به بهانه ی آمستردام              

   نوشته ی : اسماعیل فروغی          من نمیخواهم درباره ی چند وچون…

فدرال خواهی و هویت خواهی

در کنار فدرال خواهی درین تازگی ها پسوند دیگری بنام…

 ضرورت و اهمیت ادغام سیاسی در افغانستان

رویکردی تحلیلی به مشارکت سیاسی و تعامل مدنی نور محمد غفوری عصاره دقیق…

افغانستان معاصر و بازتعریف هویت ملی پس از فروپاشی دولت

 نویسنده: مهرالدین مشید     افغانستان معاصر یگانه کشوری در جهان است که…

یار در پیری

نوشته نذیر ظفر12/30/25سفیدی  يى که  به زلفان  یار  میبینمشکوفه  هاى…

هستی، بود و است !

امین الله مفکر امینی                        1015-22-12! بهشتِ این دنیا را مفروش به نسیــــه…

از روایت سازی تا مهندسی نفوذ و تاثیر گذاری بر…

 نویسنده: مهرالدین مشید     سفید سازی، معامله و مهار؛ الگوهای نوین تعامل…

د ارواښاد سمیع الدین « افغاني » د پنځم تلین…

نن  د ارواښاد  سمیع الدین « افغاني »  چې  د…

از نیم قرن دست آلودگی بیگانگان

باید درس عبرت گرفت ! افغانستان در جغرافیای موجود جهان از…

به پیشواز شب یلدا

دوباره نوبت دیدار یلداست شب برف است و یخبندان و سرماست دگر…

فیثاغورث

نوموړی د نړۍ تر ټولو لوی فیلسوف او ریاضي پوه…

آنارشیسم؛ نوستالژی اتوپی است

Anarchism.  آرام بختیاری ناکجاآباد مدینه فاضله، شوق دیدار بهشت زمینی بود.   واژه یونانی…

ایستاده گی طالبان در برابر جریان شکست ناپذیری تاریخ

نویسنده: مهرالدین مشید فرهنگ تسامح گرای خراسان تاریخی و ستیزه جویی…

علم او ټکنالوژي؛ د رښتینې خپلواکۍ محور

په اوسني عصر کې د نړۍ بڼه په بشپړه توګه…

تله‌ی «شرِ کوچک‌تر»؛ چرا نباید بد را در برابر بدتر…

هانا آرنت، فیلسوفی که عمر خود را صرف مطالعه ریشه‌های…

هستی، انسان و عدم 

رسول پویان  عمری گذشت در خم و پیچ مدام هیچ  بـودن نـدیده مانـدن کس در دوام هیچ  جاه و جلال و قـدرت آدم فـسـانه بود  ابحـاری در سـراب تخیّـل تمــام هیچ  زور…

            ائتلاف های شکننده و شجره نامۀ سیاه سیاستگران افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید تغییر ناپذیری طالبان و ناتاثیر گذاری مخالفان اعتماد…

             خواب ظلمانی

خفتگا ن رویا ی  یک  آرا مش ا ند  همچوکشتی بسته…

      نسبت ونسبیت 

نسبت بیان منسوب ومربوط ،ربط وتعلق وبا مفاهیم تناسب ،متناسب…

این هم بیاد تاریخ بماند

قومگرایی و ائتلاف ها بر بنیاد قومیت حلال مشکل افغانستان نیست! گرایش…

«
»

