عشق به حقیقت٬ اقتداربخشی ذهنیت برای عدالت است...!

برخلاف فلسفه غرب در فلسفه مشرق اسلامی٬ عشق با حکمت…

جنگ و درگیری‌های خشونت‌بار: چگونه همه ما را تحت تأثیر…

جهان امروز با چالش‌های بی‌شماری روبرو است، اما یکی از…

نمک بپاش

تو هی نمک بپاش روی زخم‌ها روزی خون‌های سرخ جاری بر سیم خاردارها به…

تاملی بر  دیدگاه های «خدا مرده و یا اینکه سکوت…

نویسننده: مهرالدین مشید درامدی بر دو تجربه‌ی متفاوت از غیبت الهی اندیشه‌ی…

نصایح نامچه

موسی فرکیش «نصایح‌نامچه»، در حقیقت متن گفتار و پیشنهادهای عبدالرحمان خان…

یازدهم سپتامبر؛ مبارزه با تروریسم یا چرخه معکوس تحول در…

نویسننده: مهرالدین مشید حملات یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ نه تنها سیاست خارجی…

 آیا راه رشد غیر سرمایداری پاسخگوی  اهداف استراتیژیک خلقهای جهان…

مقدمه این را همه میدانند که در ایجاد جنبشها وحریانات تند…

استاد ګل پاچا الفت 

خدای بخښلی  استاد گل پاجا الفت  هغه  لوی  او وتلی…

د سیاسي ګوندونو په جوړولو او فعالیت کې د مرام…

 انسان له اوله په ټولنیز ژوند کې د ګډو موخو…

خاطر شاد 

رسول پویان  تـو گـویی خامـۀ پاییز کلک استاد است  به هر طرف…

برجحان تعلقات!

امین الله مفکر امینی                     2025-07-09 برجحان ز تـــــــــعلقات وافکاری واهی خدا جوییــــــــم با…

اگر سقراط ‌پدر فلسفه است، کنفوسیوس یا ملاصدرا چرا چنین…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از…

پاسخی به پرسشی

محمدعثمان نجیب  آغا صاحب گرامی، نه دانستم دلیل شتابان شما برای…

استاد قیام الدین خادم 

استاد خادم د پښتو ادبیاتو په اسمان کې له هغو…

روشنگری روس، ملی گرا، رفرمیستی، علم گرا

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف،…

د سیاسي ګوند او سازمان اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز…

اعتراف به خطا؛ اخلاق و پل عبور از تاریکی به…

نوسنده: مهرالدین مشید  تاریخ، دادگاه اشتباهات مشترک ما تاریخ معاصر افغانستان و…

وقتی اژدها می‌غرّد، خرس می‌خروشد و فیل می‌خرامد؛ بشکه زرد…

نوسنده: مهرالدین مشید  پیام نشست شانگهای برای طالبان؛ نشانه‌ای از افول…

در سوگ کنر

بمناسبت زلزله ي مهلک ولایت کنر از زمین لرزه کنر هر…

درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

«
»

یاداشت های ضروری بمناسبت روز استرداد استقلال

 

28 اسد 1396 مطابق  19 اگست 2017 م

 

آمادگی های گسترده مردم در مرکز و ولایات بخاطر تجلیل از روز استقلال ، بازتاب نوستالژیک یا گرایش به گذشته و مبین اراده ملی برای دستیآبی به استقلال واقعی در شرایط کنونی میباشد .

انجمن حقوقدانان افغان در اروپا مقدم از همه این روز ارزشمند را به مردم غیور ، صبور ، مقاوم و آزادی دوست افغان مبارک میخواهد و با نشر این سند ، از دیدگاه مسلکی و به ایجاز به موارد پر اهمیت بخدمت  هموطنان عزیز تقدیم میدارد که اراده مشترک بسوی استقلال واقعی را مساعدت نمایند .

