یادهانی ضروری

خطاب به کسانی که به خطا، ببرک کارمل و محمود…

روناک آلتون

خانم "روناک آلتون" (به کُردی: ڕوناک ئاڵتوون)، شاعر و نویسنده‌ی…

جګړې او ورک شوي سرتېري

حميدالله بسيا په انساني تاریخ کې جګړې تل له وینو، وېر،…

تجربه های تاریخی که به سرمایه های ملی بدل نشد

نویسنده: مهرالدین مشید شکست هایی که هر روز ما را وحشتناک…

لنینگراد دیمیتری شوستاکوویچ سمفونــیِ پیروزی ارتش سرخ بر فاشیسم 

ترجمه و تنظیم: آناهیتا اردوان این ترجمه را  به مهندس ارشد…

ارزش نقد و کم‌رنگی نقدهای ادبی

یکی از بدی‌های تاریخی در جهان و کشور ما، رنگ‌باختنِ…

                یک گرفتاری با مافیا

        و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و مدنی                               (قسمت سوم…

چند شعر کوتاه از زانا کوردستانی

گاهی اتفاقی ستاره‌ای  در دفترم چشم باز می‌کند ولی، من هنوز به آفتاب نقش…

ترور عروس خدا، توسط پدران مقدس!

Hypatia(355-415م ). ترور دختر خدا، توسط پدران مقدس! آرام بختیاری نبرد مکتب و…

مخالفان پراکنده، بازیگران متحد؛ مدیریت خلای سیاست در افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید اردوگاۀ از هم گسخته؛ فرصتی برای مانورهای منطقه…

گام بزرگ به سوی مبارزهٔ مشترک

برگزاری نشست مشترک دفتر سیاسی – اجرایی و بیروی اجرائیه…

پدر سالار

ما زنان سر زمین های جنگ  زنان جهان سوم  جهان پدر سالار وقتی…

اسدالله بلهار جلالزي

له ښاغلي (اسدالله بلهار جلالزي) سره، چې د علم او…

افغانستان، سوار بر شانه های ژیوپولیتیک پرتنش و پیچیده منطقه…

نویسنده: مهرالدین مشید روایتی از زنده گی در سایه امید یا…

میراث سکاها، هویت ایرانی و مسئله تورانیان در شاهنامه 

- دکتر بیژن باران شاهنامه، خاطره حماسی سکاهای ایران، جغرافیای اسطوره‌ای…

افغانستان نقطه مرکزی جیو پولیتیک

در سیاست قدرت های مخرب نظم و ثبات ! در بردن…

شور و حال عشق 

رسول پویان  عشق دردام سیاست مرغ بسمل می شود  پـرپـر احسـاس دل بندِ سـلاسـل می شود  تا ز چنگِ بازی ی صیاد مـرغ دل پـرید  عشوه از بهر فریب دل، مشکل…

«سازش» و «سازشکاری» یعنی چه؟

‫ رفیق نورالدین کیانوری ــ پرسش و پاسخ، شمارهٔ ۲۰، دی‌ماه ۱۳۵۹ــ…

دو کلمه؛ همچون دو پرخاش

Eklektism, Dogmatism. آرام بختیاری التقاطی و دگماتیسم؛ دو واژه یا دو سیستم…

«اسپینوزا در ترازوی مکتب من بیش از این نه‌می‌دانم: فیلسوفی،…

تذکر ضروری و تازه و بکر!در پایان هر بخش لینک…

«
»

نوی نسل

د سمیع الدین افغاني لیکنه

درنو لوستونکو !

زه څو کاله دمخه دغزل شپې  یا د شب غزل   تر نامه  يو هنري بنډار ته رابلل شوی وم  چې  پدې هنري ناسته  کې ډيرو د شعر ، غزل،  موسیقي او اواز مينه والو  ګډون  کړی وه ۰

 دا په زړه پورې پروګرام  د جرمنی د کوبلنز په ښار کې ديو ملي   شخصيت په مالي لګښت  جوړ شوی وه چې یاد هنري محفل ته  د لرې ځايو څخه  دشعر،  ادب او غزل   مینه والو ته بلنه ور کړشوې وه ٠  

همدارنګه دغې ناستې ته  د هیواد منلي او خوږ ژبي سندرغاړي هم  رابلل شوې وه  څو را بلل شوو میلمنو او مینه والو ته په خپلو خوږو اوازونو کې د خپلوهنري  استعدادونو  هنر نمایي وکړي ۰

  په پیل  کې د ماښامانۍ  چای او ناشتا وروسته د ټنګ ټکور پروګرام پيل شو چې  بيا ميلمنو د شپې ډوډۍ د صرفولو وروسته هم  ترنا وخته پورې ددغې  په زړه پورې ناستې  شاهدا ن وه ٠

