به یاد مادر

مادر به خوی عادت طفلانه ام هنوز از بهر تو سرخوش…

توهم پولی، دستمزد، تورم ـــ برشی از کتاب: «درس‌گفتارهای کاپیتال»

دانش و امید، شمارهٔ ۲۹، اردیبهشت ۱۴۰۴ ــ  اوایل سال ۱۴۰۳،…

     انزوای نمایشی، همکاری پنهانی: از انکار علنی تا توافق پشت…

نویسنده: مهرالدین مشید انزوای دیپلوماتیک تا معامله در سایه: روایت دوگانه…

یوغلط خبر د جنجال منبع

نور محمد غفوری په دې ورځو کې د مغرضو او دروغجنو…

و.ای. لنین- وحدت فلسفه و سیاست

ترجمه. رحیم کاکایی اوگورودنیکوف ولادیمیر پتروویچ، دکتر علوم فلسفه، پروفسور، رئیس کرسی…

ناله یی میهن

رخت سفر ببستم و سوی وطن شدم در آرزوی دیدن مهد کهن…

از شمس النهار ، بنیاد گزاری مطبوعات مدرن

1میرعبدالواحد سادات ترقیات عالم روبه بالاست  ما از بالا به پایین می…

روز جهانی مطبوعات و روزگار آشفته و نابسامان روزنامه‌نگاری در…

نویسنده: مهرالدین مشید هرچند روز جهانی مطبوعات (۳ می) فرصتی است…

ریشه‌یابی پیدایش سادات، خواجه، آقا و بار بی‌معنای مذهبی دادن به…

محمدعثمان نجیب بخش نخست:  مراد من این‌ است تا بدانیم، چرا مردمان…

مارکوزه؛- فیلسوف التقاطی جنبش دانشجویی

Herbert Marcuse (1898-1879) آرام بختیاری نیاز  فیلسوف "چپ نو" به فرویدیسم. مارکوزه (1979-1898.م)،…

مسئولیت اخلاقی رسانه ئی  در دفاع مشترک از روشنگری ،…

نوشته  از: بصیر دهزاد   قسمت دوم  ادامه قسمت اول   نباید یک اصل عمده…

مسئولیت اخلاقی رسانه ئی  در دفاع مشترک از روشنگری ،…

نوشته  از: بصیر دهزاد   قسمت اول   انگیزه این مقاله  تداوم بحث های…

وحدت ملی یگانه ضامن بقای کشور است

اگر از چهار راهی ها گذر کنی مزدور کار ،…

تقسیم جهان 

رسول پویان  زمیـن در بین غـولان جهـان تقسیم می گردد  تـوگـویـی از…

یووالی د بریا کيلي، د نن ورځې اړتیا

ليکنه: حميدالله بسيا په تاریخ کې ډېرې داسې شېبې شته چې ملتونه…

نقش و جایگاۀ اصلی دین در جهان معاصر

نویسنده: مهرالدین مشید فشرده عصر حاضر، که با بحران‌های هویتی، اخلاقی، زیست‌محیطی…

 ماکار گرو نیروی توانای جها نیم 

             به استقبال روز بین المللی کارگر  انسان بخاطر زنده ماندن خود…

پیام تبریک به مناسبت اول ماه مه، روز همبستگی کارگران…

درود بر تلاشگران خستگی ناپذیر زندگی،   اول ماه مه، روز گرامیداشت…

هار و فراق 

 نوشته نذير ظفر ساحل ورجنيا  28 اپريل 2025 امد  بهار و   سبز …

تراشه قلب فنآوری دیجیتال سده 21

بیژن باران قلب فنآوری دیجیتال تراشه در طراحی، تولید، کاربرد، ساختن…

«
»

قدرت نامشروع پسا ۲۰۲۱ در افغانستان، و نزاع های ناشی از آن

تحلیل محمدآصف فقیری در مورد اختلافات درون گروهی طالبان:

ثبات سیاسی از زیر بنای قدرت مشروع که موضوع حاکمیت ملی می باشد است، که البته سیر حاکمیت فردی یا منوکراسی تا دموکراسی یا حاکمیت ملی به گونه منظم و ملت سازی شده در طول تاریخ معاصر افغانستان صورت نگرفته است، هرچند قدرت از ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۱ بین تکیه داران قومی، جنگ سالاران و تکنوکرات ها تقسیم شده بود، و ثبات سیاسی فدای مصلحت این ها بود٬ ولی از تغییر افکاری عمومی بسوی مدرنیته در فضای ارتباطات و انترنت و حس آزادی در نسل امروزی اجتناب ناپذیرست که بخش عظیم از گروه طالبان٬ آرامش قبل از طوفان را اکنون متوجه شده٬ و برای پایداری از قدرت شان٬ حرف و حدیث از اختلافات به گونه عریان و نمایان می نمایند.

از آن جاییکه سرشت قدرت فساد آور است و فيلسوفان و دانشمندان تفکیک قوا در مقابل ارایه دادن و برخی دیگر چون ماکیاولی نزاع های طبقاتی و کشمکش های سیاسی را٬ که ثبات سیاسی به جز از مجرای قدرت مشروع دست یافتنی نیست، اختلافات درونی طالبان که متمرکز به آموزش خانم ها است نباید افکاری عمومی را تنها به این تمرکز، جهت دهد، زیرا تا زمانیکه قدرت از مردم منشاء نگیرد، در واقع کودتا یا اختلافات شدید دورن گروهی شان بعید نبوده و یا تضعیف شان چون قدرت وحدت ملی پسا ۲۰۱۴ می تواند به تقویت قدرت های چپی شان افزاید، از این جهت نباید قدرت و جاری شدن قدرت در ساختار تفکیک قوا را، برای پایداری و توسعه دور از نظر گرفت. 

البته ثبات و پایداری طالبان در اجرا شدن معاهده دوحه در حکومت مردمی می توان رقم خورد، زیرا کشوری را می‌توان به نیزه گرفت ولی نتوان بالای آن نشست، که بیدون شک احکام این چنینی طالبان در مقطعی بودن و منهدم شدن شان را در آینده قابل بینیش می کند. 

در نتیجه می توان دریافت، که حکومت مردم سالاری با یک بخش از طالبان قابل استنتاج است و گروه قندهاری یا بخش افراطی شدید این گروه٬ با همرای گروه های دهشت افگن بین المللی٬ تشدید جنگ در کشور است، در صورتیکه شایسته سالاری در بستر برابری و آزادی بیان در حکومت آینده بنیاد قرارداده شود، می توان تشدید جنگ را مهار کند.

faqiri85@gmail.com