افغانستان، سوار بر شانه های ژیوپولیتیک پرتنش و پیچیده منطقه…

نویسنده: مهرالدین مشید روایتی از زنده گی در سایه امید یا…

میراث سکاها، هویت ایرانی و مسئله تورانیان در شاهنامه 

- دکتر بیژن باران شاهنامه، خاطره حماسی سکاهای ایران، جغرافیای اسطوره‌ای…

افغانستان نقطه مرکزی جیو پولیتیک

در سیاست قدرت های مخرب نظم و ثبات ! در بردن…

شور و حال عشق 

رسول پویان  عشق دردام سیاست مرغ بسمل می شود  پـرپـر احسـاس دل بندِ سـلاسـل می شود  تا ز چنگِ بازی ی صیاد مـرغ دل پـرید  عشوه از بهر فریب دل، مشکل…

«سازش» و «سازشکاری» یعنی چه؟

‫ رفیق نورالدین کیانوری ــ پرسش و پاسخ، شمارهٔ ۲۰، دی‌ماه ۱۳۵۹ــ…

دو کلمه؛ همچون دو پرخاش

Eklektism, Dogmatism. آرام بختیاری التقاطی و دگماتیسم؛ دو واژه یا دو سیستم…

«اسپینوزا در ترازوی مکتب من بیش از این نه‌می‌دانم: فیلسوفی،…

تذکر ضروری و تازه و بکر!در پایان هر بخش لینک…

                 یک گرفتاری با مافیا

        و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و مدنی                          (قسمت دوم)                        چرا…

ژئوپولیتیک ساختار قدرت؛ تنوع قومی و آیندهٔ دولت‌سازی در افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان؛ از رویای فدرالیسم تا کابوس بالکانیزه شدن…

آیا محمد اشرف غني د بیا راڅرګندېدو په درشل کې…

نور محمد غفوری لنډیز د ۲۰۲۱م کال د اګست له سیاسي بدلون وروسته…

برگردان، یا همان واژه‌ی شناسای عربی ترجمه

محمدعثمان نجیب نماینده‌ی مکتب دینی-فلسفی من بیش از این نه می‌دانم از گذشته‌‌های…

چرا صدای گاندی ها در کوهستان‌های افغانستان پژواک نیافت ؟

نویسنده: مهرالدین مشید جغرافیای خشونت، سیاست قبیله‌ای و غیبت ماندلاها در…

جمعبندی غیر تحلیلی از جریانات اخیر نظامی و دپلماتیک افغانستان…

آنچه سیاسیون و نظامی های پاکستان پس از حملات هوایی…

                     یک گرفتاری با مافیا

محمد عالم افتخار         و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و…

فلسفه سیاسی فردوسی و روانشناسی ترس در شاهنامه

دکتر بیژن باران نتیجه‌گیری. شاهنامه فردوسی چیزی بیش از یک…

سناریوی براندازی طالبان؛ از سوی پاکستان و ایران!؟

نویسنده: مهرالدین مشید براندازی طالبان واقعیت ژیوپولیتیک یا توهم تحلیل گران دراین…

دو کنیز در سحرگاه فلسفه یونان

Greece Philosophie.2800j. آرام بختیاری فلسفه یونان؛ افسانه و عرفان، منطق و برهان. در…

جنگی حاجی

آقای "جنگی حاجی" (به کُردی: جەنگی حاجی) با نام کامل…

 شانسی برای نجات افغانستان باقی مانده یا فرصت‌ها از دست…

نویسنده: مهرالدین مشید بیداری وجدان جمعی مردم؛ بازسازی مشروعیت سیاسی این پرسشی…

مارکسیسم قلب جوانان را تسخیر می‌کند

ا. م. شیری «چگونه یک ایدئولوژی غربی مانند مارکسیسم می‌تواند در…

«
»

پر غزني د طالبانو بريد؛ د پردې تر شاه څه تېريږي؟

وروسته له هغې چې د وسله والو طالبانو او امریکايې چارواکو تر منځ مخامخ خبرې رسنيزې شوې؛ وسله والو طالبانو د پخوا په پرتله خپلو غلچکي تهاجمي بريدونو ته زور ورکړی دی. د تيرې جمعې شپه وسه والو طالبانو د غزني پر ښار ډله ییز بريد وکړ چې د دغه ډلې د ویاند په خبره طالبانو د ښار ځینې برخې ونیولې. ويل کيږي طالبانو د غزني د موبایل ټېلفونونو شبکې ویجاړې کړي او له غزني ښار سره هر ډول ټېلفوني تماس پرې کړی دی. په ښار کې دوکانونه بند دي، خلک لا هم وارخطا دي او وايي چې د ښار په ځینو برخو کې یې طالبان لیدلي او له خلکو تلاشي اخلي.

