وحشیگری نیروی دریایی اسرائیل علیه کاروان دریایی «صمود»!

بهرام رحمانی
حمله پهپادی ارتش اسرائیل به خانیونس، یورش نیروی دریایی ارتش اسرائیل به کشتی «مارینیت» کاروان صمود و اعتصاب غذای سرنشینان «کاروان صمود»، و همچنین پذیرفتن طرح صلح ترامپ از سوی سازمان حماس، از مهمترین رویدادهای روز ۷۲۸ جنگ غزه است.
با وجود طرح صلح ترامپ و دو روز مانده به سالگرد هفت اکتبر؛ روز حمله حماس به اسرائیل و بلافاصله حمله اسرائیل به نوار غزه، آغاز نسلکشی و کودککشی اسرائیل در غزه مانده است، اسرائیل همچنان از توقف حملات نظامی به غزه خودداری میکند و همزمان دولتهای غربی نیز گام عملی برای فشار بر تلآویو برنداشتهاند.در داخل خود اسرائیل نیز تظاهراتهای مردمی برای قطع جنگ و آزادی گروگانها در جریان است اما دولت امنیتی اسرائیل، همچنان به کشتار غیرنظامیان و ویرانی ساختمانهای مسکونی و تاسیسات غیرنظامی و بیمارستانها و گرسنگی دادن بر مردم نوار غزه، ادامه میدهد.
در حالیکه حماس با آزادی اسیران اسرائیلی و واگذاری اداره غزه به نهادی مستقل فلسطینی موافقت کرده، ارتش اسرائیل با نقض دستور توقف حملات از سوی واشنگتن، شهر غزه را هدف سنگینترین بمبارانها طی هفتههای اخیر قرار داده است. همزمان، دو کودک دیگر در غزه بر اثر گرسنگی جان دادهاند و افشاگری تازه درباره نقش نتانیاهو در حمله به کاروان دریایی کمکرسانی، خشم جهانیان را برانگیخته است.
به گزارش منابع محلی، در این حملات دستکم ۶۶ فلسطینی، از جمله چند کودک، کشته و بیش از ۲۶۰ نفر زخمی شدند. وزارت بهداشت غزه اعلام کرده است که شمار قربانیان جنگ از اکتبر ۲۰۲۳ تاکنون به بیش از ۶۷ هزار نفر رسیده است؛ اکثریت آنان زنان و کودکاناند.
در همین حال، دو کودک دیگر نیز بر اثر گرسنگی و سوءتغذیه جان خود را از دست دادهاند تا شمار تلفات ناشی از قحطی به ۴۵۹ نفر برسد؛ ۱۵۴ نفر از آنان کودک بودهاند. پزشکان میگویند بسیاری از مناطق شمالی نوار غزه عملاً از مواد غذایی و آب آشامیدنی محروماند و حتی امدادگران قادر به رسیدن به قربانیان نیستند.
بسیاری از شهروندان آزادیخواه اسرائیل، حزب کمونیست اسرائیل و ائتلاف چپ «حداش»(جبهه دموکراتیک برای صلح و برابری)، همواره خواهان قطع جنگ اسرائیل علیه مردم غزه و به رسمیت شناختن حق تعیین سرنوشت مردم فلسطین هستند. از جمله در یکی از بیانیههای آنها، به صراحت آمده است: «جبهه دموکراتیک برای صلح و برابری و حزب کمونیست اسرائیل، همچنین بار دیگر مخالفت اصولی خود را با تمامی برنامههای تسلیحات هستهای -چه در خاورمیانه و چه در سراسر جهان، بدون هیچ استثنایی- اعلام کرده و از همه کشورها خواستند به معاهدات بینالمللی مربوط به جلوگیری از فجایع انسانی پایبند بمانند.»
در بخش دیگری از این بیانیه، تاکید شده است: «ما هشدار میدهیم: دولت اسرائیل ممکن است از شرایطی که خود ایجاد کرده، برای اجرای برنامههای حتی خطرناکتری علیه نوار غزه و کرانه باختری اشغالی استفاده کند. جامعه جهانی باید موضعگیریهای واقعی و موثری برای جلوگیری از فاجعهای قریبالوقوع اتخاذ کند. ما خواهان اعتراض عمومی علیه این تشدید نظامی هستیم، در حالی که رعایت اصول ایمنی و حفظ سلامت ساکنان باید در اولویت قرار گیرد.»

تصویری دلخراش از ویرانی غزه
حمله نیروی دریایی اسرائیل به کاروان «صمود»
ارتش اسرائیل، یکم اکتبر 2025-نهم مهر 1404، اعلام کرده بود که به دستور نخست وزیر اسرائیل، عملیات تسلط بر کاروان دریایی صمود را آغاز کرده است.
نتانیاهو، نخستوزیر دولت اسرائیل، اعلام کرد من دستور دادهام که تحت هیچ شرایطی به کشتیهای ناوگان اجازه ورود به غزه داده نشود.
روز پنجشنبه دوم اکتبر، اسرائیل اعلام کرد بیشتر قایقهای ناوگان صمود را توقیف و بیش از 450 فعال از کشورهای مختلف، از جمله ایتالیا و اسپانیا، را بازداشت کرده است. در میان بازداشتشدگان نام «گرتا تونبرگ»، فعال محیط زیست سوئدی نیز دیده میشود. اسرائیل گفته است که تمامی این افراد از کشور اخراج خواهند شد.
سازمان رادیو و تلویزیون اسرائیل اعلام کرد که تاکنون نیروی دریایی اسرائیل بیش از ۴۰ کشتی از ناوگان جهانی صمود را تحت کنترل خود در آورده است.
این رسانه عبری تصریح کرد که صدها فعال حاضر در این کشتیها به بندر اسدود انتقال یافتهاند تا از اراضی اشغالی بهصورت داوطلبانه خارج شده یا با حکم قضایی اخراج شوند.
رادیو و تلویزیون اسرائیل افزود که نیروی دریایی این کشور در حال پایش دریایی است تا اطمینان حاصل کند هیچ کشتی به نوار غزه نزدیک نمیشود.
این نخستین بار بود که دهها کشتی بهصورت همزمان بهسوی غزه حرکت میکردند؛ کشتیهایی که ۵۳۲ فعال مدنی از بیش از ۴۵ کشور را در خود جای دادهاند تا با انتقال کمکهای بشردوستانه، محاصرهای که ۱۸ سال است ادامه دارد را در هم بشکنند.
این اقدام در شرایطی صورت میگیرد که نوار غزه با قحطی شدیدی دستوپنجه نرم میکند؛ قحطیای که پس از تشدید محاصره توسط دولت اسرائیل از تاریخ ۲ مارس 2025، با بستن تمامی گذرگاهها و جلوگیری از ورود غذا، دارو و کمکها تشدید شده است.
این وضعیت منجر به آوارگی حدود 5/1 میلیون فلسطینی از مجموع 4/2 میلیون نفر و از دست دادن خانههایشان پس از جنگ نسلکشی شده است.
ناوگان بینالمللی کمکرسانی «صمود»، شامل حدود ۵۰ کشتی از بیش از ۴۰ کشور دنیا بود که هدف اصلی آن، رساندن کمکهای انسانی بهویژه دارو، مواد غذایی و شیر خشک به مردم غزه بوده است.
سازماندهندگان «ناوگان جهانی صمود»، روز جمعه سوم اکتبر، اعلام کردند نیروهای دریایی اسرائیل آخرین کشتی این کارزار را در نزدیکی نوار غزه توقیف کرده است. بنا به اعلام این ناوگان، اسرائیل طی دو روز گذشته، 42 قایق حامل کمکهای بشردوستانه و همچنین داوطلبان و فعالان را متوقف کرده است.
ناوگان صمود با انتشار بیانیهای در شبکههای اجتماعی اعلام کرد کشتی «مارینت»، آخرین شناور باقیمانده از این کارزار، روز جمعه سوم اکتبر، در فاصله حدود 5/42 مایل دریایی(حدود 85 کیلومتری) از ساحل غزه متوقف شد.
پیشتر دولت قبرس اعلام کرده بود یکی از قایقهای ناوگان صمود که اسرائیل متوقف کرده بود، با 21 سرنشین خارجی وارد بندر لارناکا شد.

