چرا ایالات متحده به اعتراضات ۱۵ نوامبر کوبا دامن میزند؟
نویسنده: روزا اِلیزالده (Rosa Elizalde)
مترجم: سایت «۱۰ مهر»برگرفته از : کانترپانچ، ۱۵ نوامبر ۲۰۲۱
راهپیمایی فقط قسمت دیگری از یک استراتژی جامعتر است. دولت بایدن اثر ترکیبی همهگیری کووید ۱۹، بحران جهانی و محاصره اقتصادی ــ بهعلاوه ۲۴۳ اقدام اضافی که توسط دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا اعمال شده ــ را شرایطی استثنایی تفسیر کرده است که باید کوبا را حتی شدیدتر تحت فشار قرار دهد. در کشوری که بیش از ۶۰ سال است کمبودها را مدیریت میکند، برای درک اینکه در آن صفهای بیشتر، تورم و کمبودهای زیادی وجود دارد، هیچ نیازی به جاسوس و جاسوسی نمیباشد؛ اما درک این نکته نیز مهم است که راهپیمایی در داخل کشور از حمایت مردمی برخوردار نیست. کوبا با باز کردن فرودگاهها و از سرگیری پروازها، اتحاد مجدد خانوادهها پس از دو سال جدایی، بازگشت دانشآموزان به مدارس و احیای اقتصاد ملی به حالت عادی بازگشته است.
در ۲۰ سپتامبر، به دفاتر مرکزی هشت شهرداری یا استانداری کوبا نامههایی رسید که از برگزاری راهپیماییهای صلحآمیز در ۱۵ نوامبر توسط گروهی بهنام آرچی پیِلِاگو (Archipiélago) خبر میداد. انگیزه این راهپیماییها فراخوان برای تغییر بود. این نامه یک درخواست رسمی برای کسب اجازه جهت اشغال شلوغترین خیابانهای برخی از شهرهای کوبا نبود، بلکه اطلاعیهای بود از سوی این گروه که این کار را انجام خواهند داد و از مقامات نیز خواستار تأمین امنیت این راهپیماییها شده بودند. به موجب قوانین کوبا و وسواسی که آمریکا در حمایت از این راهپیماییها دارد، دولت کوبا اجازه برگزاری تظاهرات را رد کرد.
با وجود آنکه تقریباً دو ماه از ارسال این نامهها میگذرد، اما نشانههای اندکی مبنی بر برگزاری راهپیمایی در کوبا وجود دارد. ماشین تبلیغاتی فلوریدا امّا برعکسِ آن را میگوید و اطمینان میدهد که راهپیماییهای مشابه در بیش از صد شهر جهان نیز برگزار میشود که یک سوم آنها در ایالات متحده است.
در ۱۰ نوامبر، برونو رودریگز، وزیر امور خارجه کوبا، به هیأتهای دیپلماتیک معتبر در هاوانا هشدار داد که دولت کوبا «راهپیمایی مخالفان را تحمل نخواهد کرد» و همچنین ضمن اشاره به حمایت آمریکا از این راهپیماییها اظهار داشت «کوبا هرگز به یک دولت خارجی اجازه نخواهد داد تا در خاک ما با انجام اقداماتی برای بیثباتسازی کشور تلاش ورزد.» این نوع تحریکات توطئهایست که قبلاً بارها دیده شده است. در عین حال، این راهپیمایی که برای ۱۵ نوامبر برنامهریزی شده است، آن چیزی نیست که بسیاری امیدش را دارند: جنبشی برای تغییر در کوبا.
راهپیمایی مستقل نیست
دو روز پس از تحویل اولین نامه به مقامات، در ۲۲ سپتامبر مجموعهای از بیانیهها و اظهارات مقامات آمریکایی و اعضای کنگره بود که سرازیر گردید. تا دهم نوامبر، چه از واشنگتن و چه در فلوریدا، به انواع و اقسام و به اشکال درخواست و تهدید برای مقامات جزیره، چندین مداخله عمومی صورت گرفته بود. در هفتههای اخیر، هیچ موضوع دیگری در سیاست داخلی ایالات متحده، تا این حد مورد توجه نبوده و یا پیش از این راهپیماییها موردی برای چنین وسواسی نبوده است.
ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در ۱۶ اکتبر بیانیهای صادر نمود و در آن عدم موافقت دولت کوبا برای برگزاری راهپیمایی را محکوم کرد. در همین حال، سناتور آمریکایی مارکو روبیو (R-FL) بلافاصله پس از انتشار اخبار مربوط به این راهپیماییها، از این اعتراضات ضدِ دولتی حمایت کرد؛ و این در حالی بود که چند مشاور ارشد دولت بایدن، بهدلیل عدم اجازه برگزاری راهپیمایی در ۱۵ نوامبر، دولت کوبا را تهدید به تحریمهای بیشتر کردند.
گویی همه اینها کافی نبود، که برای چنین تلاشهایی سر کیسه را علیه دولت کوبا بیشتر شل کردند. در سپتامبر ۲۰۲۱، دولت بایدن تقریباً ۷ میلیون دلار به ۱۲ سازمانی داد که تقریباً هر روز «راهپیمایی مدنی برای تغییر» در کوبا را تبلیغ میکنند. بسیاری از تحلیلگران در این ماجرا دست پنهان «انقلابهای رنگی» را میبینند که توسط غرب به مناطق پیرامونی روسیه صادر شد.
