توهم پولی، دستمزد، تورم ـــ برشی از کتاب: «درس‌گفتارهای کاپیتال»

دانش و امید، شمارهٔ ۲۹، اردیبهشت ۱۴۰۴ ــ  اوایل سال ۱۴۰۳،…

     انزوای نمایشی، همکاری پنهانی: از انکار علنی تا توافق پشت…

نویسنده: مهرالدین مشید انزوای دیپلوماتیک تا معامله در سایه: روایت دوگانه…

یوغلط خبر د جنجال منبع

نور محمد غفوری په دې ورځو کې د مغرضو او دروغجنو…

و.ای. لنین- وحدت فلسفه و سیاست

ترجمه. رحیم کاکایی اوگورودنیکوف ولادیمیر پتروویچ، دکتر علوم فلسفه، پروفسور، رئیس کرسی…

ناله یی میهن

رخت سفر ببستم و سوی وطن شدم در آرزوی دیدن مهد کهن…

از شمس النهار ، بنیاد گزاری مطبوعات مدرن

1میرعبدالواحد سادات ترقیات عالم روبه بالاست  ما از بالا به پایین می…

روز جهانی مطبوعات و روزگار آشفته و نابسامان روزنامه‌نگاری در…

نویسنده: مهرالدین مشید هرچند روز جهانی مطبوعات (۳ می) فرصتی است…

ریشه‌یابی پیدایش سادات، خواجه، آقا و بار بی‌معنای مذهبی دادن به…

محمدعثمان نجیب بخش نخست:  مراد من این‌ است تا بدانیم، چرا مردمان…

مارکوزه؛- فیلسوف التقاطی جنبش دانشجویی

Herbert Marcuse (1898-1879) آرام بختیاری نیاز  فیلسوف "چپ نو" به فرویدیسم. مارکوزه (1979-1898.م)،…

مسئولیت اخلاقی رسانه ئی  در دفاع مشترک از روشنگری ،…

نوشته  از: بصیر دهزاد   قسمت دوم  ادامه قسمت اول   نباید یک اصل عمده…

مسئولیت اخلاقی رسانه ئی  در دفاع مشترک از روشنگری ،…

نوشته  از: بصیر دهزاد   قسمت اول   انگیزه این مقاله  تداوم بحث های…

وحدت ملی یگانه ضامن بقای کشور است

اگر از چهار راهی ها گذر کنی مزدور کار ،…

تقسیم جهان 

رسول پویان  زمیـن در بین غـولان جهـان تقسیم می گردد  تـوگـویـی از…

یووالی د بریا کيلي، د نن ورځې اړتیا

ليکنه: حميدالله بسيا په تاریخ کې ډېرې داسې شېبې شته چې ملتونه…

نقش و جایگاۀ اصلی دین در جهان معاصر

نویسنده: مهرالدین مشید فشرده عصر حاضر، که با بحران‌های هویتی، اخلاقی، زیست‌محیطی…

 ماکار گرو نیروی توانای جها نیم 

             به استقبال روز بین المللی کارگر  انسان بخاطر زنده ماندن خود…

پیام تبریک به مناسبت اول ماه مه، روز همبستگی کارگران…

درود بر تلاشگران خستگی ناپذیر زندگی،   اول ماه مه، روز گرامیداشت…

هار و فراق 

 نوشته نذير ظفر ساحل ورجنيا  28 اپريل 2025 امد  بهار و   سبز …

تراشه قلب فنآوری دیجیتال سده 21

بیژن باران قلب فنآوری دیجیتال تراشه در طراحی، تولید، کاربرد، ساختن…

افغانستان؛ طعمه قدرت‌های منطقه‌یی و قربانی جنگ‌های نیابتی

چکیده افغانستان طی دهه‌های اخیر همواره درگیر جنگ، بی‌ثباتی و بحران‌های…

«
»

ما وبخښه، نشم ویلای

نظرمحمد مطمئن

لیکوال او شناند

۶ کاله وړاندي له شهید مژده سره د هغه په موټر کې د کابل ښار یو کتابتون ته روان وم، په لاره یې وویل چې زما “مژده” د وژلو لپاره دوه تنه ګمارل شوې وو، مګر الله ج ژوندی پاتې کړم، او کله چې په کابل کې د ترور پټې کړۍ فعاله شوې، دوه ځله نور هم مژده صاحب ماته وویل چې کیدای شي، زه ووژل شم.

د اپریل پر ۴مه ۲۰۱۹، وحید مژده ماته وویل: “ځینو کسانو راته ویلي چې د یوې ځانګړې ډلې لخوا هڅې پېل شوې چې ما ترور کړي.”

