نسل‌کشی مردم فلسطینی غزه ادامه دارد!
بهرام رحمانی
به گزارش خبرگزاری‌های بین‌المللی، حمله هوایی و زمینی ارتش اشغالگر و نسل‌کش اسرائیل به غزه ادامه دارد. اکنون علاوه بر اعتراضات مداوم افکار عمومی مردم آزادی‌خواه، نیروهای چپ و ضدجنگ جهان بر علیه نسل‌کشی دولت اسرائیل، حتی اکنون دولت‌های حامی دولت اسرائیل در اروپا نیز مجبور شده‌اند به این نسل کشی اسرائیل در غزه اعتراض و یا انتقاد کنند.
نیروهای دفاع مدنی این حمله را «قتل‌عامی وحشتناک» توصیف می‌کنند. وزارت بهداشت غزه همچنین می‌گوید ۲۹ کودک و سالمند که در روزهای اخیر در غزه جان باخته‌اند، به‌عنوان «مرگ ناشی از گرسنگی» ثبت شده‌اند و هزاران نفر دیگر در معرض خطر گرسنگی قرار دارند.
طبق اعلام وزارت بهداشت غزه، جنگ اسرائیل علیه غزه حداقل ۶۱۷۰۰ فلسطینی را کشته و ۱۲۲,۱۹۷ نفر را زخمی کرده است. هزاران نفر از افرادی که زیر آوار مفقود شده‌اند، احتمالا جان خود را از دست داده‌اند.
پیش‌تر وزارت بهداشت غزه اعلام کرده بود در نتیجه حملات هوایی اسرائیل طی ۲۴ ساعت گذشته، حدود ۹۰ نفر در نوار غزه جان خود را از دست دادند.
در همین حال، خبرنگار العربیه گزارش داد ارتش اسرائیل به عملیات تخریب و انفجار منازل مسکونی در مناطق شمالی نوار غزه؛ به‌ویژه در بیت‌لاهیا، محله السلاطین و منطقه السودانیه ادامه می‌دهد.
العربیه همچنین تاکید کرد که کامیون‌های حامل کمک‌های بشردوستانه در خیابان صلاح‌الدین، نزدیک ورودی دیرالبلح در مرکز غزه، هدف حمله اسرائیلی قرار گرفتند.
بر اساس گزارش منابع پزشکی، شش فلسطینی فعال در تامین امنیت این کامیون‌ها، کشته و شماری دیگر زخمی شدند.
امدادگران در غزه تایید کردند که بالگردهای نظامی اسرائیل، یک آپارتمان مسکونی را در خیابان الجلاء در مرکز شهر غزه هدف قرار دادند که در پی آن، سه فلسطینی جان باختند.
دفتر رسانه‌ای رسمی غزه حمله هوایی اسرائیل به نیروهای تامین امنیت کمک‌ها در خیابان صلاح‌الدین، واقع در ورودی دیرالبلح در مرکز نوار غزه را محکوم کرد و از جامعه جهانی خواست برای توقف نقض حقوق امدادگران و نیروهای پشتیبانی توسط ارتش اسرائیل، مداخله کند.
هم‌زمان، بیمارستان العوده اعلام کرد که تحت محاصره تانک‌های اسرائیلی قرار داشته و در معرض تیراندازی و هدف‌گیری مستقیم است. این بیمارستان خواستار فشار بر اسرائیل برای توقف حمله به مراکز درمانی شد تا بتواند به مجروحانی که در داخل ساختمان گرفتار شده‌اند، خدمات پزشکی ارائه دهد.
حملات جدید هوایی و زمینی اسرائیل به غزه
در راستای این برنامه از اوایل ماه مه حملات هوایی اسرائیل به نوار غزه افزایش یافت و حال عملیات زمینی در ابعادی گسترده در جریان است. برخی سیاست‌مداران راست‌گرایی که نتانیاهو برای بقای دولتش به حمایت آنها نیاز دارد، او را تحت فشار گذاشته‌اند تا فراتر رفته و شهرک‌های اسرائیلی را در غزه دوباره ایجاد کند؛ این شهرک‌ها پس از خروج اسرائیل در سال ۲۰۰۵ تخلیه شده بودند.
نتانیاهو در ویدیویی از تصمیم روز یک‌شنبه گذشته نیز دفاع کرد و گفت که بر اساس این تصمیم اسرائیل قصد دارد ارسال کمک‌های اولیه انسانی به غزه را از سر بگیرد.
نتانیاهو این تصمیم را که با انتقاد برخی متحدان سیاسی داخلی مواجه شده، به دلیل اهمیت حفظ حمایت بین‌المللی و درخواست‌ها و هشدارهای مکرر متحدان اسرائیل دانست.
نتانیاهو گفت: «برای تکمیل پیروزی‌مان، برای شکست دادن حماس و آزادسازی گروگان‌ها، نباید به نقطه‌ای برسیم که قحطی ایجاد شود.»
پس از شکست و توقف آتش‌بس موقت در غزه در اوایل ماه مارس، اسرائیل ورود کمک‌های انسانی به این منطقه محاصره‌شده را متوقف کرد. این اقدام با محکومیت شدید سازمان‌های امدادی مواجه شد که نسبت به شرایط قحطی هشدار دادند و همچنین باعث نارضایتی متحدان اصلی اسرائیل همچون ایالات متحده و برخی کشورهای اروپایی شد.
حملات هوایی شبانه و تخلیه خان یونس
در حالی که اسرائیل عملیات زمینی تهاجمی خود را تشدید کرده است شهر فلسطینی خان‌یونس در طول شب یک‌شنبه به دوشنبه هدف بمباران شدید قرار گرفت.
تخلیه خان یونس
ارتش اسرائیل از ساکنان شهر خان‌یونس در جنوب نوار غزه خواسته است که این منطقه را ترک کنند. طبق اطلاعیه‌ای که به زبان عربی منتشر شده، ساکنان این شهر ساحلی و مناطق مجاور آن باید به‌دلیل «حمله‌ای فوری» سریعا به منطقه‌امن‌تر «المواصی» پناه ببرند.
در ادامه این اطلاعیه آمده است که ارتش اسرائیل قصد دارد در این منطقه عملیاتی را برای مقابله با «سازمان‌های تروریستی» آغاز کند. این منطقه اکنون «یک منطقه خطرناک درگیر در جنگ» محسوب می‌شود. در ماه مارس نیز ارتش اسرائیل از بیش‌تر ساکنان شهر رفح خواسته بود که آنجا را ترک کنند.
واکنش سازمان جهانی بهداشت
در بیانیه سازمان جهانی بهداشت که شامگاه پنجشنبه ۲۲ مه ۱خرداد، منتشر شده، آمده است: «هفته گذشته، چهار بیمارستان بزرگ در غزه از جمله بیمارستان کمال عدوان، بیمارستان اندونزیایی، بیمارستان خدمات توانبخشی و پروتز حمد و بیمارستان اروپایی غزه، به دلیل نزدیکی به مناطق درگیری و مکان‌هایی که در معرض تخلیه و حملات نظامی قرار دارند، مجبور به تعلیق خدمات پزشکی شدند.»
این بیانیه در ادامه می‌افزاید که «سازمان جهانی بهداشت در این دوره، ۲۸ حمله به مراکز درمانی در غزه و از اکتبر ۲۰۲۳ تاکنون، ۶۹۷ حمله را ثبت کرده است.»
بنا بر اعلام سازمان جهانی بهداشت، تنها ۱۹ بیمارستان از مجموع ۳۶ بیمارستان در نوار غزه همچنان فعال هستند که این مراکز با کمبود شدید تجهیزات پزشکی، کمبود کادر درمان، ناامنی مداوم و افزایش تعداد تلفات روبرو هستند، در حالی‌که کارکنان این بیمارستان‌ها در نامساعدترین شرایط کار می‌کنند.
همچنین از میان این ۱۹ بیمارستان، تنها ۱۲ بیمارستان قادر به ارائ طیف گسترده‌ای از خدمات درمانی هستند، اما بقیه مراکز درمانی فقط امکان ارائه مراقبت‌های اولیه اورژانسی را دارند.
این در حالی است که دست‌کم ۹۴ درصد از کل بیمارستان‌های نوار غزه، آسیب دیده‌اند یا تخریب و ویران شده‌اند.
بنا به گفته سازمان جهانی بهداشت، تشدید عملیات نظامی اسرائیل و صدور دستورهای تخلیه جدید در شمال و جنوب غزه طی دو روز گذشته، تهدیدی برای از کار افتادن مراکز درمانی بیش‌تر در نوار غزه محسوب می‌شود.
بر اساس این بیانیه، شمال نوار غزه تقریبا از تمام مراقبت‌های بهداشتی محروم شده است. به‌طوریکه بیمارستان العوده به دلیل شرایط امنیتی و دسترسی محدود، با خطر قریب‌الوقوع تعطیلی مواجه است. بنا به گزارش‌ها، طبقات سوم و چهارم این بیمارستان در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه مورد اصابت قرار گرفتند و چند نفر از کارکنان بهداشتی زخمی شدند. همچنین روز پنجشنبه از بازدید هیات سازمان جهانی بهداشت از این بیمارستان جلوگیری شده است.
