ساز و کار خروج انگلستان از اتحادیه اروپا چگونه است؟
مردم انگلستان روز پنجشنبه برای تصمیم‌گیری در مورد ماندن یا خروج از اتحادیه اروپا پای صندوق‌های رأی رفتند و با 51 درصد رای به خروج از اتحادیه اروپا دادند.
در تاریخ اتحادیه اروپا تاکنون هیچ کشوری از این پیمان چندجانبه خارج نشده و به همین جهت و با توجه به قوانین اتحادیه، رأی مردم انگلستان به خروج تازه آغاز فرآیندی طولانی و پیچیده خواهد بود، چراکه برای خروج پارلمان اروپا و اعضای اتحادیه باید با درخواست لندن موافقت کنند.
وب‌سایت رسمی دولت انگلیس با انتشار سندی به تشریح شرایط و ضوابط خروج این کشور از اتحادیه اروپا پرداخته است.
در این سند به شروط و وضعیتی اشاره شده که انگلستان برای خروج و پس از خروج از اتحادیه‌اروپا خواهد داشت. در ادامه بخش‌هایی از قوانین خروج کشورها از اتحادیه آمده است:
*نتیجه همه‌پرسی درباره عضویت انگلیس در اتحادیه اروپا (گزینه) نهایی خواهد بود. دولت این وظیفه دموکراتیک را بر عهده دارد که تصمیم رای‌دهندگان را به اجرا برساند. نخست‌وزیر به مجلس عوام اعلام کرده که «اگر مردم انگلیس به ترک اتحادیه‌اروپا رای دهند، تنها یک راه باقی می‌ماند و آن استفاده از “ماده 50″معاهدات و آغاز روند خروج است. مردم انگلیس نیز به درستی منتظر شروع فوری فرآیند خروج هستند.»
*قوانین خروج در ماده 50 معاهدات در اتحادیه اروپا قید شده و این ماده تنها راه قانونی برای خروج از اتحادیه اروپاست.
*اما این فرآیند بی‌سابقه است. هیچ کشوری تاکنون از ماده 50 استفاده نکرده و این ماده (از زمان تدوین) بدون آزمایش باقی مانده است. در مورد نحوه کارکرد این ماده تردیدهای فراوانی وجود دارد. برای چنین کاری به مذاکرات پیچیده با حضور تمام 27 عضو دیگر اتحادیه اروپا و کمیسیون اروپا نیاز است. حتی پیش از آغاز این مذاکرات، کمیسیون اروپا باید دستورالعمل کار را از شورای اروپا (بدون حضور انگلیس) دریافت نماید. توافق خروج نیز نیازمند رضایت پارلمان اروپا می‌باشد. تردیدها طی دوره مذاکرات نیز بر بازارهای مالی، سرمایه گذاری‌ها و ارزش پوند موثر بوده و تبعات بیشتر آن بر اقتصاد و اشتغال کشور است.
*خروج انگلیس از اتحادیه‌اروپا به معنای انحلال تمام حقوق و تعهدات است (از دسترسی به بازار واحد اروپایی تا سرمایه‌های ساختاری برای مناطق فقیرتر و اقدام مشترک در تحریم‌ها) که انگلیس طی دوره الحاق به اتحادیه اروپا و طی 40 سال عضویتش به آن نیازمند بوده است. انگلیس علاوه بر مذاکره برای خروج، درباره وضعیتش در دوره پس از خروج نیز باید با اعضای اتحادیه اروپا رایزنی نماید.
*پیچیدگی مذاکرات و نیاز انگلیس به مذاکره درباره دسترسی کافی به بازار جداگانه پس از ترک اتحادیه‌اروپا، تکمیل موفقیت‌آمیز مذاکرات پیش از انقضای دوسال مهلت تعیین‌شده دشوار ساخته است. هرگونه تمدیدی برای این دوره دو ساله در معاهده به توافق تمامی 27 عضو دیگر اتحادیه‌اروپا نیاز دارد.
