مذاکره هیئت های افغانستان و پاکستان

در ترکیه از دید حقوق بین الملل عمومی این نشست‌ها برخاسته…

خُردشدن کرزی نزد پرویز مشرف و خُردساختن کشور، توسط کرزی…

بازخوانی تاریخی نه چندان دور محمدعثمان نجیب من در دوران نخست حکومت…

احمدشاه بابا

احمدشاه بابا نومیالی اتل، غښتلی، توریالی او پیاوړی ملي شخصیت:  احمدشاه…

«چپ نو» و سوسیال‌دموکراسی در افغانستان

نور محمد غفوری «چپ نو» و سوسیال‌دموکراسی در افغانستانبازاندیشی در ایدئولوژی…

تهدیدهای پاکستان برضد افغانستان؛ از سیاست بازدارندگی تا بازی ژئوپولیتیک

نویسنده:  مهرالدین مشید از سیاست بازدارنده گی تا تغییر در رهبری…

بحران مالی سازمان ملل و فاجعه انسانی در افغانستان

آزمونی برای تعهد جهانی به انسان‌دوستی و چندجانبه‌گرایی سازمان ملل متحد…

میراث سکاها در شاهنامه فردوسی: سیستان، سجستان و ایران

- دکتر بیژن باران مقدمه: شاهنامه و جغرافیای هویت ایرانی. شاهنامه…

تروتسکی در تاریخ اندیشه سیاسی چپ

leo Trotzki ( 1879- 1940 )  آرام بختیاری سنت ترور سیاسی با…

پاسخ  ما

میر عبدالواحد سادات پاسخ  ما  : بر مبنای وجدان ملی و ندای…

قهرمانی تیم فوتسال؛ نمادی از وحدت ملی و امیدی برای…

نویسنده: مهرالدین مشید شگفتن گل های لیخنند در سرزمین به تاراج…

تحول فرهنگ سیاسی؛ کلید طلایی وحدت و ثبات ملی در…

نور محمد غفوری (بخش چهارم و آخری)  ۷. ویژگی‌های فرهنگ سیاسی مطلوب برای…

ارسطو

نوموړی د لرغوني یونان او لوېدیځې نړۍ یو له لویو…

تحول فرهنگ سیاسی؛ کلید طلایی وحدت و ثبات ملی در…

نور محمد غفوری (بخش سوم) ۶. چالش‌ها و راهکارهای تحول فرهنگ سیاسی در…

تحول فرهنگ سیاسی؛ کلید طلایی وحدت و ثبات ملی در…

نور محمد غفوری (بخش دوم)  ۴. وضعیت کنونی کلتور سیاسی در افغانستان در پرتو…

بیایید هموطن!

امین الله مفکر امینی       2025-12-10! بیــــا هموطن با هم یکی گردیم تا…

ما با پاکستان مشترکات نداریم !

مدتیست که عده ای نام از مشترکات میان افغانستان و…

تحول فرهنگ سیاسی؛ کلید طلایی وحدت و ثبات ملی در…

نور محمد غفوری (بخش اول) ۱.خلاصه  این مقالهٔ علمی ـ تحلیلی و رهنمودی…

ښاري ژوند، چاپېریال او ډیجیټل پرمختګ

حميدالله بسيا په اوسني عصر کې، ښارونه د بشري ژوند د…

مهندسی قومی یا طرح توازن قومی در ساختار قدرت طالبان

نویسنده: مهرالدین مشید مشروعیت‌ بخشی قومی؛ از توجیه انحصار تا مهندسی…

صرصر ظلم 

از فروغ حسن تو ماه فلک شرمنده شد  مهر لطفت هر…

«
»

چهاربولک ادبي بهیر

نجیب الله پاڅون

د بلخ یو له پرنفوسه او پښتون مېشتو ولسوالیو څخه چهاربولک ده، دغه ولسوالۍ د مزارشریف ښار لوېدیځ لوري ته پرته ده، چې اکثره اوسېدونکي یې پښتانه دي. په ۱۳۹۱ لمریز، ۲۰۱۱ کال په لومړي ځل سره ( چهاربولک ادبي بهیر) تر نامه لاندې د دې ولسوالۍ ځوانانو لپاره یو ښوونیز، روزنیز، فرهنګي او ادبي بهیر د بلخ ادبي خوځښت لخوا په یلمان (وچه ونه) کلي د وطواط بلخي په ښوونځي کې پرانیستل سو. چهاربولک ادبي له پیل څخه په یوه واړه ټولګي کې خپلې اونیزې ناستې د یو څو ملګرو په ګډون سره ترسره کولې، په لومړیو وختونو کې په دغو ناستو کې له لسو نه تر پنځلس ملګرو پورې برخه اخیسته، چې په اونیزو ناستو کې آزاده مشاعره، کره کتنه، د غونډې راپور، په ویاند باندې کره کتنه ترسره کېدله، د وخت په تېرېدو سره چهاربولک ادبي بهیر وکړای شول، چې په خپله سیمه کې د پام وړ نفوذ پیدا کړي او د لریو کلیو او بانډو څخه نوي ځوانان، پټ شاعران او د ادب مینه وال دې ته وهڅوي، تر څو د دغه بهیر په اونیزو ناستو کې برخه واخلي. د چهاربولک ادبي بهیر له پرانیستې سره سم (نجیب الله پاڅون) د یاد بهیر مسؤول وټاکل سو، چې نوموړي پنځه کاله یعنې تر ۱۳۹۵ پورې د دغه بهیر مسوولیت لاره.