از سوی دیگر، بیمارستان اندونزیایی غزه نیز به دلیل حضور مداوم نظامی از تاریخ ۱۸ مه از ارائه خدمات خارج شده و دسترسی به آن غیرممکن است.
همچنین بیمارستان کمال عدوان که تنها مرکز درمانی برای سوءتغذیه حاد در شمال غزه محسوب می‌شد، از تاریخ ۲٠ مه و پس از آنکه درگیری‌های شدید در مجاورت آن، بیماران را وادار به تخلیه یا ترک زودهنگام این مرکز کرد، فعالیت خود را متوقف کرده است.
در جنوب غزه نیز مجتمع پزشکی ناصر و بیمارستان‌های الأمل و الأقصی، مملو از مجروحانی است که شمار آنها با موج جدید آوارگان به سمت دیرالبلح و خان‌یونس افزایش یافته است.
بیمارستان اروپایی غزه نیز پس از حمله ۱۳ ماه مه که خدمات حیاتی از جمله جراحی مغز و اعصاب، مراقبت‌های قلبی و درمان سرطان را مختل کرد، همچنان از سرویس‌دهی خارج است. این در حالی است که خدمات این بیمارستان در هیچ جای دیگری در نوار غزه ارائه نمی‌شود
بنا بر اعلام سازمان جهانی بهداشت، اکنون در کل نوار غزه، تنها ۲۰۰۰ تخت بیمارستانی برای جمعیتی بیش از ۲ میلیون نفر موجود است که عمدتا برای تأمین نیازهای فعلی کافی نیست. همچنین از این ۲۰۰۰ تخت بیمارستانی، حداقل ۴۰ تخت به دلیل آنکه در بیمارستان‌های واقع در مناطق تازه اعلام شده برای تخلیه قرار دارند، در معرض خطر خارج شدن از سرویس‌دهی هستند. این در حالی است که که اگر شرایط در مراکز درمانی نزدیک به این مناطق رو به وخامت بگذارد، ۸۵۰ تخت دیگر نیز ممکن است از دست بروند.
تعطیلی اجباری بیمارستان‌ها یکی پس از دیگری در نوار غزه، به این معنی است که بیماران دیگر به مراقبت‌های بهداشتی دسترسی ندارند و تلاش‌های سازمان جهانی بهداشت و شرکای آن برای حمایت از سیستم درمانی در غزه تضعیف می‌شود.
سازمان جهانی بهداشت در پایان این بیانیه، خواستار آتش‌بس فوری و پایدار و حفاظت از مراقبت‌های بهداشتی در نوار غزه شده و تاکید کرده است که بیمارستان‌ها هرگز نباید نظامی شوند یا هدف قرار گیرند.
سازمان جهانی بهداشت همچنین خواستار ورود گستردۀ کمک‌های بشردوستانه به غزه از طریق تمام مسیرهای ممکن و تضمین دسترسی بدون مانع مردم به اقلام امدادی در هر کجای این منطقه شده است.
فاجعه انسانی در غزه؛ اروپا توافق با اسرائیل را زیر سئوال برد
با وجود مجوز ورود کمک‌های انسان‌دوستانه از سوی اسرائیل، سازمان ملل می‌گوید هنوز هیچ کمکی به مردم نرسیده است. اتحادیه اروپا به دلیل نگرانی از وضعیت غزه قصد بازبینی توافق با اسرائیل را دارد. اسرائیل از این تصمیم انتقاد کرد.
حدود دو روز پس از صدور اجازه ورود کمک‌های بشردوستانه به نوار غزه توسط اسرائیل، سازمان‌های حقوق بشری میزان این کمک‌ها را ناکافی دانسته و سازمان ملل متحد نیز گفته است این کمک‌ها ظاهرا هنوز به دست مردم نیازمند نرسیده است.
تام فلچر، هماهنگ‌کننده کمک‌های اضطراری سازمان ملل، روز سه‌شنبه ۳۰ اردیبهشت-۲۰ مه، اعلام کرد که در مرحله اول، ۹ کامیون حامل کمک‌های بشردوستانه از گذرگاه کرم‌شالوم وارد نوار غزه شده‌اند. ساعاتی بعد «کوگات»، اداره هماهنگ‌کننده فعالیت‌های دولت اسرائیل در سرزمین‌های فلسطینی، گفت که در مجموع ۹۳ کامیون سازمان ملل حامل اقلام کمکی وارد غزه شده‌اند. این کمک‌ها شامل آرد برای نانوایی‌ها، غذای نوزاد، تجهیزات پزشکی و دارو می‌شود.
با این حال به گفته استفان دوجاریک، سخنگوی سازمان ملل، این کالاها به دلایلی از جمله نبود مجوزهای لازم، همچنان در منطقه‌ای که تحت کنترل اسرائیل و در پشت حصار مرزی قرار دارد، متوقف مانده‌اند.
دوجاریک در توضیح موانع توزیع این کمک‌ها گفت: «مقامات اسرائیلی از ما می‌خواهند که بار‌مان را در سمت فلسطینی گذرگاه کرم‌شالوم تخلیه کنیم و پس از اینکه اطمینان پیدا کردند تیم ما از داخل نوار غزه به این کمک‌ها دسترسی دارند، باید آنها را جداگانه بارگیری کنیم.» او ادامه داد یکی از تیم‌های سازمان ملل روز سه‌شنبه مجبور شده چندین ساعت منتظر صدور اجازه از طرف اسرائیل برای ورود به منطقه کرم‌شالوم و بارگیری مواد غذایی شود، اما در نهایت این تیم موفق نشده این محموله را به انبار سازمان ملل منتقل کند.»
دوجاریک افزود: «سازمان ملل باید از ارتش اسرائیل مجوز دریافت کند. همچنین باید اطمینان حاصل کنیم که منطقه‌ای که باید در آن کار کنیم، برای ما ایمن است
در دوران آتش‌بس در اوایل سال جاری، هر روز تا ۶۰۰ کامیون حامل کمک‌های بشردوستانه از مرز وارد نوار غزه می‌شدند. از اوایل ماه مارس، اسرائیل اجازه ورود هیچ‌گونه کمک بشردوستانه‌ای به نوار غزه را نداده بود. این کشور گروه تروریستی حماس را متهم می‌کند که این کمک‌ها را به‌منظور تامین مالی نیروها و سلاح‌های خود به فروش می‌رساند.
سازمان ملل روز سه‌شنبه اعلام کرد که از اسرائیل تضمین گرفته است که ۱۰۰ کامیون دیگر حاوی کمک‌های بشردوستانه اجازه عبور به نوار غزه را پیدا خواهند کرد. ینس لرکه، سخنگوی دفتر هماهنگی کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل در ژنو، گفت امید است این کامیون‌ها نهایتا تا روز چهارشنبه ترخیص شوند.
یکی از ساکنان غزه روز سه‌شنبه در گفتوگو با خبرگزاری فرانسه وضعیت در این باریکه ساحلی را «غیرقابل تحمل» توصیف کرده و گفت: «هیچ‌کس هیچ‌چیز بین ما توزیع نمی‌کند. همه چشم‌انتظار کمک هستند، اما تا به الان هیچ‌چیزی به دست‌مان نرسیده است.»
سازمان پزشکان بدون مرز نیز با انتقاد از اسرائیل، حجم کمک‌های وارده را کافی ندانسته و این اقدام را «نمایشی برای وانمود کردن به پایان محاصره غزه» توصیف کرد.
بازبینی توافق با اسرائیل
با تشدید بحران انسانی در غزه، اتحادیه اروپا از قصد خود برای بازبینی توافق مشارکت سیاسی و اقتصادی خود با اسرائیل خبر داد.
کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی این اتحادیه در نشست وزرای خارجه در بروکسل وضعیت در نوار غزه را «فاجعه‌بار» خواند و گفت «اکثریتی قاطع» از کشورهای عضو خواستار بررسی پایبندی اسرائیل به اصول بنیادین این توافق شده‌اند.
یکی از این اصول این توافق که سال ۲۰۰۰ بین اسرائیل و اتحادیه اروپا لازم‌الاجرا شد، تعهد و احترام به رعایت حقوق بشر است. کالاس او از اینکه اسرائیل مجددا اجازه ورود کمک‌های بشردوستانه به غزه را صادر کرده، استقبال کرد اما افزود: «این تنها یک قطره آب روی آتش است.»
هلند یکی از اعضای اتحادیه اروپاست که اسرائیل را به نقض این اصل اساسی متهم کرده است. این کشور اعلام کرده تا زمانی که بررسی پایبندی اسرائیل به توافق انجام نشده باشد، با تمدید برنامه همکاری اتحادیه اروپا و اسرائیل به مدت دو سال مخالفت خواهد کرد. این برنامه، طبق گفته اتحادیه اروپا، با هدف ادغام اسرائیل در سیاست‌ها و برنامه‌های اروپایی طراحی شده و اساس ادامه همکاری‌های دو طرف است.
دیپلمات‌ها گفته‌اند که آلمان در این نشست از کشورهایی بوده که با بازبینی توافق مخالفت کرده است. دولت آلمان استدلال کرده نمی‌خواهد کانال‌های ارتباطی موجود با اسرائیل را به واسطه این اقدام به خطر بیاندازد.