سندر غاړو په وار سره په حجره کې ناستو میلمنو ته په خپلو خوږو اوازونو کې په زړه پورې سندرې ، خوږې نغمې او غزلونه  په مناسبو  کمپوزونواو راګونو  کې  واورولې  چې پدې سندر غاړو کې یو ډیر با استعداده ځوان هنر مند د حاضرینوخاصه  پاملرنه  ځانله راواړوله ۰

 

  دې ښکلي  ځوان  چې د خرابات او يا  هم د غزل د شپې ځانګړې او ښکلې جامې  په تن  وې  په ارمونيه لاس پورې کړ او په پرله پسې توګه پوره ښه شیبه په زړه پورې غزل په خواږه او ښکلي راګونو او  کمپوزونو کې  مينه والو ته واورول چې  راغلو میلمنو  د لاسونو په پړکهار دا ځوان  هنر مند پوره ونازول شو۰

ددې ځوان  پیل  د استاد اولمیر  هغه مشهوره حماسي سندره وه  چې وایې:

دا مو د بابا وطن  دامو د دادا وطن

دا په موږه ګران دی  دا افغانستان دی 

ددې سندرې پیل دمینه والو روحیه را ژوندۍ کړه او ورسته يې د هیواد دنامتو سندرغاړي د موسقۍ سرتاج مرحوم استاد سراهنک د مکتب ښکلې کمپوزونه چې د ابوالمعني بیدل ښکلی اشعار پکې کمپوز شوي وه د حاضرینو هنري تنده ورماته کړه چې پوره خوند مو ترې واخیست ۰ 

 

کله چې ددې ځوان پروګرام پای ته ورسید نو د حاضرینوله جملې   څخه یو مشر  ورته  وویل؟

 کور مو ودان ، په ریښتیا سره مو دمرحوم  استاد سراهنک د افغانستان دموسقۍ سر تاج او استاد اولمیر یادونه زموږ په ذهن کې را تازه کړل۰

 

‌‌ د مشر ددې تشویقي خبرو نه وروسته یو بل ګډون کونکي  پوه نه شوو چې  ولې د مشر دا څرګندونې    خوښې نه شوې ،هغه  په قهرجنه لهجه د اعتراض په ډول  وویل:

 نه داسې نه ده  ، تاسې د حقیقت نه انکار کوئ  استاد سر اهنګ ته هیڅ څوک  نه شي رسیدلی  تاسو استاد سر اهنګ  او استاد اولمیر ته سپکاوی کوئ  اودا ځوان هغو ته نه شي رسیدلی او  داسې نور څه بې مورده او نا سمې خبرې د هغه دروند مشر  د خبرو په ځواب کې   اظهار کړې۰

د محفل فضا لږه بدله غوندې شوه او هغه مشر   چې وویل دمرحوم  استاد سراهنګ د افغانستان دموسقۍ سر تاج او استاد اولمیر یادونه مو تازه کړل،  غوښتل چې ددې خبرو   اصلي موخه چې ددې هنر مند  تشویقي بڼه  درلوده څرګنده کړي  خود بده مرغه مشر  ته بیا دافرصت  برابره نه شوه او د مقابل لورې د چا خبرو ته غوږ نه نیوه او خپلو خبرو ورته خوند ورکاوه۰

 د پرګرام کوربه  چې  پوه او مدبر سړی وه دیوې لنډې دمې هیله وکړه او تمام ګډون کونکی یې چای او وړې ناشتا ته راوبلل  ۰

موږ تمام د ناشتا د صرفولو په مقصد بلې خونې ته لاړو۰

هغه مشر  چې  هنر مند په اړه یې تشویقي خبرې وکړې  ماته یې وویل:

ما خو کومه بده خبره ونکره  پوه نه شوم چې ولې دا سړی پرې دومره خوابدې شو۰

ما ورته وویل:

تاسو  مه خفه کیږئ وروسته به ورته قناعت ورکړو۰

موږ تمام ددې ګډون کونکي  نا سمې او قهرجنې  موضیع ګیرۍ ته حیران پاته وو او موږ ته دا سوال پیدا شو چې ولې دغه شخص دومره د تعصبه ډک حالت ځانله غوره کړ ۰

 

کله چې د ناشتا پروګرام خلاص شو یو بل دوست  دې غصه ناکه سړي ته ورنژدې شو اوپه ډیره نرمه لهجه یې  ورته وویل :

