بیانیه نهایی شانزدهمین اجلاس سران بریکس
سران بریکس، حمله تل‌آویو به سفارت ایران در سوریه را محکوم کردند/تاکید بر آتش‌بس در غزه
رهبران کشورهای بریکس که برای شانزدهمین نشست سران این گروه در کازان روسیه گرد هم آمده‌اند، با صدور بیانیه‌ای «حمله اسرائیل به اماکن دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران در دمشق پایتخت سوریه» در تاریخ ۱ آوریل ۲۰۲۴ برابر ۱۳ فروردین ۱۴۰۳ را محکوم کردند.
در این بیانیه تاکید شده است که این اقدام رژیم اشغالگر «ناقص اصل اساسی مصونیت اماکن دیپلماتیک و کنسولی بر اساس کنوانسیون ۱۹۶۱ وین درباره روابط دیپلماتیک و کنوانسیون ۱۹۶۳ وین در مورد روابط کنسولی است».
رهبران بریکس با ابراز «نگرانی شدید خود نسبت به وخامت اوضاع و بحران انسانی در سرزمین‌های فلسطینی اشغالی، به ویژه تشدید بی‌سابقه خشونت در نوار غزه و کرانه باختری» در پی جنایات رژیم صهیونیستی، خواستار برقراری «یک آتش‌بس فوری، جامع و دائمی در نوار غزه، آزادی فوری و بدون قید و شرط همه گروگان‌ها [اسرا] و بازداشت‌شدگان از هر دو طرف» شدند.
عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل و ایجاد کشور مستقل فلسطینی
کشورهای عضو بریکس «حمایت خود از عضویت کامل دولت فلسطین در سازمان ملل متحد در چارچوب تعهد تزلزل‌ناپذیر به راه حل دو دولتی بر اساس قوانین بین‌المللی» را اعلام کردند.
آنها از ایجاد کشور مستقل فلسطین مطابق با مرزهای شناخته‌شده بین المللی در ژوئن ۱۹۶۷ نیز حمایت کردند.
جنایات رژیم صهیونیستی در لبنان
در بیانیه پایانی اجلاس سران بریکس همچنین آمده است: ما نسبت به وضعیت در جنوب لبنان ابراز نگرانی می‌کنیم. ما تلفات غیرنظامیان و خسارات عظیم به زیرساخت‌های غیرنظامی در نتیجه حملات اسرائیل به مناطق مسکونی در لبنان را محکوم می‌کنیم و خواستار توقف فوری اقدامات نظامی هستیم.
رهبران بریکس بر اجرای کامل قطعنامه ۱۷۰۱ (۲۰۰۶) و ۲۷۴۹ (۲۰۲۴) شورای امنیت سازمان ملل تاکید و حملات رژیم صهیونیستی به کارکنان سازمان ملل را محکوم کردند.
آنها همچنین با محکوم کردن «اقدام تروریستی از پیش برنامه‌ریزی شده» رژیم صهیونیستی در منفجر کردن دستگاه‌های ارتباطی در بیروت که منجر به تلفات جانی و زخمی شدن ده‌ها غیرنظامی شد، تاکید کردند که «این حملات نقض شدید حقوق بین الملل است».
توافق هسته‌ای ایران
کشورهای عضو بریکس خوستار احیای «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) درباره برنامه هسته‌ای ایران شدند که آمریکا به طور یکجانبه از آن خارج شد.
در این بیانیه تصریح شده است: ما بر اهمیت اجرای کامل برجام ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) شورای امنیت سازمان ملل متحد تاکید می‌کنیم و بر اهمیت رویکرد سازنده مبتنی بر حسن نیت همه بازیگران مربوطه برای از سرگیری اجرای کامل تعهدات برجام از سوی همه طرف‌ها تاکید می‌کنیم.
درگیری اوکراین
رهبران بریکس با اشاره به «مواضع ملی خود در مورد وضعیت در اوکراین و اطراف آن که در مجامعی از جمله شورای امنیت سازمان ملل (UNSC) و مجمع عمومی سازمان ملل (UNGA) مطرح شده است»، تاکید کردند که همه کشورها باید مطابق با اهداف و اصول منشور سازمان ملل عمل کنند.
در این بیانیه پیشنهادهای میانجیگری برای حل مسالمت‌آمیز مناقشه اوکراین از طریق گفت‌وگو و دیپلماسی نیز مورد توجه قرار گرفته است.
تحریم‌های غرب
در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: ما عمیقا نگران تاثیر مخرب اقدامات زورگویانه، یکجانبه و نامشروع از جمله تحریم‌های غیرقانونی، بر اقتصاد جهانی، تجارت بین‌المللی و دستیابی به اهداف توسعه پایدار هستیم. چنین اقداماتی، منشور ملل متحد، نظام تجاری چندجانبه، توسعه پایدار و توافق‌های زیست محیطی را تضعیف میکند.
بازنگری در نظام مالی بین‌المللی
رهبران بریکس همچنین «بر لزوم اصلاح ساختار مالی بین‌المللی کنونی برای رویارویی با چالش‌های مالی جهانی از جمله حکمرانی اقتصادی جهانی به منظور جامع‌تر و عادلانه‌ترکردن ساختار مالی بین‌المللی» تاکید کردند.
در شانزدهمین نشست سران بریکس با موضوع «تقویت چندجانبه گرایی برای توسعه و امنیت عادلانه جهانی»، رهبران این نهاد بین‌المللی همچنین بر اهمیت گسترش بیشتر همکاری اعضای بریکس بر مبنای منافع مشترک و تقویت بیشتر شراکت راهبردی خود تاکید کردند.
گروه بریکس در سال ۱۳۸۹ با مشارکت برزیل، روسیه، هند و چین در یکاترینبورگ روسیه تاسیس شد؛ یک سال بعد آفریقای جنوبی به این گروه ملحق شد. سپس جمهوری اسلامی ایران، مصر، اتیوپی و امارات نیز از ابتدای سال ۲۰۲۴ برابر با دی‌ماه ۱۴۰۲ به این گروه پیوستند.
روسیه از اول ژانویه ۲۰۲۴ ریاست دوره‌ای یک ساله گروه بریکس را بر عهده دارد و با نظارت این کشور، بریکس در اجلاس کازان برگزاری بیش از ۲۵۰ رویداد را که طیف وسیعی از موضوعات را پوشش می‌دهند، را در دستورکار دارد.
شانزدهمین اجلاس سران گروه بریکس روز چهارشنبه دوم آبان‌ماه ۱۴۰۳ با حضور رهبران کشورهای عضو از جمله دکتر مسعود پزشکیان رئیس‌جمهوری اسلامی ایران در کازان مرکز تاتارستان روسیه آغاز به کار کرد.
نشست بریکس پلاس با حضور سران کشورهای عضو گروه بریکس و کشورهای علاقه‌مند به همکاری با این گروه نیز روز پنجشنبه سوم آبان ۱۴۰۳ برگزار خواهد شد. دکتر پزشکیان رئیس‌جمهور در آن اجلاس نیز سخنرانی و با برخی سران شرکت‌کننده دیدار خواهد کرد.