کالاس پس از نشست روز سه‌شنبه اعلام کرد که هنوز جدول زمانی مشخصی برای این بررسی وجود ندارد. او ابراز امیدواری کرد که در جریان این روند، اسرائیل محاصره کمک‌های بشردوستانه را پایان دهد.
پاپ لئو چهاردهم نیز روز چهارشنبه ۳۱ اردیبهشت خواستار ورود کمک‌های کافی به نوار غزه شد و در نخستین سخن‌رانی عمومی هفتگی خود در میدان سن پیترو وضعیت نوار غزه را «نگران‌کننده و دردناک» خواند.
اعتراض دولت اسرائیل به تصمصم اتحادیه اروپا
در همین حال اسرائیل از این تصمیم اتحادیه اروپا انتقاد کرده و هشدار داد چنین انتقادهایی تنها موجب «سخت‌تر شدن مواضع حماس در مذاکرات آتش‌بس خواهد شد.» یک سخنگوی وزارت خارجه این کشور تاکید کرد «این حماس بوده است که جنگ را به اسرائیل تحمیل کرده است.»
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، پنجشنبه شب ٢٢ مه، در واکنش به فشار فزاینده بین المللی بر کشورش پیرامون جنگ غزه، در اظهاراتی که بازتاب‌دهنده سخنان گیدئون سار، وزیر امور خارجه اسرائیل بود، خطاب به رهبران فرانسه، بریتانیا و کانادا گفت: «شما در سمت اشتباه بشریت و در سمت اشتباه تاریخ ایستاده‌اید.»
نخست‌وزیر اسرائیل که عقیده دارد که ایجاد یک کشور فلسطینی تهدیدی برای اسرائیل محسوب می‌شود، قتل دو کارمند سفارت اسرائیل در واشنگتن تحت شعار «فلسطین آزاد» را نمونه بارز این تهدید دانسته و اضافه کرد که «دقیقا همین شعار» در حمله ٧ اکتبر ٢٠٢٣ حماس به اسرائیل نیز شنیده شد. وی در بیانیه‌ای که در شبکه اجتماعی ایکس منتشر شد، تصریح کرد که نیروهای حماس «دولت فلسطین را نمی‌خواهند. آنها می‌خواهند کشور یهود را نابود کنند.»
بنیامین نتانیاهو با بیان اینکه هرگونه اقدام کشورهای غربی برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین «پاداش نهایی این قاتلان» خواهد بود، گفت: «من هرگز نتوانستم بفهمم چگونه این حقیقت ساده از رهبران فرانسه، بریتانیا، کانادا و دیگران پنهان مانده است.» به گفته وی، رهبران این سه کشور به جای پیش‌برد صلح، «به حماس برای ادامه همیشگی جنگ جسارت می‌بخشند.»
نخست‌وزیر اسرائیل که دولتش به حمایت راست‌گرایان افراطی وابسته است، همچنین گفت که حماس که بیانیه‌ای در استقبال از اقدام اخیر این سه کشور صادر کرده است، از امانوئل مکرون، رییس‌جمهور فرانسه، کی‌یِر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا و مارک کارنی، نخست‌وزیر کانادا، به دلیل درخواست آنها جهت «پایان فوری جنگ»، تشکر کرده است
این در حالی است که رهبران فرانسه، بریتانیا و کانادا روز دوشنبه نه خواستار پایان فوری جنگ، بلکه خواستار توقف موج جدید حملات نظایم اسرائیل به غزه و رفع محدودیت‌های موجود بر کمک‌های بشردوستانه شده بودند.
بنیامین نتانیاهو گفت: «این سه رهبر با ارائه درخواست خود، مملو از تهدید تحریم‌ها علیه اسرائیل، علیه اسرائیل و نه حماس، عملاً گفتند که می‌خواهند حماس در قدرت بماند… و آنها را امیدوار می‌کنند تا کشور فلسطینی دوم را ایجاد کنند که حماس از آنجا دوباره به دنبال نابودی کشور یهود باشد.»
ژان نوئل بارو، وزیر امور خارجه فرانسه، روز پنجشنبه اظهارات مشابه گیدئون سار، رئیس دیپلماسی اسرائیل را که در پی قتل دو کارمند سفارت این کشور در واشنگتن، کشورهای اروپایی را به «نفرت‌پراکنی» متهم کرده بود، قاطعانه رد کرده و گفت که فرانسه که مانند بریتانیا و کانادا حماس را در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار داده است، «به‌طور تزلزل‌ناپذیری به امنیت اسرائیل متعهد است.» او گفت که مصمم به مبارزه با یهودستیزی است و متهم کردن حامیان راه حل دو دولتی به تشویق یهودی‌ستیزی یا تشویق حماس، «بیهوده و تهمت‌آمیز» است.
لوک پولارد، وزیر نیروهای مسلح بریتانیا نیز در پاسخ به سوالی درباره اظهارات نتانیاهو گفت که لندن در حق دفاع از خود در کنار اسرائیل ایستاده است، «اما این دفاع از خود باید در چارچوب قوانین بین‌المللی بشردوستانه انجام شود.» او به رادیو تایمز گفت: «در این لحظه، ما به شدت در برابر تروریسم ایستاده‌ایم، اما در عین حال می‌خواهیم مطمئن شویم که کمک‌ها به غزه می‌رسد.»
یاکی دایان، دیپلمات سابق اسرائیلی، در این رابطه به رویترز گفت: «متقاعد کردن حداقل برخی افراد، قطعا در جناح چپ افراطی در ایالات متحده و در برخی از کشورهای اروپایی، به اینکه آنچه اسرائیل انجام می‌دهد یک جنگ دفاعی است، دشوار است… اما این برداشتی است که در اسرائیل وجود دارد و پر کردن این شکاف گاهی اوقات یک ماموریت غیرممکن است.»
دعوت مکرون از نتانیاهو برای سفر به فرانسه
نشریه در حالی این هیاهو بیین دولت اسرائیل با دولت‌های بزرگ اروپایی راه افتاده است که پس از اعلام را دادگاه لاهه، مکرون رسما از نتانیاهو دعوت کرد به این کشور سفر کند بدون این نگران که دستگیری‌اش شود.
بنا بر گزارش‌ها، این توافق پس از گفت‌وگوی تلفنی «امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهور فرانسه و «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر اسرائیل انجام شد، جایی که نتانیاهو خواستار مصونیت از اجرای حکم دیوان کیفری بین‌المللی از سوی پاریس شد و فرانسه هم به بهانه «استثناهای دیپلماتیک» که شامل طرف‌های غیرعضو لاهه می‌شود، آن را اعطا کرد.
وزارت خارجه فرانسه بعدا با استناد به قوانین مصونیت، تایید کرد که پاریس در صورت سفر نتانیاهو، او را دستگیر نخواهد کرد.
این تصمیم با انتقاد گروه‌های حقوق بشری مواجه شد و عفو بین‌الملل از فرانسه خواست تا به تعهد خود برای دستگیری افراد تحت حکم دادگاه بین‌المللی کیفری پایبند باشد.
این تحولات در حالی است که دیوان کیفری بین‌المللی یکم آذر 1403 با انتشار بیانیه‌ای در وبسایت خود اعلام کرد این دادگاه حکم بازداشت «بنیامین نتانیاهو» و «یوآو گالانت» وزیر جنگ برکنار شده دولت اسرائیل را به دلیل جنایات جنگی مرتکب‌شده در جنگ غزه صادر کرده است.
در این بیانیه آمده است: «حکم بازداشت نتانیاهو و گالانت به دلیل ارتکاب جنایات جنگی از تاریخ دست‌کم هشتم اکتبر ۲۰۲۳ الی ۲۰ مه ۲۰۲۴، روزی که دادستان درخواستی را در این خصوص ارائه داد، صادر شده است.» دیوان کیفری بین‌المللی، همچنین ادعاهای اسرائیل را در مورد «عدم صلاحیت قضایی» بابت حکم بازداشت نتانیاهو و گالانت رد کرد.
با توجه به توافق پنهانی نتانیاهو و ماکرون، فرانسه که اساسنامه رم را در سال ۱۹۹۸ امضاء کرد که دیوان کیفری بین‌المللی را ایجاد کرد، توضیح می‌دهد که نخست‌وزیر دولت اسرائیل را که برای «جنایت جنگی» و «جنایت علیه بشریت» حکم بازداشت دارد، بازداشت نخواهد کرد و اگر اتفاقی پا به خاک فرانسه بگذارد، او را برای محاکمه به لاهه منتقل نخواهد کرد.
به گزارش لوپوئن، اعلامیه غیرمنتظره فرانسه باعث اعتراض سازمان‌های بین‌المللی حقوق بشر شد. «اگنس کالامار» گزارشگر ویژه سابق شورای حقوق بشر سازمان ملل در مورد اعدام‌های فراقانونی در ایکس(توئیتر سابق) واکنش نشان داد و نوشت: «موضع فرانسه عمیقا مشکل‌ساز است. فرانسه باید به جای اینکه به این نتیجه برسد که افرادی که توسط دیوان کیفری بین‌المللی متهم شده‌اند می‌توانند از مصونیت بهره‌مند شوند، صراحتا پذیرفتن تعهد قانونی بر اساس اساسنامه رم برای اجرای احکام بازداشت را تأیید کند و تایید کند که همه افرادی که تحت حکم بازداشت دیوان کیفری بین‌المللی قرار دارند، در صورت حضور در خاک فرانسه بازداشت و به دادگاه تسلیم می‌شوند.»