تصویری از فیلمهای دوربین مداربسته که نیروهای اسرائیلی را در حال سوار شدن به قایق اکسیگونو، بخشی از ناوگان جهانی «فلوتیلا ـ صمود»، نشان میدهد. ۲ سپتامبر ۲۰۲۵ عکس از خبرگزاری آناتولی ترکیه که در اختیار خبرگزاری فرانسه قرار داده است.
خبرنگاران الجزیره که در کشتیهای کاروان صمود حضور داشتند، با اعلام جزئیات تجاوز نیروی دریایی اسرائیل به این کشتیها تاکید کردند. نیروی دریایی ارتش اشغالگر، مسیر این کشتیها را مینگذاری کرده بود و با وجود همه تهدیدات، سایر کشتیها همچنان به سمت غزه میروند.
دولت اسرائیل با حمایت کامل آمریکا، به هیچیک از قوانین و هنجارهای بینالمللی توجهی ندارد، از شب گذشته، کاروان جهانی «صمود» را که برای نجات غیرنظامیان بیدفاع در نوار غزه از محاصره وحشیانه این دولت، به سمت غزه در حال حرکت بود، مورد تجاوز قرار داد؛ مشابه کاری که پیشتر در حمله به دیگر کاروانهای آزادی انجام داده بود.
ناظران امور تاکید دارند که اقدام اسرائیل در توقیف کشتیهای شرکت کننده در کاروان جهانی صمود که برای شکستن محاصره نوار غزه عازم این باریکه بودند، نقض آشکار قوانین بینالمللی به شمار میرود، زیرا اسرائیل کشتیهایی را هدف قرار داده که در آبهای آن نبودند.
توقیف کاروان صمود توسط نیروی دریایی اسرائیل، با وجود هشدارهای اروپایی علیه چنین اقدامی و بعد از شکست تلاشهای نیروی دریایی اسرائیل اشغالگر در عقب راندن کشتیهای این کاروان، صورت گرفت.
نجوان سمدی، خبرنگار الجزیره در فلسطین در مورد جزئیات حمله نیروهیا اسرائیلی به کاروان صمود، گفت که نیروی دریایی اسرائیل به این ناوگان حمله کرد و از کشتیهای شرکتکننده در آن خواست تا به بندر اسدود اشغالی بروند؛ جایی که 500 نیروی اسرائیلی منتظر بودند تا با فعالان حاضر در این کشتیها برخورد کنند.
نیروی دریایی اسرائیل، عکسی از یک نظامی زن این نیرو منتشر کرد که به یک کشتی نیروی دریایی ناوگان صمود هشدار میداد که مسیر خود را تغییر دهد و به سمت بندر اسدود حرکت کند.
حسن مسعود، دیگر خبرنگار الجزیره که بر کشتی «شیرین ابو عاقله» در کاروان صمود سوار بود، گزارش داد که نیروی دریایی اسرائیل به کشتی آلما که رهبری این ناوگان را بر عهده داشت حمله کرد.
حیات الیمانی نیز از سایر خبرنگاران شبکه الجزیره بود که بر کشتی سایروس در این ناوگان جهانی سوار بود و این کشتی هم مورد حمله قرار گرفت. همچنین کشتی آدارا، حامل فعالان و چهرههای برجسته از انگلیس، آمریکا و نیوزیلند نیز مورد حمله قرار گرفت.
حسن مسعود، خبرنگار الجزیره گزارش داده است که با همه این وجود، کشتیهای باقیمانده در ناوگان با وجود هشدارها و تهدیدات دولت اسرائیل به بازداشت مشارکتکنندگان و مصادره کشتیها، همچنان به سمت غزه حرکت میکنند.
وی تاکید کرد: «تعدادی از فعالان حقوق بشری متخصص در مستندسازی این گونه تجاوزات، در کشتیهای توقیف شده توسط اسرائیل حضور دارند و اسناد این تجاوز اسرائیل به دیوان بینالمللی دادگستری ارائه خواهد شد و به پروندهای که توسط آفریقای جنوبی در دیوان بین المللی کیفری برای تایید نقض قوانین بینالمللی توسط اسرائیل، تشکیل شده است، ضمیمه میگردد.»
حسن مسعود گفت که 45 کشتی، همچنان به منطقهای که توقیف در آن اتفاق افتاده و 74 مایل با ساحل غزه فاصله دارد، نزدیک میشوند و این در حالی است که کشتیهای نیروی دریایی اسرائیل هنوز در آب هستند.
این خبرنگار الجزیره در 13 مایل دریایی از منطقهای که اسرائیل کشتیهای کاروان صمود را توقیف کرده، گزارش داد که این منطقه پر از کشتیهای کاروان صمود است و شرکتکنندگان توافق کردند که به مسیر خود ادامه دهند و حتی اگر تک تک این کشتیها توقیف گردند، آنها مصمم هستند که تا پایان به مسیر خود ادامه دهند.
پیش از توقیف، کشتی آلما که کشتی اصلی ناوگان صمود است، نسبت به وجود 4 مین دریایی در نزدیکی مسیر خود هشدار داده بود و 20 کشتی ناشناس هم در سه مایلی این ناوگان در دریای مدیترانه مشاهده شده بودند.
حسن مسعود، گزارش داد که پیش از توقیف کشتیهای ناوگان جهانی صمود، کشتیهای نیروی دریایی اسرائیل در حال ایجاد مانع در آبهای آزاد در پیش روی این ناوگان بودند. نیروی دریایی رژیم صهیونیستی همچنین به کشتیها هشدار داد که وارد یک منطقه عملیاتی بسته شدهاند و سرنشینان این کشتیها در معرض اقدامات اسرائیل از جمله بازداشت قرار خواهند گرفت.
بر اساس این گزارش، فرماندهی ناوگان صمود هم به سایر کشتیها اطلاع داده بود که در حالت آماده باش کامل باشند، جلیقه نجات بپوشند و به محض نزدیک شدن نیروهای اسرائیلی، تلفن همراههای خود را رها کنند.
یونس آیت یاسین، خبرنگار الجزیره پیش از توقیف کشتی که او در آن حضور داشت، گزارش داد که یک کشتی اسرائیلی به ما نزدیک شده و میخواهد هرگونه کمکی که برای مردم غزه در این کشتی حمل میشود را مصادره کند.
وی افزود: سخنگوی این کشتی اعلام کرد که دولت اشغالگر اسرائیل، هیچگونه اختیار قانونی ندارد و ناوگان ما به حرکت خود ادامه خواهد داد و از این دستورالعملها پیروی نخواهد کرد. به محض نزدیکشدن نیروهای اسرائیلی، ارتباطات قطع شد و کشتیهای نیروی دریایی اسرائیل در فاصله چند متری از کشتیهای ناوگان صمود در حال گشتزنی بودند.
زیاد ماجد، استاد علوم سیاسی در دانشگاه آمریکایی پاریس گفت که تعداد شرکتکنندگان در این ناوگان و تنوع ملیتهای آنها از جمله اعضای منتخب پارلمان اروپا موجب میشود تا موج محکومیت اقدام اسرائیل در تجاوز به ناوگان صمود بسیار گستردهتر شود.
وی افزود: جلوگیری از رسیدن این ناوگان به غزه، به وجهه اسرائیل آسیب بیشتری وارد میسازد و افکار عمومی غرب را علیه آن تقویت میکند.
این اظهارات بعد از آن بیان شد که بزرگترین ناوگان دریایی اروپایی در حمایت از غزه، پیش از رسیدن به سواحل این باریکه، در 75 مایلی ساحل توسط ارتش اسرائیل متوقف شد؛ اقدامی که با موج محکومیت جهانی و اعتراضات گسترده در اروپا روبهرو شده است.

ناوگان «صمود»
ایجاد یک جنبش
اسرائیل نخستینبار در سال ۲۰۰۷ پس از تسلط حماس بر غزه محاصره را برقرار کرد، اما تلاشهای فعالان برای جلب توجه از زمان آغاز جنگ در اکتبر ۲۰۲۳ -که با حمله سازمان حماس به اسرائیل آغاز شد- بیشتر شده است. حماس را علاوه بر اسرائیل، آمریکا و اتحادیه اروپا نیز یک سازمان تروریستی میدانند.
