جګړې او ورک شوي سرتېري

حميدالله بسيا په انساني تاریخ کې جګړې تل له وینو، وېر،…

تجربه های تاریخی که به سرمایه های ملی بدل نشد

نویسنده: مهرالدین مشید شکست هایی که هر روز ما را وحشتناک…

لنینگراد دیمیتری شوستاکوویچ سمفونــیِ پیروزی ارتش سرخ بر فاشیسم 

ترجمه و تنظیم: آناهیتا اردوان این ترجمه را  به مهندس ارشد…

ارزش نقد و کم‌رنگی نقدهای ادبی

یکی از بدی‌های تاریخی در جهان و کشور ما، رنگ‌باختنِ…

                یک گرفتاری با مافیا

        و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و مدنی                               (قسمت سوم…

چند شعر کوتاه از زانا کوردستانی

گاهی اتفاقی ستاره‌ای  در دفترم چشم باز می‌کند ولی، من هنوز به آفتاب نقش…

ترور عروس خدا، توسط پدران مقدس!

Hypatia(355-415م ). ترور دختر خدا، توسط پدران مقدس! آرام بختیاری نبرد مکتب و…

مخالفان پراکنده، بازیگران متحد؛ مدیریت خلای سیاست در افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید اردوگاۀ از هم گسخته؛ فرصتی برای مانورهای منطقه…

گام بزرگ به سوی مبارزهٔ مشترک

برگزاری نشست مشترک دفتر سیاسی – اجرایی و بیروی اجرائیه…

پدر سالار

ما زنان سر زمین های جنگ  زنان جهان سوم  جهان پدر سالار وقتی…

اسدالله بلهار جلالزي

له ښاغلي (اسدالله بلهار جلالزي) سره، چې د علم او…

افغانستان، سوار بر شانه های ژیوپولیتیک پرتنش و پیچیده منطقه…

نویسنده: مهرالدین مشید روایتی از زنده گی در سایه امید یا…

میراث سکاها، هویت ایرانی و مسئله تورانیان در شاهنامه 

- دکتر بیژن باران شاهنامه، خاطره حماسی سکاهای ایران، جغرافیای اسطوره‌ای…

افغانستان نقطه مرکزی جیو پولیتیک

در سیاست قدرت های مخرب نظم و ثبات ! در بردن…

شور و حال عشق 

رسول پویان  عشق دردام سیاست مرغ بسمل می شود  پـرپـر احسـاس دل بندِ سـلاسـل می شود  تا ز چنگِ بازی ی صیاد مـرغ دل پـرید  عشوه از بهر فریب دل، مشکل…

«سازش» و «سازشکاری» یعنی چه؟

‫ رفیق نورالدین کیانوری ــ پرسش و پاسخ، شمارهٔ ۲۰، دی‌ماه ۱۳۵۹ــ…

دو کلمه؛ همچون دو پرخاش

Eklektism, Dogmatism. آرام بختیاری التقاطی و دگماتیسم؛ دو واژه یا دو سیستم…

«اسپینوزا در ترازوی مکتب من بیش از این نه‌می‌دانم: فیلسوفی،…

تذکر ضروری و تازه و بکر!در پایان هر بخش لینک…

                 یک گرفتاری با مافیا

        و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و مدنی                          (قسمت دوم)                        چرا…

ژئوپولیتیک ساختار قدرت؛ تنوع قومی و آیندهٔ دولت‌سازی در افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان؛ از رویای فدرالیسم تا کابوس بالکانیزه شدن…

«
»

