روزنامه‌نگارانی که در جهان با مجازات واپس‌گرایانه اعدام رویارو شده‌اند
چهار روزنامه‌نگار در یمن و مدیر یک کانال تلگرامی در ایران به مجازات مرگ محکوم شده‌اند و در انتظاراجرای حکم هستند. گزارش‌گران بدون مرز (RSF) صدور احکام اعدام را محکوم می‌کند. این مجازات قرون وسطایی در شماری از کشورهای جهان همچنان روزنامه‌نگاران را تهدید می‌کند.
برای روزنامه‌نگاران یمنی عبدالخالق عمران، اکرام الولیدی، حارث حامد و توفیق المنصوری دادگاه حوثی‌ها در صنعا به اتهام «جاسوسی» به تاریخ ۱۱ آوریل ۲۰۲۰ حکم اعدام صادر کرده است. روح‌الله زم مخالف ایرانی و مدیر سایت آمد نیوز(صدای مردم) نیز به تاریخ ۱۰ تیر از صدور حکم اعدام علیه خود مطلع شده است.
کریستف دولوار دبیر اول RSF در این باره می‌گوید :« پذیرش آن دشوار است که در سال ۲۰۲۰ روزنامه‌نگاران به این مجازات بربرمنشانه و قرون وسطایی محکوم شوند. در حالی که جهان هر روز گامی دیگر به سوی لغو مجازات اعدام برمی‌دارد، مجازات اعدام برای روزنامه‌نگاران باید در همان کتاب‌های تاریخ کهن بماند و نه در اکنونیت ما باشد. دولت‌های لغو کننده مجازات اعدام باید تجهیز شوند تا این مجازات غیر انسانی که مانعی جدی برای آزادی اطلاع‌رسانی است به هرگز سپرده شود.»
چهار روزنامه‌نگار یمنی و مدیر یک کانال تلگرامی ایرانی آخرین موارد در فهرست طولانی از روزنامه نگارانی هستند که محکوم به اعدام شده‌اند. آخرین حکم اعدام در سال ۲۰۱۷ در کره شمالی و علیه چهار روزنامه‌نگار کره جنوبی، سون هیو ریم، کیم جای هو، پانگ سان هون به شکل غیابی صادر شده است. و آن هم برای برای اتهام مضحک ِ نقد و تعریف از کتابی در باره نقش بازار آزاد در بهبود زندگی روزمره مردم کره شمالی.
در حالی که اجرای این گونه احکام اعدام احتمال کمی دارد. اما در ایران یعنی کشوری که در جهان بیشترین شمار اجرای اعدام را دارد، این حکم به مانند شمشیر داموکلس بالای سر روزنامه‌نگاران قرار دارد. در بیست سال گذشته ده‌ها روزنامه‌نگار و شهروند-خبرنگار و وبلاگ‌نویس به مجازات اعدام محکوم شده‌اند. قانون مجازات اسلامی برای بسیاری از جرم‌ها و تخلف‌های رسانه‌ای نیز مجازات اعدام در نظر گرفته است. سهیل عربی عکاس و شهروند خبرنگار زندانی و برنده جایزه شهروند خبرنگار ۲۰۱۷ از تاریخ ۱۵ دی ۱۳۹۲ زندانی است، برای اتهام هایی چون « توهین به پیامبر اسلام و ائمه و قران» نخست به اعدام محکوم شده بود. در سال ۱۳۸۶ عدنان حسن‌پور روزنامه‌نگار هفته‌نامه آسو برای « جاسوسی» به اعدام محکوم شده بود. حسن یوسفی اشکوری همکار مجله ایران فردا در سال ۱۳۷۹ برای اتهام‌های چون« اقدام عليه امنيت ملی، اشاعه اکاذيب نسبت به مقامات و توهين به مقام روحانيت» محارب شناخته شد. همه این احکام سپس به حبس‌های درازمدت زندان تبدیل شدند. اما ایران در ۵۰ سال گذشته بیشترین شمار احکام اعدام علیه روزنامه‌نگاران را صادر و یا اجرا کرده است. درسال‌های نخست پس از انقلاب دست کم در ایران ده‌ها روزنامه‌نگار از این میان نصرالله آرمان . علی اصغر امیرانی ، و سیمون فرزامی به جرم وابستگی به رژیم گذشته و ده‌ها تن از همکاران روزنامه‌های مخالفان و یا چپ به مانند سعید سلطان‌پور و رحمان هاتفی منفرد، اعدام شده‌اند.
