نوشته ی : اسماعیل فروغی         ارچند مقامات امریکایی افواهات انتقال قوای نظامی امریکا به بگرام را رد کرده اند ؛ اما ناظران اوضاع افغانستان شکی ندارند که امریکا برای حضور نظامی دربگرام به کوشش های عملی اش آغازکرده باشد .طالبان بخواهند یا نخواهند امریکا قصد دارد یا زیرنام انتقال سفارت دربگرام یا به بهانه…

حاکمیت طالبانی و فقر و تنگدستی مردم اختصار امارت اسلامی افغانستان، به‌مثابه نظام سیاسی مستقر پس از ۲۰۲۱م، پدیده‌ای ناگهانی و غیرمنتظره نبود. برعکس، ریشه‌های ظهور مجدد آن را باید در بیست سال حضور نظامی، سیاسی و استخباراتی «جامعهٔ جهانی» در افغانستان و حاکمیت عُمال دست نشانده‌گان بیکاره و فاسد شان جست‌وجو کرد؛ حضوری که در کنار فساد…

نوار غزه، یکی از پرجمعیت‌ترین مناطق جهان، به مرکز یک فاجعه انسانی تبدیل شده که در تاریخ مدرن بی‌نظیر است. آنچه در اکتبر ۲۰۲۳ به‌عنوان یک بمباران گسترده توسط رژیم صهیونیستی آغاز شد، به یک نسل‌کشی طولانی‌مدت و سیستماتیک علیه مردم فلسطین تبدیل شده است. پس از دو سال جنگ نسل‌کشی رژیم صهیونیستی، مقیاس ویرانی…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم‌قرن اخیر تاریخ افغانستان (۱۹۷۳–۲۰۲۳) نشان‌دهنده‌ی مبارزه‌ای نفس‌گیر، افت‌ و خیز های سیاسی، و تجارب جمعی مردم این کشور است. این دوران شامل کودتای ۱۹۷۳ محمد داوودخان، کودتای ثور ۱۹۷۸، هجوم شوروی، جنگ‌های داخلی، ظهور و سقوط طالبان، جمهوریت پساطالبان و بازگشت طالبان در ۲۰۲۱ است. این سفر تاریخی با حضور یارانی…

ا. م. شیری ١۵ مهر- میزان ١۴٠۴ امروز، هفتم اکتبر (پانزدهم مهر- میزان) سالرور هجوم جنون‌آمیز لشکر جهود به باریکۀ غزه، بخشی از اراضی فلسطین، عظیم‌ترین زندان باز جهان است. طی این تهاجم وحشیانه که تا روز امروزی ادامه دارد، بیش از ۶١ هزار نفر- عمدتاً زن و کودک به قتل رسیده و بیش از…

این نوشته به علت طولانی بودن دردوبخش منتشرخواهدشد. دربخش اول زمینه ارتباط سرنوشت جنگ اوکرائین با برگشت امریکائی هابه بگرام مطرح می شود. دربخش دوم، برخی اززوایای احتمال برگشت امریکائی هابه بگرام موردارزیابی قرارخواهدگرفت. ********* جنگ اوکرائین قرارراا زتمام دنیاربوده است زیراتبعات و نقش وتاثیر آن برزندگی رومره انسان های روی زمین وبرروندشکل گیری نظم…

هفتم اکتبر ۲۰۲۳، روزی بود که جنبش حماس با اجرای عملیات «طوفان‌الاقصی» معادلات منطقه را برای همیشه تغییر داد. این عملیات که توسط نیرو‌های مقاومت فلسطینی در پاسخ به دهه‌ها اشغال، سرکوب و بی‌عدالتی آغاز شد، به یکی از مهم‌ترین رویداد‌های قرن بیست‌ویکم در حوزه مقاومت، امنیت و سیاست بین‌الملل تبدیل شد. اما حالا با…

