جګړې او ورک شوي سرتېري

حميدالله بسيا په انساني تاریخ کې جګړې تل له وینو، وېر،…

تجربه های تاریخی که به سرمایه های ملی بدل نشد

نویسنده: مهرالدین مشید شکست هایی که هر روز ما را وحشتناک…

لنینگراد دیمیتری شوستاکوویچ سمفونــیِ پیروزی ارتش سرخ بر فاشیسم 

ترجمه و تنظیم: آناهیتا اردوان این ترجمه را  به مهندس ارشد…

ارزش نقد و کم‌رنگی نقدهای ادبی

یکی از بدی‌های تاریخی در جهان و کشور ما، رنگ‌باختنِ…

                یک گرفتاری با مافیا

        و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و مدنی                               (قسمت سوم…

چند شعر کوتاه از زانا کوردستانی

گاهی اتفاقی ستاره‌ای  در دفترم چشم باز می‌کند ولی، من هنوز به آفتاب نقش…

ترور عروس خدا، توسط پدران مقدس!

Hypatia(355-415م ). ترور دختر خدا، توسط پدران مقدس! آرام بختیاری نبرد مکتب و…

مخالفان پراکنده، بازیگران متحد؛ مدیریت خلای سیاست در افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید اردوگاۀ از هم گسخته؛ فرصتی برای مانورهای منطقه…

گام بزرگ به سوی مبارزهٔ مشترک

برگزاری نشست مشترک دفتر سیاسی – اجرایی و بیروی اجرائیه…

پدر سالار

ما زنان سر زمین های جنگ  زنان جهان سوم  جهان پدر سالار وقتی…

اسدالله بلهار جلالزي

له ښاغلي (اسدالله بلهار جلالزي) سره، چې د علم او…

افغانستان، سوار بر شانه های ژیوپولیتیک پرتنش و پیچیده منطقه…

نویسنده: مهرالدین مشید روایتی از زنده گی در سایه امید یا…

میراث سکاها، هویت ایرانی و مسئله تورانیان در شاهنامه 

- دکتر بیژن باران شاهنامه، خاطره حماسی سکاهای ایران، جغرافیای اسطوره‌ای…

افغانستان نقطه مرکزی جیو پولیتیک

در سیاست قدرت های مخرب نظم و ثبات ! در بردن…

شور و حال عشق 

رسول پویان  عشق دردام سیاست مرغ بسمل می شود  پـرپـر احسـاس دل بندِ سـلاسـل می شود  تا ز چنگِ بازی ی صیاد مـرغ دل پـرید  عشوه از بهر فریب دل، مشکل…

«سازش» و «سازشکاری» یعنی چه؟

‫ رفیق نورالدین کیانوری ــ پرسش و پاسخ، شمارهٔ ۲۰، دی‌ماه ۱۳۵۹ــ…

دو کلمه؛ همچون دو پرخاش

Eklektism, Dogmatism. آرام بختیاری التقاطی و دگماتیسم؛ دو واژه یا دو سیستم…

«اسپینوزا در ترازوی مکتب من بیش از این نه‌می‌دانم: فیلسوفی،…

تذکر ضروری و تازه و بکر!در پایان هر بخش لینک…

                 یک گرفتاری با مافیا

        و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و مدنی                          (قسمت دوم)                        چرا…

ژئوپولیتیک ساختار قدرت؛ تنوع قومی و آیندهٔ دولت‌سازی در افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان؛ از رویای فدرالیسم تا کابوس بالکانیزه شدن…

«
»

د جګړې پر خلاف پرله پسې فتواوې؛ د طالب د مشروعیت زوال

لیکوال: امین الله حقپال

په افغانستان کې روانه جګړه له پيل سياسي وه، سياسي وه او لا هم سياسي روانه ده. که څه هم دښمن او د لوبې اصلي طراحانو دغې جګړې ته مذهبي رنګ ورکړی دی او تر ډېره بريالي هم دي، خو په وروستيو کې د ولسمشر غني په هڅو له دښمنه دغه وسيله اخيستل شوې او د جګړې اصلي ماهيت يې ټولو افغانانو ته ښه روښانه شوی دی. په تېر کې د افغانستان په جګړه کې له طالب سره د اسلام او مذهب خنجر په لاس کې و او د ملا فضلو او سميع الحق فتوا يې په جيب کې وه او هر رنګه به چې ورته د بادار لخوا امر کېدلو په هماغه ډول به يې فتوا صادروله او د دين عالم، د ښوونځي ښوونکی، د پوهنتون محصل او د اردو سرباز يې راته له تېغه تير کړي دي.