نشریه لوپوئن می‌نویسد، بر اساس اطلاعات این نشریه، رهبران فرانسه و دولت اسرائیل در تماس تلفنی خودشان همچنین درباره نهایی کردن جزئیات آتش‌بس در لبنان گفتوگو کردند و این به فرانسه، در کنار آمریکا، نقش مهمی در کمیته نظارت مسئول تضمین اجرای قطع‌نامه ۱۷۰۱ سازمان ملل متحد داد. در همین تماس تلفنی بود که آخرین اختلافات این دو نفر برطرف شد.
یک منبع اسرائیلی هم به لوپوئن گفت: «این هزینه‌ای است که فرانسه باید بپردازد تا سهم خود را در توافق لبنان داشته باشد. برای ایفای نقش پاریس، امانوئل ماکرون باید از طریق وزارت امور خارجه خود با صحبت در مورد مصونیت دیپلماتیک چند قدم به عقب برمی‌داشت.»
شامگاه سه‌شنبه، چند ساعت پس از اعلام آتش‌بس نتانیاهو با حزب‌الله پس از ۴۱۶ روز جنگ، رییس‌جمهور فرانسه در ویدیویی بر «نقش مرکزی» فرانسه در یونیفل تاکید کرد و تقریبا دوازده ساعت بعد، وزارت خارجه فرانسه بیانیه مطبوعاتی خود را منتشر کرد.
در پی این تحولات، وزارت امور خارجه فرانسه گفت بنیامین نتانیاهو از تعقیب قضایی در دادگاه کیفری بین‌المللی «مصون» است. این وزارتخانه اعلام کرد که از حکم‌های بازداشت صادر شده از سوی لاهه علیه این سران صهیونیست تبعیت نخواهد کرد.
این وزارتخانه در بیانیه‌ای بر آنچه «تعهد» خود به «عدالت» بین‌المللی خواند، تاکید می‌کند، اما همچنین می‌گوید که نتانیاهو مشمول قوانین مصونیتی است که در مورد طرف‌هایی که عضو دیوان کیفری بین‌المللی نیستند، اعمال می‌شود. دولت اسرائیل عضو دادگاه کیفری بین‌المللی نیست.
این وزارتخانه می‌گوید: «چنین مصونیت‌هایی برای نتانیاهو و سایر وزرای مربوطه اعمال می‌شود و در صورت درخواست دادگاه کیفری بین‌المللی برای دستگیری و تسلیم آنها، باید مورد توجه قرار گیرند.»
دادگاه علیه دولت ترامپ حکم موقت داد
دولت دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا از دولت و ارتش اسرائیل در نابودی غزه و نسل‌کشی در این منطقه، در تلاش است مانع اعتراضات علیه دولت اسرائیل در دانشگاه‌های آمریکا شود.
یک قاضی فدرال در ایالات متحده آمریکا دستور داد برنامه دولت ترامپ را برای قطع دسترسی دانشگاه هاروارد به پایگاه ثبت نام دانشجویان خارجی، به‌طور موقت متوقف شود.
به‌تازگی تنش میان دانشگاه هاروارد و کاخ سفید شدت گرفته است. دولت ترامپ برنامه پذیرش دانشجویان و پژوهش‌گران خارجی دانشگاه هاروارد را متوقف کرده و دانشگاه هاروارد هم از دولت شکایت کرده است.
هاروارد، قدیمی‌ترین دانشگاه ایالات متحده آمریکا، اعلام کرده که تصمیم دولت در روز پنجشنبه برای جلوگیری از ثبت‌نام دانشجویان بین‌المللی، «نقض آشکار قانون و حقوق آزادی بیان» است.
دولت ترامپ ادعا کرده که هاروارد برای مقابله با یهودستیزی و تغییر در روند استخدام و پذیرش دانشجویان، اقدام‌های لازم را انجام نداده است؛ ادعایی که دانشگاه به شدت آن را رد می‌کند.
الیسون بروز، قاضی ناحیه بوستون آمریکا، روز جمعه در حکمی کوتاه یک دستور بازدارنده موقت صادر کرد.
بر اساس این حکم، اقدام وزارت امنیت داخلی آمریکا در روز پنجشنبه برای لغو دسترسی هاروارد به پایگاه اطلاعاتی برنامه پذیرش دانشجویان خارجی، به حالت تعلیق درآمد. جلسه بعدی دادگاه در تاریخ ۲۹ مه در بوستون برگزار خواهد شد.
دانشگاه در شکایت خود نوشت: «با یک امضای ساده، دولت تلاش کرده تا یک چهارم جمعیت دانشجویی هاروارد را حذف کند؛ دانشجویان بین‌المللی که سهمی قابل توجه در دانشگاه و رسالت آن دارند.»
آلن گاربر، رئیس دانشگاه، در نامه‌ای نوشت: «ما این اقدام غیرقانونی و بی‌دلیل را محکوم می‌کنیم.»
سردرگمی و ترس دانشجویان خارجی هاروارد
گاربر همچنین نوشت: «لغو مجوز دسترسی به برنامه پذیرش دانشجوی خارجی، بخشی از زنجیره اقدامات دولت فدرال علیه هاروارد است تا ایستادگی دانشگاه را در برابر فشار و کنترل غیرقانونی بر محتوای آموزشی و اعضای هیئت علمی تلافی کند.»
در واکنش، ابیگیل جکسون، سخنگوی معاون کاخ سفید، گفت: «اگر هاروارد تا این اندازه نگران ریشه‌کن کردن عوامل ضدآمریکایی، یهودستیز و طرفدار تروریسم در دانشگاه بود، کار به این‌جا نمی‌کشید.»
خانم جکسون، قاضی پرونده را به «سوگیری لیبرال‌گرایانه» متهم کرده است.
او گفت: «این قضات غیر منتخب هیچ حقی برای جلوگیری از اجرای سیاست‌های مهاجرتی و امنیت ملی دولت ترامپ ندارند.»
فارغ‌التحصیلی در سایه بلاتکلیفی
روز جمعه در دانشگاه هاروارد سکوت حکمفرما بود. کلاس‌ها به پایان رسیده و دانشجویان برای مراسم فارغ‌التحصیلی آماده می‌شدند. چادرهایی در محوطه برپا شده بود و دانشجویان لباس‌های مخصوص فارغ‌التحصیلی اجاره کرده و برای خانواده‌هایشان بلیت تهیه می‌کردند.
برای دانشجویان سال آخر، این هفته باید زمان جشن و شادی باشد. اما برای دانشجویان بین‌المللی که امیدوار هستند در آمریکا بمانند، ۲۴ ساعت گذشته پر از اضطراب بوده است.
تمام صبح، دانشجویان بین‌المللی هاروارد تلاش می‌کردند بفهمند چه اتفاقی افتاده است. آیا باید فورای آمریکا را ترک کنند؟ آیا خطر اخراج در کمین آن‌هاست؟
کورماک سوج از ایرلند شمالی، شش روز دیگر با مدرک مطالعات حکومتی و زبان‌های خارجی فارغ‌التحصیل می‌شود. او به دلیل وضعیت نامشخص در آمریکا، تصمیم گرفته در بروکسل مشغول به کار شود.
او گفت: «می‌دانی که اگر هنوز قانونی در آمریکا هستی، تا ۹۰ روز آینده مشکلی نیست، اما نمی‌دانی که آیا می‌توانی برگردی و درس را تمام کنی. نمی‌دانی که می‌توانی بمانی و در آمریکا کار کنی یا نه.»
این دستور قضایی همچنین برنامه‌های دانشجویانی را که هنوز در حال تحصیل هستند، مبهم و پیچیده کرده است. روهان باتولا، دانشجوی سال سوم از بریتانیا، برای اینکه ماه ژوئن در نیویورک کار کند، به ویزایش احتیاج دارد.
او به بی‌بی‌سی گفت: «نگران بودم اگر به خانه بروم دیگر نتوانم برگردم». بنابراین روهان تصمیم گرفت در دانشگاه بماند.
برای گروهی از دانشجویان خارجی که در ساحل رودخانه چارلز جمع شده بودند، خبر تصمیم دادگاه بوستون موجب آسودگی خاطر شد.
باتولا نیز پس از صدور حکم قاضی باروز احساس آرامش کرد، اما همچنان از نظر روحی احساس ناامنی می‌کند.
او گفت: «خیلی عجیب است که احساس کنی در یک کشور به طور غیرقانونی اقامت داری، فقط به این دلیل که در این دانشگاه درس می‌خوانی.»
رویاهای دانشجویی در برزخ
حدود شش هزار و ۸۰۰ دانشجوی بین‌المللی در هاروارد مشغول تحصیل هستند، که بیش از۲۷ درصد کل دانشجویان این دانشگاه را تشکیل می‌دهند.
