اعلامیه بنیاد فرهنگی اوستا در باره سرکوب و اخراج جبری مهاجران افغان
در ماه های اخیر برخوردهای خشن در برابر پناهجویان افغان درکشورهای همسایه و جهان موج پهن گستر و نگران کننده را بخود گرفته است .
در اسلام آباد، تاشکند، تهران ، برلین ، لندن ، واشنگتن و… تلاش برای برگشت جبری پناهجویان افغان درجریان است .این موج تازه و کتلوی برگشت جبری در ضدیت آشکار با روح کلی اعلامیه جهانی حقوق بش، میثاق ها و کنوانسیون های ناشی از آن ، و ارزشهای مندرج در کنوانسیون ژنیو در مورد مهاجران بوده ، اصول و توافقات پذیرفته شده توسط دولت های متمدن در باره حق امنیت، سرپناه و زندگی انسانی را زیرپا میگذارد.
برهمگان آشکار است که مهاجرت افغانها به دلیل سیاسی، امنیتی و اقتصادی در چند دهه اخیر بلند ترین رقم را درجهان تشکیل داده و دراین تراژیدی بشری نقش بنیادگرایی، تجاوز، جنگهای تحمیلی، زورگویی و قوماندان سالاری، اشغالگری و سیاست های اقتصادی و اجتماعی ضدملی فرمانروایان سی سال اخیر نقش تعین کننده داشته است. فرارمیلیونها افغان درهمین سالها باعث گردید تا برخلاف کشورهای همسایه بخشی ازمردم فرار را منحیث یگانه گزینه قبول نمایند.
مهاجران افغان درکشورهای همسایه به خصوص ایران و پاکستان از نظر تاریخی و فرهنگی با مردمان اینکشورها دارای مشترکات بیشمار تاریخی میباشند ، ولی درهمین سالها برخلاف تمام موازین حقوق بین الدول منحیث ابزار فشار و تحمیل اراده این کشورها مورد استفاده سو قرار گرفته و میگیرند . با آنکه افغانهای زحمتکش و پرتلاش در این همه سالها در ایران و پاکستان با وجود تعصب ، بهره کشی و مناسبات غیرانسانی زنده گی حداقل را برای خود و فرزندان شان آماده نموده ، و بخشی از آنها دارای اسناد رسمی اقامت و کار بودند ، ولی در وقت اخراج جبری نه این اسناد اعتبار داشت ونه تعهدات اینکشور ها به اعلامیه جهانی حقوق بشر و کنوانسیونهای جهانی در امورمهاجرین .
درآغاز سال روان خورشیدی در« دور دوم » اخراج اجباری مهاجران افغان از پاکستان براساس گزارش کمشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهنده گان تنها در جریان ده روز بیش از ۴۵ هزار مهاجر افغان جبراْ به افغانستان برگردانیده شد.
در پیوست با ایران « سازمان بین‌المللی مهاجرت» گزارش داد که ازآغاز سال جاری ترسایی تا ۲۹ جون ۲۰۲۵، بیش از ۷۱۴هزار و ۵۷۲ نفر مهاجر افغان از ایران به افغانستان بازگردانیده شده اند. از این شمار، ۹۹ درصد بدون مدارک قانونی بوده و ۷۰ درصد به طور اجباری اخراج شده‌اند. درمقایسه با جمعیت ۴،۵ میلیون پناهنده و مهاجرافغان درجمهوری اسلامی ایران ، برگشتاندن یکباره این رقم بدون همآهنگی با جانب افغانی اقدام ظالمانه بوده، بحران بشری گسترده درافغانستان را تشدید میبخشد .
اخراج کتلوی اخیر از جمهوری اسلامی ایران بیشتراز گذشته با تجاوز برحقوق و دارایی ها ، رفتارهای بی مانند نژاد پرستانه ، اهانت ، تحقیر و گسترش روحیه افغان ستیزی همراه بود. این برخورد ضد افغانی را کسانی از پیش میبرند که سالهای زیادی زحمتکشان مهاجر افغان را بی رحمانه هدف استثمار و بهره کشی قرار داده اند.