در میان کارزارهای گوناگون که از آن زمان برگزار شده، این کارزار تازه تاکنون بیشترین توجه را برانگیخته است.
دان مرسیا، استاد تغییرات دیجیتال و اجتماعی در دانشگاه سنت جورج لندن، میگوید این کارزار از تغییر سیاسی گستردهتری که از ژوئن آغاز شد، سود برد و به آن کمک کرد؛ تغییری که باعث شد کشورهایی از جمله فرانسه و بریتانیا در واکنش به حمله اسرائیل، فلسطین را به رسمیت بشناسند.
تلاش گروه «راهپیمایی بهسوی غزه» در ژوئن، که قرار بود فعالان به گذرگاه مرزی رفح در مصر بروند، با اخراج دهها فعال توسط مصر ناکام ماند. کاروانهای کوچکتری نیز برای شکستن محاصره دریایی تلاش کرده بودند، اما توجه کمتری جلب کردند.
در ماه ژوئن، سازمانهایی از جمله «راهپیمایی بهسوی غزه» در تونس دیدار کردند و دربارهٔ همافزایی و همکاری صحبت کردند.
آنتونیس فاراس از شاخه یونانی این جنبش میگوید: «ایده این بود که کار بزرگتری لازم است. بحثهایی دربارهٔ چگونگی ارتباط با مردم و تبادل دانش صورت گرفت.»
حمایت گسترده از «ناوگان جهانی صمود»
«ناوگان جهانی صمود» شکل گرفت و ماموریت روشنی داشت: شکستن محاصره اسرائیل. فاراس میگوید این سازمان از همان ابتدا حمایت گستردهای داشت. وقتی دعوتنامهای برای مشارکت فرستاد، ۲۰ هزار درخواست دریافت کرد. در ایتالیا، خیریهای بهنام «موسیقی برای صلح» هدف ۴۰ تُن کمک را تعیین کرد اما ظرف پنج روز بیش از ۵۰۰ تُن جمعآوری کرد.
در سراسر اروپا، ماموریتها آغاز به آمادهسازی کردند. شاخه یونانی ۲۵ قایق از نقاط مختلف اروپا تهیه کرد. وقتی درخواست کمک مالی کردند، بیش از ظرفیتشان دریافت کردند. در ایتالیا، سازماندهندگان محلی روابطی با اتحادیهها برقرار کردند که با اعتصاب و اقدامات در بنادر مختلف از کاروان پشتیبانی کردند.
کاروان بهطور مرتب در ایکس، تلگرام و اینستاگرام بهروزرسانی منتشر میکرد و کنفرانسهای خبری با فعالان روی قایقها از طریق زوم برگزار میکرد. نوه نلسون ماندلا در کشتی حضور داشت. تونبرگ از عرشه کشتی مصاحبه انجام میداد.
این کاروان دارای پخش زنده از قایقها و دستگاههای بهبودیافته ردیابی کشتیها بود. در گلاسگو، مالکم و شریکش دنیل پاورز، که با یک گروه پژوهشی در لندن همکاری داشتند، از لایههای اضافی ردیابی شامل پشتیبانی از دستگاههای رهیاب گارمین و حتی تلفنهای همراه در صورت از کار افتادن روشهای دیگر بهره بردند.
دوربینهای روی قایقها چهارشنبهشب صحنههای نادری را به نمایش گذاشتند؛ هنگامی که نیروی دریایی اسرائیل از ناخداها خواست موتور کشتیها را خاموش کنند و سربازان با اسلحه و دوربین دید در شب سوار شدند. بهعنوان بخشی از پروتکل ایمنی توافقشده، فعالان با جلیقۀ نجات نشستند و دستانشان را بالا بردند.
مالکم و پاورز از استودیوی خود در گلاسگو تصاویر را تماشا میکردند و با گذشت شب، فهرست قایقها را بهروزرسانی میکردند و وضعیت آنها را یکییکی از «در حال حرکت» به «توقیفشده» تغییر میدادند.
مالکم گفت: «دیدهایم که مردم چقدر میخواهند این را تماشا کنند. این تاثیر دارد. چیزی مثبت در این هست؛ واقعا دلتان میخواهد آنها به مقصد برسند.»
این پیوند مردمی روز چهارشنبه گذشته، نتیجه داد: ظرف چند ساعت پس از توقیف قایقها، مردم به خیابانها آمدند و برخی اتحادیهها برای سوم اکتبر اعتصاب عمومی اعلام کردند. این جنبش به کشورها تقسیم شده بود و هر کشور سخنگوی رسانهای خود را داشت.
ماریا النا دلیا، سخنگوی هیات ایتالیایی گفت: «موفقیت اعتراضها از این واقعیت ناشی میشود که هر منطقه با دقت روی قلمرو خود کار کرد… این ساختار موثر بود.»
مشخصات ناوگان جهانی صمود
نام این ناوگان از واژه عربی «صمود» بهمعنای پایداری و استقامت گرفته شده است. ناوگان جهانی صمود ائتلافی از قایقهای حامل کمکهای بشردوستانه است که فعالانی از دهها کشور مختلف سوار بر آنها هستند.
این ناوگان میگوید هدفش «شکستن محاصره غیرقانونی غزه از راه دریا، گشودن یک دالان بشردوستانه و پایان دادن به نسلکشی جاری علیه فلسطینیها» است.
این قایقها از بنادر اسپانیا، ایتالیا، یونان و تونس حرکت کردهاند. پیش از آن، کارشناسان «طبقهبندی یکپارچه امنیت غذایی» وابسته به سازمان ملل تایید کردند که شهر غزه دچار قحطی شده و هشدار دادند که این وضعیت میتواند طی چند هفته به مناطق مرکزی و جنوبی نوار غزه هم سرایت کند.
ناوگان جهانی صمود، سیوهشتمین ناوگانی است که برای شکستن محاصره دریایی راهی غزه میشود، محاصرهای که بسیار پیشتر از جنگ کنونی آغاز شده است. این بزرگترین تلاش از سال ۲۰۰۸ تاکنون محسوب میشود.
ساماندهی این ناوگان نتیجه همکاری چند گروه است: «ائتلاف ناوگان آزادی»، «جنبش آزادسازی غزه»، «ناوگان صمود مغرب» که کاروانی مردمی از کشورهای شمال آفریقاست، و «صمود نوسانتارا» که از سوی مالزی و ۹ کشور دیگر سازماندهی شده است.
در سال ۲۰۰۸، دستکم یک قایق موفق شد به غزه برسد، اما از آن زمان به بعد تمام ماموریتهای مشابه ناکام ماندهاند.
در سال ۲۰۱۰، کماندوهای اسرائیلی به کشتی ترکیهای «ماوی مرمره» -یکی از شش قایق ناوگان- در حدود ۱۳۰ کیلومتری سواحل اسرائیل یورش بردند و با گلولههای جنگی شلیک کردند. اسرائیل گفت نخست با چماق، چاقو و یک اسلحه مورد حمله قرار گرفته است. در این یورش ۱۰ فعال ترک کشته شدند.
ایده ماموریت کنونی ناوگان جهانی صمود در اواسط ماه ژوئیه و پس از آن شکل گرفت که سه قایق وابسته به «ائتلاف ناوگان آزادی» -وجدان، مادلین و حنظله- بین ماههای مه تا ژوئیه تلاش کردند به غزه برسند.
بنا بر گزارشها «وجدان»، اولین قایق این ناوگان، در ماه مه نزدیک سواحل مالت هدف پهپاد قرار گرفت.
دولت مالت در آن زمان تایید کرد که آتشسوزی روی عرشه کشتی «در طول شب مهار شده است.»
قایق «مادلین» در ماه ژوئن با ۱۲ نفر سرنشین، از جمله گرتا تونبرگ، فعال محیط زیست، سفر خود را آغاز کرد و در سطح بینالمللی خبرساز شد.
در آن زمان وزارت خارجه اسرائیل آن را «قایق سِلفی»(قایق نمایشی برای سلفی گرفتن) توصیف کرد که «به اندازه بار یک کامیون هم کمک حمل نمیکند.»
