وزیر امور خارجه چین: سه نکته نگران‌کننده در مورد بحران اوکراین
برخی کشورها خواستار کنار گذاشتن ذهنیت جنگ سرد، استانداردهای دوگانه و پایان دادن به تحریم‌های یک‌جانبه شدند.نویسنده: چن چینگ کینگ مترجم: سایت «۱۰ مهر»برگرفته از : گلوبال تایمز، ۷ ژوئیه ۲۰۲۲ *
وانگ یی، مشاور دولتی و وزیر امور خارجه چین در دیدار با وزیر امور خارجه هند در روز پنجشنبه، در مورد بحران اوکراین، سه نگرانی را مطرح کرد و پس از آن در جریان نشست وزرای خارجه گروه ۲۰ با دیپلمات‌های روسیه دیدار کرد. وانگ گفت چین از استفاده از بحران برای تحریک ذهنیت جنگ سرد، و مقایسه بحران اوکراین با مسأله تایوان مخالف است، همچنین استفاده از این بحران به‌عنوان بهانه‌ای برای اعمال تحریم‌های یک‌جانبه علیه چین و سایر کشورها را برنمی‌تابد.
وانگ روز پنجشنبه در دیدار با سوبرهمانیام جایشانکار، وزیر امور خارجه هند گفت که جهان در مواجهه با شرایط پیچیده و چالش‌های آن به‌جای تقابل، به همبستگی نیاز دارد تا تفرقه و گفت‌وگو. چین با مقاومت در برابر هر اقدامی برای تحریک ذهنیت و رویارویی جنگ سرد، قاطعانه در سمت درست تاریخ و در طرفی ایستاده است که برای گفت‌وگوی مسالمت‌آمیز فشار می‌آورد.
وانگ گفت که چین همچنین با استانداردهای دوگانه و هر اقدامی که به حاکمیت و تمامیت ارضی چین لطمه می‌زند، مخالف است. وی خاطرنشان کرد: برخی کشورها بر اصل حاکمیت در مسأله اوکراین تأکید کردند اما دائماً حاکمیت چین و اصل چین واحد در مورد تایوان را به چالش می‌کشند و این به‌وضوح یک استاندارد دوگانه است. این دیپلمات ارشد چینی گفت چین با هرگونه قصدی برای یکی کردن بحران اوکراین و مسأله تایوان مخالف است و از منافع اصلی چین محافظت خواهد کرد.
او همچنین یادآور شد که برخی کشورها با استفاده از بحران اوکراین به‌عنوان یک بهانه، تحریم‌های یک‌جانبه‌ای را علیه چین و سایر کشورها اعمال کردند که غیرمنصفانه و غیرقانونی بود و به تعاملات عادی بین کشورها لطمه زده و ناقض قوانین تجارت بین‌المللی است. چنین حرکاتی همچنین بحران را گسترش داده و آن را پیچیده‌تر می‌کند، چیزی که همه طرف‌ها باید آن را رد کنند.
یک کارشناس امور بین‌الملل مستقر در پکن که ترجیح داد نامش فاش نشود در روز پنجشنبه به گلوبال تایمز گفت: «سه نقطه نگرانی چین به‌وضوح نشان می‌دهد که هژمونی در رسیدگی به امور جهانی مورد استقبال قرار نمی‌گیرد و هژمونی نیز دلیل اصلی درگیری طولانی‌مدت بین روسیه و اوکراین است. او گفت جهان به‌جای تفرقه‌ای که ایالات متحده برای نشان دادن برتری خود ایجاد کرده است، به گفت‌وگوی بیشتری نیاز دارد، زیرا این هژمونی ایالات متحده می‌باشد که منشأ تعدادی از بحران‌ها و آشفتگی‌های بین المللی امروز شده است.
برخلاف ایالات متحده که تلاش می‌کند G۲۰ امسال را به فرصتی برای منزوی کردن روسیه تبدیل کند، چین، همراه با برخی از اقتصادهای نوظهور، در بحبوحه همه‌گیری کووید و سایر مشکلات عینی به‌دنبال فرصت‌های بیشتری برای بهبود اقتصاد هستند، اقتصادی که هر دو طرف می‌توانند بهره‌مند شوند.
