قانون مدنی٬ قضیهٔ تحت دوران وتصمیم دادگاه
سخی صمیم
قسمت سوم
شهکاری ازشاخص انسانیت با ندای وجدان:
آموزهٔ از رعایت قواعد شریعت وحقوق (و درس عبرتی برپیروان احکام اسلام).
صوفی رسول
نُمادی ازصداقت و راستکاری
حُکم قانون وإجرائات دادگاه:
یاد داشت: شروع این بخش ارتباط به گذشته دارد:
با رعایت جانب احتیاط بالخاصه در ارتباط بموجودیت پول نقد در داخل داد گاه و انتقال آن بجای محفوظ تیلفون را بر داشته تصمیم داشتم تا با قوماندانی امنیه به تماس و جند نفر پولیس بخواهم تا در انتقال وحفاظت پول محکمه را یاری رساند. صوفی رسول سر بلند کرد و گفت:« مال برادرمن تنها این پول نیست او اموال زیاد دارد که ده جمله دو دوکان ودیگر مال ها شامل آن می باشد. شما تمام آن را ده کتابهای تان نوشته کنین که من مسئول روز آخرت نباشم»
این اظهارات صوفی رسول موضوعرا دگرگون وجدی ساخت گوشی را گذاشتم و به صوفی رسول گفتم:
بسیارخوب! صبر کنید همین حالا تیلفون میکنم و دیگر نمایده ها را میخواهم هرچیزی را که شما میگوئید هیآت می نویسد و در کتابهای محکمه ثبت میشود. همان بود که از نفس مجلس با ادارات ذیربط تماس گرفته و یک یک نفر نمایندهٔ ایشان را طور عاجل به محکمه خواستم و به اداره و دفتر خود گفتم که طور رسمی هیآتی را تحت ریاست نمایندهٔ محکمه و اشتراک صوفی رسول بگمارند تا این پول های نقد را همین جا در داخل دادگاه بشمارند وطورمؤقت تحویل بانک نمایند.وبه همین ترتیب همه اموال و اجناسی راکه صوفی رسول آن را مال برادر غایبش وانمود می سازد با مشخصات درج لست اموال نمائید.
نمایندگان ارگانهای مربوط رسیدند وجریان موضوعرا به ایشان بازگو واحکام قانون مدنی را با ایشان درمیان گذاشتم و از ایشان تقاضا نمودم به کار خود شروع نمایند.
هیآت به همکاری صوفی رسول پول ها راشمارش نموده و به تعقیب آن لست سایر اموال را که دو دوکان با تحویلخانه و اموالش شامل آن بود وایجاب اجرائات ویژه برای روشن شدن اندازه ومقدارمال وحفاظت را می نمود درج دفاتر نمودند. و امورات بعدی آن را شروع کردند. این اجرائات مدتی را در برگرفت تا تمامی اموال برادر غایب صوفی رسول درج لست و بعد از روشن شدن مقدار و اندازهٔ آن طور رسمی قید دفاتر و وثایق شرعی شد.
زمانیکه هیآت مؤظف کار ووظیفهٔ خود را با امانت داری و صداقت به پایان برده و گذارش موضوعرا به حضورصوفی رسول به محکمه ارائه کردند.من به حضور هیآت از صوفی رسول پُرسیدم که: ازکارهیآت رضائیت دارد؟
صوفی رسول در حالیکه رضائیت خود را از برخورد نیک وخوب مؤظفین یاد آوری میکرد دعای زیادی به حق آنها انجام داد و تشکری کرد.
بدین ترتیب مرحلهٔ مقدماتی اجرائات دادگاه انجام شده و نوبت تطبیق احکام قانون فرا رسید:
حُکم قانون چیست؟
قانون مدنی افغانستان در ارتباط به شخص (غایب و مفقود) احکامی دارد که منجمله در مادهٔ ۳۲۳ چنین حکمی می کند.
مادهٔ ۳۲۳
هرگاه شخص واجد اهلیت قانونی مدت یک سال و یا بیشتر ازان غایب بوده و در اثر آن مصالح وی متآثر گردد. محکمه در حالات ذیل از طرف او وکیل تعیین می نماید:
۱ ـ در صورتیکه مفقود الاثر بوده حیات و وفات وی معلوم نباشد.
۲ ـ در صورتیکه محل سکونت یا اقامتگاه وی درخارج از افغانستان معلوم نبوده و اداره امورمربوط با نظارت بر اجرائات قایم مقام از جانب شخص غایب نا ممکن باشد.
همانطوریکه در فوق خواندیم : اجرائات اساسی محکمه بعد از انجام کار هیآت مؤظف مطابق صراحت مادهٔ (۳۲۴)
قانون مدنی که چنین حکمی دارد: آغاز میگردد:
مادهٔ ۳۲۴
هر گاه شخص غایب قبلاً وکیل عام و تام برای خود گماشته باشد و وکیل مذکور واجد تمام شرایط مربوط به وصی باشد محکمه وکالت او را تآئید و در غیر آن شخص دیگری را به حیث وکیل تعیین می نماید.
نصب صوفی رسول به صفت قَـــیـِم.
صوفی رسول بدون گفت و گو مستند به هدایت ماده ٔ فوق الذکر واجد صفاتی شناخته شد که قانون آن را شرط گزینش برای وصی و یا شخصیکه درجایگاه وصی وظیفه میگیرد و شرایط وصی را دارا باشد گذاشته بود.
بر همین بنیاد صوفی رسول موافق به هدایت مادهٔ فوق الذکر به صفت و کیل شخص غایب از جانب دادگاه نصب و تمام اموال برادر غایبش بعد از اجرائات معمول اداری و قضائی بنام او قید و برایش سپرده شد.
و بدینمنوال هردودوکان با اموال و اموال تحویلخانه ها برایش رسمن تسلیم و پیشبرد کاروامور دوکانها به گونهٔ سابقه برایش توصیه ولی مطابق هدایت قانون برایش تفهیم شد که به اوقات معین و فاصله های تعیین شده گذارش کار و فعالیت خود را به محکمه ارائه نماید. محتواوهدایت مادهٔ ۳۲۵ و مواد مابعد قانون مدنی یکایک برایش به سادگی تشریح و طور مؤکد گفته شد که مواظب اموال برادر غایب خود بوده ودر پیشبرد امور دکانها و بکار گیری دیگر اموال و اجناس محتاط باشد. وهم علاوه گردید که درصورت تخلف نزد محکمه جوابده می باشد.
ادامه دارد لطفن منتظر باشید: