محکمه بین المللی جزایی به تاریخ ۳ نوامبر ۲۰۱۷ موضع خویش را مبنی بر آغاز بررسی جنایات انجام یافته در افغانستان اعلام نمود. این نخستین اقدام ICC  پس از پیوستن افغانستان به عضویت آن در سال ۲۰۰۳ بوده و تا کنون قضایای مربوط به افغانستان از سوی آن محکمه زیر پوشش قرار نگرفته اند.

با آنکه این میتواند یک خبر خوش برای خانواده های قربانیان بوده و خواب جنایتکاران را اندکی برهم زند، اما محکمه بین المللی جزایی تنها قادر خواهد بود تا به جنایات انجام یافته پس از ۲۰۰۳ در افغانستان پرداخته در حالی که جنایات قبل از ۲۰۰۳ بدون بازخواست باقی خواهد ماند و مرتکبین آنها که اکنون در قدرت اند، از حلقه این پیگرد دور نگه داشته میشوند.

بدون شک سلسله جنایت در افغانستان از چهل سال بدینسو بدون ارتباط با یکدیگر نبوده، بلکه عاملان آن، همه در یک صف علیه مردم ما قرار گرفته و به نام ها و عناوین گوناگون قساوت روا داشته و خون ریخته اند. خلقی ها و پرچمی ها هزاران انسان آزادیخواه این سرزمین را در کشتار گاه ها مخوف شان سر به نیست نمودند، چنانچه آخرین سند جنایات شان زیر نام لیست مرگ (لیست ۵۰۰۰ قربانی) اخیرا انتشار یافت.  تنظیم ها داشته های مادی و معنوی ما را نابود کرده و تنها بیش از ۶۵۰۰۰ نفر را در کابل از دم تیغ کشیدند. کابلیان و مردم تمام افغانستان آن روز های سیاه یلغار تنظیمی را هرگز فراموش نکرده اند. و بالاخره امارت وحشت طالبی مانند سلف تنظیمی شان سیاست کشتار و زمین سوخته را پیاده نموده و تا امروز توحش شان پایان نیافته است.

با توجه به نکات بالا، اگر محکمه بین المللی نمی تواند و یا نمی خواهد به جنایات یاد شده در افغانستان بپردازد، در حقیقت بخش اعظم از جنایات جنگی طی سه دوره گذشته بار دیگر به باد فراموشی سپرده شده و عاملان آن که اکنون در قدرت اند به آسانی و با خیال راحت امروز نیز به قلدری و ددمنشی خود ادامه میدهند. درینصورت تنها عدالت است که قربانی معامله و یا بوروکراسی نهاد ها مدعی عدالت می گردند.

با آن هم میتوان از این اقدام محکمه بین المللی جزایی برای محاکمه ناقضان حقوق بشر و عاملان جنایت از سال ۲۰۰۳ تا حال سود برد؛ چون عاملان جنایت طی این دوره، یا خود حاکمان دوره های گذشته اند و یا هم با هزار و یک تار با آنان در پیوندند. بمباردمان و کشتار بوسیله نیروهای امریکایی در کنار انفجار و انتحار مخلوقات طالبی و داعشی آن، بخش بزرگ از جنایات این دوره را تشکیل میدهد. افزون بر آن جنایات «قصاب کابل» و سایر باند های تنظیمی که در حال حاضر زیر نام «اربکی» و «پولیس محلی» سبز شده اند را نیز میتوان شامل این دوره ساخت.

«انجمن اجتماعی دادخواهان افغان» معتقد است؛ تنها با تلاش های پیگیر خانواده های قربانیان، نهاد های واقعی عدالت طلب و شخصیت های مستقل و آزادیخواه است که میتوان جنایتکاران و حامیان شان را به محاکمه کشاند و عدالت را تامین نمود. هیچ نهادی تا زمانیکه که زیر فشار خواست های حق طلبانه مردم قرار نگیرد، کاری از پیش نخواهد برد.

«انجمن اجتماعی دادخواهان افغان»

۱۵ عقرب ۱۳۹۶ (۶ نوامبر ۲۰۱۷)