*اگر انگلیس بدون دستیابی به توافق به انتهای دو سال تعیین‌شده در ماده 50 برسد و اگر هیچیک از 27 عضو دیگر اتحادیه‌اروپا به تمدید این مهلت رای ندهند، انگلیس اتحادیه‌اروپا را بدون هرگونه توافق جایگزین فوری، بدون هرگونه محافظت تحت قوانین EU برای تجارت ترجیحی با اروپا یا شرکای توافق تجارت آزاد EU، بدون برخورداری از زندگی یا اشتغال شهروندان انگلیسی در سراسر اروپا و مسافرت آزادانه این اتباع در کشورهای این قاره، اتحادیه را ترک خواهد کرد.
*تصمیم‌گیری‌های منظم اتحادیه‌اروپا در حالی ادامه خواهد یافت که ما مشغول مذاکره برای ترک اتحادیه هستیم. رای ما به ترک و برگزاری مذاکرات خروج بر توانایی تاثیر ما بر تصمیم‌گیری‌های اتحادیه‌اروپا نیز بی‌اثر نخواهد بود. اما با توجه به قانون جدید اتحادیه‌اروپا، ما با محدودیتی برای خروج مواجه هستیم.
*در حالی که این مذاکرات ادامه می‌یابد، توانایی ما برای مذاکره و عقد توافقات تجاری جدید با کشورهای خارج از اتحادیه‌اروپا محدود خواهد شد. کشورهایی که در حال حاضر از طریق اتحادیه‌اروپا با ما دارای توافقات تجاری ترجیحی هستند، پیش از انعقاد هرگونه توافق تجاری با انگلیس به احتمال فراوان خواستار مشاهده شرایط روابط آتی ما با اتحادیه‌اروپا هستند. بعلاوه بسیاری از شرکای تجاری ما از جمله ایالات‌متحده، در حال حاضر در حال مذاکره با اتحادیه‌اروپا هستند. آنها احتمالا پیش از آغاز مذاکره با انگلیس خواهان به نتیجه رسیدن معاملات هستند.
*بنابراین به احتمال زیاد انجام مذاکرات برای ابتدا خروج ما از اتحادیه‌اروپا، دوم ارتباطات آتی ما با این اتحادیه و سوم معاملات تجاری ما با کشورهای خارج از اتحادیه‌اروپا در شرایطی که برای انگلیس قابل‌قبول باشد، به مدت زمان تمدیدشده نیاز دارد. بطور اجمالی اینکه، رای برای خروج انگلیس از اتحادیه‌اروپا یک شروع یک فرآیند است نه پایان آن. این فرآیند می‌تواند به یک دهه یا بیشتر عدم‌اطمینان منجر شود.
*فرآیند زمانی آغاز می‌شود که کشورهای عضوی که خواهان ترک (انگلیس از EU) هستند مراتب این خواسته خود را به شورای اروپا اطلاع دهند. شورای اروپا منهای کشور موردنظر برای خروج، موافقت خود را با اجماع دستورالعمل‌ها برای کمیسیون و با هدف مذاکره برای توافق خروج اعلام می‌دارد. برای اجماع تمامی کشورهای عضو( بجز کشور موردنظر برای خروج) باید رای دهد.
*توافق نهایی باید از سوی هر دو طرف مورد تائید قرار گیرد: هم اتحادیه‌اروپا و هم کشور عضو در آستانه خروج. در اتحادیه‌اروپا باید اکثریت قریب به اتفاق کشورهای عضو (بجز کشور در حال خروج) موافقت خود را اعلام کنند. این بدین معناست که هیچیک از کشورها نتوانند معامله را وتو کنند و توافق به بیشترین سطح از حمایت عمومی (در داخل اتحادیه) برسد. (از 27 کشور دیگر اتحادیه‌اروپا 20 کشور باید رای مثبت خود را اعلام کنند؛ 20 کشوری که نماینده 65 درصد جمعیت اروپا محسوب می‌شوند)
*پارلمان اروپا نیز باید این معامله راتائید نماید. این تائید به معنای رای مثبت هر 751نماینده این پارلمان است. (نمایندگان انگلیسی در پارلمان اروپا احتمالا حق رای دارند چرا که در این مرحله این کشور هنوز بخشی از اتحادیه‌اروپا به شمار می آید.)
معاهدات اتحادیه‌اروپا برای کشور عضو در آستانه خروج تا زمانی که ماده 50 توافق اجرایی گردد و یا تا دو سال، در صورت عدم دستیابی به توافق و بدون تمدید این مهلت، همچنان اجرا می شود. درخواست برای تمدید مهلت تعیین‌شده تنها با رای اکثریت کشورهای عضو مورد موافقت قرار می‌گیرد.
