با طالبان مذاکره نکنید
گزارشگران بدون مرز (RSF) ناتو را فرا میخواند هر گونه گفتگو با طالبان را تا زمانی که دشمنی علیه آزادی رسانهها ادامه میدهند، و مراعات حقوق بینالمللی را نمی پذیرند، لغو کند
به مناسبت نشست کشورهای عضو پیمان اتلانتیک شمالی (ناتو) در روزهای ٨ و ٩ جون (۱۸ و ۱۹ سرطان) در وارسا، گزارشگران بدون مرز (RSF) از این کشورها و حکومت افغانستان میخواهد همه توان خود را برای حفاظت و حمایت از آزادی رسانهها و ژورنالیستان در افغانستان بکار گیرند. سازمان همچنین خواهان آن است که تا زمانی طالبان متعهد به رعایت حقوق بینالملل بشردوستانه نشوند از هر گونه مذاکره با آنها خوداری کند.
در حالی که دشمنان دمکراسی و آزادی اطلاع رسانی در افغانستان جنگ و تهدید خود علیه رسانهها و خبرنگاران را تشدید کردهاند. گزارشگران بدون مرز (RSF) دولت افغانستان، و کشورهای عضو پیمان ناتو و همچنین نمایندگان اتحادیه اروپا به شمول رئیس شورا و کمیسیون و نماینده عالی اتحادیه اروپا در امر وزارت خارجه را که در این نشست شرکت میکنند، فرا میخواند به شکل پیدا و روشن از رسانهها و روزنامهنگاران حمایت کنند.
کریستف دولوار دبیر اول گزارشگران بدون مرز در این باره اعلام کرد « در حالی که جامعه جهانی در باره راهکارهای حمایت از افغانستان تأمل میکند، ما از کشورهای عضو ناتو میخواهیم آزادی اطلاع رسانی را اولویت نخست خود تبدیل کنند. ما باور داریم و تجربه پانزده سال اخیر هم این باور ما را تأیید میکند که بدون تضمین آزادی و استقلال رسانهها و حفاظت از روزنامهنگاران، نمیتوان صلح، امنیت و آزادیهای بنیادین را تضمین کرد. مذاکره و کمکهای جهانی باید مشروط به در پیش گرفتن سیاستی عملی در حمایت از آزادی اطلاع رسانی و تعهد به مبارزه با مصونیت کیفری عاملان قتل و آزار روزنامهنگارن شود.»
در افغانستان امروز با کوشش روزنامهنگاران کشور و کمک جامعه جهانی رسانهها گسترش یافتهاند. در این کشور امروز دست کم ٤٨ تلویزیون، ١٦٠ رادیو، ١٩٠ رسانه چاپی – اعم از روزنامه، هفتهنامه، دوهفتهنامه، ماهنامه، فصلنامه،گاهنامه – و ١٢ آژانس خبرگزاری فعالیت می کنند. با این همه رسانهها و خبرنگاران در خطر حمله و تهدیدهای جدی قرار دارند که همه افغانستان را میلرزاند. ضربههای بحرانهای امنیتی، سیاسی، اقتصادی و به تازهگی در عرصه قانون اساسی بر جامعه افغان، تأثیر جدی بر کار رسانهها و روزنامهنگاران گذاشته است که نقشی پر اهمیت در دفاع از صلح و آزادیهای بنیادین دارند.
از سال۱۳۸۰ (۲۰۰۱ ) خبرنگاران در افغانستان برای انجام وظیفه خود بهایی سنگین پرداخت کردهاند. تا امروز دست کم ٣٥ خبرنگار برای انجام وظیفه اطلاع رسانی جان دادهاند. ١٦ تن از این روزنامهنگاران خارجی بودهاند، ۴ روزنامهنگار المانی، ۲ آمریکایی، ۲ فرانسوی، ۲ ایتالیایی، ۲ سوئدی، و ۵ تن دیگر ازکشورهای استرالیا،کانادا،نروژ، و بریتانیا. اکثریت ١٩ خبرنگار افغانستانی در ولایتهای مختلف به قتل رسیده و در همه موارد بر کشته شدن آنها مصونیت از مجازات حاکم است. از آغاز سال میلادی روان گزارشگران بدون مرز دهها مورد خشونت علیه خبرنگاران شمارش کرده است.
