دولت: کاملِ ناتمام...!

دولت یا خدمات عامه و زمانیکه توسط میثاق مردمی همانا…

فرق بین شادی و لذت

 محمدنعیم «کاکر خیلی ها فکر می‌کنند که شادی و لذت یکی…

شلینگ و هگل،- دعوای 2 فیلسوف دولتی

Schellig, F.W (1775- 1854 آرام بختیاری فلسفه شلینگ،- مفاهیم ناروشن، تعاریف ناتمام. شلینگ…

عید قربان

ای وطندار عید قربان شد قربانت شوم صدقه‌ی حال خراب و…

حامییان حق!

امین الله مفکر امینی !    2025-03-06   نترسم زدشمن تکیه برحـــق کــــــــــرده ام باتکیه…

چرا مردان از زنان قوی تر نیستند؟

پروفیسور دکتر شمس سینا بخش نخست درین جا می خوانید: -چطور میتواند یک…

افغانستان در تلاقی آشوب و رقابت؛ قرائتی تازه از فروپاشی…

نویسنده: مهرالدین مشید فروپاشی طالبان؛ تلاطم‌های داخلی و بازتاب‌های جیوپولیتیکی منطقه‌ای…

در مورد تعاونی‌های کارگری

از آثار کلاسیک لنین برگردان: آمادور نویدی درباره تعاونی‌های کارگری تذکر سردبیر سایت مارکسیست– لنینیست امروز: این…

ریناس ژیان

استاد "ریناس ژیان" (به کُردی: ڕێناس ژیان) شاعر نامدار کُرد…

پنجشیر، زخم بر تن، آتش در دل؛ افسانه‌ای زنده در…

نویسنده: مهرالدین مشید پنجشیر، شیر زخمی اما سرفراز؛ خاری در چشم…

فلسفه امید بلوخ،- میان مارکس و مسیحا

Ernst Bloch (1885-1977 ) آرام بختیاری سوسیالیسم حتمی است !، مارکسیستی یا…

دلزار حسن

استاد "دلزار حسن" (به کُردی: دڵزار حەسەن) شاعر، نویسنده و…

مقام عشق 

رسول پویان  کلام عشـق و محبت چقدر شیرین است  نبید خسرو و…

تحول در متغیرهای ژئوپلیتیکی افغانستان: بازتعریف نقش طالبان در معادلات…

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان در معرض تلاطم؛ از صعود سریع تا…

برای نخستین‌بار، مصاحبه‌ی طولانی من با هوش‌مصنوعی

محمدعثمان نجيب  بخش دوم پندار من نسبت به هر پدیده‌یی منفی نی‌ست.…

 ما و گفته های شرل بنارد، همسر  آقای خلیلزاد پیرامون…

نوشته بصیر دهزاد  در یک تحلیل ، ارزیابی  و محورچه باید…

شهروندی بنیاد عملی دموکراسی

شهروندی به مفهوم منتفی امت نیست. بلکه رویکرد عملی از…

برهی که رفته ایم!

امین الله مفکرامینی      2025-22-05! بـرهی که رفته ایم ورویــم،نگردیم بــرعقــــــــب ورجان وتنــراوقربان داریم…

نشست تخصصی و کارگاهی فردوسی‌شناسی در بروجرد برگزار شد

به گزارش رها نیوز، و نقل از دکتر "محمد فصیحی"…

مارکس و اتحادیه‌های کارگری(فصل دوم)

مارکس علیه پرودونیسم و باکونیسم نوشته: آ. لوزوفسکی برگردان: آمادور نویدی مارکس علیه پرودونیسم و باکونیسم کارل…

«
»

دوه نوې خبرې طالب چارواکو ته

عبدالصمد ازهر

لمړی مطلب

پرون مې په رسنيو کې واورېدل چې د مرکزي احصايې رييس ويلي دي چې دوی غواړي په برېښنايي پېژند پاڼو کې بدلونونه راولي. د هغو له منځه يو بدلون يې دا دی چې د اسلامي امارت نوم به په کې ليکل شوی وي.

په دې هکله خپله او د ډېرو وطنوالو ژوره خواشيني او اعتراض شريکوم. دا ځکه چې:

  •  تر اوسه افغان ولس د امارت نوم ته رايه نه ده ورکړې او په رسميت يې نه دی پېژندلی؛
  •  طالبانو پخپله هم تر اوسه خپله اداره موقته بللې ده؛
  •  نړۍ هم دغه نوم په رسميت نه پېژني. د مسکو د ترويکا پلوس/ پلس (درې باندې يو) په غونډې کې د نړۍ سترو ځواکونو پرېکړه کړې وه چې نړۍ به د اسلامي امارت په نامه دولت په رسميت ونه پېژني؛
  • د نويو پژ‎ېژند پاڼو چاپول به د افغانستان په ګوډ اقتصاد باندې يو بې ځايه او غیر ضروري بوج وی؛
  •  سبا ته که د يوه تفاهم له مخې يا د لويې جرګې او اساسي قانون پر بنسټ کوم بل نوم غوره کېږي، دغه د امارت په نامه پېژند پاڼې به بيا اعتبار نه لري او د نويو پېژند پآڼو چاپول به بيا يو بل پې ځايه لګښت زمونږ پر ويجاړ اقتصاد وروتپي.

