تروریستها در حلب از سلاح شیمیایی استفاده می‌کنند، آمریکا نیروهای نظامی سوریه را هدف قرار می‌دهد
الکساندر مزیایف
(Aleksandr Mezyayev)
رئیس کرسی حقوق شهروندی و حقوق بین‌الملل دانشگاه قازان، پروفسور، دکتر علوم حقوقی، عضو انجمن وکلای بین‌المللی، عضو انجمن جهانی حقوق بین‌الملل، عضو علی‌البدل فرهنگستان مسائل ژئوپلیتیک، سردبیر مجلۀ «حقوق و مناسبات بین‌المللی
ا. م. شیری
۱۱ آبان- عقرب ۱۳۹۵
سی‌ام اکتبر [۲٠۱۶] گروههای تروریستی در سوریه بار دیگر از سلاح شیمیایی استفاده کردند. تروریستها مواضع نیروهای دولتی سوریه در منطقه آکادمی نظامی «الاسد» در جنوب غربی حلب را با مهمات حاوی گاز سمی مورد حمله قرار دادند.
یادآوری میشود در سال ۲٠۱۴، طرفهای غربی روسیه در تلاش برای ارجاع اوضاع سوریه به دادگاه جنایی بین‌المللی، جار و جنجال تبلیغاتی در جهان به پا کردند تا دولت و ارتش سوریه را به استفاده از سلاح شیمیایی متهم نمایند. قرار بود این تبلیغات بدون مانع عمل کند، اما سر نگرفت. زیرا، روسیه علاوه بر اینکه سه پیشنویس قطعنامه پیشنهادی اعضای غربی به شورای امنیت سازمان ملل متحد در این خصوص را وتو کرد، حتّا طرح خلع سلاح شیمیایی سوریه را مطرح کرد.
سازمان منع استفاده از تسلیحات شیمیایی، وابسته به سازمان ملل متحد، مدتها قبل تأئیدکرده بود که همه مواد شیمیایی سمی در سال ۲٠۱۴ از کشور سوریه جمع آوری و منهدم شده است.
تمامی امکانات تولید جنگ‌افزار شیمیایی جمهوری عربی سوریه در عمل برچیده شد. در حال حاضر، ۲۴ مؤسسه از ۲۷ مؤسسه تولید تسلیحات شیمیایی در سوریه منهدم شده است. در عین حال، دبیرخانه سازمان منع استفاده از تسلیحات شیمیایی مطلع است که بخشی از این مؤسسات در مناطقی خارج از نظارت دولت سوریه، که گروههای مسلح غیرقانونی تحت الحمایه غرب، ترکیه، عربستان سعودی اشغال نموده‌اند، واقع است.
وقایع مربوطه به کاربرد تسلیحات شیمیایی ادامه دارد، اما دولتها و رسانه‌های غربی دیگر به آنها علاقمندی نشان نمی‌دهند. دولت سوریه پس از خلع سلاح شیمیایی به کرات از سازمان منع استفاده از تسلیحات شیمیایی برای بازدید از محل استفاده از سلاح شیمیایی و انجام تحقیقات دعوت نموده است. پس از کلی بهانه‌گیریها، کمیسیون این سازمان در ماه سپتامبر به سوریه آمد. کمیسیون ۱۹ فقره از محل‌های احتمالی وقوع حادثه نمونه برداشت، اما کار تحقیقات بطرز شگفت‌آوری کند پیش می‌رود. بر اساس گزارش دبیر کل سازمان ملل متحد، اعضای کمیسیون در حال حاضر «بمنظور انجام تحقیقات تکمیلی در آینده نزدیک اسناد را بررسی می‌کنند».
در تاریخ ۱۷ سپتامبر [۲٠۱۶] در نتیجه حمله هوایی ائتلاف بسردمداری آمریکا به نیروهای دولتی سوریه در استان دیرالزور دهها نفر از نظامیان سوریه کشته و مجروح گردیدند. رئیس جمهور روسیه، ولادیمیر پوتین در این رابطه گفت: «نیروی هوایی آمریکا ارتش سوریه را مورد هجوم قرار داد و پس از آن دسته‌های داعش به حمله دست زدند. به ما گفتند هجوم اشتباه بوده و داعش بطور اتفاقی حمله کرده است. شاید، این طور باشد. اما آتش‌بس نقض شد منتها نه از سر تقصیر ما».
چنین ضربات به ارتش سوریه بطور منظم و بسیار دقیق وارد میشود. اشتباه در اینجا معنی ندارد. فقط در اواخر تابستان، اوایل پائیز، میدان نفتی «تنک» در استان دیرالزور (۱۳ اوت ۲٠۱۶)، اراضی پیوسته به چاههای نفت در منطقه جفره در همان استان (۳۱ اوت)، پس از آن، در ۱۴ سپتامبر همان اراضی، چاههای نفت در منطقه «جزیی» و «العمر» در استان دیرالزور (۲۶ سپتامبر) هدف بمبارن ائتلاف آمریکایی قرار گرفت…
در اینجا چگونه می‌توان از تصادف یا اشتباه صحبت کرد؟ آمریکایی‌ها و متحدان آنها تحت بهانه «جنایت جنگی» روسیه، برنامه نابودی زیر ساخت‌های اقتصادی سوریه را پیش می‌برند.
در آخر هفته گذشته روسیه گزارش مربوط به روند اجرای توافق روسیه و آمریکا را، بگفته سخنگوی رسمی وزارت امور خارجه، ماریا زاخاراوا، بمنظور «پایان دادن به افترائات در این زمینه» منتشر نمود. اما افتراها ادامه دارد.
