چرا صدای گاندی ها در کوهستان‌های افغانستان پژواک نیافت ؟

نویسنده: مهرالدین مشید جغرافیای خشونت، سیاست قبیله‌ای و غیبت ماندلاها در…

جمعبندی غیر تحلیلی از جریانات اخیر نظامی و دپلماتیک افغانستان…

آنچه سیاسیون و نظامی های پاکستان پس از حملات هوایی…

                     یک گرفتاری با مافیا

محمد عالم افتخار         و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و…

فلسفه سیاسی فردوسی و روانشناسی ترس در شاهنامه

دکتر بیژن باران نتیجه‌گیری. شاهنامه فردوسی چیزی بیش از یک…

سناریوی براندازی طالبان؛ از سوی پاکستان و ایران!؟

نویسنده: مهرالدین مشید براندازی طالبان واقعیت ژیوپولیتیک یا توهم تحلیل گران دراین…

دو کنیز در سحرگاه فلسفه یونان

Greece Philosophie.2800j. آرام بختیاری فلسفه یونان؛ افسانه و عرفان، منطق و برهان. در…

جنگی حاجی

آقای "جنگی حاجی" (به کُردی: جەنگی حاجی) با نام کامل…

 شانسی برای نجات افغانستان باقی مانده یا فرصت‌ها از دست…

نویسنده: مهرالدین مشید بیداری وجدان جمعی مردم؛ بازسازی مشروعیت سیاسی این پرسشی…

مارکسیسم قلب جوانان را تسخیر می‌کند

ا. م. شیری «چگونه یک ایدئولوژی غربی مانند مارکسیسم می‌تواند در…

عالم تنهایی 

رسول پویان  آزاد و ســرافـــرازم در عـالـم تـنهـایی  عشق و دل بیدار است تا…

هرمشکل حل گردد

امین الله مفکرامینی           2025-10-11! نازم آن قامت رسـا که نگردد خـــــــم زاِدبــــار همــتـــــــی…

جګړه او ورور وژنه د هېواد ستونزې نه شي حل…

 نور محمد غفوری سریزه نیمه پېړۍ کېږي چې په افغانستان کې جګړه…

پاکستان؛ درگیر جنگ نیابتی هند یا اسیر میراث تروریست‌پروری های…

نویسنده: مهرالدین مشید پیاله کافی؛ دیروز زهری به کام مردم افغانستان…

مذاکره هیئت های افغانستان و پاکستان

در ترکیه از دید حقوق بین الملل عمومی این نشست‌ها برخاسته…

خُردشدن کرزی نزد پرویز مشرف و خُردساختن کشور، توسط کرزی…

بازخوانی تاریخی نه چندان دور محمدعثمان نجیب من در دوران نخست حکومت…

احمدشاه بابا

احمدشاه بابا نومیالی اتل، غښتلی، توریالی او پیاوړی ملي شخصیت:  احمدشاه…

«چپ نو» و سوسیال‌دموکراسی در افغانستان

نور محمد غفوری «چپ نو» و سوسیال‌دموکراسی در افغانستانبازاندیشی در ایدئولوژی…

تهدیدهای پاکستان برضد افغانستان؛ از سیاست بازدارندگی تا بازی ژئوپولیتیک

نویسنده:  مهرالدین مشید از سیاست بازدارنده گی تا تغییر در رهبری…

بحران مالی سازمان ملل و فاجعه انسانی در افغانستان

آزمونی برای تعهد جهانی به انسان‌دوستی و چندجانبه‌گرایی سازمان ملل متحد…

میراث سکاها در شاهنامه فردوسی: سیستان، سجستان و ایران

- دکتر بیژن باران مقدمه: شاهنامه و جغرافیای هویت ایرانی. شاهنامه…

«
»

د معافيت فرهنګ، د جنايې پيښو د زياتيدو عامل

کله چې د افغانستان نوم اخيستل کيږي نو په طبيعي ډول د انسان ذهن ته د افغانستان د اوسنيو سياسي، امنيتي او اقتصادي ستونزو انځور راوړل کيږي. دا هغه هيواد دی چې ډیر ځله د بدبختو هيوادونو په سر کې راځي. دلته نه امنيتي، نه سياسي او نه هم اقتصادي حالات په نورمال حالت کې دي، دلته يوه ډله خلک د خپلو پيسو، مال او جايداد په شمارلو ستړي کيږي خو بل لور ته داسې خلک هم شته چې سهار يې وخوري نو ماښام ته د يوې مړۍ ډوډۍ لپاره حيران وي، دلته يوه ډله خلک د خپلو چکرونو او عياشيو لپاره د بهرنيو سفرونو مهالويشونه جوړوي خو داسې خلک هم شته چې ښار ته د تداوۍ لپاره ډاکټر ته د خپل ناروغ د وړولو کرايه نه لري، دلته يوه ډله خلک په آن بازار ته د چکر لپاره هم په ذرهي موټرو کې ورځي خو بل لور ته داسې خلک هم شته چې په مياشتو ـ مياشتو د وسله وال په محاصره کې دي خو څوک يې غم نه خوري او دلته داسې خلک هم شته چې د خپلې يوې مړۍ په خاطر د بل په مرۍ چاړه ږدي. دلته ډیری داسې ډلې فعالې دي چې خپل ژوند د بل د ژوند په اخيستلو او ربړولو کې لټوي.