*در ماده 50 مشخص نشده که توافق خروج تا چه میزان باید حدود روابط آتی اتحادیه‌اروپا و کشور عضو خارج‌شده را تعیین نماید. هر بخشی از روابط جزئی باید در توافقی مجزا مشخص شده و همراستا با توافق خروج که از فرایندهای دقیق تنظیم‌شده در در معاهدات اتحادیه‌اروپا استفاده می‌کند، مورد مذاکره قرار گیرد. توالی یا همزمانی این مذاکرات نیز در ماده 50 مشخص نشده که این مساله هم باید مورد بحث واقع شود.
اولین پس‌لرزه‌های رأی شوکه‌کننده انگلیسی‌ها
پوند انگلیس روز جمعه در بازار مبادلات ارزی، در برابر دلار آمریکا با 10.52 درصد کاهش، در مقابل 1.3305 دلار و همچنین با 7.65 درصد کاهش در مقابل یورو، در مقابل 1.209 یورو معامله شد.
این برای اولین بار از سال 1985میلادی است که نرخ برابری پوند در برابر دلار تا این حد سقوط می کند.
اواسط روز پنجشنبه گذشته به دلیل احتمال پیروزی حامیان حضور انگلیس در اتحادیه اروپا، نرخ برابری پوند در برابر دلار به شدت افزایش یافته بود.
به گفته تحلیل گران انتظار می رود که ارزش شاخص سهام بورس فوتسی 100 لندن که در آن در هرروز کاری سهام 100 شرکت مهم و بزرگ انگلیس ازنظر ارزش بازاری سهام ثبت‌شده در بورس، ارزش‌گذاری و خریدوفروش می‌شود، در شروع معاملات در روز جمعه با کاهش هفت درصدی مواجه شود.
براساس گزارش های منتشر شده، رای مردم انگلیس به برگزیت سبب شد که بازار سهام در ژاپن کار خود را در روز جمعه با سقوط چشمگیر آغاز کند.
گزارش ها حاکی از سقوط هشت درصدی ارزش سهام نیکی و متوقف شدن موقت معاملات در بازار سهام ژاپن است .
علاوه بر کامرون نخست‌وزیر و جورج آزبورن وزیر دارایی انگلیس، تاکنون شمار زیادی از مدیران شرکت‌های بزرگ انگلیسی و اقتصاددانان ضمن اشاره به آثار منفی برگزیت هشدار داده بودند که خروج این کشور از اتحادیه اروپا، اقتصاد انگلیس را با خطرات مختلف ازجمله رکود، سقوط پوند روبرو می‌کند.
واکنش‌ها به خروج انگلیس از اتحادیه اروپا/ اشتاینمایر: این یک روز غم بار برای همه است
مارتین شولتز رئیس پارلمان اروپا گفت: ما به این نتیجه احترام می‌گذاریم زمان آن رسیده که ما مسئولانه و با جدیت رفتار کنیم. دیوید کامرون مسئولیت‌هایش را در قبال کشورش دارد و ما نیز مسئولیت‌هایمان را در قبال آینده اتحادیه اروپا داریم. می‌توانید ببینید که در بازارها چه اتفاقی برای واحد پول انگلیس در حال رخ دادن است. من نمی‌خواهم این اتفاق برای واحد پول یورو نیز بیفتد.
شولتز خاطر نشان کرد: اکنون برای انگلیس شفاف شد که چه مسیری را در پیش بگیرد.
از سوی دیگر گرت ویلدرز رهبر حزب راست گرای افراطی “آزادی” هلند نیز با خوشحالی فراوان درباره این نتیجه نوشت: هورای بزرگ برای انگلیسی‌ها! اکنون نوبت ماست و زمان آن رسیده که چنین همه پرسی در هلند برگزار شود.
مارین لوپن، رهبر حزب راست گرای “جبهه ملی” فرانسه نیز از این نتیجه خرسند شده و گفت: این یک پیروزی برای آزادی است. همانطور که سالها تقاضا داشتم اکنون لازم است که همین همه پرسی در فرانسه و دیگر کشورهای اتحادیه اروپا برگزار شود.