د جون پر ۲مه ۲۰۱۹، شهید مژده زموږ په کور کې بیاځل راته وویل: “کیدای شي ډیر ژر مې درڅخه ووژني.” 

مژده صاحب ته مې وویل چې په دي راز دي کور کې څوک خبر کړي کنه، هغه وویل:”یوازي اشاره مې ورته کړي، خو ددې لپاره چې کورنۍ مې په ډیره انديښنه کې وانچول شي، په تفصیل مې خبره نه ده ورته کړي، او هسي هم زه وژل کیږم.”

اګسټ ۲۰۱۹ کې یو دروند مشر وغوښتلم، د هغه په څیره کې خفګان له ورایه ښکاره و، ویې ویل:”دلته ډیر مه کښینه، عاجل ورشه، مژده صاحب پيدا کړه، ورته ووایه چې له کوره بهر مه راوځه، او لمانځه ته مسجد ته مه ځه، ستا د کور او مسجد ترمنځ لاره کې دي وژني، ژر ورشه.”

زما لپاره هم په کابل ښار کې ناوخته ګرځيدو امنیتي ستونزې درلودلې، مژده صاحب پوهیدی چې ماښام مهال زه نه وتلم، هغه پوهیدی چې د کومې مهمې خبرې لپاره ورځم، پوښتنه مې ورڅخه وکړه، د ماښام لمونځ دي چیرته وکړ، ویې ویل:”مسجد ته تللی وم.”

مژده صاحب ته مې وویل: “هغه دروند مشر راته وویل چې نور له کوره بې وخته مه ووځه، او لمونځ په کور کې کوه، ستا د کور او مسجد ترمنځ لاره کې دي وژني.”

داچې مژده صاحب پوهیدی چې ویشتل کیږي، د هغه په څیره دا ډیر ویرونکي پېغام بې تاثیره و، ما ورته وویل چې عذر کوم، خدای ج به دي په دي ګناه نه نیسي چې ولې په دغسي حالاتو کې لمونځ لپاره مسجد ته نه ځي، مُسکی شو، ویې وویل: “هسي مې هم وژني، ښه ده چې لمانځه ته په لاره ووژل شم.”

د اکټوبر ۷مه، موږ په ګډه پر افغانستان د امریکا د برید غندنه په لویه غونډه کې وکړه، مژده صاحب ماته هر کله ویل چې ډیر پام کوه، ته ځوان یې، او ډیر څه باید وکړي.

کله چې د اکټوبر ۱۱مه، پر ما برید وشو، مژده صاحب سخت خفه و، هغه ویل چې د کوم منطق له مخې لکه د خلق او پرچم د وخت په شان پر سړي د کور مخکې برید کیږي، د اکټوبر ۱۸مه او ۱۹مه ۲۰۱۹، د هرات امنیتې غونډې ته زه او شهید مژده یو ځای ولاړو، دوې شپې مو په یوه کوټه کې تیرې کړي، هغه چې د غونډې د ګډونوالو منحرف کوونکي نظریات او خبرې اوريدي، ډیر نا قراره و، هر ځل به یې ویل چې دا خلک ولي دروغ او د افغانستان له ځمکني واقعیتونو څخه په انحراف خبرې کوي، خدایه هغه سپيڅلی مجاهد وبخښي، جنت الفردوس یې ځای کړي، ډیر ځله یې وویل چې زه ولاړیږم او ددې خلکو پر خبرو تبصره او نقد کوم.

مژده صاحب ته مې وویل:”ستاسي حیثیت تر دوی ټولو لوړ دی، د دوی په دي چټیاتو ستاسي تبصره مناسب نه ګڼم، د غونډې دوېیمه ورځ زما د خبرو نوبت دی، ان شاء الله د ټولو جواب به ووایو.”

کله چې ما د هرات امنیتي غونډې پر دوېیمه ورځ خبرې وکړي، زما یاد دي، خدایه هغه شهید وبخښي، چې کله له سټیج څخه ور کښته کیدم، غیږ یې خلاصه نیولې وه، پر ما یې دواړه لاسونه وګرځول، ټینګ یې غیږ کې نیولی وم. خدایه د هغه شهید روح ارام لري. 

ویې ویل: “هیڅ مې په زړه کې پاتې نه شول.” له لاسه یې ټینګ ونیولم، مسکی و، خوشاله و، ډاډه و، او زما لپاره هم ستر ویاړ و چې د مژده صاحب تر څنګ هر وخت او هر ځای ولاړ وم. خدایه جنت الفردوس یې ځای کړي.