نیروهای اسرائیلی بامداد روز ۹ ژوئن، این قایق را در حدود ۱۸۵ کیلومتری غرب غزه متوقف و سپس به بندر اشدود در اسرائیل منتقل کردند.
سپس تونبرگ و دیگر سرنشینان قایق از اسرائیل اخراج شدند.
در ماه ژوئیه، سومین قایق به نام حنظله با ۲۱ سرنشین به راه افتاد، اما نیروهای اسرائیلی حدود ۷۵ کیلومتری غزه آن را متوقف کردند و سوار بر آن شدند.
سرنشینان قایق اعتراض کردند که در آبهای بینالمللی بودهاند، اما وزارت خارجه اسرائیل گفت نیروی دریایی این کشور قایق را متوقف کرده تا مانع «ورود غیرقانونی آن به منطقه دریایی ساحل غزه» و شکستن محاصره آن شود.
به گفته ناوگان جهانی صمود، حمله چهارشنبه نخستین حمله به این ناوگان نبوده است. آنها میگویند قایقهایشان در بندری در تونس نیز هدف قرار گرفتهاند.
اکنون پس از حمله اخیر، تدابیر ایمنی بیشتری برقرار شده است. عبدالرحمن غزال، یکی از سرنشینان کویتی بر قایق «اسپکتر»، به بیبیسی گفت روز چهارشنبه تنها نیم متر با محل انفجار دستگاهی که از سوی یک پهپاد رها شده بود فاصله داشته است.
او افزود: «سه بمب به ما اصابت کرد. سومی به لبه بالایی کشتی خورد و بعد به دریا افتاد. من در همان راهرویی بودم که بین لبه اصابت و آب قرار داشت. گاز بسیار بودار و خفهکنندهای آزاد شد و برای چند دقیقه به سختی نفس کشیدم.»
او گفت به سرعت واکنش نشان داده و بهطور غریزی آب دریا را روی ماده پرتابشده ریخته است.
او و سایر داوطلبان اکنون پروتکلهای سختگیرانهتری را رعایت میکنند: دیگر در فضای باز نمیخوابند و هنگام استراحت جلیقههای نجات خود را کنار خود نگه میدارند.
این گروه روز پنجشنبه یک کنفرانس خبری برگزار کرد و گفت «اطلاعات موثقی» از تلاشهای اسرائیل برای متوقف کردن ناوگان طی ۴۸ ساعت آینده در دست دارد.
یکی از سخنگویان گفت: «ما در حال بررسی منبع این اطلاعات هستیم. اسرائیل هفتههاست میگوید همهکار خواهد کرد تا این ماموریت را متوقف کند.» او افزود که همه شرکتکنندگان با تهدید پیگرد قانونی بر اساس قوانین ضد تروریسم و صدور احکام طولانیمدت زندان روبهرو هستند.

چه کسانی در قایقهای ناوگان حضور دارند؟
براساس وبسایت ناوگان جهانی صمود، این ائتلاف شامل طیف وسیعی از افراد، از جمله سازماندهندگان، انساندوستان، پزشکان، هنرمندان، وکلا و دریانوردان است که با اعتقاد به کرامت انسانی، در یک حقیقت واحد متحد شدهاند: محاصره و نسلکشی باید پایان یابد. همچنین یک کمیته راهبری تشکیل شده است که شامل افرادی مانند گرتا تونبرگ، فعال سوئدی؛ ماندلا ماندلا، نوه نلسون ماندلا، سوزان ساراندون، بازیگر آمریکایی، آدل انل، بازیگر فرانسوی، یک زن کرد ایرانی به نام رناز ابراهیمی که تابعیت فنلاند را دارد و همینطور مقامهای منتخبی مانند اِما فورو، نماینده پارلمان اروپا از حزب فرانسه تسلیمناپذیر، و آدا کولائو، شهردار پیشین بارسلونا، کلونیکی الکسوپولو، مورخ؛ یاسمین آکار، فعال حقوق بشر؛ تیاگو آویلا، فعال محیطزیست اجتماعی؛ ملانی شوایزر، دانشمند علوم سیاسی و وکیل؛ کارن موینیهان، دانشمند علوم اجتماعی؛ ماریا النا دلیا، فیزیکدان؛ سیف ابوکشک، فعال فلسطینی؛ محمد نادر النوری، فعال بشردوستانه؛ مروان بن گطیا، فعال؛ هیفا منصوری، فعال و محقق اجتماعی و ترکیا چایبی، فعال حقوق بشر میشود. اگرچه صدها نفر از ناوگان سازمانیافته عازم سفر دریایی خواهند شد، دههاهزار نفر دیگر برای شرکت در این طرح ثبتنام کردهاند.
ناوگان اعلام کرده است که هر قایق نماینده «یک جامعه و یک امتناع از سکوت در برابر نسلکشی» است.
گرتا تونبرگ نیز در ناوگان حضور دارد. او در یک برنامه پخش زنده با فرانچسکا آلبانزه، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور سرزمینهای فلسطینی، حمله اخیر را «ابزار ارعاب» توصیف کرد.
گراتا گفت: «ما از خطر چنین حملاتی آگاه بودیم، بنابراین این موضوع قرار نیست جلوی ما را بگیرد. ما کاملا مصمم هستیم که ماموریتمان را ادامه دهیم.»
کدام جنبشها راهی غزه بودند؟
جنبش جهانی به غزه(GMTG)- که قبلا با نام راهپیمایی جهانی به غزه شناخته میشد؛ یک جنبش مردمی است که اقدامهای همبستگی جهانی را برای حمایت از غزه و شکستن محاصره سازماندهی میکند. ائتلاف ناوگان آزادی(FFC)- با ۱۵ سال تجربه در اجرای ماموریتهای دریایی، از جمله ناوگانهای قبلی مانند مادلین و حنظله؛ ائتلاف ناوگان آزادی مشاوره، راهنمایی و پشتیبانی عملیاتی عملی را برای تلاشهای فعلی برای شکستن محاصره غزه ارائه میدهد. ناوگان صمود مغرب، که قبلا با نام کاروان صمود شناخته میشد؛ یک ابتکار مستقر در شمال آفریقا است که ماموریتهای همبستگی را برای ارائه کمک و پشتیبانی به جوامع فلسطینی انجام میدهد. صمود نوسانتارا، یک کاروان مردمی از مالزی و ۸ کشور دیگر که هدف آن شکستن محاصره غزه و تقویت همبستگی بین کشورهای جنوب جهان است.

تظاهرات ایتالیا
تظاهراتهای بزرگ در حمایت از کاروان بینالمللی حمود
در پی توقیف ناوگان کمکهای بشردوستانه عازم غزه توسط نیروهای اسرائیلی، تظاهرکنندگان طرفدار فلسطین در چندین کشور مسیرهای عبورومرور را مسدود و دانشگاهها را تسخیر کردند.
ایتالیا روز جمعه، 3 اکتبر، شاهد یکی از گستردهترین اعتصابات عمومی در سالهای اخیر خواهد بود؛ اعتصابی که به دعوت دو اتحادیه بزرگ کارگری CGIL و USB، در اعتراض به توقیف غیرقانونی کشتیهای ناوگان صمود توسط نیروی دریایی اسرائیل انجام خواهد شد.
اتحادیه کارگری «یونیونه سینداکاله دی بازه» (USB)در ایتالیا اعلام کرده بود: «اسرائیل به ناوگان صمود حمله کرد. اسرائیل به قوانین بینالمللی حمله میکند. اکنون زمان آن رسیده است که همه چیز را متوقف کنیم.»
این رویداد، دومین اعتصاب عمومی ایتالیا در حمایت از مردم غزه و فلسطین در ماه جاری است. اعتصاب قبلی در 22 سپتامبر-31 شهریور، با موفقیت هزاران کارگر بندری، جادهای، و حملونقل را به حرکت درآورد.
این اتحادیههای کارگری از تمامی اعضا و اقشار مختلف خواسته است در این اعتصاب شرکت کرده و همبستگی خود را با مردم غزه و فعالان بازداشتشده اعلام کنند.
طبق گزارشها، اتحادیههای کارگری ایتالیا، اتحادیه سندیکای پایگاه (USB)و کنفدراسیون عمومی لاورو ایتالیاCGIL))، خواستار اعتصاب عمومی سراسری در تاریخ سوم اکتبر شده بودند.