در قلب تحولات اقتصادی و ژئوپلیتیکی آسیای مرکزی و جنوبی،پروژه‌ای عظیم در حال شکل‌گیری است که می‌تواند نقشه ترانزیت و تجارت منطقه را برای همیشه دگرگون کند. خط راه‌آهن بلخ-هرات، با بیش از ۵۶۰ کیلومتر طول، تنها یک پروژه عمرانی نیست؛ بلکه نماد آرمان دیرینه افغانستان برای تبدیل شدن از یک «کشور محصور در خشکی»…

تاریخ انتشار :07.10.2025  hoshyaresmaeil2017@hotmail.com افشاگری هاآرتص از پروژه دولت نتانیاهو در راه اندازی اکانت‌های جعلی فارسی برای برجسته‌سازی رضا پهلوی برای من عجیب نبود تنها سوالی که به ذهنم زد اینکه چرا حالا ؟  طبیعی است هاآرتص برای رضای خدا موش نمیگیرد . سفر رضاپهلوی به اسرائیل و کله زدن به تیوال و ملاقات با…

په ادبي بهیر کې له پېژانده څېرې، لیکوال، کیسه لیکونکي او ژباړن ښاغلي پوهاند استاد محمد بشیر دودیال سره د رومانتیزم نړېوالې ادبي ښونځی په تړاو مرکوال: انجنیر عبدالقادر مسعود   پوهاند استاد محمد بشیر دودیال د پښتني- ادب او فرهنګ په غوړېدلي او ځلانده ډګر کې هغه پوهیال، ادبپال، فرهنګپال، پیاوړی او نوښتګر کیسه او…

تتبع و نگارش از :  میرعبدالواحد سادات  کیست می‌دانی معلم؟ آنکه نازد سروری  بر همایون نام وی  ، در زیر چرخ چنبری روز معلم یادآور جایگاه والای کسانی است که چراغ دانایی را در تاریکی جهل روشن نگه داشته‌اند. این روز تنها یک مناسبت تقویمی نیست ،  فرصتی است برای تأمل در نقش معلم در سرنوشت کشوری که  در نیم قرن اخیر ، درگیر جنگ و بحران  می باشد .  امروز و درین کسوف تاریخ ، که با معرفت و معارف دشمنی میگردد و نیمی از پیکر جامعه از حق تعلیممحروم ساخته سده اند ، معلمان با  تحمل مشکلات اقتصادی و اجتماعی در دشوار ترین احوال ناهنجارروانی قراردارند .  اهمیت جهانی و  جایگاه معنوی  معلم یونسکو از سال (۱۹۹۴ – میلادی ) پنجم اکتبر را روز جهانی معلم نامگذاری کرده است. تا همیشه بیاد داشته باشیم که :  معلم، ستون اصلی آموزش و پیشرفت جامعه است. افغانستان نیز برای هماهنگی با جامعه جهانی، این روز را  از سوم جوزا به سیزدهم میزان تغییر دادهاست .  اگر به تاریخ تمدن اسلامی و نیز تجربه‌های جوامع توسعه‌یافته امروز بنگریم، می‌بینیم که هیچ جامعه‌ایبدون معارف پویا و معلمان شایسته توان عبور از تاریکی به روشنایی را نداشته است.  معرفت، بنیان خودآگاهی و رهایی از جهل است و معارف، ابزار نهادینه‌سازی این معرفت در ساختاراجتماعی و جامعه  است که معمار آن معلم می باشد .  در فرهنگ اسلامی، معلم جایگاهی بی‌بدیل دارد. پیامبر بزرگ اسلام، رسالت خود را «معلم بودن» معرفی کرده است. آزادی واقعی تنها از رهگذر رهایی از جهل ممکن است. این رهایی جز با کسب معرفت و آگاهی حاصل نمی‌شود. نلسون ماندلا ، در همین ارتباط سخن ارزشمند دارد :  «آموزش کلید پیشرفت در هر جامعه‌ای است و معلمان ستون فقرات این نظام هستند.»  معلم مانند چراغی است که تاریکی ناآگاهی را می‌زداید و مسیر حکمت را روشن می‌کند. معلمی شغل نیست ، رسالت است، هنر است، عشق ، ایثار و فداکاری است. بقول شیخ فریدالدین عطار :  «معلم، پدر معنوی جامعه است.»  تجربه تاریخی نشان می‌دهد هیچ جامعه‌ای بدون معارف پویا و معلمان شایسته نمی‌تواند پیشرفت کند. افغانستان امروز بیش از هر زمان نیازمند بازاندیشی در مفهوم معارف است. نسل جوان باید معلمان را به عنوان معماران اصلی آینده بشناسد. بدون معارف سالم، نه شهروند مسئول پرورش می‌یابد، نه حاکمیت قانون استقرار می‌یابد، نه جامعهمدنی معنا پیدا می‌کند. با وجود جایگاه رفیع  معنوی معلم، وضعیت  زندگی آنان تأسف‌بار است: کاهش منزلت اجتماعی معلم محدودیت‌ها و فشار بر معلمان زن که روز تا روز بیشتر میگردد .  این  احوال ناهنجار نه تنها معلمان را دشوار ساخته ، بلکه آینده آموزش و معرفت افغانستان را به خطرانداخته است .  ضرورت بازاندیشی افغانستان نیازمند تحول در نگاه به معلم و آموزش است. حرمت معلم باید  اساس محور سیاست‌های  فرهنگی و معارف پرور ملی باشد .  به گفته حکما :  «انسان دو معلم دارد: آموزگار و روزگار اگر  از  معلم نیاموزیم  ، دومی  و روزگار به تلخی  ‌و با شکست خواهیم  آموخت.» معارف و مکتب  مدرن در افغانستان اولین مکتب مدرن افغانستان، مکتب حبیبیانا و لیسه عالی حبیبیه، در زمان امیر حبیب‌الله خان تأسیسشد. از آن زمان تاکنون، معارف و جایگاه معلم مراحل مختلفی از رونق تا افول را پشت سر گذاشته‌اند.…

