خاطر شاد 

رسول پویان  تـو گـویی خامـۀ پاییز کلک استاد است  به هر طرف…

برجحان تعلقات!

امین الله مفکر امینی                     2025-07-09 برجحان ز تـــــــــعلقات وافکاری واهی خدا جوییــــــــم با…

اگر سقراط ‌پدر فلسفه است، کنفوسیوس یا ملاصدرا چرا چنین…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از…

پاسخی به پرسشی

محمدعثمان نجیب  آغا صاحب گرامی، نه دانستم دلیل شتابان شما برای…

استاد قیام الدین خادم 

استاد خادم د پښتو ادبیاتو په اسمان کې له هغو…

روشنگری روس، ملی گرا، رفرمیستی، علم گرا

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف،…

د سیاسي ګوند او سازمان اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز…

اعتراف به خطا؛ اخلاق و پل عبور از تاریکی به…

نوسنده: مهرالدین مشید  تاریخ، دادگاه اشتباهات مشترک ما تاریخ معاصر افغانستان و…

وقتی اژدها می‌غرّد، خرس می‌خروشد و فیل می‌خرامد؛ بشکه زرد…

نوسنده: مهرالدین مشید  پیام نشست شانگهای برای طالبان؛ نشانه‌ای از افول…

در سوگ کنر

بمناسبت زلزله ي مهلک ولایت کنر از زمین لرزه کنر هر…

درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

اشک قلم 

رسول پویان  اشک قلم به صفحـۀ دل ها چکیده است  صد لاله…

استاد عبدالروف بینوا

استاد بینوا د هېواد، سیمې او نړۍ په کچه ستر…

کودکانی که کودکی نمی‌ کنند

خیابان، خانه بی‌در و پیکر کودکان فراموش‌ شده! فرشید یاسائی *  ما…

بحران هویت ملی؛ ناکامی ملت سازی و به زنجیرکشیده شدن…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم قرن مبارزۀ سیاسی و فرهنگی و تبدیل…

سقراط، تیشه‌زنی به ریشه‌‌ی دانایی

دیدگاهی از مکتب دینی-فلسفی من بیش‌ از این نه می‌دانم. در…

خوشحال خان خټک

د ادب او فرهنګ درنو او پتمنو مینه والو! ګڼ شمېر…

اعلامیه در مورد زلزله‌ی مرگبار در ولایت کنر 

سازمان سوسیالیست‌های کارگری افغانستان  با اندوه فراوان و خشم عمیق از…

“طالبان، شطرنج بزرگ و رؤیای اوراسیایی روسیه”

نویسنده: نجیب الله قاریزاده  najeebulla.qarizada1@gmail.com +447887494441 سقوط حکومت غنی در افغانستان و بازگشت…

حکومت‌استبدادی و افراطی طالبان و ساز و برگ‌های استخباراتی و…

 نویسنده: مهرالدین مشید  از استبداد تا شایعه پراگنی؛ ساز و کار…

«
»

د ښوونځي وروستۍ ازموینه یې په قبر کې ورکړه

نظرمحمد مطمئن

Samiullah jan2

هره ورځ، هره اونۍ، هره میاشت او هر کال بوږنونکي، دردونکي او خواشینونکي د افغانانو د مرګ او ژوبلې خبرونه اورو،‌ ژوند مو په جګړو کې دی، په جګړو کې مو ماشومتوب، ځواني او د ځینو سپین ژر توب  تیر شو.

ژوند ستړی دی، کورنۍ ستړي دي، ماشومان د ګل په څیر مړاوي دي.

تیره اونۍ،  د سمیع الله جان د دولسم ټولګي د څلورنیم مياشتو د ازموینو وروستۍ ورځ وه،  دوی دوه وروڼه وو، تر ده یې مشر حیات الله جان هم په دولسم ټولګي کې و.

د شپې مهال د دوی د کلي (عبدالرحیم کلي) سره نږدې د افغان ځواکونو پر پوسته د طالبانو لخوا برید شوې وو،‌ شپه جګړه شوې وه، او په لاره کې طالبانو ماینونه ښخ کړي وو تر څو د افغان ځواکونو له پوستي څخه وتل او پر سړک ګرځیدو مخه یې نیولي وي.

د روسانو سره د جهاد پر مهال د مجاهدینو وخت ښه وو، که به کوم ځای کې مجاهدینو روسانو او یا د هغه وخت روس پلوه عسکرو ته ماینونه ښخ کړي‌ وو،‌هلته به یې د ښخ شوې ماین سېمه څارله، که به کوم کلیوال او یا ملکي کس ، باسیکل، موټرسایکل او یا موټر ورنږدې شو،‌ هغه څارونکي مجاهد به هغوی ته د خطر خبر ورکاوو، ‌او له ماین څخه به یې دهغوی لاره بل لورته ښودله.

اوس د ماین په ښخولو کې له بې احتیاطي څخه کار اخیستل کیږي، او د ښخ شوې ماین ساحه هم د ښخوونکو لخوا نه څارل کیږي،‌ چې د بي پروایې له امله ډیر وخت ملکي افغانان د ماین قرباني کیږي.

