هستی، بود و است !

امین الله مفکر امینی                        1015-22-12! بهشتِ این دنیا را مفروش به نسیــــه…

از روایت سازی تا مهندسی نفوذ و تاثیر گذاری بر…

 نویسنده: مهرالدین مشید     سفید سازی، معامله و مهار؛ الگوهای نوین تعامل…

د ارواښاد سمیع الدین « افغاني » د پنځم تلین…

نن  د ارواښاد  سمیع الدین « افغاني »  چې  د…

از نیم قرن دست آلودگی بیگانگان

باید درس عبرت گرفت ! افغانستان در جغرافیای موجود جهان از…

به پیشواز شب یلدا

دوباره نوبت دیدار یلداست شب برف است و یخبندان و سرماست دگر…

فیثاغورث

نوموړی د نړۍ تر ټولو لوی فیلسوف او ریاضي پوه…

آنارشیسم؛ نوستالژی اتوپی است

Anarchism.  آرام بختیاری ناکجاآباد مدینه فاضله، شوق دیدار بهشت زمینی بود.   واژه یونانی…

ایستاده گی طالبان در برابر جریان شکست ناپذیری تاریخ

نویسنده: مهرالدین مشید فرهنگ تسامح گرای خراسان تاریخی و ستیزه جویی…

علم او ټکنالوژي؛ د رښتینې خپلواکۍ محور

په اوسني عصر کې د نړۍ بڼه په بشپړه توګه…

تله‌ی «شرِ کوچک‌تر»؛ چرا نباید بد را در برابر بدتر…

هانا آرنت، فیلسوفی که عمر خود را صرف مطالعه ریشه‌های…

هستی، انسان و عدم 

رسول پویان  عمری گذشت در خم و پیچ مدام هیچ  بـودن نـدیده مانـدن کس در دوام هیچ  جاه و جلال و قـدرت آدم فـسـانه بود  ابحـاری در سـراب تخیّـل تمــام هیچ  زور…

            ائتلاف های شکننده و شجره نامۀ سیاه سیاستگران افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید تغییر ناپذیری طالبان و ناتاثیر گذاری مخالفان اعتماد…

             خواب ظلمانی

خفتگا ن رویا ی  یک  آرا مش ا ند  همچوکشتی بسته…

      نسبت ونسبیت 

نسبت بیان منسوب ومربوط ،ربط وتعلق وبا مفاهیم تناسب ،متناسب…

این هم بیاد تاریخ بماند

قومگرایی و ائتلاف ها بر بنیاد قومیت حلال مشکل افغانستان نیست! گرایش…

چرا اخلاق در همه‌ عرصه‌های زنده‌گی میان بیش‌ترین بشرِ قرنِ…

اخلاق‌نگری به سیاست‌مدارانِ بد اخلاق: مورد ترامپ محمدعثمان نجیب نماینده‌ی مکتب-دینی فلسفی من…

برابری حقوی + استعداد ذاتی = شایسته سالاری...!

انسان ها٬ نظر به توانایی های ذاتی برابر آفریده نشده اند.…

مرغ رویا  

رسول پویان  مسوزان بال پـرواز پرستـوهـای زیبا را   میفگـن در قفسهای طلایی…

تعامل که انزوا؟

نور محمد غفوري په نړیوالو اړیکو کې د هېوادونو برخلیک د…

از کابل تا دیاسپورا؛ روایتی از هفت خوان رنج های…

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان؛ در گره گاۀ تروریسم و مردم این…

«
»

دلته پوهنتون هلته هيرا منډوي؛ چا ته شهيد چا ته هلاک ووايو؟

تيرې دوشنبې ورځ په کابل کې خونړی موټر بم بريد وشو چې په پايله کې يې ۳۵ تنه افغانان شهيدان شول. د بريد ټول قربانيان ملکي وګړي دي. پيښه په داسې مهال رامنځته شوه چې د بريد په سيمه کې بیروبار زیات و، ماشومان او ځوانان ښوونځیو او پوهنتونونوته روان ول. د قربانيانو له جملې ۱۷ تنه يې د لوړو زده کړو درلودونکي کدرونه دي. په دوی کې دوو تنو ماسټري ترلاسه کړې، ۱۳ یې لیسانس او دوه نو ریې بکلوریا لرونکي و چي ددې برید ښکار شو او د کلونو خواري او زحمتونه او زده کړې يې لو لپه شول. وسله والو طالبانو د بريد مسوولیت په غاړه اخیستی او ادعا یې کړې چې د ملي امنیت د ریاست ۳۷ غړي یې وژلي دي.

په ورته مهال بيا د پاکستان په لاهور ښار کې هم د موټرسايکل په ذريعه خونړۍ چاودنه شوې وه چې د پوليسو په ګډون په ۲۶ تنه ووژل شول. يعنې ويلای شو چې تيره دوشنبې ورځ د افغانستان او پاکستان دواړو لپاره توره او خونړۍ وه. دلته هم د بريد قربانيان ملکيان و او هلته هم په برید کې د پوليسو تر څنګ عام خلک ووژل شول. خو د پاکستان رسنيو د هغوی د ملا امامانو او مذهبي مشرانو په شان د طالبانو تر څنګ دا ځل د طالبانو تر څنګ مسلمانان هم په دوه برخو وويشل.