 همدا خبره د پاسپورټونو په برخې کې هم صدق لري. ومو لیدل چې طالب چارواکو موندلې وه د امارت تر نامه لاندې پاسپورټونه به په نړۍ کې چلند ونه لري نو ځکه يې په هوښيارۍ سره د امارت تر نامه لاندې نوي پاسپورتونه تر اوسه چاپ نه کړل. 

چارواکي بايد په دې پوه شي چې دغه مسايل د زور چلولو خبرې نه دي او د اساسي اسنادو او ارزښتونو اړول، د ملي بيرغ په شمول، د دوی له واک نه پورته خبر ده او په ملت پورې اړه لري.

زما دوستانه توصيه ورته دا ده چې خپلو احساساتي غوښتنو او پرېکړو باندې بيا کتنه وکړي. 

دوهمه خبره

ستاسو هوايي چلند ادارې اعلان وکړ چې له قطر سره د بيا منظمو الوتنو په هکله پرېکړې ته رسېدلي دي. 

مبارک دې وي دا خو د افغانستان له باندنيو اړيکو او له اقتصادی پراختیا سره مرسته ده. تر کومه ځايه چې مونږ ټول خبر يو قطر له امريکې سره دې هوډ ته رسېدلی دی چې پاتې هغه کسان به چې امريکه يې له افغانستان نه اېستل غواړي وباسي. قطري مشرانو وويل ستاسو هوکړه يې هم تر لاسه کړې ده.

که دا اېستل د امريکايي اتباعو او په رښتيا سره د جدي خطر او تعقيب لاندې کسانو وي نو کوم اعتراض په کې نشته. خو که نور هم غواړي زمونږ معنوي شتمنۍ او ظرفيتونه په مختلفو پلمو وباسي زما په اند د منلو نه ده او مخه يې بايد ونيول شي خو په دې شرط چې دې شتمنيو ته ارزښت او د پوهې او لياقت سره يې مناسب کار هم ورکړ شي. که داسې نه کېږي نو دغه شتمنۍ لکه زرګونه نورې د تحقیر او لوږې له وېرې هم حق لري چې د سفر څپلۍ واغوندي.

ویل کېږي چې د واک مشرتابه د نه مسوولانه چلند او نه پاملرنې له کبله چې د يوځايي لوی شمېر د وتلو په بهير کې د علمی کدرونو او د هيواد د معنوی شتمنيو د تېښتې لامل وګرځېد، د هيواد پوهنتونونه د استادانو له سخت کموالي سره مخ شوي دي. په يقين سره د ښوونځيو او نورو فرهنګي تاسیساتو حال به هم تر پوهنتونونو  ښه نه وي. دغه ټوله بدمرغي، دوی ته د ارزښت نه ورکولو، وزګارۍ، د کدري او علمي امتيازونو نه محرومولو او د پخو علمي کدرونو او وتلو اکادميکو پوهانو په سر باندې د ملايانو مقررولو نه د تحقیر احساس نه پېښ شوي دي. په تاسو کې به ډېرو دا پتييلي وي ښه ده دوی ولاړ شي څو تش ځايونه يې ملايانو ته وزګار شي. مګر هېر يې نه کړئ چې ژر به پر خپلې کړې پښېمانه شئ. تاسو چې اوس د يوه بدلېدونکي هيواد د مسووليت واګې په غاړه اخيستی دی، نه شئ کولای په لنډ ليد او له موډرنو علومو او تکنالوژۍ له زده کړې سره په نه پخلا کېدو سره هيواد د پرمختګ لوی واټ او له احتياج نه د پرېمانۍ او ټولنيزې سوکالۍ خوا ته بوځئ.

ستاسو هغه مشران چې د خلکو غوښتنو ته د معقولې ليارې موندلو او ځواب ورکولو په ځای ورته وايي روزي ورکول د خدای کار دی تاسې يې له خدايه وغواړئ، په هېڅ وجهه نه د مشرۍ لياقت لري او نه د خلکو پر سرنوشت د پرېکړې. ستاسو يو بل مشر وويل طالبانو شل کاله په غرونو او سنګرونو کې تېر کړي او په همدې دليل له زده کړې او تحصيل نه پاتې دي نو ځکه دوی مستحق دي څو په دولتي څوکيو کې وګمارل شي. د داسې يوه منطق او استدلال په اورېدو سره نيژدې ده سړی ښکر وباسي. هو دغه په ناپوهۍ کې پاته کسان به ډېر ښه جنګيالي وي او د وينو تويولو چل به ښه ورځي، خو څنګه کولای شو له دوی نه د دولتي چارو د پرمخ بيولو تمه ولرو؟! 

ستاسو د حکومت پر ترکيب ګوتنيونې هم په همدغو دليلونو بې ځایه نه او بيخي سمې دي. که غواړئ په چارو کې بريالي اوسئ او ټولنه تاسې ومني نو د د دغو ليکنو له لوستو سره د خپګان او عصبي کېدو په ځای انتقاد منونکي شئ او پر ټولو مواضعو مو بيا کتنه وکړئ.

والسلام علی من اتبع الهدی

۱۵ / ۱۱ / ۱۴۰۰

۰۴ / ۰۲ / ۲۰۲۲