به قلم Michel Warschawski ـــ
برگرفته از فصلنامه آلمانی زبان جنبش اتک (*)، دسامبر ۲۰۱۴ ـــ
پاپ فرانسیس نمایندگان جنبش‌های مستقل توده‌ای را به واتیکان دعوت می‌کند
در چند ماه گذشته دوستان ما در جنبش کشاورزان بدون زمین در برزیل، (MST) با ما تماس گرفتند و ما از طریق آنان اطلاع یافتیم که جهت انجام دیداری با پاپ فرانسیس از ما دعوت بعمل آمده است.
هنگامی که این خبر را شنیدیم بسیار خندیدیم.
اعضای سازمانی مانند مرکز اطلاع‌رسانی آلترناتیو، (AIC) در اورشلیم که بیشتر آنان یهودی، مسلمان وهمچنین افراد غیرمذهبی هستند با واتیکان چه مناسبتی دارند؟
از سوی دبیرخانه سازمان به من پیشنهاد شد که به‌عنوان نماینده سازمان در این دیدار شرکت کنم. اما این پیشنهاد با مخالفت کامل من مواجه شد.
حتی اگر همانند بسیاری از دوستان فرانسوی خودم عناد دیرینه با کلیسا ندارم و مانند مارکس بر این باورم که دین نه تنها افیون توده‌ها، بلکه همچنین «ناله آفریدگان در تنگنا» است، اما برایم روشن نبود که دیدار از واتیکان را باید با چه هدفی انجام دهم.
اما از آنجایی که دوستان برزیلی بر انجام این دیدار اصرار می‌ورزیدند سرانجام به واتیکان رفتم و به هیچ‌روی نیز پشیمان نیستم.
دیداری مابین کلیسای کاتولیک و قریب به یکصد جنبش مستقل توده‌ای از چهار گوشه جهان توسط پاپ فرانسیس به‌منظور بحث و بررسی عمیق در مورد ۳ موضوع سازماندهی شده بود: زمین، کار و مسکن
باید اعتراف کنم که دیداری گیرا و جذاب بود. در بسیاری از کنفرانس‌های اجتماعی بین‌المللی شرکت کرده‌ام و با کمال اطمینان می‌گویم که این دیدار نیز همانند نشست‌های دیگر درخور توجه بود.
پیش از این با جنبش‌های خودجوش مردمی آشنایی داشتم. در این جنبش‌ها به‌طور عمده اقشار حاشیه‌ای جامعه سازماندهی شده بودند. برای نمونه کارکنان بخش بازیافت زباله در ریودوژانیرو، دهقانانی در آفریقای مرکزی که در پیامد جنگ آواره شده بودند و یا ماهیگیرانی که منابع درآمد آن‌ها توسط شرکت‌های چندملیتی نابود می‌شود و نیز زاغه‌نشینان آفریقا و آمریکای لاتین که در نتیجه احتکارات مربوط به امور مسکن همانند آوارگان در شهرهای خود زندگی می‌کردند.
سپس نوبت به دیدار با پاپ فرانسیس رسید و شنیدم آنچه را که خطاب به شرکت کنندگان گفت. گفتاری صریح، صمیمانه و به‌طرزی باورنکردنی رادیکال.
پاپ فرانسیس نخست به نقد وضعیت اجتماعی کنونی پرداخت. شرایطی که انسان را تبدیل به برده سرمایه و انحصارات بین‌المللی کرده است. سپس جنبش‌های خودجوش توده‌ای را فراخواند تا در چرخش ناگزیر انقلابی نقش خود را ایفا کنند.
پاپ برای لحظه‌ای نگاهش را از روی کاغذی که در دست داشت برداشت و ناگهان با لبخندی خطاب به شرکت کنندگان گفت: « شاید برخی مدعی شوند که من کمونیسم را موعظه می‌کنم».
در واقع هم گفتار پاپ به‌همان میزان انقلابی بود که سخنرانی رئیس جمهور بولیوی، رفیق اوا مورالس در پایان نشست.
پاپ با تأکید اعلام کرد: «زمین، کار، مسکن ـ حقوق مقدس، قطعی و انکارناپذیر برای همگان».
آیا این موضع‌گیری به‌معنای نقطه عطفی در کلیسای کاتولیک است؟
نمی‌توان با اطمینان چنین گفت. کافی بود تنها به چهره‌های بهت‌زده کاردینال‌های شرکت کننده در نشست نگریست که علی‌الظاهر از شنیدن گفتار رادیکال پاپ فرانسیس شوکه شده بودند.
اما با اطمینان می‌توان گفت نبردی درسطوح رهبری کلیسای کاتولیک در جریان است. نبردی که موجب شگفتی جنبش‌های اجتماعی و نیز خدا ناباوران گردیده است.
* توضیح مترجم در مورد جنبش اتک: در دسامبر سال ۱۹۹۷، ایگناسیو رامونه، ویرایش‌گر ماهنامه لوموند دیپلماتیک سرمقاله‌ای تحت عنوان «خلع سلاح بازارها» نوشت. رامونه در این سرمقاله سلطه بازارهای مالی را مورد بحث قرار داد و به‌منظور ایجاد یک سازمان مردمی فراخوانی داده شد. این فراخوان با استقبال گسترده‌ای روبرو گردید و سازمان اتک در ۳ ژوئن سال ۱۹۹۸ در فرانسه تأسیس شد.
اتک با ۹۰هزار عضو در پنجاه کشور جهان به‌ویژه در آفریقا، آمریکای لاتین و اروپا فعال است.
اتک، شبکه‌ای متشکل از افراد منفرد، سازمان‌ها و گروه‌های اجتماعی است. هدف جنبش اتک، ارائه آلترناتیوی در برابر جهانی‌سازی نئولیبرالی و کنترل دموکراتیک بازارهای مالی است. این جنبش خصلت آموزشی دارد ومی‌کوشد از طریق فعالیت رسانه‌ای، برپایی سخنرانی و میزگرد در امر دستیابی به تحلیل‌های کارشناسانه مشارکت ورزد.