صدها معترض در رم، از جمله دانشجویان و اعضای اتحادیههای مردمی، در میدان پنجچنتو، روبروی ایستگاه ترمینی، تجمع کردند. شرکتکنندگان با سر دادن شعارهایی مانند «بیایید همه چیز را برای ناوگان صمود و برای فلسطین مسدود کنیم»، عبور خودروها در میدان و خیابانهای اطراف را مسدود کردند.
بهگزارش رویترز، پس از آنکه سربازان مسلح اسرائیلی دهها قایق را که قصد داشتند به غزه کمکهای انسانی برسانند متوقف کردند و بیش از ۴۰۰ فعال خارجی از جمله گرتا تونبرگ، کنشگر سوئدی محیط زیست را بازداشت کردند، اسرائیل با محکومیتهای بینالمللی مواجه شده است.
در بارسلونا، معترضان با متهم کردن فروشگاهها و رستورانها از جمله کافیشاپهای زنجیرهای استارباکس، رستوران فستفود برگر کینگ و فروشگاههای زنجیرهای کارفور به همدستی در عملیات اسرائیل در غزه، شیشههای آنها را شکستند یا با شعارهای ضداسرائیلی رنگآمیزی کردند.
براساس تصاویر ویدئویی منتشرشده از ایتالیا، دانشجویان دانشگاهها از جمله استاتاله میلان و لاساپیئنزای رم را اشغال کرده و ورودی دانشگاه بولونیا را با استفاده از لاستیک خودروها مسدود کردند.
طبق گزارش خبرگزاریها، در تورین صدها نفر مسیر کمربندی شهر را مسدود کردند. برگزارکنندگان اعلام کردند که قرار بود پزشکان، پرستاران، داروسازان و دیگران با روشن کردن چراغقوهها و چراغهای تلفن همراه، اسامی یکهزار و ۶۷۷ نفر از کارکنان بهداشتی کشته شده در غزه را بخوانند. اتحادیههای ایتالیایی نیز خواستار اعتصاب عمومی در حمایت از ناوگان «فلوتیلا ـ صمود»، ناوگان کمکرسانی به غزه شدهاند که انتظار میرود بیش از ۱۰۰ راهپیمایی یا تجمع در سراسر کشور برگزار شود.
در سرتاسر اروپا، هزاران معترض در دوبلین، پاریس، برلین و ژنو به خیابانها آمدند تا توقیف ناوگان بینالمللی «فلوتیلا ـ صمود» توسط اسرائیل را محکوم کنند. تجمعاتی نیز در استکهلم، لاهه، شیکاگو، بوئنوس آیرس، مکزیکوسیتی و کراچی برگزار شد.
در استانبول، جمعیتی در بیرون سفارت اسرائیل تجمع کردند و پلاکاردهایی با شعارهایی مانند «اسرائیل در حال کشتار بشریت است، نه غزه-ساکت ننشینید، بهپا خیزید» در دست داشتند.
اسرائیل بامداد پنجشنبه ۱۰ مهر – ۲ اکتبر، قایقهای فعالان خارجی برای کمکرسانی به غزه را متوقف و حدود ۵۰۰ فعال از بیش از ۴۰ کشور را بازداشت کرد. اعتراضات گسترده در شهرهای مختلف اروپا و جهان در پی این عملیات، خشم و نارضایتی عمومی از این اقدام را نشان میدهد.
توقیف این ناوگان و بازداشت فعالان بلافاصله محکومیت شدید بینالمللی را از سوی سازمانهای حقوق بشری و برخی دولتها بههمراه داشت.
بهگزارش الجزیره، کمیته بینالمللی شکستن محاصره غزه نیز در بیانیهای اعلام کرد که شماری از فعالان بازداشتشده توسط نیروهای اسرائیلی «از لحظه بازداشت، اعتصاب غذای نامحدود را آغاز کردهاند.»
کامرون، ناخدای استرالیایی که تنها نام خود را فاش کرد، در یک تماس ویدئویی با سازماندهندگان ناوگان در اواخر روز پنجشنبه توضیح داد که قایق آنها در ابتدا دچار مشکل موتور شده بود و به همین دلیل از گروه اصلی عقب مانده بود. کامرون افزود که این قایق اکنون در حال «حرکت با تمام قدرت» به سمت غزه است. او گفت:
ما در قایق شماری از تُرکها را داریم… همچنین یک خانم از عمان و خود من هستیم، و فقط به مسیر خود ادامه خواهیم داد.
یک ردیاب جغرافیایی زنده نشان میداد که قایق فوق در حدود ۸۰ کیلومتری آبهای سرزمینی غزه قرار دارد.
وزارت امور خارجه اسرائیل پیشتر به قایق «مارینت» هشدار داده بود که «تلاش آن برای ورود به منطقه جنگی فعال و نقض محاصره نیز متوقف خواهد شد.»
اسرائیل پیش از این، داوطلبان را متهم به تلاش برای «نقض محاصره قانونی دریایی» کرده بود -ادعایی که برخلاف قوانین بینالمللی است- و گفت که هر کاری برای متوقف کردن آنها انجام خواهد داد.
نیروی دریایی اسرائیل هر قایق را متوقف و خدمه آن را بازداشت کرده و سپس آنها را به اسرائیل منتقل میکند تا از آنجا اخراج شوند. بهجز گرتا تونبرگ، آدا کولائو شهردار پیشین بارسلونا، و ریما حسن عضو پارلمان اروپا در میان بازداشتشدگان هستند.
استفن کاتن، دبیرکل فدراسیون بینالمللی کارگران حمل و نقل (ITF)که نماینده بیش از 5/16 میلیون کارگر حمل و نقل در سراسر جهان است، به الجزیره گفت که «حمله یا توقیف کشتیهای بشردوستانه و غیرخشونتآمیز در آبهای بینالمللی» تحت قوانین بینالمللی غیرقانونی است.
او اظهار داشت:
کشورها نمیتوانند انتخاب کنند که چه زمانی به قوانین بینالمللی احترام بگذارند. دریاها نباید به صحنه جنگ تبدیل شوند.
رهبران جهان نیز این توقیفهای غیرقانونی را محکوم کردهاند، از جمله گوستاو پترو، رئیسجمهور کلمبیا، که اعلام کرد دولت او در پی اقدامات اسرائیل، دیپلماتهای اسرائیلی را اخراج و توافقنامه تجارت آزاد کلمبیا را لغو میکند.
کشورهای اروپایی -از جمله آلمان، فرانسه، بریتانیا، اسپانیا، یونان و ایرلند- نیز از اسرائیل خواستهاند که به حقوق خدمه و سرنشینهای بازداشتشده قایقها احترام بگذارد.
سازمان ملل هنوز در مورد اقدامات اسرائیل اظهار نظری نکرده است، اما فرانچسکا آلبانیز، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور فلسطین، این توقیفها را «آدمربایی غیرقانونی» توصیف کرد. آلبانیز در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «فکر من با مردم غزه است که در میدانهای کشتار اسرائیل گرفتار شدهاند.»

پلیس لندن بیش از 350 تن را در تظاهرات حمایت از فلسطینیها دستگیر کرد
پلیس لندن میگوید که در تظاهراتی که در حمایت از گروه غیرقانونی «اقدام فلسطین» برگزار شد، بیش از۳۵۰ نفر در مرکز لندن دستگیر شدهاند.
برگزارکنندگان این تجمع گفتهاند که صدها نفر در تظاهرات حمایت از «اقدام فلسطین» شرکت کردند – گروهی که در ماه ژوئیه توسط دولت بریتانیا ممنوع اعلام شد و ابراز هرگونه حمایت یا وابستگی به آن در این کشورغیرقانونی است.
دولت بریتانیا در ماه ژوئیه، پس از آنکه فعالان اوایل سال جاری به یک پایگاه نیروی هوایی سلطنتی حمله کرده و به دو هواپیمای نظامی آسیب رساندند، طبق قانون ضد تروریسم این کشور گروه «اقدام فلسطین» را ممنوع اعلام کرد.
از آن زمان تاکنون، در اعتراضات مختلف، صدها نفر به دلیل حمایت از این جریان دستگیر شدهاند.