در گام نخست تذکر این واقعیت تاریخی ضروری پنداشته میشود که بالاثر اراده همگانی و جانبازی و فداکاری اجداد و نیاکان غیور ما ، افغانستان در طول تاریخ هیچگاهی مستعمره نبوده و موقف تحت الحمایگی ( پروتکتورات ) که از اثر معاهدات استعماری بر افغانستان تحمیل گردیده بود ، با اعلام استقلال و در نتیجه جانثاری آزادیخواهان ملی در جنگ استقلال ، با عقد ( پیمان صلح راولپندی )  امپراطوری بریتانیای کبیر استقلال کامل سیاسی افغانستان را برسمیت شناخت که در ( 19 ) اگست ( 1919 م ) که مصادف به ( 28 ) اسد میشود  توسط شاه امان الله تایید و امضا گردید و در بیانیه معروف که در همان روز این ناجی و سمبول استقلال در مسجد عیدگاه  ایراد کرداین روز را بحیث روز استقلال اعلام نمود .

بهترین نحوه تجلیل ازین روز سترگ و تاریخی این خواهد بود تا درس های ارزشمند آنرا بیاموزیم ودرک دقیق از این  داشته باشیم که :

 

چگونه استعماررا شکست دادیم وچرا مغلوب « استحمار » شدیم

که عمده ترین آنرا بر میشماریم :

 

_ احراز استقلال سیاسی در گام نخست محصول همبستگی ملی تمام اقوام با هم برادر و برابر و تبارز وحدت و وفاق ملی بخاطر خواست مشترک و در برابر دشمن مشترک بود .

 

_ احراز استقلال سیاسی در اثر مبارزه و انسجام پیشآهنگ آگاه و استقلال طلب ( مشروطیت اول و دوم ) میسر گردید .

_ احراز استقلال سیاسی مرهون فکر و اندیشه استقلال خواهی ، آزادی ، احقاق حقوق مردم و نوگرایی مشروطه خواهان میباشد .

 

با احراز استقلال سیاسی اولین قانون اساسی در افغانستان نافذ و دولت ملی و مدرن اساس گذاری گردید و آزادی و برابری تمام مردم تسجیل و ارجحیت قانون مطرح و ملاک عمل دولت قرار گرفت .

بدینرو جایگاه روز استقلال باید در مبارزه تاریخی علم و جهل و در جدل تاریخی سنت و مدرنیزیم که با شمس النهار آغاز یافته بود ، مشخص گردد .

پس جا دارد تا پدران معنوی ما و بنیاد گذاران و رهبران مشروطیت را حرمت نماییم و سمبول استقلال ، آزادی و شاخص ترین نماد نوگرایی و ترقی ، شاه امان الله را احترام و آرمان والای او را گرامی و بمثابه رسالت روشنگرانه تداوم بخشیم .

درک دقیق تاریخی بما کمک مینماید تا دریابیم که چرا و به تحریک کی ها ، ملای لنگ بمثابه دشمن قانون و دولت ملی ، انفاذ قانون اساسی و اصلاحات مترقی را تکفیر و با پیروزی حبیب اله کلکانی ملغی گردید و طی یک قرن و همین اکنون نیز ذهنیت تکفیری تمامیت خواه در وجود زشترین اشکال بنیادگرایی « اسلامی » ، دشمنی شانرا با قانون و بنیاد یک دولت ملی و مدرنیزیم دوام میدهند .

در حالیکه مقدرات تاریخی ما بدست بیگانگان رقم میخورد ، باید بدون احساسات کاذب و بدور از شعارو با شعور و به اتکا به عقلانیت سیاسی و واقعبینی ، جایگاه افغانستان را بمثابه کشور مصیبت زده طراز استبداد آسیایی و جهان « سومی » که تراژیدی آن معلول و محصول مداخلات گسترده خارجی است و طولانی ترین جنگ بر آن تحمیل گردیده و نظام سیاسی و روابط بین المللی آن در چوکات نظام بین المللی و در دور جدید «  بازیهای بزرگ » و رقابت جنون آمیز جیوپولوتیک  بازیگران حریص و سیطره جو ، شکل میگیرد ، تعریف نماییم .