داسې په لسګونو پيښې دلته شوي دي چې يوې له خدايه نه ډاريدونکې ډلې يو د خپل بچي د مړولو لپاره د بل بچی ښکار کړی وي. د همډې ډول پيښو يوه يې کابو له څلويښت ورځو وړاندې په فراه ولايت کې شوې ده چې تښتوونکو د نويد په نوم يو پنځه کلن ماشوم وتښتولو چې له نيکه مرغه تيره ورځ د افغان امنيتي ځواکونو په عملياتو کې د تښتوونکو له منګولو روغ رمټ راخلاص شو. د دغه معصوم کوچني کيسه هغه وخت برسيره شوه چې تښتووونکو د دغې ماشوم د ځورونې ويډيو د نوموړي کورنۍ ته واستوله. ويډيو په ټولنيزه ميډيا کې هم ډيره خپره شوه او ليدلو يې ډير خلک ودردول. دغه ماشوم ۴۰ ورځې د غلو سره و چې تيره ورځ د امنيتي ځواکونو په عملیاتو کې له تښتونکو آزاد او د جنایت سره په تړاو کې ۴ تنه هم نيول شوي دي. د فراه والي آصف ننګ ويلي، چې تښتوونکو په لومړي سر کې د ماشوم له کورنۍ نه ډيرې زياتې پيسې غوښتي وې.

دغه معصوم کوچنی (نويد) د نوموړي له کور څخه په څو کيلومترۍ کې د فراه ولايت په شمال په فريدون قلعه سيمه کې په يوه ځمکتلي کې د تښتوونکو لخوا ساتل کيده. د نويد په وجود د تښتوونکو د تيري او شکنجې نښانونه معلوميږي، چې پر وينا يې تښتوونکو ډير ځورولی او حتا کافي ډوډۍ يې هم ورته نه ورکوله. د دغې کوچني بدن اوس دومره ضعيف شوی دی چې آن په خپلو پښو د دريدلو توان هم نه لري. له رسنيو سره په خبرو کې نوموړي په خپله ماشومانه ژبه ويلي چې تښتوونکو هغه وخت وتښتولو چې د خپل کور په خوا کې يې لوبې کولې.

دا لومړی کوچنی نه دی چې د پيسو د ترلاسه کولو لپاره له خپلې کورنۍ تښتول کيږي بلکې له وړاندې هم په لسګونو پيښې ترسره شوې دي چې له نويد وړاندې بله تازه پيښه يې د شهيد اباسين ځاځي ده. نوموړی کابو يو کال وړاندې په کابل ولايت کې د څو تنو سړي تښتوونکو لخوا وتښتول شو. تښتوونکو د اباسين له کورنۍ څخه پيسې غوښتې نو لمړی يې د هغه ګوته پرې کړې وه او وروسته يې په بې رحمانه ډول سره وژلی وو  چي وروسته يې جسد په کابل کي وموندل شو. د هغه په وړاندي دې بې رحمانه ظلم د هيواد په کچه سخت غبرګونونه پارولي و چې په بيلابيلو ولايتونو کې يې عاملينو ته د سزا ورکولو په خاطر لاريونونه هم وشول. ملي امنيت د اباسين ځاځي د قاتلانو د نيولو خبر ورکړ خو محکمه يې چا په سترګو ونه ليدله.

که چيري د اباسين ځاځي او همداشان د نورو سړي تښتوونو پيښو عاملان يو يا څو يې په علني توګه په عام محضر کې اعدام شوی وای نو پرته له شکه چې د انسان تښتوونو په پيښو کې به کموالی راغلی و. خو له بده مرغه چې له سزا نه د معافيت قانون اوس هم په هیواد کې حاکم دی او قاتلان، غله او ډاړه ماران سرې سترګې ګرځي. حکومت بايد په داسې پيښو کې چې د نورو لپاره د عبرت وړ ګرځي؛ هيڅ ډول ناغيړي ونه کړي او د هر ډول جنايت عاملان بايد علني محاکمه کړي څو د نورو لپاره پند شي. يو ځل بيا هم وایم که چيري د اباسين ځاځي قاتلان په علني توګه محاکمه شوي او په دار ځړول شوي وای نو نن به لکه نويد (تښتول شوی ماشوم چې خوشې شو) په شان ماشومان هیچا د پيسو د ترلاسه کولو لپاره نه تښتول.

لیکنه : خوشحال آصفي