افول صد ساله حاکمیت سوسیال دموکراتها درالمان


همانسانیکه انقلاب اکتوبر تغیرات بنیادییی را درچهره جهان بوجود اورد که تاثیر ان ازلحاظ سیاسی اقتصادی واجتماعی درعده یی از کشورهای جهان ازجمله الما ن ویا” پروس” وقت ،روشن ومانده گار است . مارکس این شخصیت پرنبوغ تاریخ مدرن یکی از پیشقرولان ایده سوسیالیزم مدرن ومبارز پیکیر وخلاق انقلابی ،برای رسیدن طبقه کارگربه قدرت در جهان ارزو داشت که انقلاب ازالمان شروع وبه سایر کشورهای اروپایی همزمان ادامه یابد. اما متاسفانه نظر به روحیه راستگرانه در حزب سوسیال دموکرات واتحادیه های صنفی و تعقیب سیاستهای ضد کارگری وکمونیستی ، انهابه مثابه نیروی ارتجاعیی به بازوی بزرگ نظام سرمایداری تبدیل شدند،شوربختانه این ارمان مارکس عملی نه شد.این امر با خیانت بزرگ در انقلاب نوامبر 1918 با سرکوب جنبش شورایی برامده ازان درالمان اغاز گردید است..
بعداز یکسال با پیروزی انقلاب اکتوبر روسیه ، سلطنت قیصر کشور پروس با براه اندازی انقلاب نومبر 1918زوال یافت..
حالا که صد سال ازپیروزی انقلاب نومبر 1918 میگذرد سوسیال دموکراتها ،تقریبأ بیست سال درالمان حکومت داری کرده و به یک حزب قوی توده یی مشهور بود. اما نسبت سیاستهای محافظه گرانه وبر ضد ارمانهای مردمی اعتماد خودرا درمیان توده ها ازدست داده وروبه افول استند . طوریکه انتخابات ایالتی 28 اکتوبر 2018 د رمونشین و هسن  برای پارلمانهاس ایالتی نشان داد ،سوسیال دموکراتها بین 15 الی 20 فیصد ارایی مردم را ازخود کرده اند. که این رقم بسیارناچیز و دلخراش ،تراژیدی بارواسفناک در طول صد سال برایشان میباشد.. 
سوسیال دموکراتها در سال 1914 نخستین بار برای هزینه جنگ در پارلمان المان رایی مثبت داداند، که این امر خلاف روحیه انترناسیونال دوم و اصول شعار اتحاد همه کارگران جهان علیه جنگ درکشورهای خویش متحد و بر خیزند ، بوده است. رای سوسیال دموکراتها برای تامین هزینه جنگ از 1914 الی 1918 خلاف موضع وطنپرستانه مخالف جنگ ناشی میشد، انشعاب رخ داد و سوسیال دموکرات ها نقش رهبری سالهای قبلی خودرا درمیان مردم ازدست داده وبرعکس عمل شان درنزد حاکمان طرفدارجنگ شایسته ومعقول محسوب میشد وچراغ سبز سازشکارانه خود را ازان سال ببعد به انها نشان دادند. اکثریت سوسیال دموکراتها براین اساس ازهم جداشدند. وازجمله تحت رهبری رزا لوکزامبور ک گروه بنام سپارتاکوس اتحادیه را تشکیل داداند، که نقش مرکزی حزب کمونیست المان را بازی میکردند. با اشاعه ارمانهای انقلاب اکتوبر درالمان جنبشها ی کارگری اعتصابات اعظیم را علیه دولت راه اندازی کرداند، که این نارامیها درمیان سربازان وافسران نیز سرایت کرد که با جنبش انقلابی مردم پیوستند. این وضع حاکمان وقت را متزلزل وپریشان ساخته ودست به دامن سوسیال دموکراتها  دراز وانها را درجهت تحقق سیاستهای خویش همنوا ساخته واز نفوذ شان درمیان کارگران ومردم برای خاموشی وسرکوب انقلاب استفاده کردند، تا از پیروز ی انقلاب که در روسیه صورت گرفته بود درالمان جلوگیری نمایند. رهبران سوسیال دمکرات مانند فرید ریش ابرت که درانقلاب 1918 رهبر حزب بود ومسئوولیت ریاست فراکسیون پارلمانی را فیلپ شایدمان به عهده داشت . نفر سومی گوستاو نوسکه نیز ازجمله سیاستمدارن دوران انقلاب 1918 و1919 بود که قیام ملوانها را دربندر کیل موقتأ ارام ساخت. با بوجود امدن چنین فضای انقلابی وگسترش این بحران سبب شد، تا شاهزاده ماکس فن بادن در اکتوبر1918 به عنوان نخست وزیر تعین و ،نمایندگان سوسیال دموکراتهارا درقدرت شامل سازند..
ویلهم دوم قیصر دیوانه حال المان که طرفدار جنگ بود در اکتوبر 1918 همزمان با تغیرات فرمانده ارتش وتعین شهزاده ماکس فون بادن به حیث صدراعظم جدید، بعداز رایزنی بااطرفیان خود به بلجیم رفت واز سلطنت خلع کردید. ابرت رهبر حزب سوسیال دموکراتها اشتیاق انرا داشت تا اوصدراعظم وی شود ودر ضمن طرفدار حفظ سلطنت بود. شایدمان رئیس فراکسیون پارلمانی سوسیال دموکراتها درعمارت رایشتاگ به حاضرین پایان سلطنت وبرقراری جمهوری را اعلام کرد. قیام ملوانها وکارگران کیل به سایر نقاط المان سرایت کرده بود و درمونشین وبرلین وبرخی دیگر شهرها کارگران به رهبر ی چپ حزب مستقل سوسیال دموکرات باسپارتاکیستها قدرت را کسب کرده دراین شهرها اداره امور شورها را گرفتند. متاسفانه به زودی با توطئه نیروهای راستگرا یان سوسیال دموکراتهاو سلطنت طلبان رهبران انها به قتل رسیدند و جنبش انقلابی خاموش کردید. جناح راستگران سوسیال دموکراتها خواهان تدویر مجلس موسسان بودند، که ازترس فعالیت شورها وپایگاهی اصلی نیروهای چپ دربرلین پایتخت المان دایر شده نه توانست ودرشهر کوچک “وایمار” تشکیل شد این نام جمهوری وایمار الی تا روی کار امدن نازیسم بر نظام سیاسی المان اطلاق میشد. فریدریش ابرت به حیث نخستین ریس جمهور کشورالمان بعداز سقوط سلطنت تعین شد . ابرت درسال 1925 درگذشت . سوسیال دموکراتها با انقلاب 1918باسرکوب جنبش شورایی برامده ازان ” قرن سوسیال دموکراسی”درالمان اغاز شد وتا حالا پایه مستحکم واساسی دموکراسی بورژوازی المان بوده است. تنها در مدت بیست سال بعداز جنگ دوم جهانی دوم سوسیال دموکراتها در دولت فدرال المان سهم نه داشتند. پس از جنبش رادیکال 1968 بود که در دوره های مختلقی تا الحال روی کار امد ه اند وبا ایتلافهای گوناگون  با سایر احزاب حکومت کرده اند.

انقلاب المان جمهوری “وایمار” را بنیان گذاشت ، بالاخره نازی ها ازهمین جمهوری سر بلند نموداند.