مفهوم استقلال سیاسی کثیرالجوانب و در دید مدرن با استقلال اقتصادی و ارزشهای جهانی ، حاکمیت ملی ، حقوق شهروندی ، حقوق بشر و توسعه آزادی بمثابه یک کل مرکب مطرح است :

 

_ در یک دید محتاطانه و ارزشی به مفهوم استقلال میتوان خاطر نشان ساخت که حاکمیت ملی بر طبق قانون اساسی و موازین قبول شده حقوق بین المللی مندرج در میثاقهای مصوب سازمان ملل متحد ، به مردم تعلق دارد و با تاسف این اصل به اثر عوامل زیاد داخلی و بیرونی مصدوم گردیده و حتی در یک مداخله وزیر خارجه قبلی امریکا « سخاوتمندانه » میان دو گروه رقیب و پیشتاز انتخاباتی ، بدون توجه به رای ملیونها شهروند افغان « تقسیم » گردید . پس احیای حق حاکمیت ملی بمثابه پیش شرط صحبت به استقلال سیاسی مطرح میگردد .

 

_ افغانستان مدتهاست که به قبرستان ارزشهای بشری مندرج در اعلامیه حقوق بشر و حقوق بشر دوستانه مبدل گردیده و آماج جنایات علیه بشریت ، جنایات جنگی و ضد بشری و جینوساید میباشد و همه روزه در تمام کشور جنایتکاران تروریست طالب ، داعش و … کربلا ، صبرا و شطیلا را به قیمت کشتار اهالی ملکی ، تکرار مینمایند و در نتیجه حق حیات مردم با تهدید جدی مواجه میباشد،  ولی جنایتکارانیکه جرایم بین المللی را مرتکب میگردند در خانه های امن در پاکستان و درین اواخر در ایران بی ترس و هراس زندگی مینمایند . هیچ محکمه در افغانستان و جهان نمیتواند عساکر امریکایی را که بدفعات جرایم جنگی را مرتکب شده اند ، تعقیب و محاکمه نماید .

 

_ آزادی و حقوق شهروندان با مخاطرات جدی مواجه است و مجموع مردم در گرو چند صد زورو، زر سالارو  قانون ستیز اسیر میباشند ، طاعون فقر ( تا شصت فیصد زیر مرز فقر ) مهاجرت  و بیجا شدن کتلوی ، تاراج معادن و غنایم ملی و … دها عامل دیگر بازتاب حقیقت تلخ زندگی مردم را میسازد .

 

_ دوام و تشدید جنگ خانمانسوز افغانستان را از حق گذار بشاهراه ترقی محروم میسازد و تلاش در جهت قومی و مذهبی ساختن جنگ کشور را بطرف سوریه و یوگو سلاویا شدن می کشاند .

_ تداوم دولت فساد و فقدان حاکمیت قانون از مردم به قیمت خون فرزندان شان قربانی میگیرد .

 

با آنچه به ایجاز تذکار یآفت ، منصفانه خواهد بود تا بر مبنای حب الوطن من الایمان ،  بدور از حب و بغض و سلامت و ملامت ، بحساب آسیب شناسی ، مطرح نماییم که متاسفانه فرسخ ها با استقلال واقعی فاصله داریم .

هرگاه صادقانه میخواهیم تا روز استقلال را گرامی بداریم ، باید از روز ( 28 ) اسد بمثابه روز تجدید پیمان بخاطر پاسداری از ارزشهای والای متذکره باشیم که متضمن و مکمل استقلال واقعی میباشد . یک دولت ملی که حاکمیت قانون ، دیموکراسی و عدالت  را ملاک عمل قراردهد و بر قوای مسلح ملی و غیر تنظیمی و قومی متکی باشد ، خواهد توانست بیرق سه رنگ ملی افغانستان را بمثابه منبع افتخار و پیوند ملی هر شهروند آزاد افغان و اقوام با هم برادر و برابر ،  در کوهپایه های وطن واحد  و سرزمین مشترک  سرافراز نگهدارد و در سیاست خارجی و روابط بین المللی منافع کشور را با اراده آزاد، جرئت و شجاعت تمثیل نماید.

با احترام

هیات اجراییه انجمن انجمن حقوقدانان افغان در اروپا