نگاهی به یک نگاه نادرست در مورد نام زبان پارسی 

نوشته: دکتر حمیدالله مفید ————————————‫-‬ از مدت ها به این سو در…

زبان پارسی چون ستاره!

امین الله مفکرامینی                    2025-23-02! درآسمـــــانِ ادب، نورافشان است پارسی چون ستـاره چه بازیب…

چیستی عشق؟

چیستی در پی علت و مبدا گرایی پدیده می باشد٬ که…

میدان هوایی بگرام

گیریم که ادعای غلط ترامپ در مورد حضور چینائی ها…

دلبری مهرورز!

امین الله مفکر امینی                         2025-22-02! دلبـری مهــــرورزی دارم که دیـــده و دلم…

غیابت رهبران طالبان بازی استخباراتی یا آغاز یک سونامی وحشتناک

نویسنده: مهرالدین مشید خود کامگی ملاهبت الله و نارضایتی و خشم…

خانه های مردم افغانستان دور از دسترس مردم

زمانی " خانه ملت " که منظور پارلمان افغانستان است…

عاشق وفاسق!

امین الله مفکر امینی      2025-20-02! درعشـق وعاشقـــــی گردربزم عشق نمیســـــــوزی مشـــــو ز این…

«حزب باد»: تحلیل پدیده فرصت‌طلبی و تبعیت از جریانات غالب…

«حزب باد Opportunism»: تحلیل پدیده فرصت‌طلبی و تبعیت از جریانات…

        زیارتگاه امام صاحب ولایت کندز دومین شهر مذهبی افغانستان

  نوشته کریم پوپل مورخ ۲۱ فبروری ۲۰۲۵    مقدمه  ولسوالی امام صاحب با داشتن…

روایتی از کشت زار های خستۀ رنگین کمان خاطره ها

نویسنده: مهرالدین مشید این هم می گذرد ما مرده ایم، مرده ی در…

             تاریخچه نام گردیز

نوشته : کریم پوپل مورخ ۱۵فبروری ۲۰۲۵ بسیاری از دوستان یکی از…

مماشات خویشتن دارانۀ غرب با طالبان و پراگنده گی مخالفان…

نویسنده: مهرالدین مشید نشست های بیرونی پیرامون افغانستان؛ بستر سازی برای…

چاپنداز

بزکش، پهلوانی که  با سواری اسب، بز را به دایره…

انارستان دل 

رسول پویان  دل ز درد و داغ هجران بی‏نوا افتاده است  برگ…

فیلسوف شدن دانشمند اتمی، بعد از یکسال زندان

Weizsäcker, k.F.(1912-2007) آرام بختیاری فیزیک دان اتمی، میان فلسفه و رسالت صلح. کارل…

کلبه ی تارم!

امین الله مفکر امینی       2025-11-02! دربســاطی بیکسی ام ، دلبری آمـد با…

خاطره ها بیانگر واقعی ترین حقایق تاریخی 

نویسنده: مهرالدین مشید خاطره ها تصویری از "تاریخ در بستر جغرافیا" بازهم…

ګوندي فعاليتونه او دموکراسي

نور محمد غفوری یادونه: دا مقاله مې په ۲۰۱۸ کال لیکلې ده…

«
»

علمی و معلوماتی

نظام متمرکز یا غیر متمرکز

بعضآ در ادبیات روزمره برخی اصطلاحات طوری بکار گرفته میشود که معنی اصلی انرا افاده نمیکند منجمله همین اصطلاح متمرکز وغیر متمرکز قدرت است. عده ای ازجمله یگان تنظیم جهادی هم ازین دو نوع نظام نام میبرند اما انرا به معنی اصلی ان بکار نمی بندند . نظام متمرکز را نظام ریاستی وغیر متمرکز را…