این گروه توانسته است مجوز قانونی به چالش کشیدن این ممنوعیت را کسب کند.
روز جمعه، پلیس لندن در نامهای به گروه سازماندهی کننده این تظاهرات که «از هیئت منصفه دفاع کنید» نام دارد، نگرانی خود را در مورد کمبود منابع پلیس که این اعتراض به خود اختصاص خواهد داد، ابراز کرد.
اما این گروه به چنین درخواستی توجه نکرد.
دقایقی پیش از شروع مراسم اصلی، گروه «از هیات منصفه خود دفاع کنید» دو بنر را نصب کرد که روی آنها نوشته شده بود: «من با نسلکشی مخالفم» و «من از اقدام فلسطین حمایت میکنم.»
پلیس لندن اعلام کرد که ماموران دقایقی بعد بنرها را جمع کردند و افراد دخیل در این ماجرا را به دلیل حمایت از سازمان ممنوعه دستگیر کردند.
در حالی که پیشنهاد توافق آتشبس در غزه وارد مرحله جدیتری شده است، تظاهرات در حمایت از فلسطینیها امروز در چندین شهر جهان ادامه یافت.
در بانکوک، تایلند، تظاهرکنندگان به سمت سفارت اسرائیل راهپیمایی کردند و فریاد «فلسطین باید آزاد شود» سر دادند.
اعتراضات مشابهی در شهرهای مختلف جهان برگزار شده است و تظاهرکنندگان خواستار پایان جنگ و افزایش فشار بینالمللی بر اسرائیل شدهاند.
در بارسلون، اسپانیا هم امروز حامیان فلسطینیها به خیابانها آمدند و تظاهرات مشابهی هم در شهر ویگو در این کشور برگزار شد.
آنها خواستار تحریم تسلیحاتی و قطع روابط با اسرائیل و همچنین باز شدن کریدور بشردوستانه شدهاند.
شکایت بینالمللی از تلآویو به علت تجاوز به ناوگان صمود
کمیته ملی تونس اعلام کرد در پی تجاوز نیروی دریایی اسرائیل به کشتیهای ناوگان صمود، شکایت بینالمللی جدید علیه تلآویو تنظیم میکند.
کمیته ملی تونس برای حمایت از مقاومت در فلسطین روز جمعه اعلام کرد که شکایتی بینالمللی علیه دولت اسرائیل به دلیل توقیف غیر قانونی ناوگان صمود و تجاوز به خبرنگاران تنظیم خواهد کرد.
این کمیته، همچنین خواستار آزادی فوری بازداشتشدگان ناوگان صمود و مجازات این دولت به دلیل ممانعت غیر قانونی از ورود کمکهای بشردوستانه به نوار غزه شد.
بر اساس این بیانیه، بازداشتشدگان ناوگان صمود در اعتراض به اقدامات دولت اسرائیل دست به اعتصاب غذا زدهاند.
این کمیته اقدام «ایتمار بن گویر» وزیر امنیت داخلی دولت اسرائیل علیه بازداشتشدگان را «تروریسم» توصیف کرد و اظهار داشت که این دولت با بازداشتشدگان بهشکلی تحقیرآمیز رفتار کرده و آنها را وادار به امضای اسنادی برای تبعید و بازداشت میکند.
این کمیته، همچنین از جامعه بینالمللی خواست برای آزادی شرکتکنندگان در ناوگان صمود بر تلآویو فشار بیاورند. علاوه بر این، تونس خواستار تصویب قانونی برای جرمانگاری عادیسازی روابط با دولت اسرائیل شد.
یک تیم متشکل از وکلا از تونس، اسپانیا و ایتالیا پیگیر پرونده بازداشتشدگان ناوگان صمود هستند. این کمیته تاکید کرد که یورش نیروهای اسرائیلی به کشتیهای این ناوگان و ربودن آنها، نقض آشکار قوانین بینالمللی است.
از سوی دیگر، وزارت خارجه عمان امروز جمعه با صدور بیانیهای، اعلام کرد که این کشور در حال پیگیری وضعیت شهروندان خود است که در ناوگان صمود حضور دارند. مسقط بر تمایل خود برای حفظ سلامت و بازگشت امن این شهروندان به وطن تاکید کرد.
وزارت خارجه عمان، با اشاره به همکاری با شرکای خود برای تامین امنیت شهروندانش، خواستار تضمین سلامتی تمامی شرکتکنندگان در ناوگان صمود و عدم قرار گرفتن آنها در معرض هیچ خطری شد.
این بیانیه، همچنین با دعوت از جامعه بینالمللی برای پذیرش مسئولیت خود، خواستار فشار بر تل آویو جهت توقف نقض قوانین و اجازه رساندن کمکها به غزه گردید.
«ماکسیم پروو»، وزیر خارجه بلژیک، اعلام کرد که بروکسل سفیر اسرائیل را پس از توقیف کشتیهای «ناوگان صمود» حامل کمکهای انسانی و فعالان بینالمللی به نوار غزه احضار کرده است.
ماکسیم پروو افزود که در میان بازداشتشدگان، 7 شهروند بلژیکی حضور دارند و کشورش در حال ارائه کمکهای کنسولی و تضمین بازگشت سریع آنها است. وزیر خارجه بلژیک اقدام اسرائیل را «منبع نگرانی شدید» توصیف کرد و نسبت به تلاش برای برچسب زدن به فعالان بلژیکی به عنوان تروریست هشدار داد.
وزیر خارجه ایرلند اعلام کرد: با مقامات ارشد و دیپلماتها در مورد ناوگان جهانی صمود و امنیت شهروندانمان جلسه خواهم داشت. او گفت: ماموریت ناوگان صمود صلحآمیز و با هدف نشان دادن فاجعه انسانی در غزه بود.
کلمبیا دیپلماتهای اسرائیلی را اخراج کرد
در پی حمله نیروی دریایی اسرائیل به کاروان پایداری در نزدیکی غزه و بازداشت ۲ شهروند کلمبیایی، رییسجمهور این کشور دستور اخراج دیپلماتهای صهیونیست را صادر کرد.
به گزارش خبرآنلاین، «گوستاوو پترو» رییسجمهور کلمبیا روز پنجشنبه دوم سپتامبر، دستور اخراج کامل هیات دیپلماتیک دولت اسرائیل از خاک این کشور را صادر کرد؛ اقدامی که در پی بازداشت دو شهروند کلمبیایی در جریان حرکت کاروان بینالمللی کمکرسانی به غزه با نام «پایداری» صورت گرفت.
«مانوئلا بدویا» و «لونا بارتو» از اعضای گروه «کاروان جهانی» صمود(پایداری)، در تلاش برای رساندن کمکهای بشردوستانه به غزه تحت محاصره، توسط ارتش رژیم صهیونیستی در فاصله ۱۵۰ مایل دریایی از ساحل بازداشت شدند. به گفته «جنبش جهانی برای غزه»، این بازداشت در منطقهای پرخطر و خارج از آبهای سرزمینی صورت گرفته و نقض آشکار قوانین بینالمللی و کنوانسیونهای ژنو محسوب میشود.
پترو در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس هشدار داد که در صورت صحت این گزارشها، «جنایتی جدید از سوی بنیامین نتانیاهو» رخ داده است. او همچنین اعلام کرد که توافقنامه تجارت آزاد با تلآویو «بلافاصله لغو میشود»؛ اقدامی که در ادامه موضعگیریهای اخیر او علیه تلآویو صورت گرفت.
طبق گزارش تیآرتی، روابط دیپلماتیک میان کلمبیا و دولت اسرائیل پیشتر در ماه مه ۲۰۲۴ قطع شده بود، اما دستور جدید پترو شامل اخراج تمامی نمایندگان باقیمانده اسرائیلی از خاک کلمبیا است.
رییسجمهور کلمبیا، همچنین از وزارت خارجه این کشور خواست تا شکایاتی را، از جمله در دادگاههای اسرائیلی، مطرح کند و از حقوقدانان بینالمللی خواست تا از تیم حقوقی کلمبیا حمایت کنند.