بر اساس گزارش رسانه‌های روسی، سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه در دیدار با وانگ گفت: در پس‌زمینه تلاش آمریکا و متحدانش برای مهار روسیه و چین، این دو کشور به افزایش فرصت‌ها و تعامل عملی ادامه خواهند داد. لاوروف با اشاره به اینکه مواضع روسیه و چین روز‌به‌روز در بین سایر کشورها حمایت بیشتری کسب می‌کند، گفت: موضع روسیه برخلاف سیاست آشکارا تهاجمی غرب که به‌دنبال حفظ موقعیت ممتاز و سلطه خود در امور جهانی است، در میان شرکت‌کنندگان در روابط بین‌الملل رضایت و حمایت بیشتری کسب می‌کند.
رویترز در گزارش روز پنجشنبه خود به نقل از یک مقام آمریکایی گفت که «اجلاس این هفته گروه ۲۰ بالی ممکن است طبق معمول کاری نباشد، هدف اصلی بلوک غربی به رهبری آمریکا در نشست گروه ۲۰ ادامه فشار بر روسیه بر سر بحران اوکراین است. ایالات متحده مصمم است اطمینان حاصل کند که هیچ اتفاقی در آنجا نمی‌افتد که بتواند به جنگ “وحشیانه” روسیه با اوکراین مشروعیت بخشد.» مقامات ژاپن و آلمان فاش کردند که آنها نیز از قصد ایالات متحده در این نشست برای افزایش فشار بر روسیه حمایت می‌کنند.
ژائو لیجیان، سخنگوی وزارت خارجه چین در یک کنفرانس مطبوعاتی معمول بعدازظهر پنجشنبه گفت وانگ همچنین صبح پنجشنبه با دیپلمات‌هایی از اندونزی، آرژانتین و اتحادیه اروپا دیدار کرد. ژائو گفت: «وانگ فعلاً و در ابتدا با لاوروف دیدار می‌کند و بعداً با آمریکا، فرانسه، آلمان، اسپانیا، هلند، کانادا، استرالیا، سنگاپور و عربستان سعودی دیدارهای دوجانبه‌ای خواهد داشت».
در حالی که انتظار می‌رود وانگ و آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده در نشست G۲۰ با یکدیگر دیدار کنند، به نقل از وب‌سایت ماموریت آمریکا در آسه آن، طرف آمریکایی به‌دنبال بحث در مورد ایجاد نرده‌های محافظ در روابط چین و ایالات متحده است تا رقابت بین دو کشور به اشتباه محاسباتی یا تقابل کشیده نشود.
ژائو همچنین در کنفرانس مطبوعاتی گفت که این سه بیانیه مشترک به‌عنوان حفاظ روابط آمریکا و چین عمل می‌کند و طرف آمریکایی باید به مفاد اسناد و وعده‌هایی که به چین داده است پایبند باشد. او گفت که روابط چین و آمریکا به‌عنوان مهم‌ترین روابط دوجانبه در جهان، به‌جای بدتر شدن باید بهبود یابد.
برخی از کارشناسان چینی معتقد بودند که واشنگتن به‌جای تلاش جدی برای بهبود روابط آمریکا و چین، از این موضوع برای تحت فشار قرار دادن پکن در مورد مناقشه روسیه و اوکراین استفاده خواهد کرد و این پلتفرم چند‌جانبه را که برای بحث در مورد همکاری اقتصادی طراحی شده است، با ایجاد تضاد با رویکرد چین برای گفت‌وگو با کشورهای بیشتر، به یک اتحاد ضدِ روسیه و ضدِ چین تبدیل خواهد کرد.
به گفته کارشناسان، رویکرد واشنگتن که تنها منافع خود را در نظر می‌گیرد، منجر به درگیری‌ها و اختلافات بیشتر در سراسر جهان خواهد شد.
یانگ جین، کارشناس موسسه روسیه، مطالعات اروپای شرقی و آسیای مرکزی زیر نظر آکادمی علوم اجتماعی چین، روز پنجشنبه به گلوبال تایمز گفت، ظاهراً وقتی روسیه در حال حاضر در برخی مکانیسم‌های همکاری بین‌المللی حضور می‌یابد، با تحریم‌های بی‌سابقه‌ای از سوی غرب مواجه میشود و این مهار در پس‌زمینه بحران اوکراین با هدف منزوی کردن روسیه از سیستم بین‌المللی است.