هغه شهید نه پوهیده چې په موږ دوو کې به کوم یو لومړی د دښمن لخوا وژل کیږي، کله چې له سالون څخه موږ دواړه را وتلو، د هرات امنیتي غونډې اړوند راډیو او ټلویزون کسانو ماته ډیر عذر وکړ چې لنډه مرکه ور سره وکړم، مګر داچې امنیتي ستونزې وي، ومې نه منله، خو بالاخره زه یې راضي کړم، کله چې هغه خبریال مخکې او ما غوښتل چې په ځینو کې ور پسې وخیږم، خدایه ویې بخښي، شهید مژده تر لاس ټینګ ونیولم، بیرته یې له ځینو خپل لور ته ور کش کړم، ویې ویل: “مرکه مه کوه، هیچا سره یې مه کوه، دا خلک دي نشي زغملای، وژني دي.” 

مګر هغه پاک او مظلوم شهید خبر نه و، چې دده د وژلو لپاره له مخکې پټ لاسونه کار کوي، او تر ما مخکې به هغه شهید کوي.

نومبر ۲۰۱۹ په دوېمه  اونۍ کې موږ ۹ تنه قطر ته ولاړو، هر چا به د شهید مژده پوښتنه کوله چې ولي په دي ډله کې نشته، تمه وه چې هغه هم ډیر ژر قطر ته سفر وکړي.

پلان و چې زه او شهید مژده په ایران کې د پوهنتون محصلینو او د ایران سیاسي مبصرینو لپاره په غونډو کې ګډون وکړو، د افغانستان د سیاسي حالاتو په اړه له هغوی سره خپل نظریات شریک او له هغوی هم واورو.

د نومبر ۱۷مه وه، مژده صاحب ته مې وویل چې کور ته درځم، هغه وویل، مه راځه، مریض یم، چې لږ ښه شم، احوال درکوم، پر سبا سهار نږدې لس نیمي بجې د مژده صاحب زنګ راغی، ویې ویل  کور یې؟ ټینګار مې وکړ چې زه درځم، ویې نه منله، لږ وروسته موږ سره ناست وو، مڼې مې ورته کیښودې، ویل  یې نه یې خورم، چای مې ورته راووړ، ویل  یې نه یې څښم، دده لپاره راکړل شوې تحفې کندهارۍ لنګۍ او کندهارۍ د کالیو غاړه مې ورته کیښودې، ویل یې نه یې وړم، هغه په عجیب انداز کې وویل: “زما وخت پوره دی، دا لنګۍ او غاړه ستا سره ښه ښکاري.”

خدایه هغه مظلوم شهید  وبخښي، هغه پوهیده چې خدای ناترسه قاتلانو یې کمین ورته نیولی.

د ماښام  لمانځه وروسته، ډاکټر فیض محمد ځلاند او اسد وحیدي خبر کړم چې مژده صاحب له مسجد څخه تر راوتلو وروسته ویشتل شوی، زه او ځلاند  په بیړه د مژده صاحب کور ته ورغلو، هلته د میرمنو ژړاوې وي، د کور په حویلۍ کې هیڅوک نه لېدل کېدل، موږ ډیر ږغونه وکړل چې پوښتنه وکړو چې مژده صاحب یې چیرته وړی، زړه مې وکړ، چې له کومې میرمنې پوښتنه وکړم، خدایه! دا څومره ظلم دی. د کور په ځینو کې د پاخه عمر میرمنې همداسي لویدلې وي او ژړل یې، هغوی له ځینو د کښته کيدو او یا پورته ختلو توان نه درلود، هملته په ځینوکې یې د خپل شهید لپاره ساندي وهلي.

ما وبخښه، نشم ویلای، مژده صاحب خپل قاتلین پېژندل، خو چاته یې نه ور ښودل، هغه نه خپلې کورنۍ او نه هم نورو ته د خپلو قاتلینو یادونه کوله، یوازي همدومره یې ویل چې ما وژني، نه مې پريږدي.

زه د شهید مژده له کورنۍ څخه بخښنه غواړم، چې د یو ملګري او دوست په توګه یې ما د کورنۍ خدمت د بېلابېلو ستونزو له امله ونه شو کولای، زه یې کله هیرولای شم، کله چې موږ استقلال روغتون ته ورغلو، غالباً د مژده صاحب وراره به و، هغه د مژده صاحب زوی احمد جاهد جان ته وویل:”تر ټولو نږدې دوست یې همدا و.” 

کاش ما یې حق اداء کړی وای، خدایه! د شهید مژده قاتلان رسوا او سخته سزا ورکړي.