حدود یک‌پنجم آنها از چین هستند، و جمعیت قابل توجهی از کانادا، هند، کره جنوبی و بریتانیا. شاهزاده الیزابت ۲۳ ساله، ملکه آینده بلژیک هم از دانشجویان هاروارد است.
دانشجویی دیگر به نام لئو آکرمن قرار بود از ماه اوت در رشته آموزش و کارآفرینی در هاروارد تحصیل کند، و این را یک «رویای واقعی» می‌دانست.
او گفت: «خیلی هیجان‌زده بودم، و اگر بتوانم هنوز بروم، همچنان هیجان‌زده هستم. از دست دادن این فرصت برای خیلی‌ها ناراحت کننده است.»
تاثیر مالی منفی بر دانشگاه
حذف دانشجویان خارجی ضربه بزرگی به منابع مالی هاروارد وارد می‌کند. کارشناسان می‌گویند دانشجویان بین‌المللی اغلب شهریه کامل را می‌پردازند و این شهریه، کمک مالی به دانشجویان آمریکایی را ممکن می‌سازد.
بر اساس اطلاعات منتشر شده در وبسایت دانشگاه، شهریه پایه سالانه(بدون حساب هزینه‌های جانبی مانند خوابگاه، غذا، بیمه و…) برای سال آینده ۵۹ هزار و ۳۲۰ دلار است. هزینه کل یک سال تحصیلی در هاروارد معمولا بیش از صد هزار دلار تمام می‌شود.
آیزاک بانگورا، دانشجوی مدیریت عمومی از سیرالئون، پس از جان به در بردن از یک جنگ داخلی، با همسر و دو دختر خردسالش به هاروارد آمد.
او گفت: از دیروز بچه‌هایم می‌پرسند «بابا، شنیدم می‌خوان ما رو برگردونن.» منظور آنها اخراج از کشور بود.
دولت در برابر دانشگاه ممتاز
علاوه بر دانشگاه هاروارد، دولت ترامپ نهادهای نخبه‌گرای دیگری را نیز هدف قرار داده است. دولت آمریکا نه تنها استدلال می‌کند که این مؤسسات باید فعالیت‌های فعالان طرفدار فلسطین را بیش از گذشته محدود کنند، بلکه مدعی است که این دانشگاه‌ها نسبت به دیدگاه‌های محافظه‌کارانه تبعیض قائل می‌شوند.
روز جمعه گذشته، دونالد ترامپ از دفتر بیضی‌شکل کاخ سفید گفت: «هاروارد باید روش‌هایش را تغییر دهد» و اشاره کرد که در حال بررسی اقداماتی علیه دانشگاه‌های دیگر است.
در ماه آوریل، کاخ سفید ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار بودجه عمومی و دولتی هاروارد را مسدود کرد. ترامپ تهدید کرد که وضعیت معافیت از مالیات این دانشگاه را لغو می‌کند؛ معافیتی که به طور استاندارد شامل موسسه‌های آموزشی آمریکا می‌شود.
مسدود کردن بودجه باعث شد که هاروارد شکایتی را علیه دولت طرح کند.
مدیران هاروارد امتیازاتی به کاخ سفید داده‌اند؛ از جمله اخراج مدیران مرکز مطالعات خاورمیانه این دانشگاه که به دلیل حمایت نکردن از دیدگاه‌های حامی اسرائیل، مورد انتقاد بودند.
با این حال، این دانشگاه چند وکیل برجسته جمهوری‌خواه را نیز به خدمت گرفته است.
دانشجویان خارجی که در حال حاضر در هاروارد تحصیل می‌کنند، ابراز نگرانی کرده‌اند که این تنش‌ها ممکن است آنها را وادار به انتقال به دانشگاهی دیگر یا بازگشت به کشور خود کند. ثبت‌نام در پایگاه اطلاعاتی پذیرش و تبادل دانشجو برای دریافت ویزای دانشجویی الزامی است و اگر هاروارد از این پایگاه داده خارج شود، دانشجویان ممکن است ناقض شرایط ویزا تلقی شده و با خطر اخراج از کشور مواجه شوند.
دانشجویان خارجی که با بی‌بی‌سی صحبت کرده‌اند، می‌گویند احساس می‌کنند که به مهره‌ای در یک بازی سیاسی بزرگ‌تر تبدیل شده‌اند.
حوثی‌های یمن: توافق با آمریکا برای توقف حملات، شامل اسرائیل نمی‌شود
یک روز پس از توافق آتش‌بس حوثی‌های یمن با آمریکا، یکی از مقام‌های ارشد این گروه گفته است که این توافق به‌معنای توقف حمله به اسرائیل نیست. حوثی‌ها تاکید کرده‌اند که حملات به اسرائیل ادامه خواهد یافت.
مهدی مشاط، رییس شورای سیاسی حوثی‌ها در بیانیه‌ای گفته است حملات «ادامه خواهد یافت»، و وعده پاسخی «ویرانگر و دردناک» را داده است که «اسرائیل قادر به تحمل آن نخواهد بود.»
دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا، در جمع خبرنگاران در کاخ سفید گفت حوثی‌های یمن به او گفته‌اند که می‌خواهند جنگ را متوقف کنند.
ترامپ گفت او هم حرف حوثی‌ها را قبول کرده و دیگر آنها را بمباران نخواهد کرد و در مقابل، آنها هم گفته‌اند که دیگر «کشتی‌ها را منفجر نمی‌کنند.»
با توافق آتش‌بس میان آمریکا که ششم ماه مه-۱۶ اردیبهشت اعلام شد، حوثی هم گفته‌اند حمله به کشتی‌ها را متوقف می‌کنند.
این توافق با میانجی‌گری عمان به‌دست آمد. محمد عبدالسلام، مذاکره‌کننده ارشد حوثی‌ها گفته است: «ما از طریق عمان درخواست‌هایی از آمریکا دریافت کردیم. آنچه تغییر کرده، موضع آمریکاست، نه موضع ما.»
او با اشاره به اظهارات دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا مبنی بر اینکه حوثی‌ها تسلیم شده‌اند، گفت: «این آمریکا بود که عقب‌نشینی کرد، نه ما.»
به گفته محمد عبدالسلام، اعلام زودهنگام توافق از سوی آقای ترامپ «دلیل روشنی» است بر اینکه «او خود می‌داند این موضع، نشانه عقب‌نشینی است.»
در همین حال، عبد ملک عجری، عضو دفتر سیاسی حوثی‌ها، به خبرگزاری فرانسه گفت: «آبراه‌ها برای همه کشتی‌های بین‌المللی به جز کشتی‌های اسرائیلی امن است.»
ملک عجری گفت که «اسرائیل بخشی از این توافق نیست. این توافق تنها شامل کشتی‌های آمریکایی و سایر کشورها است.»
محمد عبدالسلام، مذاکره‌کننده ارشد حوثی‌ها در گفتوگو با شبکه المسیره گفت: «حمایت ما از مردم فلسطین تغییری نکرده است.»
بعد از حمله اسرائیل به غزه در بیش از یک سال و نیم قبل، حوثی‌های یمن اعلام کردند که در حمایت از فلسطینی‌ها، کشتی‌هایی را که با اسرائیل در ارتباط‌ند هدف قرار خواهند داد. اخیرا با آغاز دوباره تهاجم اسرائیل به غزه، حملات حوثی‌ها هم از سر گرفته شد. حمله اسرائیل به غزه در واکنش به حمله هفتم اکتبر سال ۲۰۲۳ حماس به اسرائیل بود.
از زمان فروپاشی آتش‌بس در غزه، حوثی‌ها شلیک موشک به سوی اسرائیل را از سر گرفته‌اند.
ارتش اسرائیل شامگاه دوشنبه پنجم ماه مه-۱۵ اردیبهشت، اعلام کرد که مواضع شورشیان حوثی را در بندر حدیده، در ساحل دریای سرخ یمن، با حملات هوایی هدف قرار داده است.
این حمله تنها یک روز پس از آن انجام شد که نیروهای انصارالله، معروف به شورشیان حوثی، موشکی را به سمت فرودگاه اصلی اسرائیل شلیک کردند؛ موشکی که در رویدادی نادر، از سامانه‌های دفاعی عبور کرد و به هدف اصابت کرد.
یک مقام اسرائیلی که به دلیل نداشتن مجوز برای گفتوگو با رسانه‌ها خواست نامش فاش نشود، در گفتوگو با خبرگزاری فرانسه (AFP)تایید کرد که جنگنده‌های اسرائیلی به یمن حمله کرده‌اند.
به گفته حوثی‌ها، حملات دیگری نیز یک کارخانه سیمان را در منطقه باجِل در استان الحدیده هدف قرار دادند.
با این حال، آسوشیتدپرس به نقل از یک مقام دفاعی ایالات متحده گزارش داد که نیروهای آمریکایی در حملات روز دوشنبه اسرائیل به یمن مشارکت نداشتند. این مقام که خواسته است نامش فاش نشود، توضیح داد که این حملات بخشی از عملیات «سوارِ خشن / Rough Rider» نبوده است.
عملیات موسوم به «سوار خشن» توسط دولت جدید آمریکا از پانزدهم مارس-۲۵ اسفند آغاز شد و هدف اعلام‌شده آن، مقابله با حملات حوثی‌ها به کشتی‌های تجاری در دریای سرخ است.
