پیام سیاسی حملات هوایی غرب در سوریه !
چند روز بعد از نشست بین المللی در پاریس جهت ایجاد ائتلاف جهانی علیه گروه داعش ، و در آستانه دور جدید مذاکرات غرب با حکومت اسلامی درنیویورک ، وزارت دفاع آمریکا در ساعات پایانی روز دوشنبه 24.09.2014 اعلام کرد که این کشور به همراه چند کشور عرب ، بوسیلهٔ هواپیماهای جنگنده و موشک های « توماهاک» و پهپاد ، مواضع گروه خلافت اسلامی یا همان داعش را در سوریه هدف قرار دادند . براساس اطلاعاتی که منتشر شد مواضع داعش در مناطق رقّه ، دیرالزور ، حَسَکه و ابوکمال هدف قرار گرفته اند . ناوهای موشک انداز آمریکا در دریای سرخ و دریای عرب نیز در این عملیات شرکت داشته اند . گروه خلافت اسلامی تهدید کرد که انتقام این حملات را خواهد گرفت . این گروه ،عربستان سعودی را مسبب این حملات دانست . آمریکا اعلام کرده است که بحرین، اردن، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی در این عملیات به نحوی شرکت داشته اند.
در تحلیل سیاسی ، آغاز حملات هوایی درسوریه از طرف غرب ، یک پیام محکم سیاسی به حکومت اسلامی ایران است . روحانی با مجوز صریح ولایت فقیه درنیویورک است . تیم مذاکره کنندگان غرب و حکومت ایران مشغولند . تیم حکومت اسلامی ایران ، همزمان با دست پس میزنند و با پا پیش میکشند . ظریف اشاره کرد که اگر این دور مذاکرات هم توافق انجام نشد ؛ دنیا به آخر نرسیده است . اما این حملاتی که تازه شروع شده است پایانش به انجام توافق مربوط است . زدن نظامی ” محور دمشق تهران ” ، با توجیه سرکوب داعش یا توافق را تکمیل میکند و یا از دمشق ، با هر توجیهاتی دیگر ، به تهران میرسد ! غرب مصمم است تا کمراین محور را بشکند . با وجود شواهد جدی حاکی از اولویت برخورد با داعش در عراق که اساساً بهانه شکلگیری ائتلاف جهانی بود ، آنها عملیات را از سوریه آغاز کردند ، و تهران معنی این کار را حتما درک میکنند !
ورود فرانسوی ها به نیابت سمبلیک از کل اروپا ، به این صحنه ، حکایت از اهمییت پیام سیاسی موضوع است . هواپیماهای جنگی رافال فرانسوی روز جمعۀ گذشته نیروهای گروه دولت اسلامی در عراق (امارات اسلامی) را بمباران کرد. از تاریخ نخستین جنگ خلیج (خلیج فارس) در سال 1991 برای نخستین بار است که فرانسه در عراق عملیات نظامی انجام می دهد و برای نخستین بار نیز هست که قدرت اروپائی به پشتیبانی از جنگ تازه ای که ایالات متحده راه اندازی کرده وارد کارزار می شود . کاخ الیزه با انتشار بیانیه عملیات خود را به اطلاع عموم رساند و تأکید کرد که این حملۀ هوائی تنها آغاز اردوی بمباران از سوی فرانسه است .
زمانبندی ظهور داعش درعراق به بن بست مذاکرات دور قبل در ژنو مربوط شد ، و این بار چنانچه باز هم توافقی از طرف حکومت اسلامی ایران درنیویورک انجام نشود ، ما باز هم شاهد ادامه این بازی خونین باید باشیم . دلایل و عوامل موثر در سیاست خارجی آمریکا در برابر بحران عراق و سوریه تماما به موضوع استحاله حکومت اسلامی ایران درکادرخاورمیانه بزرگ ربط دارد . با توجه به شرایط حساس تمام صحنه ، بازی میتواند درهمین کادر تغییر کند . بررسی تاکتیک بعدی امریکا درسوریه براساس واقعیت های کنونی صورت میگیرد . یک مقام پنتاگون صراحتا تاکید کرد که حمله نظامی در سوریه به داعش تازه اول کار است ! در علوم اجتماعی با پدیده ای به نام انسان سروکار داریم که در هرلحظه می تواند رفتار خود را تغییر دهد . در سیاست هرنوع تغییری براساس روند موجود و منافع مشخص می تواند محقق شود که تا حدودی تاکتیک های مختلف کشورها قابل حدس است .