نسلکشی دولت اسرائیل در غزه
حماس 7 اکتبر 2023 به جنوب اسرائیل آغاز شد که منجر به کشته شدن ۱۲۰۰ نفر، عمدتا غیرنظامی شد. حدود ۲۵۰ نفر به گروگان گرفته شدند که از این تعداد، ۴۸ نفر در غزه باقی ماندهاند، اگرچه کمتر از نیمی از آنها هنوز زنده هستند. اسرائیل بلافاصله بمباران هوایی غزه را آغاز کرد.
شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل، در گزارشی از نقشه آماده و طراحی شده دولت اسرائیل پیش از هفتم اکتبر-پانزدهم مهر ۱۴۰۲، برای حمله گسترده به نوار غزه خبر داد.
براساس این گزارش، رونین بار رییس شاباک در تاریخ ۱ اکتبر ۲۰۲۳ یعنی ۶ روز پیش از آغاز طوفان الاقصی، طرح ترور سران درجه یک حماس از جمله یحیی سنوار و محمد الضیف را ارائه کرد و به هرتزی هالوی رییس ستاد ارتش توصیه کرد که این نقشه را اجرا کند.
رییس شاباک در یکی از جلسات روسای نهادهای امنیتی در حضور بنیامین نتانیاهو اعلام کرده بود که سنوار احساس آزادی عمل زیادی دارد و باید او را از میان برداریم که هالوی پاسخ میدهد که «باید یک حمله گسترده و پیشدستانه انجام دهیم.»
پس از این جلسه، دستگاههای امنیتی دولت اسرائیل، بهصورت شبانهروزی برای شناسایی محل حضور سران حماس فعالیت و از زمین و هوا اطلاعات جمع آوری میکردند و آماده انجام عملیات گسترده در نوار غزه بودند.
گزارش شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل، نشان میدهد که جنبش حماس با یک عملیات پیش دستانه، تمام برنامههای ارتش این دولت را به هم ریخت.
اطلاعات منتشر شده در این گزارش، صحت گزارشهای سران حماس درباره اطلاع آنها از نقشه دشمن برای حمله و پیشدستی مقاومت براساس این اطلاعات را تقویت میکند.
این گزارش، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر دولت اسرائیل را مسئول اصلی شکست هفتم اکتبر میداند و اعلام میکند که حماس با یک عملیات پیش دستانه، اسرائیل را غافلگیر کرد.
رژیم اسرائیل از هفتم اکتبر۲۰۲۳-۱۵ مهر ۱۴۰۲، در پی ناکامی در عملیات طوفان الاقصی از سوی گروههای «مقاومت فلسطینی» به رهبری حماس، جنگ ویرانگری و نسلکشی را علیه نوار غزه آغاز کرده است؛ طی این مدت بخش اعظم منازل و زیرساختهای نوار غزه در این جنگ بهشدت تخریب شدهاند و محاصره رقت بار و بحران انسانی شدید در کنار قحطی و گرسنگی بیسابقه، جان ساکنان این منطقه را تهدید میکند.
نزدیک به هفتاد هزار نفر، عمدتا غیرنظامی به خصوص کودکان، در اثر حمله اسرائیل به غزه کشته شدهاند، بخش عمدهای از این سرزمین به ویرانه تبدیل شده و بیشتر جمعیت 4/2 میلیونی بارها آواره شدهاند.
حماس در این جنگ، خسارات بسیار قابلتوجهی دیده است. هزاران جنگجوی حماس، به همراه تقریبا همه رهبران ارشد نظامی کشته شدهاند. گزارشی از «ACLED»، یک گروه مستقل نظارت بر خشونت، نشان میدهد که حداقل ۴۰ فرمانده و عامل کلیدی در شاخه نظامی حماس از ماه مارس توسط حملات هوایی اسرائیل کشته شدهاند. «ACLED» میگوید که تنها یک فرمانده ارشد از شورای نظامی حماس قبل از ۷ اکتبر را همچنان زنده در فرماندهی باقی گذاشته است.
اما با این وجود، حماس به عملیات چریکی خود ادامه میدهد و در غیاب هیچ جایگزینی، بخشهایی از مدیریت را حفظ میکند. مقامات بشردوستانه در غزه گفتند که این گروه هنوز حضور قدرتمندی در شهر غزه، «اردوگاههای مرکزی» در جنوب و منطقه ساحلی المواسی دارد.
حماس که در سال ۱۹۸۷ تاسیس شد، هزاران جنگجوی جدید را به خدمت گرفته است که اگرچه بیتجربه و از تجهیزات ضعیفی برخوردارند، اما میتوانند تلفاتی به نیروهای اسرائیلی وارد کنند.
میلشتاین میگوید که طبق منابع نظامی، ۹۰ درصد از فرماندهان حماس کشته شدهاند، ۹۷ درصد از موشکهای آنها نابود یا پرتاب شده است، اما تنها ۴۰ درصد از شبکه گسترده تونلهای این گروه نابود شده است.
میلشتاین گفت: «حماس با شرایط جدید سازگار شده است. آنها در مناطقی که (ارتش اسرائیل) اعلام کرده است که حماس کاملا شکست خورده است، همچنان فعال هستند. شما نمیتوانید حماس را کاملا از بین ببرید. آنها دگرگون شدهاند و زنده ماندهاند.»
برخی در حماس به رد کامل طرح ترامپ تاکید دارند.
هیو لووات، عضو ارشد شورای روابط خارجی اروپا، میگوید: «گرایشی از سوی شاخه نظامی، به ویژه در میان جنگجویان جوانتر، وجود دارد که خواهان ادامه مبارزه است.» او افزود: «دیدگاه آنها این است که اسرائیل از نظر استراتژیک در تقلا است: بسیج نیروهای ذخیره بار سنگینی است، قرار است انتخابات در حدود یک سال دیگر برگزار شود، فشار بینالمللی و داخلی در حال افزایش است… بنابراین، از نظر آنها، این فقط یک رقابت است که چه کسی بیشتر دوام خواهد آورد.»
طرح صلح 21 مادهای ترامپ برای غزه
دونالد ترامپ، روز جمعه سوم اکتبر 2025، هشدار داده بود که حماس باید تا عصر یکشنبه ۵ سپتامبر به وقت واشنگتن با طرح پیشنهادی صلح برای غزه موافقت کند در غیر این صورت با واکنشی نظامی بیسابقه روبهرو خواهد شد.
این تهدید در حالی مطرح میشود که نزدیک به دو سال از آغاز جنگ در نوار غزه میگذرد و ترامپ تلاش دارد پیش از دومین سالگرد حمله حماس به اسرائیل به وعدههایش برای پایان دادن به جنگ و آزادی گروگانها عمل کند.
در مقابل این تهدید ترامپ، حماس گفته است که با آزادی تمامی گروگانها و واگذاری اداره غزه به نهادی «مستقل» موافقت کرده است. با این حال، حماس بر ضرورت مذاکره درباره سایر بندهای مربوط به «آینده نوار غزه» تاکید کرده است.
بنا بر گزارشها از نوار غزه، در پی اعلام شدن موافقت حماس با طرح ترامپ برای پایان دادن به جنگ در غزه، اهالی این باریکه در تجمعهایی شبانه به جشن و ابراز شادی پرداختند.
ترامپ در واکنش به بیانیه حماس، در شبکه اجتماعی خود نوشت این موضعگیری نشان میدهد حماس «برای یک صلح پایدار آماده است» و افزود: «اسرائیل باید فورا بمباران غزه را متوقف کند تا بتوانیم گروگانها را بهسرعت و با امنیت آزاد کنیم.» او همچنین اعلام کرد گفتوگوها درباره جزئیات در حال جریان است و این مسئله فراتر از غزه، به صلحی دیرپا در خاورمیانه مربوط میشود.
در بیانیه دفتر نتانیاهو آمده است: «اسرائیل جهت اجرای فوری مرحله نخست طرح و آزادی تمامی گروگانها آماده میشود. ما به همکاری کامل با رئیسجمهوری آمریکا و تیم او برای پایان دادن به جنگ بر اساس اصولی که اسرائیل تعیین کرده و با دیدگاه رییسجمهور ترامپ همخوانی دارد، ادامه خواهیم داد.»