چهاربولک ادبي بهیر د ښوو او منظمو ناستو په موخه خپل ځای د مزار ـ شبرغان لویې لارې، خان آباد څلور لاري د دولت زي د تېلو ټانګ ته څېرمه وټاکه، چې اوس مهال دغه بهیر په یاد ځای کې خپلې ادبي، فرهنګي ناستې ترسره کوي.

چهاربولک ادبي بهیر د نوي ځای ته په راتګ سره نوی مسوول( حمیدالله ظفرزوی)، مرستیال( لعل جان آشنا)، د کتابتون مسوول او د اړیکو مسولین وټاکل.

همدا راز دغه بهیر خپلې اونیزې غونډې پنځلس ورځنیو ناستو ته وغځولې، او په لرې پرتو کلیو او بانډو کې یې میاشتنۍ غونډې د نویو ګډونوالو او ځوانانو د تشویق او ستاینې په موخه پیل کړې، چې اوس مهال هم یادې ناستې د دغې ولسوالۍ په لریو پرتو سیمو کې د ګڼ شمېر مشرانو، نویو ځوانانو، شاعرانو او د ادب مینه والو په ګډون سره ترسره کېږي.

چهاربولک ادبي بهیر په لومړي ځل سره د دغه بهیر د یوه تکړه او وتلي شاعر جلات خان مینه پال د چاپ شوي کتاب( قلندره) مخکتنې غونډه د دغه بهیر د غونډو په ځای کې ترسره کړه، په دغه ناسته کې د بلخ ولایت په لسګونو لیکوالانو، شاعرانو، د بلخ پوهنتون استادانو، د مدني ټولنو غړو او د فرهنګي ټولنو مسوولینو برخه اخیستې وه.

همدا راز چهاربولک ادبي بهیر د دغې ولسوالۍ څخه د ماشومانو لپاره د خپرېدونکې میاشتنۍ (ټال) خپرونې په هرې چاپ سوې ګڼې مختکنه او کره کتنه ترسره کړې او اوس مهال هم له بلخ ولایت څخه د لومړنۍ پښتو اونیزې(خبره) خپرونې په ځینو ګڼو مختکنه ترسره کوي.

دغه بهیر د چهاربولک ولسوالۍ په سختو او کړکېچنو سیمو کې خپلو ناستو ته ادامه ورکړې او تر اوسه یې ګڼ شمېر شاعران  او ځوانان روزلي، د چهاربولک ادبي بهیر یوازینۍ موخه په یاده سیمه کې د افراطیت، تاوتریخوالي، تشدد او د ناپوهۍ پرضد مبارزه او د پوهې، مطالعې پراخول دي.

د بلخ چهاربولک او نورې پښتون مېشتې له هغې جملې چمتال، بلخ، شولګره او دولت آباد ولسوالۍ د ځینو مافیايي او ټوپکمارو کړیو لخوا په لوی لاس ناامنه کړای شوي، چې تر څو د یادو ولسوالیو ځوانان په ناپوهۍ کې را لوی شي او په دغو سیمو کې د بیارغونې او پرمختګ کارونو ته خنډ جوړ کړای سي؛ خو اوس خوشبختانه د دغو ولسوالیو نوي ځوانان په خپلو سیمو کې نویو تنکیو ځوانانو ته د فکري سالمې ودې ورکولو په موخه ادبي، فرهنګي، ښوونیز او روزنیز بهیرونه او چاپي خپرونې پیل کړي، تر څو نوي ځوانان وکړای شي، په راتلونکي کې په خپله ژبه لیک، لوست، وینا او خپلې سیمې ته د خیر او ښېګڼې کار وکړي.

د پښتون ځوان نسل د بېدارۍ او پرمختګ په هیله.