تقابل پیدا و پنهان آمریکا و اروپا
کنفرانس امنیتی مونیخ که از ۱۴ تا ۱۶ فوریه برگزار شد، شاهد شکافی در روابط فراآتلانتیک بود و سران اروپایی یک نشست اضطراری در کاخ الیزه برگزار کردند.
صد‌ها تن از نمایندگان دیپلماتیک و نظامی اروپا که در کنفرانس امنیتی مونیخ گرد هم آمده بودند، متزلزل، نگران و گاه خشمگین، این نشست را با این تصور که ۳ روز جهان را شوکه کرد، ترک کردند.
روابط میان اروپا و آمریکا در دوران ترامپ
البته اروپایی‌ها می‌دانستند که ممکن است اوضاع با دونالد ترامپ چقدر دشوار باشد و دومین ریاست‌جمهوری او در آمریکا روابط فراآتلانتیک را به‌طور جدی آزمایش خواهد کرد.
اما تماس تلفنی ترامپ و ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، در شامگاه چهارشنبه گذشته موجی از شوک را در اتحادیه اروپا و ناتو ایجاد کرد.
علاوه بر این جی‌دوی ونس، معاون رئیس‌جمهور آمریکا، با لحنی متفاوت و به‌طور آشکار سران اروپایی را هدف انتقاد شدید قرار داد.
به‌عنوان شاهدی بر این امر، او از ابطال انتخابات ریاست‌جمهوری در رومانی انتقاد کرد (این انتخابات در دادگاه قانون اساسی رومانی باطل اعلام شد).
ونس، گفت: من می‌ترسم که آزادی بیان در حال عقب‌نشینی باشد، آنچه برای من کمی واضح به نظر می‌رسد و مطمئنا برای بسیاری از شهروندان اروپایی فکر می‌کنم، این است که دقیقا برای چه از خود دفاع می‌کنید؟
هرچه سخنرانی معاون رئیس‌جمهور آمریکا طولانی‌تر می‌شد، واضح‌تر می‌شد که اختلاف فراآتلانتیک تنها در مورد مناطق بحرانی جهان، اوکراین، خاورمیانه یا تقسیم عادلانه بار هزینه نیست.
شکاف بین آمریکا و شرکای اروپایی آن بسیار اساسی‌تر است؛ برای دهه‌ها، جامعه ارزش‌ها که بسیار مورد تحسین قرار می‌گرفت، چسب ایدئولوژیکی بود که جهان غرب را در کنار هم نگه‌داشت.
تقابل آمریکا و اروپا در موضوع اوکراین
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، اعلام کرد که قصد دارد در نشست احتمالی در ریاض، پایتخت عربستان، با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، درباره صلح در اوکراین گفت‌و‌گو کند.
دیدار احتمالی آنها ممکن است نتایجی را به همراه داشته باشد یا مانند نشست در هلسینکی در سال ۲۰۱۸، یک شکست کامل را نشان دهد.
اما آنچه مهم است اینکه اعلامیه ترامپ باعث ایجاد یک گفت‌و‌گو در اروپا درباره اینکه با متحدی که به‌طور فزاینده غیرقابل اعتمادی می‌شود، چه باید کرد.
به نظر می‌رسد بحث در مورد چگونگی پاسخ به این مخمصه به دو خط فکری تقسیم شده است؛ گروهی معتقد است که تنها گزینه واقع‌بینانه این است که بروکسل، آمریکا را محکم‌تر در آغوش بگیرد به این امید که هرگز عقب‌نشینی استراتژیک صورت نگیرد و این به معنای نادیده گرفتن لفاظی ترامپ و برآوردن برخی از خواسته‌های او است.
برای خشنود کردن رئیس‌جمهور آمریکا، برخی پیشنهاد کاهش تعرفه‌ها بر خودرو‌های ساخت آمریکا یا خرید حجم بیشتری از گاز طبیعی مایع از این کشور را داده‌اند.
همه موافقند که کشور‌های اروپایی باید بیشتر برای دفاع، به ویژه تسلیحات ساخت آمریکا، هزینه کنند؛ اشتیاق برای انجام این کار، به‌ویژه در جناح شرقی اتحادیه اروپا وجود دارد؛ لهستان، جمهوری چک و رومانی به صف خرید اف-۳۵ شرکت لاکهید مارتین، سازنده نظامی آمریکا، پیوسته‌اند.
خط دوم فکری در اروپا وجود دارد که خواستار پایان دادن به وابستگی اروپا به آمریکا است؛ یکی از طرفداران قدیمی این موضع، امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، است.
مکرون بهتازگی در مصاحبه‌ای با فایننشالتایمز خواستار استقلال راهبردی اروپا در حوزه‌های حیاتی مانند دفاع و فناوری شد.
نشست هوش مصنوعی در پاریس طی اوایل ماه جاری، همراه با عزم اتحادیه اروپا برای مقاومت سخت در جنگ تعرفه‌ای آینده با آمریکا، نشان می‌دهد که حرکتی در این جهت وجود دارد.