دیپلماتهای ایالات متحده علاوه بر حمایت «اخلاقی»، سیاسی و مالی، از بسیاری جهات دیگر هم از جنبش ضدِ دولتی در کوبا حمایت میکنند و حتی گهگاه بهعنوان راننده هم در خدمت مخالفان قرار میگیرند. تنها چیزی که از نظر دخالت کم است، نمایشی است مانند نمایش معاون وزیر امور خارجه ایالات متحده، ویکتوریا نولند، که در سال ۲۰۱۳ در میدان استقلال کیف، پایتخت اوکراین، غذا بین معترضان ضدِ دولتی توزیع کرد.
راهپیمایی از سایر فرآیندها جدا نیست
راهپیمایی فقط قسمت دیگری از یک استراتژی جامعتر است. دولت بایدن اثر ترکیبی همهگیری کووید ۱۹، بحران جهانی و محاصره اقتصادی ــ بهعلاوه ۲۴۳ اقدام اضافی که توسط دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا اعمال شده ــ را شرایطی استثنایی تفسیر کرده است که باید کوبا را حتی شدیدتر تحت فشار قرار دهد. در کشوری که بیش از ۶۰ سال است کمبودها را مدیریت میکند، برای درک اینکه در آن صفهای بیشتر، تورم و کمبودهای زیادی وجود دارد، هیچ نیازی به جاسوس و جاسوسی نمیباشد؛ اما درک این نکته نیز مهم است که راهپیمایی در داخل کشور از حمایت مردمی برخوردار نیست. کوبا با باز کردن فرودگاهها و از سرگیری پروازها، اتحاد مجدد خانوادهها پس از دو سال جدایی، بازگشت دانشآموزان به مدارس و احیای اقتصاد ملی به حالت عادی بازگشته است.
گروه سازماندهی راهپیمایی صلحآمیز نیست
در ذات و برنامه گروه خصوصی فیسبوکی که سازماندهنده راهپیمایی آرچی پیالاگو Archipiélago شده است، همه چیزی هست جز اعتدال. تعداد زیادی از نشریات این گروه از خشونت نمادین و رد صلاحیت سیاسی کسانی حمایت میکنند که از پروژه سوسیالیستی دفاع مینمایند و یا برخی دستاوردهای اجتماعی در کوبا را جشن میگیرند. بحث در این فضاها برای اصلاح نظرات نیست، بلکه برانگیختن تعصبات، القای نفرت در میان کوباییها علیه منبع انحصاری مشروعیت دولتی است که کشور را در شرایط بسیار دشوار رهبری کرده است.
کلیه روشها و ترفندها یک مک کارتیسم افسارگسیخته و یک انگیزه بیحدوحصر برای افراط در انگ زدن میباشد که شیوههای ارتباطی بسیار رایج در فضای سیاسی کنونی ایالات متحده است؛ اما با شخصیت سیاسی، فرهنگی و خاص کوباییها بیگانه میباشد. به گزارش رویترز، برونو رودریگز، وزیر خارجه کوبا، در ۱۰ نوامبر اطمینان داد که فیسبوک بهدلیل حمایت از «جنبش مخالف» در کوبا میتواند مورد شکایت قرار گیرد.
راهپیماییها همزمان نیستند
صحبت از هماهنگی راهپیماییها در داخل و خارج از کوبا برای تبلیغ و ترویج و تشدید حرکت برای تغییر است. اما چنین چیزی واقعبینانه نیست. در کوبا قطعاً فضایی برای حمایت از این راهپیماییها وجود ندارد؛ برگزارکنندگان فلوریدا در حالی از شرکت مردم صد شهر جهان در ۱۵ نوامبر صحبت میکنند، که تعداد افراد شرکتکننده در این راهپیماییها را، مشخص نکردهاند.
در واقعیت، کسانی که مایل به شرکت در این نوع هرجومرج ضدِ کاسترو میباشند، معمولاً بسیار اندکاند، اما این مهم نیست. در ۳۰ آوریل ۲۰۲۰، فردی با یک سلاح تهاجمی به سفارت کوبا در واشنگتن تیراندازی کرد که منجر به فراخواندن وزیر امور خارجه شد. در شب ۲۷ ژوئیه، دو نفر کوکتل مولوتف را بهسمت سفارت کوبا در پاریس پرتاب کردند.
این چیزی نیست که آنها میگویند
شبح محافظهکار راست افراطی که در جهان میچرخد و به همه جا سفر میکند و به کوبا میرسد، آن چیزی نیست که بهنظر میرسد یا با چشم غیرمسلح قابل مشاهده باشد. پشت شعار «راهپیمایی غیرخشونتآمیز» سایه دراز و بلندِ مرتجعین مادامالعمر است که اکنون اولترا لیبرالیسم اقتصادی، اخلاق محافظهکارانه، مفاهیم پوچ، و استفاده خلاقانه از رسانههای اجتماعی را با هم ترکیب کردهاند. آنها رویای پایان دادن به انقلاب کوبا را، آنهم حداکثر تا ۱۵ نوامبر در سر میپرورانند؛ در حالی که یک سئوال اخلاقی را بیپاسخ میگذارند:اگر واشنگتن نقشه مسیر اعتراض را با تهدید و دلار چرب میکند، چگونه میتوان از یک اعتراض مدنی، مسالمتآمیز و مستقل صحبت کرد؟