یانگ با اشاره به اینکه اگر گروه ۲۰ تبدیل به یک پلتفرم شود، گفت: «از آنجا که این پلتفرم به‌عنوان پل ارتباطی بین کشورهای توسعه‌یافته و در‌حال‌توسعه عمل می‌کند، چین با گروه ۲۰ به‌عنوان یک پلتفرم برای مسائل اقتصادی و همکاری‌های جهانی رفتار می‌کند و تمایلی به سیاسی کردن آن ندارد.» ساختن G۲۰ به‌عنوان بستری برای تحریم روسیه، آن را از هدف اصلی و اولیه خود منحرف می‌سازد.
ژائو گفت که وانگ روز پنجشنبه در جریان دیدار با رتنو مارسودی وزیر امور خارجه اندونزی اظهار داشت که چین مایل است با کشورهای در حال توسعه از‌جمله اندونزی همکاری کند تا صدایی جمعی علیه ذهنیت جنگ سرد و رویارویی بلوک محور ایجاد کند و گفت‌وگوهای منطقی، عملی و سازنده را پیش ببرد.
برخلاف ایالات متحده که بنابر گزارش‌ها از همکاری با روسیه در نشست گروه ۲۰ امتناع می‌ورزد، چین با تعدادی از دیپلمات‌های کشورها از‌جمله دیپلمات‌های استرالیا و کانادا دیدار خواهد کرد ــ دو کشوری که در سال‌های اخیر در هم‌آهنگی با سیاست‌های ایالات متحده در استراتژی جهانی مهار چین، مناسبات خوبی با چین نداشته‌اند. کارشناسان چینی می‌گویند که این تفاوت عمده بین چین و ایالات متحده در سیاست خارجی آنها نیز نشان داده شده است، زیرا چین همیشه از چندجانبه‌گرایی حمایت می‌کند و معتقد است تعاملات سطح بالا مانند G۲۰ می‌تواند به افزایش تفاهم، افزایش اجماع و کنترل واگرایی‌ها کمک کند.
سی ان ان گفت، به گفته یک مقام آمریکایی آشنا با این موضوع، بلینکن همچنین قصد دارد از حضور در هرگونه عکس رسمی گروهی با همتای روسی خود اجتناب کند.
این کارشناس مستقر در پکن گفت: «تعامل چین به‌وضوح بر ثبات و پیشرفت مشترک در سطح منطقه و جهان متمرکز است. به‌عنوان یک قدرت بزرگ، چین باید از نزدیک با کشورهای توسعه‌یافته در زمینه مسائل اقتصادی و امنیتی تعامل داشته باشد، امری که برای گسترش اجماع ضروری است.»
سخنگوی وزارت خارجه چین گفت: به‌عنوان مثال، چین و هند توافق کرده‌اند که از تفاهمات مشترک مهم سران دو کشور و توافقات امضا‌شده توسط دو طرف پیروی کنند و مسائل مربوط به بخش غربی مرز چین و هند را در راستای اصل امنیت متقابل و برابر، به‌درستی حل و فصل کنند. چین و هند همسایگان مهم یکدیگر هستند. دو طرف اراده و توانایی حفظ مشترک صلح و آرامش در مناطق مرزی چین و هند را دارند.
برخی از کارشناسان گفتند که G۲۰ ــ، G۷ نیست، بنابراین ایالات متحده نمی‌تواند به هدف خود در انزوای روسیه دست یابد. آنها خاطرنشان کردند که اکثر کشورهای شرکت‌کننده در این رویداد بیشتر نگران مسائل مشخصی مانند بحران غذا و بهبود اقتصادی هستند تا اینکه بین غرب به رهبری ایالات متحده و روسیه طرفی بگیرند.
یانگ گفت: «با کشورهایی مانند هند و استرالیا، چین مایل به بحث در مورد همکاری است تا رویارویی. با توجه به چالش‌های شدیدی که اقتصاد جهانی امروز با آن مواجه است، رویارویی بیشتر باعث میشود که مشکلات و بلایا یکی پس از دیگری روی هم جمع شوند.»