د طالب حقيقت څه دی؟

په افغانستان کې د طالبي نظام له پيله د دغې ډلې رامنځته کوونکو هڅه کړې چې طالب په خلکو د يوې مذهبې مرجع اود اسلام د ټيکه دار په توګه ومني. طالب تل د اسلام له نومه په استفادې د پاکستان، ايران، مسکو او نورو هيوادونو ګټې خوندي کړي دي. که د مسالې بېخ ته ښکته شو معلوميږي چې طالب ډله د اسلام له نومه په استفادې د سياسي موخو د ترلاسه کولو لپاره ايجاد شوې ده. آن د مجاهدينو له خپلمنځي جنګونو وروسته او بيا د سپتمبر له يوولسمې پيښې راپدېخوا دغه ډله د لويو قدرتونو د سياسي لوبو بازيچه او نانځکه ګرځول شوې ده. د همدې طالب سره د مبارزې په نوم دلته افغانستان ته څو دېرش هيوادونه راغلل. دلته يې وحشت وکړ او بيا همدې طالب نارې کړې چې هلئ افغانستان اشغال شوی دی.

همدا طاللب دی چې د دوی په اصلاح د اشغال لپاره يې زمینه برابره کړې ده. همدا طالب دی چې افغانستان يې د نړۍ د لويو قدرتونو د سياسي لوبو ميدان ګرځولی دی. همدا طالب دی چې دلته د بهرنيانو حضور لپاره يې پلمه جوړه کړې ده. له يوې خوا د همدې بهرنيانو لخوا ملاتړ کيږي او جنګ لپاره مرش کيږي او له بلې خوا بيا د همدې بهرنيانو په مقابل کې د جهاد نغاره هم ډنګوي. همدا تېره ورځ هم د روسي د بهرنيو چارو وزارت وياندې ماریا زخاروا ويلي چې د طالب اصلي ملاتړې امریکا ده. پر امریکا د طالب د ملاتړ له توره وړاندې په بروکسل امريکا بيا په روسيې او ايران د طالب د ملاتړ تورې پورې کړ او ترې يې غوښتنه وکړه چې په افغانستان کې د رقابت پر ځای دې د سولې له پروسې سره همکاري وکړي.

ټول پوهيږي چې دلته جګړه استخباراتي او د نورو په ګټو ورټوله ده خو طالب جان دی چې مذهبي رنګ ورکوي. طالب جان دی چې د مولانا سميع الحق او ملا فضلو په پاکستانۍ فتوا يې دلته د هر افغان د مرګ جواز راوړی دی. همدا طالب جان دی چې د روس او امريکا او د نورو سيالو هيوادونو د ګټو تامين او تخريب لپاره جنګيږي. اوس هم د نړۍ د لويو قدرتونو د سيالۍ او نيابتي جګړې اصلي لوبغاړی همدا طالب ډله ده چې دلته يې د رقيبونو هيوادونو د رقابت لپاره زمينه برابره کړې ده.

د طالب د مشروعيت زوال

که څه هم طالب او بادار يې د افغانستان روانې جګړې ته په مذهبي رنګ ورکولو سره دلته تر ننه د جګړې ميدان ګټلی و خو د ملي يووالي حکومت په وروستيو کلونو کې د اشرف غني په پراخو نه ستړې کېدونکو هلو ځلو له طالبه دا خنجر اخيستل شوی دی. يواځې له طالب څخه د جګړې مذهبي خنجر اخيستل شوی دی بلکې بېرته د همدې ډلې په خلاف هم کارول شوی دی.

کله چې د لومړي ځل لپاره په اندونيزيا کې د افغانستان، پاکستان او اندونيزيا ديني عالمانو په افغانستان کې روانه جګړه ناروا وبلله نو ورسره هم مهال د طالبي نظام عقيدتي پايې په لړزان شولې. بيا کله چې په کابل کې څه کم درې زره دينو عالمانو په افغانستان کې د طالب جګړه حرامه او ترې يې د سولې غوښتنه وکړه نو د جګړې لپاره د طالب عقيدتي اړخ پيکه شو. ورپسې بيا د حرمين شريفين امامانو هم په افغانستان کې د طالب جګړه ناروا او د اسلام له قوانيو سره په ټکر کې وبلله چې په دې سره د طلب جګړه بيخي غير شرعي او له اسلام سره په ټکر کې اعلان شوه.

خو اوس چې په وروستيو کې په مکه مکرمه او جده کې د ۳۷ هيوادونو ديني عالمانو د طالب جګړه فتنه ياده کړه او ژر تر ژره يې د وضعيت د بدلون غوښتنه وکړه نو په دې سره له طالب څخه نه يواځې د جګړې جواز واخيستل شو، بلکې روانه جګړه مطلقاً حرامه او د مسلمان د وينې تويدنې لپاره اعلان شوه چې عاملين يې (طالبان) په کې د مسلمانانو قاتلان ياد شول. اوس نو هاغه وسيله چې طالب د افغانانو د وژلو لپاره کاروله، په بشپړ ډول د حکومت لاس ته ورغله او د همدې طالب پر خلاف به وکارول شي. اوس ټول ولس ته په ډاګه شوه چې د طالب جګړه هيڅ شرعي صبغه نه لري او برعکس د کفري هيوادونو د اشغال وسيله ده. سره له اوسه د طالب زوال شروع شو چې په ډېر کم وخت کې به ان شاالله نابود شي.