در عوض یک مقام دیگر آمریکایی نیز اعلام کرد که ارتش ایالات متحده به‌طور جداگانه روز دوشنبه چندین حمله هوایی به صنعا، پایتخت یمن انجام داده است. این مقام هم به دلیل حساسیت موضوع، نخواست نامش فاش شود.
نصرالدین عامر، رئیس دفتر رسانه‌ای حوثی‌ها، در واکنش به این حملات اعلام کرد که حملات اسرائیل باعث عقب‌نشینی این شورشیان نخواهد شد و آنها به این حملات پاسخ خواهند داد.
او تاکید کرد که حوثی‌ها حملات خود را تشدید خواهند کرد و تا زمانی که اسرائیل به جنگ در غزه پایان ندهد، هدف قرار دادن مسیرهای کشتیرانی و خود اسرائیل را متوقف نخواهند کرد.
در پی حمله موشکی روز یک‌شنبه چهارم مه حوثی‌ها، پروازها و رفت‌وآمدهای عادی در فرودگاه اصلی بین‌المللی اسرائیل برای مدتی کوتاه متوقف شد. در این حمله، چهار نفر به‌طور سطحی زخمی شدند. این نخستین‌بار از زمان آغاز جنگ در غزه بود که موشکی مستقیما به محوطه فرودگاه اسرائیل اصابت می‌کرد.
با اینکه پروازها حدود یک ساعت بعد از حمله دوباره از سر گرفته شدند، اما این حمله ممکن است باعث شود بسیاری از خطوط هوایی که تازه پروازهایشان به اسرائیل را از نو آغاز کرده بودند، دوباره آنها را لغو کنند.
حمله به فرودگاه بین‌المللی بن‌گوریون تنها چند ساعت پیش از آن انجام شد که کابینه اسرائیل طرح گسترش جنگ در غزه را تصویب کرد؛ طرحی که شامل تصرف کامل نوار غزه و باقی‌ماندن نیروهای اسرائیلی در این منطقه برای مدتی نامعلوم است.
با این حال، ارتش اسرائیل اعلام کرد که بندر الحدیده را روز دوشنبه هدف قرار داده است، چرا که شورشیان حوثی از این بندر برای دریافت سلاح و تجهیزات نظامی از ایران استفاده می‌کردند.
وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران روز دوشنبه ۵ مه-۱۵ اردیبهشت، با انتشار بیانیه‌ای انتساب حملات حوثی‌ها به تهران را رد کرد و آن را «گمراه‌کننده» خواند. این وزارتخانه با «بی‌اساس» خواندن ادعاها درباره ارتباط ایران با شورشیان در یمن، «اقدامات شجاعانه» حوثی‌ها در یمن را تصمیمی «مستقل» از سوی آنها خوانده است.
با این حال، ارتش اسرائیل اعلام کرد که بندر الحدیده را روز دوشنبه هدف قرار داده است، چرا که شورشیان حوثی از این بندر برای دریافت سلاح و تجهیزات نظامی از ایران استفاده می‌کردند.
اسرائیل روز دوشنبه در حملات گسترده‌ای مناطقی از یمن از جمله فرودگاه بین‌المللی صنعا را هدف قرار داد. این فرودگاه در اختیار حوثی‌ها بود. جنگنده‌های اسرائیلی پس از صدور دستور تخلیه به این فرودگاه حمله کردند.
گفته می‌شود اسرائیل در این سلسله عملیات به شماری از جنگنده‌ها و زیرساخت‌های مرتبط با حوثی‌ها و مناطق تحت کنترل‌شان حمله کرده است.
محمد عبدالسلام گفته است: «کارخانه‌هایی که هدف قرار گرفتند، هیچ ارتباطی با امور نظامی ندارند» و اسرائیل از این ادعاها به‌عنوان «بهانه‌ای برای اقدامات غیراخلاقی، هدف قرار دادن غیرنظامیان و زیرساخت‌های عمومی» استفاده می‌کند.
حمله اسرائیل به فرودگاه صنعا، یک روز بعد از آن بود که یک موشک حوثی‌ها در نزدیکی فرودگاه بن‌گوریون در تل‌آویو منفجر شد.
بنابر گزارش‌ها، اسرائیل هواپیماهای یمنی را در فرودگاه بین‌المللی صنعا هدف گرفت.
مدیر فرودگاه بین‌المللی صنعا گفته است که حملات روز دوشنبه اسرائیل حدود ۵۰۰ میلیون دلار به این فرودگاه خسارت زده است.
خالد الشعیف به یک رسانه تحت کنترل حوثی‌ها گفته است که ترمینال‌های این فرودگاه تخریب شده و خطوط هوایی یمن سه هواپیمایش را از دست داده و سه هواپیمای دیگر آن منهدم شده است.
تماس‌های غیرمستقیم برای برقراری این آتش‌بس، به‌دنبال هفته‌ها حملات شدید ایالات متحده به مواضع حوثی‌ها انجام شد؛ حملاتی که به گفته حوثی‌ها دست‌کم ۳۰۰ کشته بر جای گذاشته است.
پنتاگون، اعلام کرد که ایالات متحده از اواسط ماه مارس تا کنون، به بیش از ۱۰۰۰ هدف در یمن حمله کرده است.
یک مقام اسرائیلی به وبگاه روزنامه اسرائیل هیوم گفت: تصمیم ترامپ برای توقف حملات علیه حوثی‌ها(انصارالله یمن) ما را شوکه کرد.
این مقام اسرائیلی افزود: «این خبر بسیار بدی برای اسرائیل بود، کاخ سفید گفته است که توضیح می‌دهد و ما منتظر هستیم.»
شبکه ۲۴ اسرائیل نیز گزارش داد: اکنون پس از اعلامیه دونالد ترامپ مبنی بر آتش‌بس با حوثی ها، ظاهرا این بدان معناست که اسرائیل در مبارزه علیه حوثی‌ها تنهاست و تل آویو باید پس از هر موشکی که از یمن شلیک می‌شود، تصمیم بگیرد که آیا به حوثی‌ها حمله کند یا خیر؟
روزنامه «اسرائیل هیوم» نیز به اظهارات یک مقام انصارالله یمن مبنی بر اینکه حملات به سرزمین‌های اشغالی فلسطین متوقف نخواهد شد، استناد کرد و نوشت: «ران درمر» وزیر امور راهبردی، از نزدیکان نتانیاهو، روز چهارشنبه برای گفتوگو با مقامات آمریکایی به کاخ سفید خواهد رفت.
این روزنامه به نقل از یک مقام دولت اسرائیل که با دولت آمریکا در تماس است، نوشت: انتظار می‌رود کاخ سفید ظرف چند ساعت آینده توضیحاتی در مورد آتش‌بس بین آمریکا و انصارالله یمن منتشر کند که طرف اسرائیلی را نیز در بر خواهد گرفت.
این مقام دولت اسارئیل که به نام وی اشاره‌ای نشده است، افزود: هنوز مشخص نیست که آیا اسرائیل در توافقی که ترامپ چندی پیش اعلام کرد، گنجانده شده است یا خیر؟
در واکنش به اظهارات ترامپ، «یانیر کوزین» خبرنگار شبکه ۱۳ اسرائیل این سئوال را مطرح کرد که معنی عبارت «آنها به ما گفتند که دیگر نمی‌خواهند بجنگند» چیست؟ با چه کسی؟ و یعنی چه؟ »
این خبرنگار شبکه ۱۳ اسرائیلی افزود: «آیا آنها(انصارالله یمن، متعهد به توقف حملات به اسرائیل شده‌اند؟ زیرا این در اظهارات ترامپ ذکر نشده است، و اگر نه، این به چه معناست که ایالات متحده در این زمینه اسرائیل را رها کرده است؟»
مارکو روبیو وزیر خارجه آمریکا و مشاور موقت امنیت ملی ترامپ نیز که در این دیدار حضور داشت، گفت: حوثی‌ها گروهی هستند با سلاح‌های پیشرفته که کشتیرانی جهانی را تهدید می‌کردند، و هدف ما این بود که این تهدید متوقف شود. اگر قرار است این تهدید متوقف شود، ما هم می‌توانیم عملیات را متوقف کنیم. بنابراین فکر می‌کنم این تحول مهمی است.
ساعتی پیش از سخنان رییس‌جمهوری آمریکا، اسرائیل صنعا، پایتخت یمن، و فرودگاه بین‌المللی آن را هدف حملات هوایی قرار داد.
حماس با سفر ترامپ به خاورمیانه یک گروگان اسرائیلی-آمریکایی را آزاد کرد
در آستانه سفر دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا به خاورمیانه، حماس یک گروگان اسرائیلی-آمریکایی به نام ادان الکساندر را آزاد کرد.
حماس گفت این تصمیم را پس از گفت‌وگوهای مستقیم بین این سازمان و دولت آمریکا در قطر در روزهای اخیر گرفته است.