بیشتر بخوانید

تکرار احسن 

میرعنایت الله سادات درنوشتۀ قبلی خود با تفصیل توضیح کرده بودم که انسان ها نه تنها ذریعۀ هویت شخصی شان شناسائی میشوند ، بلکه بوسیلۀ هویت های جمعی شان نیز مشخص میشوند. همین طورهرهویت جمعی ، خودرا بوسیلۀ یک سلسله مشخصات ، ازهویت جمعی دیکر مشخص میسازد.  همۀ این هویت های ظهور یافته درطول تاریخ…

بیشتر بخوانید

د کُمینتِرن رامنځته کیدل، فعالیت او انحلال

دوهمه برخه په یوه ځانګړي هیواد کې د سوسیالستي انقلاب تیوري او د «سوسیال فاشیسم» تزس . نوټ: د سیاست له ټولو مینه والو او په ځانګړې توګه د کارګري نهضت او دموکراسۍ د پلویانو څخه هیله کیږی چې د کمینترن د لنډ تاریخ انتقادي تحلیل دقیق ولولي، ځکه چې د مدرن سیاست د طرحې…

بیشتر بخوانید

حاصل موعظهّ خواجه عبدالله «انصاری »

مولانا داکتر محمد سعید « سعید افغاني » در امر به اوصاف  جمیله و نهی از اوصاف سیئه . « بخش دوازدهم »   ای عزیز !   بدان که نیکبختی دنیا و آخرت ؛  در همنشینی عاقل است . از گفته راست ؛  پشیمان مباش و در جواب عجله مکن . به عیوبت ؛  بینا…

بیشتر بخوانید

پروژه DDR یا دایاگ

نوشته کریم پوپل DDR: Disarming, Demobilizing, and Reintegrating Afghan Combatants in Accordance with a Peace Agreement دی دی آر: خلع سلاح ، خنثی سازی ، و تجدید مجدد مبارزان افغان مطابق توافق نامه صلح  دایاگ : (Disbandment of Illegal Armed Groups: DIAG) نام برنامه مهمی در سال های پس از طالبان در افغانستان بود که…

بیشتر بخوانید

در باره خود شناسی

نصیراحمد«مومند» سد نی – آسترالیا دررابطه به انسان، مقام،منزلت وشناخت آن روایا ت، نظریات وتحقیقات بی شماردرادواروازمنه های مختلف ازجانب علماء ودانشمندان صورت ګرفته واظهارشده ودرهرجا دادسخن ازساختمان وجود ، كركتر،حقوق ووجایب ان بمیان ګذاشته میشودوبا دسترسی وپیشرفت هرروزعلوم وتکنالوجی پهلوهای مختلف جسم وروان انسان به کاوش ګرفته میشود . شایسته است که درشناخت ووصف…

بیشتر بخوانید

د کُمینتِرن رامنځته کیدل، فعالیت او انحلال

لومړۍ برخه د کمینټرن د بنسټ ایښودلو لومړۍ نړیواله کنګره نور محمد غفوري ما مخکې په یوه لیکنه کې چې (د کارګري انټرناسیونالیسم پیدايښت او وده) تر سرلیک لاندې مې درنو لوستونکو او مینه والو ته د نورو مطبوعاتو او خپل فیسبوک له لارې وړاندې کړه؛ د کارګري انترناسیونال د راپیدا کیدو، فعالیت، ودې او…

بیشتر بخوانید

چگونگی شهر داری در افغانستان

نوشته کریم پوپل مورخ ۱۲.۱۰.۲۰۱۹         ”شهرداری در افغانستان”’ یک نهاد اجرائیوی دولتی و محلی است که تحت نظر شهردار بزبان پشتو شاروال اداره و رهبری می‌شود. این اداره در ۵ معینیت فعالیت می‌نمایند. وظیفه این اداره، تطبیق ماستر پلان ۵ ساله ۱۰ ساله و ۲۵ ساله، قیر ریزی جاده‌ها، پاکیزه نگاهداشتن شهر، جمع‌آوری و…