که څه هم غزني لا له وړاندې د سقوط پر کرښه ولاړ و او د ولسوالي د مرکزونو پرته نورې برخې يې د طالبانو په لاس کې وې؛ خو له څلور خواوو د غزني پر ښار بريد يې سياسي اهداف تعقيبوي.

پر غزني د طالبانو د بريد تر شاه

وسله وال طالبان پر غزني ولايت په داسې مهال بريد کوي چې له يوې خوا د وسله والو طالبانو او د امریکايې چارواکو تر منځ مخامخ خبرې روانې دي او له بلې خوا په وروستيو کې سیاسي ګوندونو او خوځښتونو د پخلاینی د بهیر له پاره د یو ملي پلاوي د ټاکلو اعلان کړی دی. د دوه موخو لپاره پر غزني وسله والو طالبانو برېد کړی دی.

لومړی: وروسته له هغې چې په افغانستان کې د طالبانو د جګړې په اړه په کور دننه او بهر د اسلامي عالمانو لخوا فتواوې صادرې شوې او ټولو په يوه خوله په افغانستان کې روانه جګړه ناروا وبلله نو له وسله والو طالبانو د جګړې د مشروعيت ډال واخيستل شو. په رسنيو او خپل منځي مجالسو کې د هر چا په خوله همدا خبره ډېره تکرارېدله چې د طالبانو جګړه نور مشروعيت نه لري او دغې ډ‌لې خپل قوت له لاسه ورکړ. نو د دې لپاره چې طالبان بېرته خلکو ته وښيې چې دغو فتواوو د دوی پر روحيې او جګړې کوم اغيز نه دی کړی؛ پر ښارونو بريدونو ته يې مخه وکړه. له څلورو خواو د طالبانو بريدونو او له لومړیو امنیتي کمربندونو ماتول او ښار ته ننوتلو سره دوی غواړي وښيې چې چې طالبان لا هم خطرناک پوځي ځواک دی.

دویم: دا چې په وروستيو کې له يوې خوا د وسله والو طالبانو او د امریکايې چارواکو تر منځ مخامخ خبرې روانې دي او له بلې خوا ځينو سیاسي ګوندونو او خوځښتونو د سولې بهیر لپاره د یو ملي پلاوي د ټاکلو اعلان کړی دی؛ اوس وسله وال طالبان د ډېر امتياز په لټه کې دي. طالب غواړي چې په لويو ښارونو د بريدونو له لارې افغان حکومت، امريکا او د سولې بهير د پر مخ بيولو لپاره د سياسي ګوندونو او خوځښتونو د ټاکل کېدونکي پلاوي څخه زيات امتياز وشکوي.

دا سمه ده چې اوسمهال د وسله والو طالبانو او امريکا تر منځ په خبرو کې افغان دولت شتون نه لري، دخيل نه دی خو دا هم امکان نه لري چې د افغان دولت له مداخلې پرته دې جګړه پایته ورسيږي او يا دې طالب او امریکا نتيجې ته ورسیږي. حتی نړيوال قدرتونه هم د افغانستان د دولت له مداخلې او شتون پرته نشي کولی چې د افغانستان د مسالې سياسي حل پيدا او طالب ته په سياسي اډانه کې ځای ورکړي. طالبان پوهيږي چې افغان دولت به خامخا د خبرو يوه برخه وي نو د دې لپاره چې له افغان دولت سره له لوړ موقف خبرې وکړي او ورته خپل پوځي ځواک وښيې؛ په لويو ښارونو يې بريدونه پيل کړي چې غزنی يې يوه بېلګه يادولی شو.

بل لور ته په جوزجان کې د طالبانو لخوا د داعش ډلی ځپل، ننګرهار کې د داعش پر خلاف د طالبانو د سرې قطعې چمتوالی او بالاخره پر غزني د طالبانو وروستي بريدونو سره طالبان افغان حکومت، امریکا او نړيوالې ټولنې ته ښيې چې دوی اوس هم په د يو پوځي ځواک په توګه له افغان حکومت سره جنګيږي او له لوړ موقفه به افغان دولت او امریکا سره خبرو ميز ته حاضريږي. پس ويلای شو چې د غزني جګړه هم د امتياز پر سر د طالبانو، افغان حکومت او امریکا تر منځ د چنو وهلو جګړه ده چې د سولې راتلونکو خبرو لپاره ډېر امتياز ترلاسه کړي.

لیکنه : خوشحال آصفي