تصور می‌شود ادان الکساندر که بیست و یک سال دارد، آخرین گروگان زنده آمریکایی باشد که در دست حماس بود. او حدود ۶۰۰ روز توسط حماس گروگان گرفته شده بود.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل گفته است که آزادی این گروگان اسرائیلی-آمریکایی منجر به آتش بس یا آزادی زندانی‌های فلسطینی نمی‌شود. دفتر نخست‌وزیر اسرائیل در بیانیه‌ای اعلام کرد که این آزادی به دلیل حمایت رییس جمهور آمریکا و فشار نظامی ارتش اسرائیل در نوار غزه امکان‌پذیر شده است.
دفتر نخست‌وزیر اسرائیل، همچنین گفته است که توسط آمریکا از قصد حماس برای آزادی این گروگان مطلع شده است.
آزادی این گروگان در آستانه سفر دونالد ترامپ به خاورمیانه و به‌عنوان بخشی از تلاش‌ها برای دستیابی به توافق آتش‌بس در غزه و اجازه ورود کمک‌های بشردوستانه به این منطقه صورت گرفت.
قطر و مصر از آزادی این گروگان استقبال کردند. این دو کشور به‌همراه آمریکا در مذاکرات میان میان حماس و اسرائیل میانجی‌گری کرده‌اند.
آدام بولر، فرستاده ویژه ایالات متحده در این گفت‌وگوها از این اقدام به‌عنوان یک گام مثبت به جلو استقبال کرده است.
اسرائیل ۷۰ روز است که اجازه ورود هیچ‌گونه کمک بشردوستانه یا دارویی به غزه را نداده است.
مقامات اسرائیلی پیش‌تر گفته بودند که نگرانند واشنگتن به توافقی برای آزادی تنها یک یا دو گروگان دست یابد.
یک مقام ارشد حماس روز ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۴ – ۱۲ مه ۲۰۲۵، به بی‌بی‌سی گفت این گروه با هدف نشان دادن حسن نیت این اقدام را هم‌زمان با سفر روز سه‌شنبه آقای ترامپ صورت می‌دهد.
حماس همچنین گفته در مسیر رسیدن به توافق برای ورود مجدد کمک‌های انسان‌دوستانه به داخل غزه همکاری خواهد کرد.
این مقام ارشد حماس گفته آزادی این گروگان به تعلیق حملات ارتش اسرائیل و متوقف شدن حملات هوایی ارتش نیاز دارد.
ساعتی بعد دونالد ترامپ هم در شبکه اجتماعی خود خبر آزادی ادان الکساندر را اعلام کرد و از آن تحت عنوان «خبر عظیم» و «گامی به سوی حسن نیت» یاد کرد.
ادان الکساندر متولد تل‌آویو در اسرائیل اما بزرگ شده نیوجرسی آمریکاست. او ۲۱ سال دارد و در هنگام حمله هفتم اکتبر حماس به خاک اسرائیل در خدمت هنگ ویژه ارتش اسرائیل بود که در مرز این کشور با غزه مستقر بودند و همان‌جا گروگان گرفته شد.
آن حمله که طی آن حماس بیش از ۱۲۰۰ نفر را در خاک اسرائیل کشت و ۲۵۱ گروگان را با خود به غزه برد، سرآغاز جنگ از پاییز ۲۰۲۳ تا کنون شده است.
گمان می‌رود که حماس همچنان ۵۹ گروگان دیگر را در دست داشته باشد که گفته می‌شود ۲۴ نفر آنها هنوز ممکن است زنده باشند.
در میان گروگان‌های باقی مانده گمان می‌رود ۵ نفر شهروند آمریکا باشند که ادان الکساندر یکی از آن‌هاست.
عیدان الکساندر با مادر و پدرش
حماس عیدان الکساندر، گروگان اسرائيلی-آمریکایی را پس از ۱۹ ماه اسارت آزاد کرد. این جوان ۲۱ ساله آخرین گروگان آمریکایی زنده حماس بود.
حماس روز دوشنبه ۱۲ مه، عیدان الکساندر را به کمیته بین‌المللی صلیب سرخ تحویل داد و صلیب سرخ او را به ارتش اسرائیل سپرد.
این سرباز اسرائيلی که متولد و بزرگ‌شده نیوجرسی آمریکا است، پس از انتقال به خاک اسرائيل در یک پایگاه نظامی با خانواده‌اش دیدار کرد. در ویدیوهای منتشرشده، مادر این جوان اسرائیلی-آمریکایی او را در آغوش گرفته و می‌گرید.
بنابر ویدیوهای منتشرشده، مردم در زادگاه او پس از شنیدن خبر آزادی‌اش شادی می‌کنند.
الکساندر پس از دیدار با پدر و مادر و خواهر و برادرش برای انجام آزمایشات پزشکی و درمان با هلیکوپتر ارتش اسرائیل به یک بیمارستان منتقل شد. شبکه ۱۲ اسرائيل بدون ذکر منبع اعلام کرد که حال عمومی او «ضعیف» است. با این حال بنابر تصاویر منتشر شده از سوی ارتش اسرائيل، این جوان اگرچه رنگ‌پریده است، اما به نظر می‌رسد که روحیه خوبی دارد.
حماس اعلام کرد که آزادی عیدان الکساندر به عنوان حسن نیت به دونالد ترامپ، ریيس‌جمهوری آمریکا در آستانه سفر او به خاورمیانه انجام شده است.
دو مقام حماس همچنین از مذاکرات مستقیم با نمایندگان دولت ترامپ برای دستیابی به توافق آتش‌بس در غزه و آزادی گروگان‌ها خبر دادند.
در تصاویر منتشر از الکساندر، او تابلویی در دست دارد که روی آن نوشته شده است: «متشکرم، رییس‌جمهور ترامپ.»
با این حال، در پی آزادی این گروگان اسرائیلی-آمریکایی بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل طی پیام ویدیویی مدعی شد که آزادی عیدان الکساندر در نتیجه «فشار نظامی ارتش اسرائيل و فشار سیاسی آقای ترامپ» حاصل شده است.
اگرچه اسرائيل برای آزادی عیدان الکساندر حملات به غزه را برای مدت کوتاهی متوقف کرد، اما به محض آزادی او حملات هوایی خود را از سر گرفت.
دفتر نخست‌وزیری اسرائیل اعلام کرد که توافقی برای توقف درگیری‌ها انجام نشده و هیچ زندانی فلسطینی نیز قرار نیست با آزادی عیدان الکساندر، از زندان‌های اسرائیل آزاد شود.
آزادی عیدان الکساندر در جریان مذاکرات چهارجانبه بین حماس، آمریکا، مصر و قطر حاصل شد. قطر و مصر آزادی الکساندر را گامی دلگرم‌کننده در جهت مذاکرات آتش‌بس جدید دانستند.
نحوه آزادی الکساندر و عدم ایفای نقش دولت اسرائیل در مذاکرات، انتقادات گسترده‌ای را متوجه بنیامین نتانیاهو و دولت او کرده است.
استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ در امور خاورمیانه که نقش اساسی در آزادی این گروگان ایفا کرد، روز دوشنبه در اسرائيل حضور داشت. در ویدیوهای منتشر شده، اوست که خبر آزادی عیدان الکساندر را به مادرش می‌دهد و پس از تماس تلفنی با این گروگان گوشی تلفن همراه را به مادرش می‌سپارد.
خانواده عیدان الکساندر ضمن قدردانی از دونالد ترامپ و استیو ویتکاف ابراز امیدواری کردند که این آزادی موجب تسریع در آزادی سایر گروگان‌ها شود. آنها گفتند: «از دولت اسرائیل و تیم‌های مذاکره‌کننده می‌خواهیم که متوقف نشوند.»
عینا زنگوکر، مادر «ماتان» که یکی از ۲۱ گروگانی که گفته می‌شود هنوز زنده هستند، گفت که نتانیاهو بقای سیاسی خود را به پایان جنگ ترجیح داده است.
او در بیانیه‌ای خطاب به دونالد ترامپ که با دیگر خانواده‌های گروگان‌ها خواند، گفت: «مردم اسرائیل پشت شما هستند. این جنگ را پایان دهید. همه را به خانه بازگردانید.»
آغاز دوباره حملات ارتش اسرائیل در نوار غزه و تصمیم دولت نتانیاهو به گسترش عملیات با انتقاد گسترده خانواده گروگان‌های اسرائيلی و حامیان‌شان رو‌به‌رو شده است. آنها می‌گویند که این عملیات امیدها به زنده ماندن عزیزانشان را نقش بر آب می‌کند.
همچنین، اقدامات اسرائيل مبنی بر جلوگیری از ورود کمک‌های بشردوستانه به غزه با انتقادات گسترده بین‌المللی همراه شده است. بر اساس گزارش سامانه جهانی پایش گرسنگی (IPC)، نیم میلیون نفر در نوار غزه در آستانه قحطی قرار دارند و خطر قحطی فراگیر تا ماه سپتامبر بسیار جدی است.
در همین راستا، آدام بولر، فرستاده ویژه آمریکا، تصمیم حماس را «گامی مثبت رو به جلو» دانست و از این گروه خواست اجساد چهار شهروند دیگر آمریکایی را نیز تحویل دهد.
طرح جدید اسرائیل برای تخریب و اشغال غزه
به گفته مقامات اسرائیلی، طرحی که اسرائیل با نام رمز «ارابه‌های گیدئون»، با هدف «شکست کامل حماس» طراحی شده است.