یادآوری افتراگویی‌های رسانه‌های غربی ضرورتی ندارد، اما اوضاع سوریه (یعنی خود روسیه هم) در گزارش دبیر کل سازمان ملل متحد به شورای امنیت چنین توصیف میشود: «آمریکا و روسیه پس از چند ماه مذاکره در تاریخ ۹ سپتامیر بر سر شرایط برقراری آتش‌بس، دسترسی به کمکهای انساندوستانه و همکاری نظامی بیشتر این دو کشور توافق کردند. ۱۲ سپتامبر درگیری‌های مسلحانه متوقف گردید و این موجب کمک به کاهش سطح خشونتها در مدت چند روز گردید. اما ۱۹ سپتامبر دولت سوریه اعلام کرد که بعلت نقض آتش‌بس از سوی گروههای مخالف مسلح غیردولتی، خود را ملزم به رعایت موازین آتش‌بس نمی‌داند، و ۲۲ سپتامبر حمله گسترده‌ایی به بخش شرقی حلب آغاز کرد. در روز اول این حمله، بیش از ۳٠٠ نفر، از جمله، ۱٠٠ کودک کشته شد. بر اساس گزارشها، در همین روز ۸٠ نفر، شامل ۳۲ کودک نیز در بخش غربی حلب کشته شد. (۱)
این هم شواهد نشاندهنده اوضاع واقعی: طبق گزارش منتشره از سوی روسیه، به علت عدم پای‌بندی ایالات متحده آمریکا به این توافق، هیچ یک از مفاد توافقنامه روسیه و آمریکا اجرا نشد. طبق توافق مسکو و واشینگتن برقراری آتش‌بس در سراسر خاک سوریه از ۲۷ فوریه ۲٠۱۶ عملی نگردید. از ۲۷ فوریه تا اول سپتامبر سال ۲٠۱۶، مقررات آتش‌بس ۲٠۳۱ [دو هزار و سی و یک] بار از سوی دسته‌های مخالفان «میانه‌رو» نقض شد که در نتیجه آن ۳۵۳۲ [سه هزار و پانصد و سی و دو] نفر ارتشی و ۱۲۸٠٠ [دوازده هزار و هشتصد] غیرنظامی کشته، ۸۹۴۹ [هشت هزار و نهصد و چهل و نه] نفر نظامی و ۲۵۶۴۲ [بیست و پنج هزار و ششصد و چهل و دو] نفر غیر نظامی مجروح گردید. برغم این، روسیه و نیروهای مسلح سوریه مقررات آتش‌بس را در موعد مقرر رعایت نمودند. آمریکا به تعهدات خود عمل نکرد و ۲٠ [بیست] گروه مسلح تحت تبعیت واشینگتن فعالانه به تهاجمات مسلحانه ادامه دادند. به این ترتیب در تمامی موارد ادامه یافت.
این در باره توافق ۲۲ فوریه ۲٠۱۶ روسیه و آمریکا. بعد از موافقت ۹ سپتامبر ۲٠۱۶ همه چیز دو باره تکرار شد. دولت اوباما عدم پای‌بندی خود به توافق را بار دیگر به نمایش گذاشت. طرح برقراری آتش‌بس از ۱۲سپتامبر ۲٠۱۶ اجرا نشد. از ۱۲ سپتامبر ۲٠۱۶ تا ۱۹ سپتامبر ۲٠۱۶ دسته‌های مخالفان «میانه‌رو» ۳٠۲ [سیصد و دو] بار آتش‌بس را نقض تمودند که در نتیجه آن ۸۳ نفر غیرنظامی کشته و ۲۵۲ نفر دیگر مجروح گردید. از میان نیروهای مسلح سوریه نیز ۱۵۳ نفر قربانی شد. با این حال، روسیه و ارتش عربی سوریه با نصب دوربین‌های نظارت بر اجرای موارد توافقی در زمان واقعی در اینترنت مقررات آتش‌بس را رعایت نمودند. صرفنظر از تخلفات، آتش‌بس دو بار بمدت ۴۸ و ۷۲ ساعت تمدید گردید. آمریکا مخالفان «میانه‌رو» را به قطع عملیات نظامی فرانخواند. و به این ترتیب الی‌آخر.
رئیس جمهور روسیه، ولادیمیر پوتین طی بیانات خود در باشگاه بین‌المللی بحث والدای در ۲۷ اکتبر تصریح نمود: «اگر ما به تعهدات خود عمل نکنیم، هیچوقت به موفقیت در تصمیمات متخذه برای مبارزه با تروریسم دست نخواهیم یافت. من درک می‌کنم که این یک وظیفه ساده نیست، و ما در ایتجا بطور کلی علاقمند نیستیم کسی را متهم کنیم و اتهام بزنیم، اما اگر در مورد مشخصی به توافق رسیدیم، ملزم به اجرای آن هستیم. در هر صورت، ما را مقصر نشمارند… ما فعلا خویشتنداری نشان می‌دهیم و مثل طرفهای‌مان گستاخانه پاسخ نمی‌گوئیم، اما همه اینها حد و مرزی دارد، و می‌توانیم جواب دهیم»…
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(۱)- گزارش دبیر کل سازمان ملل متحد «اجرای قطعنامه‌های ۲۱۳۹ (۲٠۱۴)، ۲۱۶۵ (۲٠۱۴)، ۲۱۹۱ (۲٠۱۴) و ۲۲۵۸ (۲٠۱۵) شورای امنیت»- اسناد سازمان ملل متحد: اس/۲٠۱۶/۸۷۳ بتاریخ ۱۸ اکتبر سال ۲٠۱۶.