ګرانه ستاسو دا احساس او پیرزوینې نه چې د هیواد وتلو هنر مندانو ته یې لرئ د مننې او د قدر وړ خبره ده خو ستاسو دا څر ګندونو زما په ذهن کې یوڅو  سوالونه پیدا کړل  که ستاسو اجازه وي تاسو سره به شریک کړم۰

هغه سړی چې د خپلې  پخوانۍ غصې نه  لږ څه  سوړ شوي وه  ورته وویل:

هوکې مهرباني وکړئ ستاسو خبرې  اورم ۰

هغه دوست خپلو خبرو ته داسې ادامه ورکړه:

  لمړی: ستاسو  په اند ولې اجازه نه ورکوئ چې په هیواد کې دې  داسې استعدادونه پیدا شي چې د استاد سر اهنک یا استاد اولمیر يا د کوم بل استعداد  جانشین شي یا د د هغه ځای ونیسي او یا هم  تر هغه لوړ مقام  تر لاسه کړي ایا د دوئ لاسته راوړنې   به نور هم ددې استادانو د سبک  یا مکتب اتوریته په ټولنه یا سیمه کې  لاهم  لوړه نه کړي ؟

دویم : ایا استعدادونه ته معیار یا چو کاټ ټاکل به نا سم کار نه وي ؟

دریم : که داسې څوک پیدا شي چې تر دغو منلو استادانو د معیارنو  نور هم ځان  لوړ مفام یا منزلتونو ته ورسوي  افتخارات او ویاړنې تر لاسه کړي په دې کې به څه مشکل وې ؟

 

څلورم : موږ په دا خبره د تا سره ومنو چې ددې استادانو باید درناوی وشي  د هغو په مزار دې د ویاړنې ګلونه کیښودل شي او د هغو خدمات دې  وستایل شي  خو اصلي  خبره داده چې هغوی باید  کوم مشخص معیار  یا چوکاټ نه وي چې ځوک دې اجازه ونلري چي ددې سر حد نه  ووځي  ، که داسې یو څوک  پیدا شي چې تر دوئ نور  هم لوړه مرتبه لرلی شي نو  بیا ولې استاد سر اهنګ یا استاد اولمیرورستی معیار وګنو ؟

پنځم : تاسو وګورئ زموږ په هیواد کې  ډیر نور  داسې با استعداده  هنرمندان شته که هغوئ   ته د رشد او د کار زمینه  برابره شي دا به دقیقه خبر وي چې د هغو  استعدادونو چې نن سبا زموږ په معاشره کې ښه ځلیدلي او د هغو صرف ابتکار او کار نامې موږ ته په میراث پاتې دي دهغود نشتوالي  خلا به  ډکه نکړي ؟

د قهرجن سړي چې ددې دوست په خبرو یې غصه نور ه هم ماته  شوې وه په ځواب کې وویل:

  دا ځوان  ښه هنر مند دی خو استاد سر اهنګ ته نه شي رسیدلی ۰

دی دوست ورته وویل :

که ستاسو د غصې  موخه دا وي چې یاد شوي استادانو ته د قدر په سترګو وکتل شي نو موږ به دا خبره در سره ومنو ، ستاسو دا احساس د قدر او د منلو وړ دی خو اساسې مطلب دادی چې موږ باید په مجموع کې دراتلونکي یا نوي نسل استعدادونه په یو محدوده کې ځای نکړو ۰

په هر صورت داچه پدې خبروبه  ددې قهرجن میلمه څومره قناعت حاصل شوی وی دا به پریودو د هغه قضاوت ته ۰

خو که چیرې موږ خپل ټولنې ته ځیر شو نن سبا په ځوانان او نوی نسل کې داسې استعدادونه شته چې  هغوئ نه تنها  تشویق شي  بلکه هغوئ  د معیاری چوکاټونو نه وویستل شۍ  او د هغو د هنر د لا غني کیدو له پاره  زمینه برابره شي۰

 

موږ په  نویو ځوانانو او نوي نسل کې ډیر ښه استعدادونه لرو چې که چیرې ورته توجه وشي په راتلونکي کې به  د خپل عصر او زمان د روحیې  سره سم  منلي او وتلي شخصیتونه  ترې جوړ شي پدې شرط چې ددغو  یو شمیر تنګ نظرو اشخاصو  د تهدید څخه په امان کې پاته شي  او ځوړ نسل خپل ریشتنی مسولیت د راتلونکي اونوي نسل په مقابل کې ادا کړي ۰

په ډیره مینه

سمیع الدین افغاني

۷ / ۲ / ۲۰۱۴

م۰ کال

ددې لیکنې پر بنیاد دبیلګې په توګه د دوستانو پام ددې څلور کلن  ماشوم ښکلي اواز ته را ګرځوم۰

http://www.youtube.com/watch?v=PIvHRdkAJQM