بر اساس این طرح، ارتش اسرائیل با چهار یا پنج لشکر زرهی و پیاده نظام به غزه حمله کرده و به تدریج بیش‌تر این منطقه را اشغال و در اختیار خواهد داشت.
بتزالل اسموتریچ، وزیر دارایی ملی‌گرای افراطی اسرائیل، گفت که اشغال دائمی خواهد بود و ارتش اسرائیل حتی در ازای آزادی اسرا عقب‌نشینی نخواهد کرد. یک مقام دفاعی اسرائیل گفت که اشغال دائمی فقط یک «آرزو» است.
تاکتیک مورد استفاده، تخریب گسترده خواهد بود. هم‌زمان با اشغال بخش‌هایی از غزه توسط ارتش اسرائیل، تمام ساختمان‌ها را تخریب کرده و برای از بین بردن شبکه‌های تونل‌ها، همان‌طور که قبلا در رفح و شمال نوار غزه انجام داد، تلاش خواهد کرد.
ارتش اسرائیل قصد دارد نزدیک به ۲ میلیون فلسطینی را به منطقه رفح آواره کند، جایی که مجموعه‌هایی برای تحویل کمک‌های بشردوستانه در حال ساخت است.
بر اساس این طرح، تمام فلسطینی‌هایی که وارد منطقه بشردوستانه می‌شوند، غربالگری خواهند شد تا اطمینان حاصل شود که مسلح و عضو حماس نیستند.
این مجموعه‌ها توسط یک بنیاد بین‌المللی جدید و شرکت‌های خصوصی آمریکایی مدیریت خواهند شد، اگرچه مشخص نیست که این طرح پس از اعلام سازمان ملل و تمام سازمان‌های امدادی مبنی بر عدم همکاری با این طرح، چگونه عمل خواهد کرد.
تصمیم کابینه اسرائیل، حتی در داخل کشور بسیار بحث‌برانگیز شده است، به ویژه به این دلیل که مستلزم بسیج ۷۰۰۰۰ نیروی ذخیره است که اکثر آنها از زمان حملات ۷ اکتبر بیش از ۳۰۰ روز خدمت کرده‌اند.
مقامات می‌گویند، ارتش اسرائیل نگران است که ۳۰ تا ۵۰ درصد نیروهای ذخیره حاضر نشوند.
اکثر خانواده‌های اسرای اسرائیلی به شدت با این عملیات مخالف هستند و می‌گویند که جان عزیزانشان را به خطر می‌اندازد.
نظرسنجی‌های اخیر نشان داد که ۶۰ تا ۷۰ درصد اسرائیلی‌ها با عملیات بزرگ برای اشغال غزه مخالف هستند و از توافق برای پایان دادن به جنگ و آزادی اسرا حمایت می‌کنند. نظرسنجی‌ها نشان داد که اکثریت اسرائیلی‌ها فکر می‌کنند نتانیاهو به دلایل سیاسی به جنگ ادامه می‌دهد.
یک مقام اسرائیلی گفت: «آمادگی‌ها برای این عملیات، فرصتی را تا پایان سفر رییس جمهور ترامپ به منطقه برای دستیابی به توافق تبادل اسرا و آتش‌بس فراهم می‌کند. در صورت عدم دستیابی به توافق، این عملیات پیش خواهد رفت.»
تظاهرات ضددولتی مقابل پارلمان اسرائیل
پس از آنکه کابینه امنیتی اسرائیل بامداد روز دوشنبه پنجم مه طرح‌هایی را برای تصرف کامل نوار غزه و ماندن در این منطقه برای مدت نامشخص تصویب کرد، اعتراضات ضددولتی در اسرائیل آغاز شد.
صدها مخالف دولت اسرائیل با برگزاری تظاهراتی در مقابل ساختمان پارلمان این کشور خواستار امضای توافقی با حماس برای آزادی گروگان‌های باقی‌مانده در غزه شدند.
پلیس اسرائیل با یورش به معترضانی که روز دوشنبه پنجم مه مقابل ساختمان کنست، پارلمان این کشور تجمع کرده و علیه کابینه اسرائیل شعار می‌دادند، آنها را متفرق کرد.
تصمیم کابینه امنیتی اسرائیل برای تصرف کامل نوار غزه و ماندن در این منطقه برای مدت نامشخص که در صورت اجرای آن، عملیات این کشور در سرزمین‌های فلسطینی را به‌شدت گسترش می‌دهد احتمالا با مخالفت‌های شدید بین‌المللی مواجه خواهد شد
یکی از افرادی که در تجمع اعتراضی در مقابل ساختمان کنست شرکت کرده بود، گفت: «هیچ دلیلی برای ادامه این جنگ وجود ندارد. آنچه را که در یک سال و نیم گذشته نتوانستیم به دست بیاوریم اکنون نیز نمی‌توانیم به آن برسیم.»
«آنها(دولت اسرائیل) فقط می‌خواهند نوار غزه را تحت کنترل خود داشته باشند و یک شهرک جدید در آنجا بسازند. آنها در آنجا خواهند ماند، سربازان کشته خواهند شد و گروگان‌ها در کیسه‌های سیاه باز خواهند گشت. این همان چیزی است که اتفاق خواهد افتاد.»
به گفته مقامات اسرائیلی، هدف از طرح جدید کابینه امنیتی اسرائیل، دستیابی به اهداف جنگی این کشور یعنی شکست حماس و آزادی گروگان‌های باقی‌مانده در غزه است. این اقدام همچنین صدها هزار فلسطینی را به جنوب نوار غزه سوق می‌دهد که احتمالاً بحران انسانی در این باریکه را تشدید می‌کند.
از زمانی‌که اسرائیل آتش‌بس در غزه را در اواسط ماه مارس زیرپاگذاشت، ارتش اسرائیل حملات جدیدی را در این باریکه آغاز کرد که منجر به کشته شدن صدها نفر شده است. بر اساس برآوردهای انجام شده، ارتش اسرائیل اکنون کنترل حدود ۵۰ درصد از غزه را در دست دارد.
پس از آنکه اسرائیل از ماه مارس مانع از انتقال کمک‌های انسان‌دوستانه به غزه شد، بحران گرسنگی و سوءتغذیه به‌ویژه در میان کودکان فلسطینی به‌سرعت رو به وخامت گذاشته است.
نتیجه‌گیری
در جنگ کنونی غزه نیز همان‌گونه که مشاهده می‌شود از دهه‌ها پیش دولت اسرائیل در راستای تضعیف مردم غزه و به خصوص نابودی فلسطین که در زمان کنونی کنترل غزه را در اشغال خود دارد. اسرائیل با حمایت آمریکا قصد دارد باریکه غزه را به‌شدت تحت کنترل و اگر بتواند خالی از سکنه کند و به گفته ترامپ یک مرکز گردشگری در آنها برپا کند.
مرزهای خاکی و آبی این منطقه توسط دولت و ارتش اسرائیل محاصره شده است و تنها مرز خاکی این منطقه با مصر است که می‌توانست محل ارتباط این کشور با جهان خارج باشد که آن نیز با فشارهای اسرائیل بر دولت مصر بسته شده است.
در این شرایط، وضع زندگی اجتماعی آن‌قدر وخیم است که دولت اسرائیل بتواند به راحتی این منطقه را اشغال و تصرف نماید و یا اینکه خواست مردمی به آن سو برود که در بهرتین حالت اداره نوار غزه را به‌دست تشکیلات خودگردان بسپارند.
احتمالا اسرائیل به دو علت حملات جدید خود را با بمباران هوایی آغاز کرده است:
1- تا آنجا که می‌تواند بقایای حماس را نابود و مردم را درمانده‌تر کند.
2- اگر جنگ خاتمه یابد به احتمال زیاد صندلی ریاست از زیر پای نتانیاهو و حامیانش گرفته خواهد شد و شخص نخست وزیر در سطح داخلی و بین‌المللی به محاکمه کشیده خواهد شد.
در شرایط کنونی و حمایت‌های بی‌دریغ دولت‌ها از دولت اسرائیل و ارتش اسرئل و در راس همه دولت دونالد ترامپ، دست‌کم در کوتاه‌مدت نمی‌توان شرایط خوبی برای مردم غزه تصور کرد. مگر این که جنبش‌های اجتماعی و در راس همه جنبش کارگری، آن نقش مهمی که در عرصه تولید نیازهای بشری در سطح جهانی دارد در سطح سراسری و دست‌کم در چندین کشور بزرگ اروپایی همانند سابق در دفاع از مردم ستم‌دیده فلسطین به‌طور جدی و پیگیر و هدفمند وارد منازعات سیاسی شود تا از یک سو دولت نسل‌کش اسرائیل را وادار به عقب‌نشینی و پاین جنگ وادار سازند و از سوی دیگر، مردم فلسطین با جرات بیش‌تری گروه‌های تروریست مذهبی همانند حماس به حاشیه برانند و بتوانند با قدرت سرنوشت خود و جامعه‌شان را مستقیما به دست خویش رقم بزنند.
شنبه سوم خرداد 1404-بیست و چهارم مه 2025
