سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی چیست و چرا جهان به جنگ اتمی نزدیک شده است؟
مقام‌های مجمع عمومی سازمان ملل که پیش از این درباره خطر تشدید تنش هسته‌ای میان قدرت‌های بزرگ هشدار داده بودند، اکنون درباره بی‌اعتمادی فزاینده هشدار می‌دهند.
«هیچ‌گاه خطر جنگ جهانی سوم به اندازه امروز نبوده است؛ جنگ هسته‌ای در حال عادی‌سازی است»؛ این برنامه تلویزیونی انتخاباتی حزب برابری سوسیالیست آلمان، برای نخستین بار پخش شد.
از زمان پخش این برنامه، نشانه‌های فزاینده‌ای درباره ورود جنگ ناتو علیه روسیه به مرحله جدیدی وجود دارد که در واقع می‌تواند به استفاده از سلاح‌های هسته‌ای منجر شود.
اقدام‌های تحریک‌آمیز کشور‌های غربی
به‌تازگی رسانه‌های بین‌المللی چشم‌اندازی را منتشر کردند که چگونه نمایندگان پیشرو ناتو، از جمله دیوید کامرون، وزیر خارجه انگلیس و امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، روسیه را به حملات موشکی مستقیم و استقرار نیرو‌های زمینی در اوکراین تهدید می‌کنند.
روسیه به تدارکات مستقیم جنگ ناتو با تهدید ضدحمله واکنش نشان می‌دهد؛ مسکو همچنین از برگزاری رزمایش‌هایی خبر داده است که در آن استفاده از سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی شبیه‌سازی می‌شود.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، رزمایش‌های برنامه‌ریزی شده را واکنشی به سطح بی‌سابقه تشدید تنش‌ها که از سوی رئیس جمهور فرانسه و وزیر خارجه انگلیس آغاز شد، از جمله قصد اعزام نیرو‌های مسلح به اوکراین، توصیف کرد.
در شرایطی که نیرو‌های مسلح ناتو تهدید به اعزام نیرو به اوکراین می‌کنند و قدرت‌های هسته‌ای پیشرو در ناتو استفاده از سلاح‌های هسته‌ای را در صورت وقوع جنگ رد نمی‌کنند، مسکو حتی مجبور است یک حمله هسته‌ای پیشگیرانه احتمالی را در نظر بگیرد.
تشدید تنش از سوی آلمان
آلمان در این بین نقش ویژه تهاجمی ایفا می‌کند؛ به‌تازگی دولت آلمان از یک مناسبت برای آغاز تهدیدات جنگی تهاجمی علیه روسیه استفاده کرد.
تأیید اولاف شولتز، صدراعظم آلمان بر «وظیفه کمک» ناتو پیامد‌های بالقوه فاجعه‌باری دارد؛ ماده ۵ پیمان ناتو می‌گوید که «حمله مسلحانه علیه یک یا چند طرف، حمله علیه همه ناتو تلقی می‌شود».
به عبارت دیگر، اگر جنگ در اوکراین به یکی از کشور‌های ناتو گسترش یابد، شولتز، آلمان را با تمام اتحاد متعهد می‌کند تا علیه قدرت هسته‌ای روسیه وارد جنگ شود.
رزمایش روسیه با سلاح‌های تاکتیکی هسته‌ای
رزمایش نظامی روسیه شامل تسلیحات هسته‌ای تاکتیکی پس از آن برگزار می‌شود که سران ارشد اروپایی حمایت عمیق‌تر از اوکراین را اعلام کردند.
چند روز پس از آن که مقام‌های ارشد اروپایی حمایت نظامی قوی تری از اوکراین را اعلام کردند، روسیه اعلام کرد که رزمایش‌هایی را برگزار خواهد کرد که شامل تمرین برای استفاده از سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی می‌شود.
کرملین گزارش داد که رزمایش نظامی به دستور ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، در پاسخ به اظهار نظر‌های کشور‌های غربی و اعضای ناتو درباره اعزام نیرو به اوکراین است.
وزارت دفاع روسیه گفته که این رزمایش شامل تمرین برای آماده‌سازی و استقرار سلاح‌های هسته‌ای غیراستراتژیک با هدف افزایش آمادگی برای انجام وظایف رزمی پس از اظهارات تحریک‌آمیز و تهدید‌های برخی مقام‌های غربی خواهد بود.
در این رزمایش که «در آینده نزدیک» برگزار خواهد شد، تشکل‌های موشکی در منطقه نظامی جنوبی روسیه و نیرو‌های دریایی این کشور شرکت خواهند کرد.
نیرو‌های راهبردی هسته‌ای روسیه به‌طور منظم تمرین‌هایی را برگزار می‌کنند، اما این بیانیه، اولین اعلام عمومی رزمایش‌های مربوط به تسلیحات هسته‌ای تاکتیکی است.
نشانه‌های تشدید تنش
این اقدام نشان‌دهنده تشدید تنش‌ها از زمانی است که امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، گفت که کشورش در صورت درخواست کی‌یف، اعزام نیرو‌های زمینی به اوکراین را بررسی می‌کند.
یک روز بعد، دیوید کامرون، وزیر خارجه انگلیس، گفت که اوکراین در صورت تمایل می‌تواند از تسلیحات انگلیس علیه اهدافی در داخل روسیه استفاده کند.
مقام‌های روسیه هر دو بیانیه را محکوم کرده و هشدار دادند که مسکو روند تشدید خطرناک تنش را تلافی خواهد کرد؛ مسکو از مدت‌ها قبل هشدار داده که اگر اعضای ناتو سربازان خود را برای جنگ در اوکراین بفرستند، درگیری با ناتو اجتناب‌ناپذیر خواهد شد.
چه چیزی یک سلاح هسته‌ای را «تاکتیکی» می‌کند؟
در حالی که هیچ تعریف جهانی وجود ندارد، سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی اغلب براساس اندازه و برد آن‌ها یا استفاده از آن‌ها برای اهداف محدود تعریف می‌شوند.
هیچ اندازه توافق شده‌ای وجود ندارد که مشخصه سلاح‌های تاکتیکی باشد، اما آن‌ها معمولا بسیار بزرگ‌تر از بمب‌های معمولی هستند و باعث ریزش رادیواکتیو و سایر اثرات مرگ‌بار فراتر از خود انفجار می‌شوند.
آن‌ها اغلب به عنوان «سلاح‌های غیراستراتژیک» نامیده می‌شوند، برخلاف تسلیحات استراتژیک، که ارتش آمریکا آن‌ها را برای هدف قرار دادن «ظرفیت جنگ‌آفرینی و اراده دشمن برای جنگ»، از جمله سیستم‌های تولید، زیرساخت‌ها، حمل‌ونقل و ارتباطات و اهداف دیگر تعریف می‌کند.
در مقابل، سلاح‌های تاکتیکی برای دستیابی به اهداف نظامی محدودتر و فوری‌تر طراحی شده‌اند که در یک نبرد پیروز می‌شوند؛ آن‌ها را می‌توان بر روی موشک‌ها، بمب‌ها یا حتی گلوله‌های توپخانه‌ای که برد نسبتا کوتاهی دارند، بسیار کمتر از موشک‌های بالستیک قاره‌پیما که برای سفر هزاران کیلومتر و هدف قرار دادن اهداف در سراسر اقیانوس‌ها طراحی شده‌اند، نصب کرد.
