اسرائیل – غزه : چرا تاریخ تکرار می شود
«باران تابستانی» در سال ۲۰۰۶، «سرب سخت شده» در سال های ۲۰۰۹-۲۰۰۸، «ستون دفاعی» در ۲۰۱۲، «کرانه حفاظتی» در ۲۰۱۴: ، از زمانی که کولون های یهودی در سال ۲۰۰۵ این باریکه سرزمین ساحلی را ترک کردند، تاریخ روابط میان اسرائیل و غزه ظاهرا به تکرا عملیات نظامی خلاصه می شود. هنوز دوری از خشونت ها به پایان نرسیده، رویداد جدیدی را تدارک می بینند.
بنژامن بارت ، لوموند ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۴
ترجمه بهروز عارفی
مقصر کیست؟ هر کدام ار دو طرف متخاصم از حق خود دفاع می کند، روایت آن ها از منشاء های کشمکش، ناظران را به سرگیجه می اندازد. واکنش های دولت های غربی موجب گیجی مردم می شود. هنگامی که این حکومت ها به طور صریح از عملیات نظامی اسرائیل حمایت نمی کنند، خود را به تشابه موشکافانه ای محدود می کنند.
قانون قصاص مدرن
این ایده به طور غیر محسوسی جا می افتد که اسرائیلی ها و فلسطینیان زندانی یک قانون قصاص مدرن هستند. گوئی یک نیامانندیِ (آتاویسم) کهنه آن ها را در فاصله های زمانی منظم به تکه پاره کردن همدیگر وا می دارد. و گویا، این وضع جامعه جهانی را از هر مسئولیتی مبرا می کند.
برای گریختن از این تقدیرگرائی، باید تاریخ دیگری روایت کرد. بر خلاف ادعاهای اسرائیل، اشغال باریکه غزه با ترک آخرین سرباز اسرائیلی در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۵ به پایان نرسید. همان طوری که سازمان غیردولتی اسرائیلی گیشا به درستی در تارنامه اینترنتی اش یادآوری می کند،: ثبت شناسنامه و کارت هویت، آب های ساحلی، فضای هوائی و ترمینال بازرگانی منحصر به فرد زیر نظارت اسرائیل اند.
با نقض پیمان های اسلو، ارتش اسرائیل قریب به اتفاق اهالی غزه را ازرفتن به کرانه باختری ممنوع کرده است. آن پیمان ها دو سرزمین را یکی دانسته و دارای موجودیت قضائی واحدی می شناخت. اهالی این سرزمین بسته ی شنی حق تردد در «ناحیه میانگیر» هم مرز با اسرائیل، که ۵۰۰ متر تا یک کیلومتر عرض آن است، نیز ندارند. آن ها اغلب در این منطقه زمین های کشاورزی دارند. بر روی هر فلسطینی که وارد این ناحیه شود، بدون استثنا شلیک می شود.
جِف هالپِر، باستان شناس و چهره اردوگاه صلح در اسرائیل با بهره گیری از استعاره ی زندان برای توضیح عقب نشینی اسرائیل در سال ۲۰۰۵ از غزه می گوید: «در یک زندان نیز، زندانیان عمده ی فضا را کنترل می کنند. اما، آن ها آزاد نیستند».
بی تفاوتی جامعه ی بین‌المللی
بیشتر کارشناسان حقوق بین المللی از این اوضاع نتیجه می گیرند که غزه هنوز زیر اشغال است. موضع رسمی سازمان ملل متحد نیز چنین است. چنین وضعیتی اشغالگر را مجبور می کند که «رفاه» مردم زیر اشغال را تامین کند. اما، اسرائیل همواره از این تکلیف طفره رفته است. به برکت حمایت مصر ژنرال عبدالفتاح السیسی، که شدیدا با حماس مخالف است و نیز بی تفاوتی جامعه بین الملل، محاصره ی غزه شدیدتر هم شده است. به استناد مرکز آمار فلسطین، میزان بیکاری در بین جوانان ۱۵ تا ۲۹ ساله، در نخستین نیمه سال جاری به ۵۸ درصد می رسد. بقای هفتاد درصد مردم به توزیع کمک های انسانی وابسته است.
بروز همه ی خشونت ها در ۲۰۰۶، ۲۰۰۸، ۲۰۱۲ و ، ۲۰۱۴به طور مستقیم و یا غیر مستقیم به محبوس بودن غزوی ها ارتباط داشت. این وضع نه از زمان پیروزی انتخاباتی حماس در انتخابات در سال ۲۰۰۶، بلکه از زمان نخستین جنگ خلیج فارس در سال ۱۹۹۱ شروع شده است. در آن هنگام، و پیش از وقوع سوءقصدهای انتحاری، فلسطینیان غزه حق رفت و آمد آزاد را از دست دادند.
در تماه مهلت های [اتش بس] که در گذشته مورد مذاکره قرار گرفته اند، بندهائی مربوط به قطع یا کاهش محاصره در نظر گرفته شده است، مثل بازگشائی ترمینال رفح با مصر یا گسترش حوزه ی ماهیگیری. در همه این موارد، اسرائیل و متفق مصری اش بخش هائی از توافق یا کلیه آن را نادیده گرفته اند. در مورد قراردادی که در حال تدارک است، استثنائی وجود نخواهد داشت.
حماس نیز در مسئولیت سهیم است. این سازمان نیز با واردات موشک های ایرانی از طریق تونل های رَفَح، قراردادهای آتش بس را نقض کرده است*. اسلام گرایان به جای ساخت بونکرهای زیرزمینی برای استفاده انحصاری مسئولان سازمان، می توانستند پناهگاه هایی برای همه مردم بسازند. حماس که در اثر محاصره دچار خونریزی شده، تلاش می کند که برای کسب اعتبار به عنوان «جنبش مقاومت» مرتبا اسرائیل را به چالش بطلبد.
روند اخاذی
تنها راه گسستن با این دور باطل – و از جمله برای انزوای حماس- از سرگیری روند صلح است. نه یک روند اخاذی که قانون قوی تر بر آن حاکم باشد، امری که در بیشتر نشست های مذاکرات بیست ساله گذشته رخ داده است. بلکه، گفتگوهائی که با تکیه بر برابری دو طرف و با استناد به حقوق بین المللی انجام شود.
در روز ۱۱ ژوئیه، در حاشیه کنفرانس مطبوعاتی درباره غزه، نخست وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، اعلام کرد که اکیدا با ایجاد دولت مستقل فلسطین مخالف است. این لحظه ی صراحت نادر را تایمز اسرائیل بازتاب داد، ولی رسانه های غربی به سکوت از آن گذشتند. در غیاب چنین چشم اندازی، ارتش اسرائیل می تواند از هم اکنون در فکر انتخاب نامی برای عملیات آینده باشد.
Israël – Gaza : Pourquoi l’histoire se répète, par Benjamin Barthe
* خانم لیلا شهید، سفیر فلسطین در اتحادیه اروپا در مصاحبه ای با رادیوی دولتی «فرانس انتر» در هفته گذشته، اعلام کرد که حماس بیشتر موشک های اخیر را از لیبی تهیه کرده است.
منتشره تازه ترین شماره سايت دوستان لوموند ديپلماتيک
