توهم پولی، دستمزد، تورم ـــ برشی از کتاب: «درس‌گفتارهای کاپیتال»

دانش و امید، شمارهٔ ۲۹، اردیبهشت ۱۴۰۴ ــ  اوایل سال ۱۴۰۳،…

     انزوای نمایشی، همکاری پنهانی: از انکار علنی تا توافق پشت…

نویسنده: مهرالدین مشید انزوای دیپلوماتیک تا معامله در سایه: روایت دوگانه…

یوغلط خبر د جنجال منبع

نور محمد غفوری په دې ورځو کې د مغرضو او دروغجنو…

و.ای. لنین- وحدت فلسفه و سیاست

ترجمه. رحیم کاکایی اوگورودنیکوف ولادیمیر پتروویچ، دکتر علوم فلسفه، پروفسور، رئیس کرسی…

ناله یی میهن

رخت سفر ببستم و سوی وطن شدم در آرزوی دیدن مهد کهن…

از شمس النهار ، بنیاد گزاری مطبوعات مدرن

1میرعبدالواحد سادات ترقیات عالم روبه بالاست  ما از بالا به پایین می…

روز جهانی مطبوعات و روزگار آشفته و نابسامان روزنامه‌نگاری در…

نویسنده: مهرالدین مشید هرچند روز جهانی مطبوعات (۳ می) فرصتی است…

ریشه‌یابی پیدایش سادات، خواجه، آقا و بار بی‌معنای مذهبی دادن به…

محمدعثمان نجیب بخش نخست:  مراد من این‌ است تا بدانیم، چرا مردمان…

مارکوزه؛- فیلسوف التقاطی جنبش دانشجویی

Herbert Marcuse (1898-1879) آرام بختیاری نیاز  فیلسوف "چپ نو" به فرویدیسم. مارکوزه (1979-1898.م)،…

مسئولیت اخلاقی رسانه ئی  در دفاع مشترک از روشنگری ،…

نوشته  از: بصیر دهزاد   قسمت دوم  ادامه قسمت اول   نباید یک اصل عمده…

مسئولیت اخلاقی رسانه ئی  در دفاع مشترک از روشنگری ،…

نوشته  از: بصیر دهزاد   قسمت اول   انگیزه این مقاله  تداوم بحث های…

وحدت ملی یگانه ضامن بقای کشور است

اگر از چهار راهی ها گذر کنی مزدور کار ،…

تقسیم جهان 

رسول پویان  زمیـن در بین غـولان جهـان تقسیم می گردد  تـوگـویـی از…

یووالی د بریا کيلي، د نن ورځې اړتیا

ليکنه: حميدالله بسيا په تاریخ کې ډېرې داسې شېبې شته چې ملتونه…

نقش و جایگاۀ اصلی دین در جهان معاصر

نویسنده: مهرالدین مشید فشرده عصر حاضر، که با بحران‌های هویتی، اخلاقی، زیست‌محیطی…

 ماکار گرو نیروی توانای جها نیم 

             به استقبال روز بین المللی کارگر  انسان بخاطر زنده ماندن خود…

پیام تبریک به مناسبت اول ماه مه، روز همبستگی کارگران…

درود بر تلاشگران خستگی ناپذیر زندگی،   اول ماه مه، روز گرامیداشت…

هار و فراق 

 نوشته نذير ظفر ساحل ورجنيا  28 اپريل 2025 امد  بهار و   سبز …

تراشه قلب فنآوری دیجیتال سده 21

بیژن باران قلب فنآوری دیجیتال تراشه در طراحی، تولید، کاربرد، ساختن…

افغانستان؛ طعمه قدرت‌های منطقه‌یی و قربانی جنگ‌های نیابتی

چکیده افغانستان طی دهه‌های اخیر همواره درگیر جنگ، بی‌ثباتی و بحران‌های…

«
»

فرخنده باد ۲۸ اسد، روز استقلال و آزادی

عبدالصمد ازهر                                                                                                               ۱۸/۰۸/۲۰۲۲۴

نام و یاد مبارزان دلاور، شهیدان و غازیان، در رأس شاه امان الله غازی، در قلب هر افغان و در کتیبه زرین تاریخ افغانستان، چنان حک و ثبت گردیده، که نه گذشت زمان و نه تلاش مذبوحانه سقویان آن زمانی و این زمانی و سلطنت، توانست کمرنگش سازد.