بهرني ځواکونه، افغان حکومت او د ماین کښلو ازادې ادارې هم د د ومره ډیرو ماینو د خنثی کولو / له منځه وړلو کې پاتې راغلي، او یا خو د ښخ شوو ماینو سېمو ته د خطر له امله ورتګ نه شي کولای.

د سمیع الله جان او حیات الله جان د دولسم ټولګي د څلورنیم میاشتو ازموینه نوره خلاصه وه،  د پنج شنبې سهار (۲۰ جولای ۲۰۱۷) یې د سپورت ازموینه وه،‌ چې ډیر وخت استادان پرته له ازموینې او حاضر کیدو هم په کلیو او نا امنه سېمو کې  زده کوونکو ته نمرې ورکوي، د سمیع الله جان د اول نمره کیدو سیالۍ وه،‌ له دي امله یې ټینګار کاوو چې باید د اندړو ولسوالۍ د سلطان شهاب الدین غوري لیسې کې وروستۍ ازموینې ته حاضر شي،‌ ځکه هغه د لیسې عمومي اول نمره او ممتاز زده کوونکی و.

سمیع الله جان او ورور یې حیات الله جان په باسیکل سهار مهال له کوره راووتل، د ولسوالۍ په لور د کلي‌ پر عمومي سړک روان و، دوی دواړو خبرې کولي، څنګ پر څنګ روان وو،‌ په ازموینې کې د ښو نمبرو، او له دولسم ټولګې فارغ کیدو،‌ د کانکور لپاره د چمتووالي په اړه یې خپلو منځو کې په مینه او محبت خبرې کولي.

۲۱ کلن حیات الله جان مخکې له دي چې په ښخ شوې ماین یې باسیکل وخیږي، د ماین نښه یې په عمومي سړک تر سترګو شوه، ‌خو چې تر څو یې په خپل ۱۸ کلن ورور سمیع الله جان ږغ کاوو،‌ د هغه باسیکل پر ماین ور وخوت.

انا لله وانا الیه راجعون

په ازموینه کې د اول نمره ګۍ هیلې یې همدلته مړې شوې، د سپورټ‌ امتحان یې پاتې شو،‌ په قبر کې یې دا ځل د ملایکو په وړاندي‌امتحان ورکاوو، هغه خپله روح الله ج ته تسلیم کړه،  کیدای شې سمیع الله ج به الله ج ته شکایت کړی وي چې ولي مسلمانان د ماین خښولو کې دومره بې پروایې کوي.

حیات الله ج بې هوښه و، هغه چې په روغتون کې په هوښ راغی، د خپل ګران کشر ورور پوښتنه یې کوله، د خپل ځان  د زخمونو درد یې هیر وو،‌ ویل یې زما ګران ورور، زما کشر ورور، زما مینه ناک وروره سمیع الله جان ته مې ورولئ، هغه څه شو؟ په هغه څه وشول؟ هغه چا شهید کړ؟ ولي او په کومه ګناه یې شهید کړ؟

د حیات الله تره چې د هغه د سترګو عملیات یې کړی وو،  له سترګو یې څاڅکي څاڅکي اوښکې روانې وي، هیڅ‌ یې ونه ویل، یواځي په زړه کې به یې ویل چې جګړې به زموږ ډیری ځوانان ځوانیمرګ کړي.

حیات الله د سترګو له عملیات وروسته هم څه نه لیدل، خو د خپلو سترګو غم یې کم، ولي د شهید ورور غم یې لا هم ځوروي.

اوس یې سترګو دید بیره لږ پیداکړی،‌ خو په کومه لیوالتیا به د دولسم ټولګي کلنۍ ازموینه ورکړي، او په کومه لیوالتیا به د کانکور لپاره چمتووالی ونیسي.

هغه به هره شپه خپل ۱۸ کلن شهید ورور په خوب ویني، دوی به په لاره ښوونځي ته روان وي، خو بیا بیا به ورباندي ماین انفجار کوي، بیا او بیا به حیات الله ج د خپل کشر ورور شهادت ځوروي.

د سمیع الله جان مورکۍ یې د هغه د ټوټه ټوټه شوې باسیکل زیارت هر سها رکوي، د هغه د کتابونه بستۍ راواخلي، کله یې کتابچې او کله کتابونه ګوري، ورته ژاړي،‌ د سمیع الله جان خویندي یې چوپه خوله د مور ګرد چاپیره ولاړې وي.

د سمیع الله جان په قبر ولاړې جنډې د دوی د کلي د ښوونځي هر زده کوونکي ته په چوپه خوله وایې چې په سړک د تګ پر مهال مو پام وي چې باسیکل مو په ماین ور برابر نه شي، او ازموینه درڅخه پاتې نه شي.

یا الله ! هیواد ته مو سوله راولي، یا الله زموږ له هیواده جګړې وباسي، یا الله زموږ مظلوم ولس نور د معامله کوونکو سیاستوالو له ګرو څخه خلاص او په هیواد کې افغان شموله نظام راولي. آمین