاسی و اجتماعی آن کشور است. ولی زنان افغانستان با همه پتانسیل و توانایی که دارند جایگاه و نقش مهمی در جامعه ندارند .
حقیقت این است که زن و مرد از نظر حقوق اجتماعی استعداد و لیاقت یکسان دارند و باید به یک اندازه بهره ببرند. اثرگذاری هر دو جنس نیز در جامعه به یک اندازه است اگر تفاوتی هم وجود دارد باید در نوع استعداد افراد باشد و جنسیت نمی تواند عامل تبعیض باشد. اما آنچه که ما مشاهده می کنیم این ا ست که در طول تاریخ واقعیت جایگاه زنان با حقیقت آن فاصله بسیاری داشته و همین موضوع باعث شده است که زنان تا به امروز نتوانند جایگاه خود را در جامعه به درستی دریافت کنند. به عقیده من این مساله علل و عوامل متعددی دارد. نخستین عامل و مهمترین آن خود زنان هستند. زنان باید این باور را داشته باشند که اثر گذار هستند و شایستگی لازم را دارند و از حقوق مساوی با مردان برخوردارند. این خودباوری در جامعه زنان افغانستان به حد لازم و درخور نرسیده است.
جایگاه زنان بایددرمحور توجه دولتمردان قرارگیرد و از مسیرآنها به جامعه تفهیم شود که زن انسان است و حقوق و جایگاه انسانی در جامعه دارد.
زنان افغانستان می خواهد تا پرستیژ وارزش انسانی شان در تمام پیوندها با مردان احترام گردد. مردان به توانایی و استعداد شان نه تنها در قالب همسر، مادر، خواهر و دختر، بلکه درموقف یک انسان اهمیت قایل شوند.
گرچه زنان جامعه ما تا حدی حضور بسیار کم رنگ و سمبولیک در صحنه های سیاسی کشور دارند. در مجلس نمایندگان و مجلس سنا صرف بیست و هفت فیصد(27٪) نمایندگان شورای ملی افغانستان را زنان تشکیل میدهند که از آن جمله از 249 نماینده ولسی جرگه 68 نفر آن زن بوده و از 102 نماینده مجلس سنا 23 نفر آن زن می باشد. این تفاوت بیش از حد بین زنان و مردان در کرسی ها مهم دولتی بیانگر این است که زنان هنوز هم در امور مختلف سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی کشور جایگاهی پر رنگی ندارند.
مشکل اصلی که فراروی زنان افغانستان قرار دارد و زنان باید با آن مبارزه کنند چه است؟
زنان افغانستان از دو سده به اینسوکوهی از مشکلات را بردوش می کشند و هر از گاهی درزیر آوارهای هنگفتی دشواری ها خرد و خمیر وحتا نابودمی شوند.
مشکل اصلی فراروی زنان افغانستان در گام نخست نبود عدالت میان زن و مرد، دین اسلام وآیین ناشی از آن، نبود خود باوری زنان،خشونت علیه زنان ، تبعیض جنسیتی ،نبود آگاهی های زنان از حقوق شان، میزان بلند بیسوادی در بین زنان ،فرهنگ مرد سالاری، فقر وتنگدستی،عنعنه و مدرنیته، سنت و شریعت و…
این چالش ها مانع عملکرد آزادانه ی زنان در سطوح مختلف زندگیِ شان شده است. زنان باید قاطعانه در برابر آنها بی ایستند و سرسختانه مبارزه نمایند.
پرسش:چه عامل مانع مشارکت زنان در بخش های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی می گردد؟
پاسخ: جامعه افغانستان جامعه‌ای مردسالار،سنتی واسلامی است، مرد همواره تصمیم گیرنده است.باور نداشتن جامعه وحتا قشر روشنفکرِ آن به زنان و توانایی‌های آنان، نبود باور و انسجام بین خود زنان، دسترسی اندک زنان به خدمات آموزشی ، دشواری های اقتصادی،دسترسی محدود زنان به منابع مالی، نبود کاربنیادی دربخش های مختلف وناامنی ها ازعوامل مهم بازدارنده برای مشارکت زنان دربخش های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی است.
زنان در افغانستان بدنبال کدام اهداف هستند؟
هدف اصلی زنان افغانستان عدالت جنسیتی است؛ عدالت جنسیتی زمینه ساز برای رسیدن به حقوق مساوی با مردان در همه‌ی شوون زندگی سیاسی ، اجتماعی،اقتصادی وفرهنگی است.
آنچه زنان افغانستان را به یک حرکت جدید و نیروی محرکه به مبارزه فرا می خواند.نابرابری جنسیتی است. “تبعیض جنسیتی موتور به حرکت در آوردن جنبش زنان در آینده خواهد بود.”