میرعبدالواحد سادات  1 ادبیات کودک در افغانستان پیشینه بیش از یک قرن دارد ، اما  حوادث ناهنجار ، جنگ‌ و اشوب مانع رشد و توسعه آن گردیده است.  نخستین نشریه برای  کودکان  افغانستان، با نام سراج‌الاطفال، در سال (۱۲۹۷ خورشیدی )  به ابتکار محمود طرزی فقید و توسط س اج الاخبار منتشر گردید.  این نشریه با محتوای معاوماتی ،…

واقع‌گرایی دیپلماتیک و مسئولیت بشردوستانه در این روزها در رسانه های اجتماعی و بخصوص از جانب فعالین زنان انتقادات شدید متوجه سیاست آلمان در تعامل با حاکمان کنونی افغانستان است. من می خواهم در مورد تحلیل و نظر خویش را به طور فشرده بر مبنای اساسات علمی پیشکش خوانندگان گرامی نمایم. پس از بازگشت طالبان…

حميدالله بسيا داسې ښکاري چې د کډوالو لپاره نور د اروپايي هېوادونو د مېلمه‌پالنې او ښه راغلاست دوره پای ته رسېږي. دا هغه دوره وه چې يو وخت  اروپا د ازادۍ، برابري او ورورولۍ شمعه ګڼل کېده، خو اوس د بربنډې کرکې او سياسي لوبو تر سيوري لاندې  دا شمعه تته او مړه کېږي. په…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان؛ فروپاشی قریب‌الوقوع یا بازتعریف تهدیدها؟ حادثه آفرینی های طالبان در داخل، اختلاف و تنش های درونی میان این گروه  و اوضاع ناگوار اقتصادی افغانستان در موجی از استبداد داخلی و نارضایتی های منطقه ای و بین المللی حکایت از آن دارد که طالبان  در یکی از حساس‌ترین بزنگاه‌های تاریخ معاصر خود ایستاده‌اند.…