بیشتر بخوانید

د کارګري انټرناسیونالیسم پیدايښت او وده

نور محمد غفوري د تولیدي ځواکونو د قانونمندې ودې په معین پوړ کې په ټولنه کې د فیودالیسم په ګېډه کې نویې تولیدي اړیکی رامنځته او سرمایداري (کپیټالیستي) اقتصادي – ټولنیز فرماسیون وزیږيد چې په تدریج   سره یې د فیوډالی اقتصادي- ټولنیز فرماسیون ځای ونیو. په کارګرانو باندې د پانګوالې طبقې استثمار شدت وموند.…

بیشتر بخوانید

نظام اسلامی چیست و «نظام اصیل اسلامی» کدام؟

محمد عالم افتخار با عرض سپاس ویژه خدمت گرامی دکتوریس نازنین از آنسوی کره زمین که برای تداوی بنده؛ 1000 دالر کانادایی بذل فرموده اند؛ قرار گفتار سخنگویان طالبان؛ پس از عقد «پیمان صلح حدیبیه» با کفار حربی امریکایی و غربی و تحقق مقدماتی مفاد آن از جمله با رهایی 5 هزار تن اسیران طالبانی…

بیشتر بخوانید

فواید جانبی کرونا

«قسمت اول» شّروضرریکه ازآن میتوان خَیراستنتاج کرد وجوب حفظ وبایسته های پسا کرونا  *** بد ترین آفت روی زمین(کرونا) را می توان ایجاد گر بهترین تجربه وعبرت برای زدودن و ترک بسا عادات ناپسند جامعه محاسبه کرد که تداوم و پایبندی به آن اصلاح سالم همان تیپ نا رسائی را درقبال دارد. عناوین فوق بامُحتوای…

بیشتر بخوانید

زبان محوری حرکتی ضد ملی و با سیاست های بالندۀ فرهنگی در تضاد است

نویسنده: مهرالدین مشید مدیران فرهنگی باید پیش گامان سیاست های فرهنگی بالنده و پویا باشند هردم از این باغ بری می رسد –  تازه تراز تازه تری می رسد در این ناکجاآباد زبان تعیین کنندهء شخصیت است و نه اینکه شخصیت تعیین کنندهء زبان و هویت فکری و فرهنگی یک شاعر، نویسنده، عارف و دانشمند…

بیشتر بخوانید

چـپِ ضـد کمـونیـسم *

نویسنده: مایکل پارنتی مترجم: امیررضا گلابی برگرفته از : روزنامه شرق، ۱۴ تیر ۱۳۹۹ چپ‌های ضدکمونیست که هیچ‌گاه نقش قدرت‌های موجود کمونیستی را در مقابله با بدترین امیال سرمایه‌داری غربی درک نکردند و تصورشان از کمونیسم چیزی نبود مگر شری تمام‌عیار، خواب شکست‌های پیش‌رو را هم نمی‌دیدند. دوزاری برخی از آنها هنوز هم نیفتاده است.  با وجود عمری…

بیشتر بخوانید

حاصل موعظهّ خواجه عبدالله «انصاری »

مولانا داکتر محمد سعید « سعید افغاني » در امر به اوصاف  جمیله و نهی از اوصاف سیئه . « بخش یازدهم »   ای عزیز !   بدان که شریعت ، مانند جسد است و طریقت،  مانند قلب و حقیقت،  مانند روح . به عیوب خود؛  بینا باش . با دشمنت مشورت مکن ، اگر…

بیشتر بخوانید

ممپلی وکشت آن در افغانستان

نوشته کریم پوپل مورخ ۲۷ جولای ۲۰۲۰ ممپلی  که نام علمی آن (Arachis hypogaea)  میباشد در زبان دری بنامهای  پسته زمینی،  بادام زمینی ، جلغوزه شادی و در زبان هندی بنام ممپلی یاد می گردد. در دنیا ۴ غذای مکمل از قبیل گوشت ، نان خشک ، شیر، تخم مرغ اند که ممپلی غذای پنجم…

بیشتر بخوانید