همچنین مالکوم ترنبول، نخست وزیر استرالیا نیز گفت: تاثیر این همه پرسی به طور سریع و مستقیم بر استرالیا از نقطه نظر حقوقی بسیار محدود خواهد بود زیرا جدایی رسمی انگلیس از اتحادیه اروپا سالیان متوالی به طول خواهد انجامید و خیلی طول می‌کشد که این کشور درباره خروج مذاکره کند. با این حال ما شاهد سقوط آزاد بازارهای بورس بوده‌ایم و تا مدتی سطحی از بی اطمینانی وجود خواهد داشت.
از سوی دیگر فرانک والتر اشتاینمایر، وزیر خارجه آلمان نیز گفت: نتایج همه پرسی انگلیس حقیقتا هشدار دهنده است. این یک روز غم بار برای اروپا و انگلیس است.
علاوه بر اشتاینمایر، زیگمار گابریل، معاون صدر اعظم آلمان نیز در واکنش به این نتیجه فقط به گفتن این جمله کوتاه بسنده کرد: لعنتی! روز بدی برای اروپا بود.
ژرار آرو، سفیر فرانسه در آمریکا نیز گفت: اکنون باید به دیگر کشورهای عضو اتحادیه اروپا گفت: اتحادیه اروپا را از تزلزلی که وضعیت عادی را به ویژه در بروکسل از بین برده نجات دهید. یا اصلاحات کنید یا بمیرید!
وزیرخارجه اتریش خروج انگلیس را یک زلزله سیاسی برای اتحادیه اروپا خواند
سباستین کورتز وزیر خارجه اتریش به دنبال خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، در اولین واکنش خود به این خبر، آن را یک زلزله سیاسی برای اتحادیه اروپا خواند.
وی روز جمعه در صفحه توییتری خود خواستار تغییرات اساسی در اتحادیه اروپا بعد از خروج انگلیس شد.
کورتز در ادامه توییت خود لینک خبر مربوط به سقوط پوند در بازارهای آسیایی که مربوط به بی.بی.سی است را گذاشت.
این درحالی است که نوربرت هوفر رییس حزب راست افراطی اتریش ضمن تبریک خروج انگلیس از اتحادیه اروپا گفت: ما این تصمیم را طی روز های آینده به طور کامل به رسمیت می شناسیم .
وی گفت بی.بی.سی شب گذشته من را در اعلام این خبر خوش همراهی کرد.
لوپن، ضمن ستایش همه پرسی انگلیس، خواستارخروج فرانسه ازاتحادیه اروپاشد
ژان ماری لوپن رهبر راست افراطی فرانسه روز جمعه ضمن ستایش نتیجه همه پرسی (برگزیت) انگلیس برای خروج از اتحادیه اروپا، خواستار برگزاری همه پرسی مشابه در فرانسه برای خروج کشورش از این اتحادیه شد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، وی روز جمعه در صفحه توئیتر خود نوشت: ‘پیروزی برای آزادی’ شعاری بود که من سالها سر دادم و این بار نیز معتقدم مردم فرانسه و اتحادیه اروپا باید برای برگزاری یک همه پرسی مشابه انگلیس، این پیروزی را هرچه زودتر محقق سازند.
لوپن که از مخالفان سرسخت ورود مهاجران به اتحادیه اروپا و کشورش هست، کشورهای عضو اتحادیه را متهم کرد به اینکه با قبول مهاجران و پناهجویان، این اتحادیه را با بحران مزمن بیکاری، قاچاق انسان و فعالیت تروریست ها مواجه کرده است.
وی اتحادیه اروپا را متهم به قبول یک ‘شکست دمکراتیک’ کرد و از مردم کشورهای عضو اتحادیه اروپا خواست همچون انگلیسی ها برای خروج کشورشان از این اتحادیه رای دهند.
این رهبر راست افراطی فرانسه هفته گذشته در یک همایش حزبی در وین پایتخت اتریش اعلام کرد که فرانسه بیش از انگلیس برای خروج از اتحادیه اروپا دلیل داشته و دارد، لذا باید هرچه سریعتر آن دلایل را اقامه کرده و برای خروج فوری از اتحادیه قیام کند.