البته پایان جنگ در غزه، بسیار خوشحالکننده است با این وجود، نباید به طرحهای ترامپ و نتانیاهو و یا حکومتهای منطقه که طرح 21 مادهای صلح ترامپ را پذیرفته اند توهم داشت. اساس این طرحها در راستای منافع سرمایهداری و حتی میلیتاریستی دولتهای سرمایهداری و در راس همه آمریکا و اسرائیل و بهطور کلی به ضرر مردم فلسطین و کل مردم خاورمیانه است. تلاش آمریکا و برخی دولتهای غربی، این است که دولت اسرائیل ژاندارم منطقه باشد طرحی که آمریکا در دوره محمدرضا شاه این طرح را داشت که حکومت ایران ژاندارم منطقه باشد.
ترامپ، ادعا میکند بر اثر حملات اسرائیل به غزه بعد از هفتم اکتبر ۲۰۲۳، بیش از «۲۵ هزار» شبهنظامی حماس کشته شدهاند
او تا ساعت ۱۸ روز یکشنبه پنجم اکتبر به وقت واشینگتن، ۱۰ شب به وقت گرینویچ، به سازمان حماس مهلت داد تا با طرح او برای آینده غزه موافقت کند و گرنه «جهنمی بیسابقه» علیه این گروه آغاز خواهد شد.
دونالد ترامپ روز جمعه 3 سپتامبر-۱۱ مهر در شبکه اجتماعی خود، تروث سوشال، نوشت: «باید تا شامگاه یکشنبه، ساعت شش بعدازظهر به وقت واشینگتن، با حماس به توافق رسید. همه کشورهای مرتبط با این طرح موافقت کردهاند! اگر این توافقِ آخرین شانس حاصل نشود، جهنمی علیه حماس به پا خواهد شد که کسی هرگز نظیر آن را ندیده است.»
حماس از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا بهعنوان گروه تروریستی شناخته میشود.
ترامپ روز هفتم مهر طرحی 21 مادهای برای پایان دادن به جنگ اسرائیل و حماس و ایجاد یک حکومت پس از جنگ در سرزمینهای جنگزده فلسطینی ارائه و اعلام کرد با نخستوزیر اسرائیل بر سر این طرح به توافق رسیده است.
ترامپ در همان روز در دیدار با بنیامین نتانیاهو گفت اسرائیل در صورت عدم پذیرش توافق صلح پیشنهادی توسط حماس، از «حمایت کامل» ایالات متحده برای برداشتن گامهایی برای شکست این گروه برخوردار خواهد بود.
طرح ترامپ شامل استقرار یک «نیروی موقت ثباتبخش بینالمللی» و ایجاد یک هیئت حاکمه موقت به ریاست ترامپ و شامل تونی بلر، نخستوزیر سابق بریتانیا، خواهد بود.
این طرح مستلزم خروج ساکنان غزه نیست و خواستار پایان فوری جنگ در صورت پذیرش آن توسط هر دو طرف است.
طرح 21 مادهای دولت آمریکا خواستار آزادی همه گروگانهای در بند حماس و متحدانش شده و مستلزم خلعسلاح کامل شبهنظامیان حماس و کنار گذاشته شدن آنها از نقشهای آینده در دولت است.
بعد از اعلام این طرح، کشورهای غربی و همچنین اتحادیه عرب، قطر، مصر، اردن، امارات و عربستان همراه با ترکیه، اندونزی و پاکستان از آن استقبال کردند.
ارتش اسرائیل در هفتههای اخیر، طرح نظامی برای کنترل کامل شهر غزه را آغاز کرده و در چند نوبت دستور جابهجایی ساکنان باقیمانده در این شهر را صادر کرده است.

نتیجهگیری
ناوگان جهانی «صمود» که حامل دارو و غذا برای غزه است، شامل بیش از ۴۰ قایق غیرنظامی با حدود ۵۰۰ نماینده پارلمان، وکیل و فعال مدنی است.
پیشروی این ناوگان در دریای مدیترانه، توجه بینالمللی را به خود جلب کرد. با وجود اینکه اسرائیل مکررا هشدار به بازگشت آنها میداد، کشورهایی مانند ترکیه، اسپانیا و ایتالیا قایق یا پهپادهایی را در صورت نیاز شهروندانشان به کمک اعزام کردند.
وزارت خارجه ترکیه، «حمله» اسرائیل به این ناوگان را «عملی تروریستی» خواند که جان غیرنظامیان بیگناه را به خطر انداخته است. خبرگزاری دولتی ترکیه(آناتولی) گزارش داد که دادستانی کل استانبول تحقیقاتی را در مورد بازداشت ۲۴ شهروند ترکیهای در این ناوگان با اتهاماتی شامل محرومیت از آزادی، توقیف وسایل حملونقل و وارد کردن خسارت به اموال آغاز کرده است.
این ناوگان جدیدترین تلاش دریایی برای شکستن محاصره غزه توسط اسرائیل است؛ منطقهای که بخش بزرگی از آن در اثر تقریباً دو سال جنگ به ویرانهای تبدیل شده است.
سازماندهندگان ناوگان، اقدام اسرائیل را بهعنوان «جنایت جنگی» محکوم کردند. آنها گفتند که ارتش از تاکتیکهای تهاجمی، از جمله استفاده از واتر کنون(توپ آبپاش)، استفاده کرده است، اما هیچکس آسیب ندیده است.
هنگامی که قایقها توقیف شدند، حدود ۱۲۹ کیلومتر از منطقه جنگزده در داخل محدودهای که اسرائیل برای جلوگیری از نزدیکشدن هر شناوری آن را نظارت میکند، فاصله داشتند. سازماندهندگان گفتند که ارتباطات آنها، از جمله استفاده از فید دوربین زنده از برخی قایقها، مختل شده بود. اینها اقدامات مکرر دزدی دریایی و نقض قوانین بینالمللی و قانون دریا هستند.
در ماه ژوئن امسال، نیروی دریایی اسرائیل گرتا تونبرگ و ۱۱ خدمه را از یک کشتی کوچک که توسط گروه طرفدار فلسطین به نام «ائتلاف ناوگان آزادی» سازماندهی شده بود، هنگام نزدیک شدن به غزه بازداشت کردند.
در رابطه با طرح صلح ترامپ نیز، اسرائیل میگوید برای «اجرای فوری» طرح صلح ترامپ در غزه، آماده میشود.
پس از اعلام آمادگی حماس برای پذیرش آتشبس با میانجیگری آمریکا و آزادی گروگانها، دفتر نخستوزیر اسرائیل خبر داده که درحال آمادهسازی «اجرای فوری» طرح آزادی گروگانان است. یک مقام ارشد حماس نیز میگوید که مصر آماده میزبانی گفتوگوهایی درباره آینده نوار غزه پس از جنگ است.
حماس، جمعه ٣ اکتبر، به طرح آتشبس آمریکا پاسخ مثبت داد و اعلام کرد که گروگانها را طبق این طرح آزاد میکند. هرچند پس از این درخواست ترامپ، حملات اسرائیل به غزه شب گذشته نیز ادامه داشت، اما حالا دفتر نخستوزیر بنیامین نتانیاهو، اعلام کرده که درحال آمادهسازی «اجرای فوری» طرح آزادی گروگانان اسرائیلی است.
در سوی دیگر، یک مقام ارشد حماس نیز امروز به خبرگزاری فرانسه، گفته که برای گفتوگو در مورد آینده پساجنگ در نوار غزه، مصر نشستی را میزبانی خواهد کرد.
در این میان، خانوادههای گروگانهای اسرائیلی نیز خواهان پایان فوری جنگ غزه هستند و توقف این جنگ را «ضروری» میدانند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، نیز با انتشار بیانیهای با بیان این که از اعلامیه حماس «دلگرم» شده است، همه طرفها را فراخواند که این فرصت را برای پایان دادن به «درگیری تراژیک» در نوار غزه غنیمت بشمارند.
پایان جنگ و نسلکشی اسرائیل در غزه، بسیار خوشحالکننده است اما نباید توهم داشت که پایان این جنگ، پایان آوارگی و ستم و سرکوب و اشغال فلسطین و مردم این کشور است. در واقع طرح ترامپ، در راستای منافع سرمایهداری دولت اسرائیل و کشورهای منطقه است نه مردم فلسطین و حق تعیین سرنوشت مردم این کشور!
یکشنبه سیزدهم مهر 1404-پنجم اکتبر 2025