خبرگزاری انگلیسی رویترز مدعی شد که ایران همکاری با ائتلاف تحت رهبری آمریکا برای مبارزه با گروه تروریستی داعش را منوط به اعطای امتیازاتی از جانب غرب در مذاکرات هستهای کرده است . رویترز به نقل از یک مقام ارشد ایرانی مدعی شد ایران آماده همکاری با آمریکا و متحدین آن برای متوقف کردن تروریستهای داعش است اما خواهان انعطافپذیری بیشتر در برنامه غنیسازی اورانیوم است. به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از بلومبرگ، سخنگوی کاخ سفید که در جمع خبرنگاران سخن می گفت ادعا کرد که رژیم ایران پیشنهاد چنین کاری را به آمریکا داده است، اما پرونده هسته ای و داعش دو مسئله کاملا جدا هستند . جاش ارنست گفت: گفتوگو با رژیم ایران در مورد داعش و پرونده هستهای، دو موضوع کاملا مجزا است و آمریکا پرونده هسته ای را با مسئله داعش مبادله نخواهد کرد. سخنگوی کاخ سفید افزود: واشنگتن در مورد داعش هیچ هماهنگی و به اشتراک گذاشتن اطلاعات با رژیم ایران انجام نمیدهد و موضوع هستهای را نیز جدای از موضوع مبارزه با داعش میداند.
واقعییت این است که حکومت اسلامی ایران درشرایطی نیست که پیشنهاد بدهد و یا سرهرموضوعی طلب امتیاز کند . پیام حملات هوایی به سوریه برای همه روشن است . چنانچه حکومت اسلامی با تمام دسته جات داخلی و اختلافات و دلواپسی درصدد خرید زمان بیشتر و باز هم بازی باشد…این آتش عبای آنها را هم خواهد گرفت . حالا نوبت حکومت اسلامی ایران است برای یک تصمیم گیری تاریخی ! یا آگاهانه مرگ آن سیستم قدیمی مربوط به دوران جنگ سرد را قبول میکند و یا از ترس مرگ خودکشی میکنند !
روزنامه لوموند می نویسد : شرکت پنج کشور عربی در حملات هوایی ، اولین نمونه روشن از مشارکت این کشورها در ائتلاف علیه داعش است ، ائتلافی که چند روز پیش با نشست پاریس شکل گرفت . دقیقاً مشخص نیست که سهم هریک از این کشورها در بمباران مواضع داعش در سوریه به چه میزان است ، لوموند می نویسد که اهمیت این موضوع به جنبههای سیاسی آن بازمی گردد و نه وجه نظامی اش….!سرمقاله نویس لوموند تأکید می کند که پیروزی واقعی بر داعش زمانی به دست می آید که کشورهای عربی-اسلامی دست به اصلاحات عمیق سیاسی-ایدئولوژیک بزنند.
کیهان تهران سه پیشنهاد داده است .
اول : ترک کردن میز مذاکره که پیآمد آن بازگشت «گزینه نظامی بهروی میز» و تشدید تحریمهاست. کیهان برای کاستن از وحشتزدگی دلواپسان و ریزشیها مدعی شده که «گزینه نظامی» در توان «حریف نیست» و تحریمها نیز «بی اثر» هستند.
دوم: «حفظ ظاهر خطوط قرمز» نظام توسط آمریکا. کیهان خامنهای این راه کار را خطرناک دانسته و با تشویق تیم مذاکرهکنند بهخاطر مخالفت لفظی با آن ابراز امیدواری کرده است که «این مخالفت ادامه داشته باشد».
سوم : آمریکا درصدد است تا با جذب یک جناح راهحل غیر هستهیی شدن نظام را پیش ببرد. تصمیمی که بهنوشته سخنگوی ولایت فقیه بسیار خطرناک است. جالب این جاست که در همان حال که حسین شریعتمداری برای آرامش دلواپسان، با قاطعیت گزینه نظامی و تشدید تحریمها را رد میکند، همزمان روزنامه ارگان قضاییه اسلامی در سرمقالهاش تهاجم آمریکا و متحدانش به محور «دمشق – تهران» را خطرناک دانسته و بهخاطر آن مدعی شده ، که کار از دلواپسی گذشته است !
اسماعیل هوشیار
