درگیری غزه و آشکار شدن شکاف‌های موجود در جامعه اسرائیل
نویسنده: سید علیرضا موسوی
مترجم: سایت «۱۰ مهر»
برگرفته از : راشا تودی (آلمانی)، ۱۵ ماه مه ۲۰۲۱
حماس اکنون در موقعیتی است که میتواند از اختلافات عمیق در جامعه اسرائیل، همانطور که در جریان درگیری‌های جدید با اسرائیل نشان داده شده است، به‌عنوان ابزار تازه فشار علیه دولت اسرائیل استفاده کند.
در درگیری‌های رو به افزایش با اسرائیل، حماس به‌عنوان حافظ اعراب عمل می‌کند. سئوال اینجاست که آیا اسرائیل بیشتر از آنکه در رویارویی با دشمن خارجی در نوار غزه در خطر باشد، در معرض خطر داخلی نیست!؟
در روزهای اخیر، در واکنش به اخراج فلسطینیان در بیت‌المقدس شرقی، در شهر لود اسرائیل نزدیک تل آویو، جایی که اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها با هم زندگی می‌کنند، شورش‌های جدی رخ داده است.
چند روزی است که جنگ خونینی بین حماس و ارتش اسرائیل در جریان است. اسرائیل در واکنش به شلیک موشکی گسترده حماس به اهدافی در شهرهای اسرائیل، با گسترده‌ترین حملات هوایی که از زمان جنگ در تابستان ۲۰۱۴ تا‌کنون بی‌سابقه است، نوار غزه را بمباران می‌کند. با این حال، وضعیت پس از افزایش تنش‌ها بین اسرائیلی‌های یهود و عرب در شهرهای اسرائیل، چهره تازه‌ای به خود گرفته و وارد فاز جدیدی شده است.
در چند روز گذشته در چندین مکان مختلط در اسرائیل درگیری‌های شدیدی بین اعراب و یهودیان رخ داده است. دولت اسرائیل اساساً انتظار صحنه‌های وحشتناک «لینچ» (حمله غیرقانونی و خودسرانه جماعتی به شخص و یا اشخاص دیگر و کتک زدن آنان به قصد کُشت) در سرزمین خود را نداشت. جبهه جدیدی در این کشور گشوده شده و حوادثی جریان یافته که اساساً خطرناک‌تر از اختلاف با حماس است. اکنون، مسئله تنها درگیری اسرائیل و فلسطین در مورد حملات موشکی غزه به شهرهای اسرائیلی نیست، بلکه درگیری‌های خیابانی بین یهودیان و اعراب در داخل اسرائیل است.
سال‌هاست که اسرائیل علیه برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران تبلیغ می‌کند و به «جامعه جهانی» نسبت به تهدید فزاینده ایران و متحدینش علیه اسرائیل، هشدار می‌دهد. از مدت‌ها قبل در یک کارزار رسانه‌ای گسترده غربی، اعتراض اسرائیل علیه ایران مورد توجه ویژه‌ای قرار گرفته، طوریکه این رسانه‌ها مدعی شده‌اند که ایران میتواند ظرف چند هفته بمب اتمی تولید کند.
ناگهان، در میانه نبرد اخیر در نوار غزه، چهره جدیدی از جامعه اسرائیل آشکار شده است که بسیاری از رسانه‌های غربی آن را نادیده گرفته‌اند: در این روزها، کارشناسان خاورمیانه می‌پرسند نسبت به رویارویی با دشمن خارجی، آیا اسرائیل از نظر داخلی در خطر بسیار بزرگ‌تری قرار ندارد؟ زیرا این جبهه تازه آشکار شده از وسط اسرائیل عبور می‌کند، جایی که دولت اسرائیل نمی‌تواند برای عبور از بحران به‌راحتی آنرا بمباران کند. رووین ریولین (Reuven Rivlin) رئیس‌جمهور اسرائیل اخیراً هشدار داد: «ما باید قبل از اینکه کار به جنگ داخلی بکشد، جنگی که میتواند موجودیت ما را به خطر بیندازد، ابتدا و بیش از هرگونه تهدید خارجی، اول مشکلات خود را حل کنیم». ظاهراً «موجودیت اسرائیل» بیش از آنکه توسط «بمب اتم ایران» که چنین ادعا می‌شود، تهدید گردد، توسط مشکلات داخلی آن در خطر است.