باید خاطر نشان ساخت که این همه اقدامات ضدافغانی محافل حاکمه کشورهای همسایه با مردم زحمتکش، نیروهای ترقیخواه و انسان دوست آن ارتباط نداشته ، حساب مردم از دولت های ارتجاعی شان جدا میباشد . ما برای زندگی مسالمت آمیز درمنطقه به همبستگی زحمتکشان ، انسان های دادخواه و آینده نگر کشورهایمان نیاز داریم. با هوشیاری باید جلو توطیه های دشمنان را که با ابزار دست داشته در پی گسترش خصومت و بدبینی میان خلقهای ما میباشند را گرفت .
ما درحالیکه گسترش روحیه و برنامه های خارجی ستیزانه در کشورهای همسایه ، اروپا ، امریکا و سایر مناطق جهان را شدیداْ محکوم مینماییم ، از جامعه جهانی ، بشریت دادخواه و صلح دوست تقاضا مینماییم تا تلاشها و اقدامات انسانی شان در برابر برنامه های خارجی هراسی و گرایشهای ضدانسانی خارجی ستیزی را گسترش دهند.
هموطنان گرانقدر ،
اشتیفن دوجاریک سخن‌گوی سرمنشی سازمان ملل متحد نوشت : « کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان اخطار داده است که با افزایش بازگشت ها، وضعیت به گونه فزاینده ای غیرقابل تحمل و ناپایدار می شود. این نهاد بار دیگر تاکید کرده است که بازگشت پناهندگان باید داوطلبانه، امن و همراه با کرامت انسانی انجام شود.»
ـ ما همصدا با نهادهای حقوق بشر و انسانهای صلحدوست جهان خواستار توقف فوری روند اخراج جبری افغانها از ایران، پاکستان ، تاجیکستان ، اتحادیه اروپا و امریکا میباشیم .
ـ کشورهای میزبان باید وجایب و مسوولیت های قانونی و اخلاقی شان در برابر مهاجر افغان را رعایت نمایند.
ـ کشورهای میزبان باید جلو هرگونه تهمت زنی ، شکنجه ، اهانت به شخصیت و هویت مهاجر افغان را بگیرند.
ـ کشورهای همسایه باید دارایی های غصب شده مهاجران افغان را برگردانیده ، درآینده مهلت بیشتری برای گردآوری سرمایه هایشان از این کشورها را بدهند.
ـ هرگونه برگشت پناهجویان افغان در آینده باید توسط یک کمیته مشرک میان افغانستان و کشورهای میزبان همآهنگ شود.
ـ جامعه جهانی باید تمام مساعی لازم را بخرچ دهد تا از فاجعه انسانی در افغانستان جلوگیری به عمل آید . در این زمینه باید هرچه زود تر یک کنفرانس بین المللی برای کمک به بیجاشده گان و افغانهای مهاجری که جبراْ به کشوربرگردانیده شده اند راه اندازی شود.
ـ اداره ترامپ پول های منجمد شده مردم افغانستان همراه با سود چندساله آنرا زیر نظر سازمان ملل متحد برای جابجا ساختن ، سرپناه و کارآفرینی در داخل افغانستان برگرداند.
– اتحادیه اروپا باید ۲،۵ میلیارد دالر که به عنوان کمک های بشر دوستان در بانک های سویس سپرده اند را آزاد ساخته، آنرا برای حل معضل اقتصادی و اجتماعی مردم از طریق سازمان ملل متحد در اختیار افغانها قرار بدهد.
ـ امارت اسلامی امکانات لازم برای جابجاسازی هموطنان و فراهم نمودن زنده گی در امن ، فراهم آوری زمینه های اشتغال ، آموزش و بهداشت را فراهم نماید .
از آنجاییکه مهاجرت و فرار از کشوریگانه گزینه نبوده و امکان زنده گی بهتر در افغانستان هم ممکن میباشد ، بهتر است هموطنان ما در داخل افغانستان راه ها و وسایلی را جستجو نمایند تا خود و فرزندان شان در آینده با چنین بی حرمتی ، آزار و تحقیر همسایه گان روبرو نشوند.
ایجاد یک افغانستان پیشرفته ، متمـدن و مـردم سالار ممکن است . باید با وقف و از خودگذری دربرقراری آن متحدانه و متشکل تلاش نماییم .
زنده و سرفراز باد مردم زحمتکش و پرتلاش افغانستان !
دکتراسد محسن زاده
رییس بنیاد فرهنگ فرهنگی اوستا
جولای ۲۰۲۵ ترسایی ـ اتریش