کشتار همکاران طلوع نیوز به خوبی سیاست ضد صلح و دمکراسی طالبان را نشان میدهد. در حمله انتحاری شام چهارشنبه ۳۰ جدی ١٣٩٤ به موتر حامل کارمندان کابورا پرودکشن متعلق به گروه رسانه یی”موبی” ۷ تن به قتل رسیدند. این حمله خونینترین حمله طالبان به رسانهها پس از سرنگونی حکومتشان بود. در تاریخ ٢٠ میزان ١٣٩٤، طالبان با انتشار اطلاعیهای رسمی دو شبکه تلویزیونی خصوصی طلوع و یک را « هدفهای نظامی» اعلام کردند. طالبان در اطلاعیهای که از سوی «کمیسیون نظامی امارات اسلامی افغانستان» امضا شده بود، نوشته بودند که « این رسانهها را به حیث رسانه نمی شناسد بلکه آنان را در اهداف نظامی خویش داخل می کند.» طالبان نوشتهاند که «پس از این هیچ یک کارمند ، نطاق ، دفتر، تیم خبری و یا راپور دهندۀ این تلویزیون ها مصونیت نخواهد داشت.»
ناتو فرماندهی نیروهای بینالمللی کمک به امنیت (آیساف) را بر عهده دارد و تعهد سپرده است که تا سال ۲۰۲۰ میلادی، برای اهدافی چون تقویت دولت قانونمدار و مبارزه با افراطگرایی نیروهای مسلح کشور را تمویل کند. چگونگی ادامه همکاریها و کمکهای ناتو به نیروهای مسلح کشور، در نشست وارسا به بحث گرفته خواهد شد. اما در سه سال گذشته مواضع متضاد در برابر مذاکره با طالبان به تضعیف جامعه مدنی، مدافعان حقوق بشر و به ویژه ژورنالیستان انجامیده است. در حالی که طالبان علناً حقوق بینالمللی را پایمال میکند و به گفته سازمان ملل در حمله به افراد ملکی و رسانهها مرتکب جنایت جنگی میشوند. برخی کشورهای عضو ناتو از دفتر نمایندهگی « دیپلماتیک» آنها در دوحه حمایت میکنند. بسیاری از از افراد این دفتر مسولان سابق دولت طالبان بودهاند و به ارتکاب جنایت متهم هستند.
گزارشگران بدون مرز مذاکره با طالبان از سوی کشورهای دمکراتیک عضو ناتو و دولت افغانستان را بدون پیش شرط پذیرش تعهدات بینالمللی بینادین و رعایت حقوق بینالملل بشردوستانه و بیش از هر چیز کنوانسیونهای ژنو، غیر قابل پذیرش میداند. رئیس جمهور اشرف غنی در تاریخ ۱۶ سرطان بار دیگر طالبان را بدون هیچ پیش شرطی از این میان حقوق بینالمللی و قانون اساسی افغانستان به مذاکره دعوت کرد.
تاریخ معاصر افغانستان به خوبی نشان داده است که صلح بدون برقراری عدالت ناممکن است. مصون ماندن از مجازات عاملان جنایات علیه خبرنگاران آنها را تشویق به نقض بیشتر حقوق بشر و آزادی اطلاع رسانی میکند. کشتن روزنامهنگاران تنها جنایت علیه آزادی بیان نیست، این جنایات میتوانند از مصادیق جنایت جنگی هم باشند و باید به شکل جدی با آن مبارزه کرد.
در رده بندی جهانی آزادی مطبوعات در سال ۲۰۱۶ افغانستان از میان ۱۸۰ کشور جهان در رده ۱۲۰ قرار دارد.