مجاهدينو روسان نه دي ايستلي

ليکونکي:: دکتور  فلسفه طاوس وردک لندن د جدي شپږمه .
وطندارانو دغه څوک چي نن تبصري کوي ديوه سره دخپلو زړو خبري کوي او يو هم نه رشتيا وايي او نه په رشتيا پوهيژي ، وګوري سردار داود چي د خلقيانو او پر چميانو په زور کودتا وکړه او موفق شوو ، خو ډيروخت تير نه وو چي چاړه يي د هغو کسانو په ضد چي دي يي ريس جمهور کړو  را و ايسته. دوي يي د څوکيو او مقامو نه لري کړل او د ايران شاهنشاه په اشاره چي امريکا ورته رهنمايي کړي وه او داود خان ته يي د دوو ملياردو مرستي مفته وعده ورکړي وه داود يي وغولولو او بيا يي د شوروي په ضد تحريک کړو او د بريژنيف سره يي لفظي برخورد وکړو ، او بيايي يي داود خان ته بله توطيه جوړه کړه د ورځي يي مير اکبر خيبر يي ووژلو ، او د مير اکبر خيبر د جنازي په سر د خلک ديمو کراتيک ګوند مشرانو ، نورمحمد ترکي او ببرک کارمل په داود خان سخت تهديد اميز ګزارونه وکړل او دغو اخطارونو داود خان مجبور کړو چي د حزب ديموکراتيک د رهبري  اکثريت غړي  زنداني کړل چي حفيظالله امين پت وو او سبا ته امين په شخصي ابتکار د وسله والو افسرانو ( خلقيانو او پرچميانو ) په واسطه د ثور په اوومه انقلاب وکړو او سياسي قدرت يي ترلاسه او داود يي د ۲۸ کسانو سره يو ځاي د حزب يعني د امين او ترکي په امر د تورن امامالدين او فاروق زماني له خوانه د ارګ په تهکاويو کي چانماري شول ، داخبره شخصا فاروق زماني د اچور په لاګر کي  په شوروي کي موږ ته کړي ده چي شاهدان يي ، حميدشاه – هاشم منګل – جنرال سپاهي – غلام سخي – عبدالرزاق جنرال دي ، بيا د امين به رهبري د پرچم مشران ، ببرک کارمل ، نوراحمد نور ، وکيل ، دکتور نجيبالله ، دکتورس اناهيتا راتبزاد وغيره د سفيرانو په حيث تبعيد شول او بيا فورا د پرچم کادرونه ديوي کودتا په نامه په تعداد، د ۵۰۰۰ نفره ملکي او نطامي زندانو ته محول شول زما په شمول چي هغه وخت زه د حربي پوهنتون  استاد وم د نورو ۳۰ نفرو استادانو په شمول موږ د پلچرخي زندان دوهم بلاک ته وليږدول شولو چي د رهبري نه سلطان علي کشتمند – محمد رفيع – خليل مشهور په سګ باز – سرور منګل – حبيبمنګل – داکتر فاروق – نبيخان پوليس چي بيا خلقيانو ړوند کړو ، او ۳۰۰۰ نور پرچميان خلقيانو ووژل چي حبيبالرحمن کړاغ د حربي پوهنتون استا د ، سيداګل زما هم صنفي وو ، سليم هوتخيل ، غلام حضرت غزنيچي وغيره ، او هره شپه د امين او اسدالله د اګسا دريس په امر د پلچرخي زابورو ته د زندانه خلک وړل کيدل او هلته تير بازانيدل ، د هغو کسانو په ډله کي ۱۲۰ کسه د فيضانالحق د کودتا کسان دورځي په رنا دپلچرخي دزندان په انګړ کي تيرباران شول چي ددوهم او لومړي بلاک بنديانو ليدل ، بيا کله چي نورمحمد ترکي هاوانا ته لاړو  او بيرته شوروي ته را ستون شو نو د زريژتيف او اندروپوف سره يي پت ملاقات لرلو او دلته د حفيظالله امين يو اجنټ او ياور مشرقي وال د ټړو په نامه د شوروي رهبرانو او ترکي د مجلس جريان امين ته د مسکو نه په تلفون کي وايي  چي د وژلو پلان د طرح شوو ، او امين د ترکي د وژلو پلان د روزي – يعقوب لوي درستيز وغيره په واسطه عملي کوي چي په برخورد کي تړون  وژل کيژي او د ترکي د وژلو پلان د بالښت په ذريعت د امين د طرفدارانو په واسطه عملي کيژي ، خو د ترکي پلويان اسدالله سروري – وطنجار – ګلابزوي –  د شوروي سفارت ته پناه وړي او بيا په تابوتو کي د شوروي سربازانو په نامه تر تاشکنده انتقاليژي او د هغو ځايه مسکو ته ځي او په مسکو کي د بريژنيف – اندرو پوف د شوروي ک ګ ب ، دمشر په شرکت د ببرک کارمل سره ګوري او دوي د کارمل تررهبري لاندي د سرو عسکرو سره افغانستان ته راځي ، او د جدي شپږمه دنوي تحول په نامه د انقلاب نوي پړاو پيل کيژي ، بلي هدف د ديورند ماتول او ګوادر د افغانستان بحري بندر منل او اتک زموږ دلوي افغانستان دسرحد په حيث منل وو ، خو دلته د امين ډله او د ترکي دله او د ببرک کارمل ډله چي د خلقيانو نه ډير ځوريدلي وو ، او بين المللي امپرياليزم د هغو په راس کي امريکا او انګريز لاسونه سره ورکوي او پاکستان ته وظيفه ورکوي چي دمجاهدينو خرڅ شوي ، مزدور اود اي اس اي نوکران دغه د ۱۵ ګونه تنظيمو رهبران چي د پيسو او قدرت د تر لاسه کولو په خاطر  د کمونستانو په ضد سره را غونډ شوي وو د کمونستانو د وهلو په خاطر سره يو خاي کيژي او هر تنظيم ځان ته د غرب او عربانو نه. پيسي تر لاسه کوي ، ببرک کارمل چي ډير موفق سياست مدار او پوه وطن پرست وو او روسان يي په يوه ګوته څرخول ، روسانو چي د غرب د ډالرو د عربانو د تيلو په مقابل کي مقاومت نه شواي کولاي نو د اندرو رو پوف  وژل يي عملي کړل او قدرت ګرباچوف او يلتسن ته ورسيدو ، دغو دواړو د باز سازي سياست مطرح کړو او د مرکزي اسيا جمهوريتونه يي ازاد کړل ، او ببرک کارمل يي خلع قدرت کړو او دکتور نجيبالله يي نصب کړو ، بيا يي نجيبالله ته هم توطيه وکړه چي قدرت سياسي د مجاهدينو سره شريک کړه ، دلته زه د دکتور نجيبالله د دفتر معاون وم يعني د توخي معاون وم ، ما د لندن د ايکونوميک اخبار چي هلته د نجيبالله احمدزي او ګرباچوف دواړو موافه د ظاهر شاه په مورد ليکل شوي وه چي بايد سياسي قد رت ظاهر شاه ته ورکړل شي، خو ظاهر شات د نجيبالله خبري نه منلي ، هغه وو چي نجيبالله مجبور شو چي يو بيطرفه ۵ نفري هيات ته سياسي قدرت ور تسليم کړي ، روسانو د چي د ۱۵ ګونو جمهوريتو نه تر پزي راغلي وو او د وارسا تړون هيوادو هم نور د پطرو ډالرو په وړاندي مقاومت نه شواي کولاي نو ګربا چوف د برلين څخه د وتلو او د جرمن ديموکراتيک پريښولو ته خپل چمتو والي و ښودو يعني د اقتصادي لحاظه يي يوه دقيقه او معقوله عقب نشيني وکړه او نور يي ډير شرايط په غرب او امريکا کيښودل او د افغانستانه. د دکتور نجيبالله په مشورت په صلح اميز دول چي ديوه پزه خوږ نه شوه لاړل نن بايد مجاهدين  و نه وايي چي شوروي  ته موږ ماتي ورکړه ، نه خير تاسي د حقايقو نه ځان خبر کړي ، او بيا د بينين سيوان په وساتط د دکتو ر نجيبالله د  وخت. د وسله وال پوځ قوماندانانو د پرچم ډلي وسلي او قطعات ديوه سره د شمال د ډلي مشر احمد شاه مسعود ته چي د پرچمي جنرالان تاسي په کلپو کي ويني او د خلقيانو نظاميانو سياسي قدرت حکمتيار ته ورکړي چي د دکتور نجيبالله معاون او ريس ارکان محمد رفيع چهار اسياب ته د مير عبدالحمان آغا سره ورغلي وو ليدلي دي ، دا چي کارمل روسان راوستل هلته بايد هميشه وويل شي چي دري نفره د خلقيانو د سياسي بيرو ور سره وو,که څوک غواړي پوره حقايق ولوني زما د ( بيستري افغانستان ) کتاب چي  په ۴۰۹ صفحو کي  ليکل شوي ولوني ، دغه نور چي تبصري کوي دروغ وايي .