تعامل روسیه و چین در بحث سوریه؛ واقعیت جدید ژئوپولتیک
روسیه واقعیت جدیدی را به نمایش گذاشته و آن حمایت چین و اقدامات هماهنگ‌شده است. غرب برای چنین چیزی آماده نبود.
برگرفته از اسپوتنیک (به زبان فارسی)، ۴ اکتبر ۲۰۱۵
وان ای وزیر امور خارجه چین در دیدار با سرگی لاوروف همتای روس خود در چارچوب هفتادمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد از اقدامات مشترک روسیه و چین در راستای حل و فصل صلح‌آمیز بحران در سوریه سخن گفت.
وزیر خارجه روسیه نیز از طرف خود ضمن ارایه پیش‌نویس قطعنامه برای هماهنگی اقدامات تمام نیروهای در حال مبارزه با داعش، از کشورهایی نام برد که در حل فصل سیاسی مساله سوریه حضور موثر دارند. این کشورها، روسیه، آمریکا، عربستان سعودی، ایران، ترکیه، مصر، امارات متحده عربی، اردن و قطر هستند. علاوه بر این، به گفته سرگی لاوروف، پیوستن اتحادیه اروپا و چین به این فهرست می‌تواند مفید باشد.
اما منظور از پیوستن چین به این طرح چیست؟ ولادیمیر یوسییف سیاست‌پرداز روس معتقد است که حضور چین در سوریه از منظر نظامی ضرورت ندارد، زیرا روسیه برای این کار از منابع کافی برخوردار است.
یوسییف در ادامه می‌گوید: «چین به‌عنوان بازیکنی است که می‌تواند به حل و فصل سیاسی بحران کمک کند. در درجه دوم، حضور چین از بعد اقتصادی و مالی اهمیت دارد. چین می‌تواند در این دو حوزه همکاری مفید داشته باشد. من فکر می‌کنم که اتحادیه اروپا نیز در این دو حوزه مفید خواهد بود، همانطور که سرگی لاوروف هم به آن اشاره کرد. باید جریان را به شکلی پیش برد که از سیل پناهندگان کم شود. چین هم می‌تواند در این جریان نقش ایفا کند، اما در عین‌حال باید به‌طور مشخص روشن کرد که چین در حل بحران سوریه چکار میکند».
روز چهارشنبه زمانی که هواپیماهای نیروهای هوا فضای روسیه عملیات هوایی علیه مواضع داعش را آغاز کردند، وان ای وزیر امور خارجه چین در نیویورک از شورای امنیت سازمان ملل خواست که امکان گفتگو درباره برگزاری کنفرانس «ژنو ـ ۳» برای حل و فصل بحران سوریه را بررسی کنند. این کنفرانس باید بدون اعلام پیش شرط و با احتساب منافع دو طرف درگیری باشد. ولادیمیر یوسییف معتقد است که مسکو و پکن پیش از اعلام این پیشنهاد با هم هماهنگی‌های لازم را کرده‌اند.
یوسییف در ادامه می‌گوید: «دو عضو دایم شورای امنیت سازمان ملل موضع یکسانی را اتخاذ کرده‌اند. ضمن اینکه روسیه فقط حرف نمی‌زند، بلکه سناریوی حمله را به اجرا در آورده است. برای به‌وجود آوردن شرایط مورد نیاز گفتگو و مذاکره، نباید از خشونت و زور استفاده کرد. پس از موفقیت روسیه در جبهه نظامی، نیاز به مذاکره پیش می‌آید و چین از همین حالا دعوت به برگزاری کنفرانس «ژنو ـ ۳» کرده است تا طرفین درگیری پشت میز مذاکره بنشینند و مساله را حل و فصل کنند».
به گفته ولادیمیر یوسییف، روسیه و چین در جریان بحران سوریه پیشتر هم تعامل داشته‌اند. این یک واقعیت جدید ژئوپولتیک است. یوسییف توضیح می‌دهد: «من معتقدم که روسیه را دست کم گرفته‌اند. در غرب تصور می‌کنند که روسیه وقتی برای سوریه ندارد و می‌توانند کم کم عرصه را بر بشار اسد تنگ کنند تا از حکومت کناره بگیرد یا او را کنار بگذارند. اما روسیه با جدیدت نسبت به این مسأله برخورد میکند و غرب به‌نظر من حتی فرصت واکنش هم ندارد. روسیه واقعیت جدیدی را به نمایش گذاشته و آن حمایت چین و اقدامات هماهنگ‌شده است. غرب برای چنین چیزی آماده نبود».
پیشنهاد رییس جمهور روسیه در خصوص تشکیل ائتلاف گسترده برای مبارزه با تروریسم در سوریه و تروریسم در کل منطقه خاورمیانه در شرایط کنونی و برای برقراری ثبات اهمیت زیادی دارد. موضع چین کاملاً روشن است. چین با تروریسم در تمام اشکال آن مخالف است. می‌توان با رعایت اصول سازمان ملل و ضمن احترام به حکومت و تمامیت ارضی سایر کشورها، دست به عملیات ضد تروریستی زد. خون لِی سخنگوی وزارت امور خارجه چین ضمن بیان این سخنان می‌گوید که ما از تلاش‌های روسیه در این حوزه حمایت می‌کنیم.