غازی امان الله، نه تنها در پی حصول استقلال سیاسی و اقتصادی بود، بلکه او برای نخستین بار تحفه گرانبهای آزادی، حقوق برابر برای زن و مرد هر قوم، هر مذهب و هر محل، قانونیت و مشروطیت، آموزش اجباری و تحصیلات عالی برای هر زن و مرد را برای ملتش به ارمغان آورد.

شکست سه ابرقدرت

در افغانستان سه ابر قدرت جهانی شکست خوردند که هر شکست تغییرات و تحولات برجسته یی را در سطح جهان در پی داشته است. در اولی، سیستم جهانی استعمار درز برداشت و مبارزات استقلال طلبی اوج گرفتند. دومین، در زمره عوامل متعدد یکی از عواملی بود که منتج به متلاشی شدن سیسستم جهانی سوسیالیسم شد و در سومین، تک قدرتی امریکا به سراشیبی رفت. 

تفاوت ها 

اما در صحنه تاریخی خود افغانستان، این جنگ های ضد استعماری تفاوت های شکلی و ماهوی داشتند. جنگ استقلال ۱۹۱۹ به رهبری شاه امان الله، به ابتکار وزور بازو و فداکاری خود افغان ها، بدون کمترین کمک بیرونی، آغاز و به ثمر رسید، در حالی که در دو جنگ بعدی از کمک های وسیع بیرونی استفاده به عمل آمده است. برنامه قیام امانی، تنها حصول استقلال نه بلکه حصول آزادی برای ملت افغان نیز بود. تحولات گسترده حقوقی، فرهنگی و اقتصادی از اهداف جلی آن بود و به سمتی می رفت که ملت را از سیه اندیشی نجات دهد. در حالی که هدف دو جنگ بعدی، در جهت معکوس، متوجه کشاندن ملت از روشنی به تاریکی فرهنگی بود.

خروج بیگانه گان و تصرف قدرت

در جنگ استقلال ۱۹۱۹ هیچ نیروی نظامی انگلیس در افغانستان وجود نداشت.

 اتحاد شوروی در پایان توافق ژنیو در ۱۵ فبروری ۱۹۸۹ حضور نظامیش را پایان داد، اما «مجاهدین» صرف در ۲۷/۲۸ اپریل ۱۹۹۱ توانستند در نتیجه یک معامله معلوم و معروف، به شبه قدرت(که از ابتدا با تقسیم بندی شهرها و حتا کوچه ها توأم با چور، تجاوز، شکنجه، کشتار، غصب و تاراج تاریخ کشور، مشخص گردید) رسیدند.

 ایالات متحده، در حالی که هم پیمانانش قبلاً از فغانستان برامده بودند، در پایان توافق دوحه در ۳۱ اگست ۲۰۲۱، حضور نظامیش را پایان داد و طالبان در ۱۵ اگست، که هزاران نیروی امریکایی هنوز در میدان هوایی کابل مستقر بودند، پایتخت را تسخیر کردند. 

نتیجه:

رهایی از اشغال غنیمت بزرگی است که ما را از بمباران های بی رویه و تباه کن و ترویج فساد، نفاق و تجزیه طلبی نجات داد. اما باید دانست که استقلال و آزادی لازم و ملزوم همدیگر اند. استقلال بدون آزادی مترادف است با براندازی یوغ برده گی خارجی و در عوض گردن نهادن به یوغ استبداد داخلی، برد ه گی و محرومیت از حقوق و آزادی های شخصی و اجتماعی. استقلال در نبود قانونیت، آزادی های فردی و اجتماعی و محرومیت نیم تنه جامعه از حق تحصیل و کار دلخواه، هیچ افتخاری نمی تواند به همراه داشته باشد.

بنا بر توضیحات بالا، جایگاه استقلال امانی، در بالاترین مقام شامخ تاریخی قرار دارد، به دلیلی که همراه با آزادی، قانونیت و حقوق انسانی بوده است.

سالگرد ۲۸ اسد مبارک باد !

۲۸ / ۰۵ / ۱۴۰۳

۱۸ / ۰۸ / ۲۰۲