نه در ایران که در کشور همسایه‌اش عراق، روزنامه‌نگار انگلیسی ایرانی تبار فرزاد بازیافت در ۱۵ مارس ۱۹۹۰ به جرم « جاسوسی به سود سرویس‌های امنیتی انگلیسی و اسراییلی اعدام شد. به نطر می‌رسد در سی سال گذشته این آخرین اعدام روزنامه‌نگار در عراق است.
از این تاریخ نهادهای مدافع آزادی رسانه‌ها و مدافع حقوق بشر بارها به میدان آمدند تا از انجام فاجعه اعدام برای روزنامه‌نگاران ووبلاگ‌نویسان پیشگیری کنند. در موریتانی برای انتشار مطلبی در فیس‌بوک وبلاگ‌نویس محمد شیخ اولاد محمد مختیار در سال ۲۰۱۴ به اعدام محکوم شد. پس از تایید حکم در دادگاه تجدیدنظر در سال ۲۰۱۶ این حکم در نهایت لغو و به دوسال زندان کاهش یافت. در برمه روزنامه‌نگار ورزشی زاو تاتهتو در سال ۲۰۰۴ برای دادن اطلاعات به سازمان جهانی کار به اعدام محکوم شد این حکم در دیوان عالی به سه سال زندان تبدیل شد.
تجیهز گسترده افکارعمومی در موارد چهره‌هایی چون عکاس مصری محمود ابوزید که بیشتر با نام شوکان شناخته شده است و یا خبرنگار رادیو بین‌الملل فرانسه در کامرون احمد عباس، این امکان را داد که برندگی قاضی‌های این کشورها برای اجرای اعدام کند شود. در این دو مورد به مانند روزنامه‌نگار سودانی علی ال‌عمری و یا روزنامه‌نگار افغانستانی علی محقق نسب، دادستانی در کیفر خواست برای « اقدام تروریستی» و یا «کفرگویی» تقاضای اعدام کرده بود. اما احکام صادره از کیفرخواست پیروی نکردند.
در چین که یکی از ۵۴ کشور جهان است که مجازات مرگ در آنها انجام می‌شود، و رکوردار بیشترین شمار زندانیان اعدام شده در جهان است. آخرین روزنامه‌نگاری که در این کشور اعدام شده است یان چیا جاهو خبرنگار آسوشیدتپرس بود که در سال ۱۹۵۴ اعدام شد. با این حال حکم‌های زندان درازمدت و حتا جبس ابد برای روزنامه‌نگاران صادر می‌شود. این احکام با بدرفتاری با زندانی به گونه‌ای دیگر اجرای حکم مرگ است. به مانند لیو شیائوبو برنده جایزه صلح نوبل و یانگ تونگ یان، که در سال ۲۰۱۷ در بازداشت از بیماری‌های درمان نشده (سرطان) درگذشتند.
در امریکای لاتین که شمار بسیاری از کشورهای آن مجازات اعدام را یا به گونه کامل و یا نسبی لغو کرده اند، از پنجاه سال پیش به گونه‌ای رسمی روزنامه‌نگاری اعدام نشده است. با این حال دخالت مستقیم یا غیر مستقیم دولت در اعدام‌های فراقضایی روزنامه‌نگاران با استفاده از آدمکشان حرفه‌ای و مزدوران و یا گروه‌های جنایت سازمان یافته در بسیاری از کشورهای این منطقه از این میان آرژانتین، شیلی ، مکزیک، برزیل و کلمبیا آشکار است.
روزنامه‌نگارانی نیز بدست گروه‌های غیر دولتی اعدام شده‌اند دو روزنامه‌نگار امریکایی جمیز فولی و استفان سوت‌لوف برای انتقام از دخالت امریکا در سوریه بدست گروه جهادی دولت اسلامی اعدام شدند. در أفغانستان ده‌ها خبرنگار و همکار رسانه‌ای از سال ۲۰۰۱ و پس از سقوط طالبان به دست این گروه و یا گروه های غیر دولتی دیگر به قتل رسیده‌اند. عبدالصمد روحانی خبرنگار بی بی سی و خبرگزاری پژواک در سال ۲۰۰۸ با گلوله اعدام شد. و خبرنگار اجمل نقشبندی و سید آغا راهنما و راننده خبرنگار روزنامه ایتالیایی رپوبلیکا را طالبان در برابر دوربین سر بریدند.