پاکستاني رسنيو د کابل د تيرې ورځې په بريد کې شهيد شويو افغانانو ته (هلاک) خو په لاهور کې ترسره شوي بريد قربانيانو ته د شهيد کلمې کارولي دي. د پاکستان جنګ ورځپاڼې افغان تلفات هلاک خو پاکستاني تلفات شهيدان بللي دي. دغې مسالې يو ځل بيا ثابته کړه چې پاکستانيان په ځانګړي توګه د پاکستان ملا امامان او رسنۍ اسلام هم په دوه برخو ويشي. د پاکستان چارواکي لکه څنګه چې طالب ترهګر په دوه ډلو ويشي او هغوی چې په پاکستان بريدونه کوي (بد طالبان) خو هغوی چې په افغانستان کې بريدونه کوي (ښه طالبان) يادوي؛ همداسې يې مذهبي مشران او رسنۍ بيا د افغانستان مسلمانان او د پاکستان مسلمانان جلا بولي او د افغانانو تلفاتو ته هلاک خو خپلو هغو ته بيا شهيدان وايې.

راځئ دلته دا بحث روښانه کړو چې شهيد څوک دی او آيا پاکستانيان که وژل کيږي شهيدان خو افغانان که وژل کيږي؛ هلاک دي؟

د اسلام ستر عالمان وايې څوک چې د اسلام د ترویج او پراختیا، اسلامي احکامو او ارشاداتو د تفسیر او تبلیغ په لاره کې جدو جهد کوي، او پدې چار کې ووژل شي، شهید دی. خو هغه څوک چې د خپلو ناروا اهدافو د پوره کولو دپاره، د اسلام نه د یوې وسیلې په توګه کار اخلي شهيد نه بلکې ګناهګار او آن د مشرک اطلاق پرې کيدلی شي. ځکه په اسلامي فقه کې راځي چې شرک په دوه ډوله دی. شرک اکبر او شرک اصغر. اکبر شرک هغه دی چې په ذات او صفاتو کې يو څوک، شی يا شخص له الله ج سره شريک وبلي. اکبر شرک په ترسره کولو سره يو انسان له اسلامه خارجيږي او کافر بلل کيږي. خو اصغر شرک بيا هغه دی چې د لوی شرک لپاره وسيله ګرځي. لکه ريا کول، له خدای ج پرته په بل شي يا شخص قسم خوړل او داسې نور.

دلته مو هدف د اصغر شرک څخه دی چې د ملا فضلو او مولانا سميع الحق په شان د آی ايس آی کرايې ملايان يې ترسره کوي او له اسلام څخه ناوړه ګټه پورته کوي. له اسلام څخه د پاکستان د ناوړه استفادې بيلګې د مفتي عبدالقوي په شان په ډيری پاکستاني مفتيانو او مذهبي عالمانو کې شتون لري. مولانا عبدالقوي چې پاکستاني ولس يې پر فتوا روژه او اختر جوړولو، د قنديل بلوچ لپاره په حقه روژه کې د خدای له ستر فرضي حکم (روژې) انکار کوي او د قنديل بلوچ لپاره په سګريټ روژه ماتوي. همدارنګه د مولانا فضلو او مولانا سميع الحق په شان ستر مذهبي مشران يې بيا يو ترهګره ډله (وسله وال طالبان) چې د بې ګناه خلکو وينې تويوي؛ خپل اولادونه بولي او همدارنګه بيا يې په دوه برخو (ښو او بدو) ويشي نو آيا رښتيا هم په پاکستان کې وژل شوي کسان شهيدان او افغانستان کې هلاک دي؟

همدارنګه د تيرې دوشنبې ورځې په بريد کې چې په کابل کې وشو، ډيری يې هغه افغانان ول چې لوړې زده کړې يې کړې وې، د اسلام له احکامو خبر ول، د ژوند تر وروستيو شيبو هم په زده کړو بوخت ول. خو هغوی چې د لاهور په بريد کې ووژل شول ډيری يې هغه پوليسان دي چې مشران يې اسلام د وسيلې په توګه کاروي.

نو تاسې قضاوت وکړئ هغه څوک شهيد دی چې اسلام يې د خپلو ګټو لپاره وسيله ګرځولې او که هغه څوک شهيد دی چې د اسلام او زده کړو په لاره کې خپل ژوند له لاسه ورکړي؟ هغه څوک شهيد دی چې په ملک کې يې په فحاشۍ د دولت له لوري ټيکس اخيستل کيږي او رڼا د ورځې په کې فحايشه خانې خلاصې وي او که هغه څوک شهيد دی چې په ملک کې يې حتی د قران سوځونې په دروغين تش تور باندې يو څوک وژل کيږي؟ هغه څوک شهيد دی چې په ملک کې يې هلک له هلک او نجلۍ له نجلۍ سره واده کوي او که هغه څوک چې په ملک کې يې د پېغلو په لمونو لمونځونه کيږي؟

لیکنه : خوشحال آصفي