با این وجود احزاب عربی نیز در اسرائیل حضور دارند. اعراب اسرائیلی در اولین کنست دارای نمایندگانی بودند. در آستانه انتخابات کنست ۲۰۲۱، احزاب یهودی نیز به طور فعال برای آرای اعراب اسرائیلی فعالیت تبلیغاتی می‌کردند. در گذشته و همچنین امروز، تحقیقات پلیس علیه نمایندگان کنست عرب به‌دلیل سفر آنها به کشورهایی که اسرائیل با آنها در جنگ است یا قوانین اسرائیل آنها را در لیست «کشورهای متخاصم» طبقه‌بندی کرده و می‌کند، ادامه داشته و دارد.
حماس از زمان آغاز خشونت در اورشلیم و آغاز دور جدیدی در درگیری با نیروهای مسلح اسرائیل، به‌عنوان محافظ اعراب عمل کرده است. این جنبش در حال ایجاد ارتباط نزدیک بین غزه و بیت‌المقدس است. این نه‌تنها روابط فلسطینیان در سرزمین‌های اشغالی و حماس، بلکه بین اسرائیلیان عرب و «خواهر و برادران» عرب آنها در غزه را نیز تقویت می‌کند.
به عبارت دیگر: حماس اکنون در موقعیتی است که میتواند از اختلافات عمیق در جامعه اسرائیل، همانطور که در جریان درگیری‌های جدید با اسرائیل نشان داده شده است، به‌عنوان ابزار تازه فشار علیه دولت اسرائیل استفاده کند. دیوید گروسمن، نویسنده اسرائیلی، بحران داخلی اسرائیل را در مصاحبه با روزنامه «زود دویچه تسایتونگ»، حتی تند‌تر از این فرمول‌بندی می‌کند:
«سال‌ها فکر می‌کردم فقط در سرزمین‌های اشغالی نوعی آپارتاید وجود دارد. وضعیت زندگی فلسطینی‌ها در آنجا بسیار بدتر از زندگی هر شهروند در اسرائیل است. اکنون فکر می‌کنم این ضعف و مشکل، در مرزهای اسرائیل متوقف نخواهد شد. برای چرخش چرخ‌های ماشین آپارتاید در سرزمین‌های اشغالی، می‌بایستی فعالانه از داخل اسرائیل از آن پشتیبانی به‌عمل آید. به‌تدریج، و شاید بدون آگاهی عمومی از این موضوع، چیزی مانند آغاز مفاهیم آپارتاید در داخل اسرائیل در حال توسعه است، اصرار بر اینکه بخشی از مردم از همه حقوق برخوردار باشند و بخشی دیگر، یعنی جمعیت عرب در اسرائیل، در شرایط زندگی خود بیشتر و بیشتر محدود.»
در حالی که در حال حاضر اخباری مبنی بر احتمال حمله زمینی اسرائیل به غزه منتشر شده است، دولت اسرائیل توجه دارد که بزرگ‌ترین تهدید برای این کشور، هرج و مرج در خیابان‌های شهرهای مختلط یهودی و عربی است.
فلسطینیان در سرزمین‌های اشغالی و اسرائیل عربی که اغلب از آنان با عنوان «عرب‌های ۱۹۴۸» یاد می‌شود، از خود با فلسطینیان غزه همبستگی نشان داده‌اند. در آستانه این درگیری تازه شعله‌ور شده، محمود عباس، رئیس‌جمهور فلسطین، به‌تنهایی انتخابات پارلمان را لغو کرد تا حماس را از این طریق از کسب مشروعیت بیشتر محروم سازد. به‌نظر می‌رسد حماس برای بسیاری از فلسطینی‌ها تنها نیروی جدی از صفوف آنها است که میتواند در برابر سیاست حل و فصل غیرقانونی اسرائیل ایستادگی کند.
